2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2.1. Evrimci Görüş 2.2. Vahiy Temelli Görüş 3. Din ile Mitoloji 4. Dinin İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ “Din” kelimesi yol, hayat tarzı, hesap günü, kanun, hüküm vb. anlamlara gelir. Buna göre din, genel olarak insanın hayat tarzı ya da hayatında izlediği yol anlamına gelir. “Din, tarih boyu insan hayatında var olmuş, insanın düşüncelerini, tavırlarını, davranışlarını ve diğer insanlara ve çevreye karşı tutumlarını belirlemiştir.” Çünkü insan, var oluş nedeni ve amacının cevabını dinde bulmuştur. Hiçbir baskı ve zulüm, insanın hayatından onu söküp atamamıştır. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler Din Bilimcilerinin Tanımları Aslında dini inceleme ve araştırma konusu edinen her disiplin, işine yarayan bir din tarifiyle yola çıkmıştır. Emile Durkheim (Emil Durkaym), “Din, bir cemaatin meydana gelmesini sağlayan ayin ve inançlar sistemidir.” Feurbach (Fuurbah) ise dinin dua, kurban ve inançla kendini gösteren bir arzudur. Hegel de dini, akıl ve ruhun daimi, bağımsız faaliyetlerinden ibaret olan bir sistemdir. Seyyit Şerif Cürcani dini şöyle tarif etmiştir: “Din, akıl sahiplerini peygamberin bildirdiği şeyleri kabule çağıran ilahî bir kanundur.” HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ İslam Bilimcilerinin Tanımları Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, din, akıl sahiplerini kendi iradeleriyle kabul ettikleri hayra götüren ilahî kanundur. Ömer Nasuhi Bilmen de dini şu şekilde tarif etmiştir: “Din, Allah’ın bir kanunudur ve birtakım hükümlerin, hakikatlerin mukaddes bir mecmuasıdır ki bunu peygamberleri vasıtasıyla insanlara lütuf ve ihsan buyurmuştur. Kuran, “insanlar için temelde iki dinin varlığından bahseder. Bunlardan ilki Allah’ın insanlar için seçtiği ve öngördüğü din olan İslam ya da Allah’ın dinidir; diğeri ise İslam dışındaki din veya dinlerdir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ Dinin Özünü Oluşturan Unsurlar Açısından Tanımlar Kutsal kitap merhalesi esas alındığında din, Tanrı’nın veya din kurucularının kutsal metinlerde yer alan sözlerinden ibarettir. Kurumsallaşma merhalesi esas alındığında ise din; bir inanç, davranış ve sosyal hayatın belirli şartlarına göre oluşturulmuş kurumlar sistemidir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2.1. Evrimci Görüş Evrim, birbirini takip ederek yavaş yavaş meydana gelen değişme ve gelişmeye denir. Dinlerin zaman içinde çeşitli sebeplere bağlı olarak ortaya çıkıp geliştiğini iddia eden görüşe de evrimci görüş adı verilir. DİNİN BAŞLANGICININ Buna göre insanlar korku, suçluluk duygusu, atalara saygı ve benzeri sebeplerden dolayı dine yönelmiştir. Edward Tylor “animizm”, Frazer “büyü”, Marett “mana”, Spencer “atalar kültü”, Durkheim ise “totemizm” olduğunu savunmuştur. Lang ve Schmidt ise monoteist (tek tanrıcı) görüşü savunurlar. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler 2.2. Vahiy Temelli Görüş Sonuçkaynağı Dinin olarak dinin ile ilgili kaynağı vahiy Allah’tır. temelli görüşe göredahil Peygamber din, Allah hiçbirtarafından beşer din vahiy yoluyla insanlar koyamaz. Allah, insanoğluna arasından seçtiği rehber ve peygamberlere örnek olan birçok gönderilen elçi göndermiştir. ilahî kurallar bütünüdür. Onların Din, Hz. sonuncusu Âdem’le başlayıp tevhit zincirinin Hz. son Muhammed’in halkası Peygamberimiz (s.a.v.) peygamberliği Hz. ile tamamlanmıştır. Hz. Muhammed’dir. Bu dinin Âdem’den genelbu adıyana İslam’dır. elçiler belli bir bölge veya gönderilen topluma gönderildiğinden Müslüman bilginler; dinleri, elçilerin tebliğ ettikleri ilahî kaynağı mesajlar o bakımından “ilahi ve beşeri dinler” bölge ve toplumla sınırlı olmuştur. olarak ikiye Oysa ayırmışlardır. son elçi Hz. Muhammed, bütün İlahi dinleri, Yahudilik, Hristiyanlık ve insanlığa gönderildiği için onun tebliğ İslam oluşturur. Ancak Yahudilik ve ettiği din evrensel bir özellik taşır. Hristiyanlık kaynağı itibarıyla ilahi olsalar da bugün Müslümanlar açısından muharreftir. Bu üç dinin dışındaki dinler ise beşeri kaynaklı kabul edilir. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 3. Din ile Mitoloji 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ Sonuç olarak Mitos; efsane,din destan, ve mitolojinin hikâye vehem masaldan benzer hem farklıdır. de farklı Dinin yönleri asıl yapısı vardır.ve amacından Farklı yönleri; uzaklaşmasına mitoslar bazısebep olaylardan olan temel faktörlerden hareketle insan hayaline en önemlisi dayanan ve “mitos”lardır. dinden beslenen ürünlerdir. Din ise tanrıya dayanır. Mitoloji ise bütün alan Dinin özünü tevhit,efsaneleri nübüvvetiçine ve ahiret ve onları belli bir tarzda inceleyen bir oluşturur. Mitoslarda böyle bir esas disiplindir. Mitoloji; efsaneler, ilk ölüm, yoktur. ilk günah, tufan, tanrıların insanları nasıl Mitoslarda tanrılar müşahhas bir şekilde cezalandırdığı, avcılığın ve hayvancılığın anlatılırken dinde tanrı mücerrettir. nasıl başladığı, ilk ateşin ve ilk aileninDin vahiy yoluyla peygamberlere nasıl oluştuğunu konu edinir. gelir, peygamberler de insanlara ulaştırır. Din aynı zamanda insanlara hukuki düzenleme ve sorumluluk getirir. Mitosların insanlar arası hukuki bir yönü yoktur. Mitoslarda birçok tanrı vardır ve bu tanrılar zaman zaman savaşarak birbirini yok eder. HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL 2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ İnsanın her Tarihin toplumsal devrinde birve varlık bütün olmasının toplumlarda yanında onungörülen bir de içdin, dünyası insanıvardır. hem içten hem çaresizlik, “Yalnızlık, dıştan kuşatan, korku, keder, onun düşünce hastalık, musibet ve ve davranışlarında felaketler karşısında kendini yegane insanın gösterenteselli bir disiplindir. kaynağı dindir. İnsan, her zaman Dindeki ahiret kendisini inancı, aşan insana bir kudrete dünyevi ve yönelmesi uhrevi sorumluluk gerektiğini kazandırır. düşünmüştür. İnsanın ahlaki gelişmesine katkıda bulunur ve Güçlü bir elin, içineinsan düştüğü çaresizlik ölüm korkusunun psikolojisi ortamından kendisini çekip çıkarmasını, üzerindeki olumsuz etkisini azaltır. himayesine almasını ister. Diğer taraftan Dinin manevi ve ahlaki yaptığıinsanoğlunun yanlışlıklar nedeniyle içine yönden bir yeri düştüğügelişmesinde vicdan azabınıönemli hafifletecek, vardır. Din; insanı kuralsızlıktan, kendisini affedecek bir gücü arzular. ilkesizlikten ve başıboşluktan kurtarır. Din; fertleri mukaddes duygu, Toplum hayatının her alanında din ortak kendini şuur ve Mimari, vicdan etrafında birleştiren gösterir. estetik, sanat, edebiyat,bir kişi ve yer isimlerinde, âdet ve geleneklerde, faktör olduğu gibiörf, aynı zamanda hukuki, siyasi, sosyal, kültürel, iktisadi ve toplumları yükselten, onların turistik alanlarda hep dinî deyim ve gelişmesini sağlayan birmotifler, kurumdur. 4. Dinin İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi anlayışlar göze çarpar. Bu da dinin HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL hayatımızın her alanında yer aldığını gösterir