12. sınıf biyoloji

12. SINIF BİYOLOJİ ÇALIŞMA SORULARI 2
Soru 1) Solunum olayını kısaca açıklayınız.
Cevap 1) Solunum reaksiyonları gerçekleşirken hücre içinde besin maddesi parçalanarak ATP
sentezlenir. Bu parçalanma esnasında karbondioksit üretilir. İhtiyaç duyulan oksijenin alınması ve atık
gaz olan karbondioksitin atılması olayı solunum olarak nitelendirilir.
Soru 2 ) Bitkilerde solunum hangi yapılarla gerçekleşir?
Cevap 2) Bitkilerde özelleşmiş bir sonlum olmamakla beraber, gaz alış verişi epidermis dokusundaki
stoma ve mantar dokusundaki lentiseller sayesinde gerçekleşir.
Soru 3) Omurgasız hayvanlarda solunum çeşitlerini yazınız.
Cevap 3) Omurgasız hayvanlarda deri, trake,kitapsı akciğer ve akciğer solunumu gerçekleşir.
Soru 4) Akrep ve örümceklerde solunum olayında görevli kitapsı akciğerin yapısını kısaca yazınız.
Cevap 4) Kitapsı akciğer, derinin içeriye çökerek oluşturduğu birbirine paralel, ince ve çok sayıda
yaprak şeklindeki uzantılardır.
Soru 5) Kurbağalarda görülen solunum modellerini yazınız.
Cevap 5) Kurbağalar larva döneminde solungaç solunumu, ergin dönemde ise akciğer ve deri
solunumu yaparlar.
Soru 6) İnsanda solunum sistemini oluşturan organları yazınız.
Cevap 6) Burun, yutak, gırtlak, soluk borusu, akciğerler (bronşcuk, alveol).
Soru 7) Soluk alma esnasında meydana gelen değişimleri yazınız.
Cevap 7) Diyafram kası kasılıp, düzleşir. Akciğer iç hacmi artar. Kaburga uçları kalkar. Göğüs boşluğu
hacmi artar. Karın boşluğu hacmi azalır. Karın iç hacmi artar.
Soru 8) Soluk verme esnasında meydana gelen değişimleri yazınız.
Cevap 8) Diyafram kası kubbeleşir. Akciğer iç hacmi azalır. Kaburga uçları iner. Göğüs boşluğu hacmi
azalır. Karın boşluğu hacmi artar. Karın iç hacmi azalır.
Soru 9) Soluk alıp verme hızını etkileyen faktörler nelerdir?
Cevap 9) Kandaki karbondioksit yoğunluğu artarsa kan pH’ı düşmeye başlar ve karbondioksit omurilik
soğanını uyararak, soluk alıp verme hızı artar. Metabolizma hızının artması soluk alıp verme hızını
artırır. Kalp atış hızının artması soluk alıp verme hızını artırır. Parasempatik sinir sistemi soluk alıp
verme hızını yavaşlatırken, sempatik sinir sistemi hızlandırır.
Soru 10) Solunum sistemlerinin ortak özelliklerini yazınız.
Cevap 10) Tüm solunum sistemleri geniş yüzey oluşturacak şekildedir. Tüm solunum yüzeylerinde gaz
alışverişi difüzyon ile olur. Tüm solunum yüzeyleri nemlidir. Trake hariç solunum sistemleri
kılcaldamarlarla donatılmıştır. Karada yaşayan hayvanların solunum sistemleri yüzeylerinin
kurumasını önlemek için vücut içine çekilmiştir.
Soru 11) Oksijenin kan içinde taşınımını kısaca anlatınız.
Cevap 11) Oksijen alveolden akciğer kılcalındaki kanın plazmasına difüzyon ile geçer. Plazmadaki
oksijen bulduğu alyuvarın içine girip hemoglobin ile birleşir ve oksihemoglobin oluşur. Doku
kılcallarında oksijen hemoglobinden ayrılır. Oksijen önce kan plazmasına geçer, oradan da doku
sıvısına geçer.
Soru 12) Karbondioksitin taşınma şekillerini yazınız.
Cevap 12) Karbondioksit, plazmada bikarbonat iyonları şeklinde, alyuvarda hemoglobin ile birleşerek
ve plazmada erimiş halde taşınır.
Soru 13) Solunum pigmentlerini yazınız.
Cevap 13) Hemoglobin, hemosiyanin, hemoeritrin ve klorokruorin
Soru 14) Solunum pigmentlerinin ortak özelliklerini yazınız.
Cevap 14) Yapılarında bir metal iyonu ve proteini bulunur. Kana renk verirler. Oksijen ile tersinir
reaksiyona girerler.
Soru 15) Kanda solunum gazları hangi yollarla taşınır?
Cevap 15) Akciğer kılcallarında oksijenin alveolden kana geçişi ve karbondioksitin kandan alveollere
geçişi difüzyon ile gerçekleşir. Doku kılcallarında oksijenin kandan doku sıvısına geçişi kan basıncı
sayesinde, doku sıvısındaki karbondioksitin kana geçişi kanın osmotik basıncı sayesinde gerçekleşir.
12. SINIF BİYOLOJİ ÇALIŞMA SORULARI 3
Soru 1) Bitkilerde besin taşınımı nasıl gerçekleşir?
Cevap 1) Bitkilerde besin taşınımı soymuk boruları sayesinde aktif taşıma ile gerçekleşir.
Soru 2 ) Omurgalı hayvanlarda dolaşım sisteminin görevleri nelerdir?
Cevap 2) Besin ve oksijenin hücrelere iletilmesi. Metabolizma sonucu oluşan artıkların hücrelerden
uzaklaştırılması. Hormonların hedef dokularına taşınması. Vücut sıcaklığının homojenliğinin
sağlanması. Bağışıklığın sağlanması. Vücut sıvılarının, minerallerinin, pH’sının düzenlenmesi
Soru 3) Sıcakkanlı ve soğuk kanlı terimlerini açıklayınız.
Cevap 3) Soğuk kanlı, vücut ısısı ortam ısısına göre değişen; sıcak kanlı ise vücut ısısı sabit olan canlı
anlamındadır.
Soru 4) Sıcakkanlı ve soğukkanlı hayvanları yazınız.
Cevap 4) Balıklar, kurbağalar, sürüngenler soğuk kanlı, kuşlar ve memeliler sıcak kanlı hayvanlardır.
Soru 5) İnsanda dolaşım sistemini oluşturan organları yazınız.
Cevap 5) Kalp, atardamar, toplardamar ve kılcal damar
Soru 6) Kalbin yapısını oluşturan kulakçık ve kapakçıkların işlevlerini yazınız.
Cevap 6) Sağ kulakçık; Vücutta kirlenen kan ana toplardamarlarla buraya boşaltılır. Sağ karıncık; Sağ
kulakçıktan aldığı kirli kanı akciğer atardamarıyla temizlenmek üzere akciğere gönderir. Sol kulakçık;
akciğerde temizlenen kanı akciğer toplardamarı ile atılır. Sol karıncık; Sol kulakçıktan aldığı temiz kanı
aort atardamarıyla tüm vücuda (akciğer hariç) gönderir.
Soru 7) Kalbi dıştan içe doğru saran katmanları birer cümle ile açıklayarak yazınız.
Cevap 7) Dıştan içe doğru, Perikard tabakası, kalp atışlarından doğan sürtünmeyi azaltır. Miyokard
tabakası, koroner damarlar ve kalp kasının bulunduğu bu tabaka kalbin çalışmasını sağlar. Endokard
tabaka, kalbin çalışması sırasında odacıklardaki kanın sürtünmesini azaltır.
Soru 8) Atardamarların genel özeliklerini yazınız.
Cevap 8) Atardamarlar dıştan içe doğru bağ doku, düz kas, endotel olmak üzere üç tabakadan oluşur.
Akciğer atardamarı hariç hepsi temiz kan taşır. Sol karıncıktaki temiz kan aort atardamarına verilir.
Aort atardamarı dallanarak her organa giden (akciğer hariç) daha küçük atardamarları oluşturur.
Soru 9) Toplardamarların genel özelliklerini yazınız.
Cevap 9) Toplardamar dıştan içe doğru bağ doku, düz kas, endotel olmak üzere üç tabakadan oluşur.
Akciğer toplardamarı hariç hepsi kirli kan taşır. Vücut organlarında kirlenen kan organlardan
toplardamara (akciğer hariç) geçer ve ana toplardamarlardan kalbin sağ kulakçığına boşaltılır.
Soru 10) Kılcaldamarların genel özelliklerini yazınız.
Cevap 10) Sadece endotel tabakasından oluşur. Kan ile doku sıvısı arasındaki madde alışverişi bu
damarlar sayesinde gerçekleşir. Kılcal damarlardan geçen maddenin niteliği değişir.
Soru 11) Küçük kan dolaşımının tanımı yaparak amacını belirtiniz.
Cevap 11) Kalp ile akciğer arasında gerçekleşen dolaşıma küçük kan dolaşımı denir. Buradaki amaç,
kanın temizlenmesidir.
Soru 12) Büyük kan dolaşımının tanımı yaparak amacını belirtiniz.
Cevap 12) Kalp ile vücudun tüm organları ( akciğer hariç ) arasında gerçekleşen dolaşıma büyük kan
dolaşımı denir. Buradaki amaç, vücut organlarına oksijen ve besin götürüp, artık maddeleri
uzaklaştırmaktır.
Soru 13) Küçük kan dolaşımında kanın izlediği yolu yazınız.
Cevap 13) Sağ karıncık, akciğer atardamarı, akciğer, akciğer toplardamarı, sol kulakçık
Soru 14) Büyük kan dolaşımında kanın izlediği yolu yazınız.
Cevap 14) Sol karıncık, aort atardamar, organ atardamar, organlar, organ toplardamar, alt ve üst ana
toplardamar, sağ kulakçık
Soru 15) Lenf dolaşımının görevleri nelerdir?
Cevap 15) Doku hücrelerinin arasına sızan fazla sıvının fazlasını kan dolaşımına iletmesi, lenf
düğümlerinde üretilen lenfositlerle bağışıklığı sağlaması, incebağırsak boşluğundaki yağ asidi, gliserol
ve A,D,E ve K vitaminlerini kan dolaşımına katması
Soru 16) Lenf sıvısı ile kanı karşılaştırınız.
Cevap 16) Lenf sıvısında sadece akyuvar bulunur, kanda akyuvar, alyuvar ve kanpulcukları bulunur.
Lenf sıvısında hemoglobin yoktur, kanda hemoglobin vardır. Lenf sindirilmiş besin olarak sadece yağ
asidi ve gliserolü taşır, kan ise her şeyi taşır. Lenf sıvısını taşıyacak atardamar yoktur, kan atardamarı
vardır.
Soru 17) Kan basıncını etkileyen faktörler nelerdir?
Cevap 17) Kalp atış hızı arttıkça, kan hacmi arttıkça, damarlar daraltıkça, damarlar sertleştikçe kan
basıncı artar. Bunun yanında parasempatik sinirler kalp atış hızını azaltır.
Soru 18) Aktif bağışıklık nedir? Aktif bağışıklığın çeşitlerini yazınız.
Cevap 18) Sonradan kazanılmış bağışıklık olup, uzun süren bağışıklık şeklidir. Hastalığı geçirerek
bağışıklık kazanma ve aşı ile bağışıklık kazanma olmak üzere ikiye ayrılır.
Soru 19) Pasif bağışıklığın tanımını yapınız.
Cevap 19) Sonradan kazanılan bağışıklık olup, kısa süreli bağışıklıktır. Serum ile pasif bağışıklık
kazandırılır.
Soru 20) Doğuştan kazanılan bağışıklığı tanımlayıp, örnek veriniz.
Cevap 20) Doğuştan kazanılan bağışıklık kalıtsaldır ve türe özgüdür. Zencilerin sarı humma hastalığına
yakalanmaması veya insanların tavuk vebası hastalığına yakalanmaması örnek olarak verilebilir.