2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ 2. ÜNİTE

2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler
2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler
2.1. Evrimci Görüş
2.2. Vahiy Temelli Görüş
3. Din ile Mitoloji
4. Dinin İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL
1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler
2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
“Din” kelimesi yol, hayat tarzı, hesap günü, kanun, hüküm vb.
anlamlara gelir.
Buna göre din, genel olarak insanın hayat tarzı ya da hayatında
izlediği yol anlamına gelir.
“Din, tarih boyu insan hayatında var olmuş, insanın düşüncelerini,
tavırlarını, davranışlarını ve diğer insanlara ve çevreye karşı
tutumlarını belirlemiştir.”
Çünkü insan, var oluş nedeni ve amacının cevabını dinde bulmuştur.
Hiçbir baskı ve zulüm, insanın hayatından onu söküp atamamıştır.
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL
1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler
2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
Din Bilimcilerinin Tanımları
Aslında dini inceleme ve araştırma konusu edinen her disiplin, işine
yarayan bir din tarifiyle yola çıkmıştır.
Emile Durkheim (Emil Durkaym), “Din, bir cemaatin meydana
gelmesini sağlayan ayin ve inançlar sistemidir.”
Feurbach (Fuurbah) ise dinin dua, kurban ve inançla kendini gösteren
bir arzudur.
Hegel de dini, akıl ve ruhun daimi, bağımsız faaliyetlerinden ibaret
olan bir sistemdir.
Seyyit Şerif Cürcani dini şöyle tarif etmiştir: “Din, akıl sahiplerini
peygamberin bildirdiği şeyleri kabule çağıran ilahî bir kanundur.”
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL
1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler
2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
İslam Bilimcilerinin Tanımları
Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, din, akıl sahiplerini kendi
iradeleriyle kabul ettikleri hayra götüren ilahî kanundur.
Ömer Nasuhi Bilmen de dini şu şekilde tarif etmiştir: “Din, Allah’ın bir
kanunudur ve birtakım hükümlerin, hakikatlerin mukaddes bir
mecmuasıdır ki bunu peygamberleri vasıtasıyla insanlara lütuf ve
ihsan buyurmuştur.
Kuran, “insanlar için temelde iki dinin varlığından bahseder.
Bunlardan ilki Allah’ın insanlar için seçtiği ve öngördüğü din olan
İslam ya da Allah’ın dinidir; diğeri ise İslam dışındaki din veya
dinlerdir.
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL
1. Dinin Tanımı ile İlgili Görüşler
2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
Dinin Özünü Oluşturan Unsurlar Açısından Tanımlar
Kutsal kitap merhalesi esas alındığında din, Tanrı’nın veya din
kurucularının kutsal metinlerde yer alan sözlerinden ibarettir. Kurumsallaşma merhalesi esas alındığında ise din; bir inanç, davranış
ve sosyal hayatın belirli şartlarına göre oluşturulmuş kurumlar
sistemidir.
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL
2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler
2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
2.1. Evrimci Görüş
Evrim, birbirini takip ederek yavaş yavaş meydana gelen değişme ve
gelişmeye denir. Dinlerin zaman içinde çeşitli sebeplere bağlı olarak
ortaya çıkıp geliştiğini iddia eden görüşe de evrimci görüş adı verilir.
Buna göre insanlar korku, suçluluk duygusu, atalara saygı ve benzeri
DİNİN
DİNİN BAŞLANGICININ
BAŞLANGICININ
sebeplerden dolayı dine yönelmiştir.
Edward Tylor “animizm”,
Frazer “büyü”,
Marett “mana”,
Spencer “atalar kültü”,
Durkheim ise “totemizm” olduğunu savunmuştur.
Lang ve Schmidt ise monoteist (tek tanrıcı) görüşü
savunurlar.
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL
2. Dinin Kaynağı Hakkındaki Görüşler
2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
2.2. Vahiy Temelli Görüş
Sonuçkaynağı
Dinin
olarak dinin
ile ilgili
kaynağı
vahiy Allah’tır.
temelli görüşe
Peygamber
göre din,
dahilAllah
hiçbir
tarafından
beşer din
koyamaz.
vahiy
yoluyla
Allah,
insanlar
insanoğluna
arasından
rehber
seçtiği
ve örnek
peygamberlere
olan birçok
gönderilen
elçi
göndermiştir.
ilahî
kurallar bütünüdür.
Onların
Din,
Hz. sonuncusu
Âdem’le başlayıp
tevhit zincirinin
Hz. Muhammed’in
son halkası
(s.a.v.)
Peygamberimiz
peygamberliği
Hz. ile
Muhammed’dir.
Bu dinin
Âdem’den
genelbu
adıyana
İslam’dır.
gönderilen elçiler belli bir
tamamlanmıştır. Hz.
bölge veya topluma gönderildiğinden
elçilerin tebliğ ettikleri ilahî mesajlar o bölge ve toplumla sınırlı
olmuştur.
Müslüman bilginler; dinleri, kaynağı bakımından “ilahi ve beşeri dinler”
Oysa son elçi Hz. Muhammed, bütün insanlığa gönderildiği için onun
olarak ikiye ayırmışlardır.
tebliğ ettiği din evrensel bir özellik taşır.
İlahi dinleri, Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam oluşturur. Ancak Yahudilik ve
Hristiyanlık kaynağı itibarıyla ilahi olsalar da bugün Müslümanlar
açısından muharreftir. Bu üç dinin dışındaki dinler ise beşeri kaynaklı
kabul edilir.
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL
3. Din ile Mitoloji
2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
Sonuç
efsane,din
destan,
ve mitolojinin
hikâye vehem
masaldan
benzerfarklıdır.
hem deDinin
farklı asıl
yönleri
yapısı ve
Mitos; olarak
vardır. Farklıuzaklaşmasına
amacından
yönleri; mitoslar
sebep
bazıolan
olaylardan
temel faktörlerden
hareketle insan
en önemlisi
hayaline
dayanan ve dinden beslenen ürünlerdir. Din ise tanrıya dayanır.
“mitos”lardır.
Dinin özünü tevhit, nübüvvet ve ahiret oluşturur. Mitoslarda böyle
bir esas yoktur.
Mitoloji ise bütün efsaneleri içine alan ve onları belli bir tarzda
inceleyen bir disiplindir. Mitoloji; efsaneler, ilk ölüm, ilk günah, tufan,
tanrıların insanları nasıl cezalandırdığı, avcılığın ve hayvancılığın nasıl
başladığı, ilk ateşin ve ilk ailenin nasıl oluştuğunu konu edinir.
Mitoslarda tanrılar müşahhas bir şekilde anlatılırken dinde tanrı
mücerrettir. Din vahiy yoluyla peygamberlere gelir, peygamberler de
insanlara ulaştırır.
Din aynı zamanda insanlara hukuki düzenleme ve sorumluluk getirir.
Mitosların insanlar arası hukuki bir yönü yoktur. Mitoslarda birçok
tanrı vardır ve bu tanrılar zaman zaman savaşarak birbirini yok eder.
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL
2. ÜNİTE: DİNİN MAHİYETİ
4. Dinin İnsan Hayatındaki Yeri ve Önemi
İnsanın
toplumsal
devrinde
birve
varlık
bütün
olmasının
toplumlarda
yanında
görülen
onundin,
bir de
insanı
iç dünyası
hem
Tarihin her
vardır.hem
içten
“Yalnızlık,
dıştan çaresizlik,
kuşatan, korku, keder, hastalık, musibet ve
felaketler
onun
düşünce
karşısında
ve davranışlarında
insanın yegane
kendini
teselligösteren
kaynağı dindir.
bir disiplindir.
Dindeki
İnsan,
her
ahiret
zaman
inancı,
kendisini
insana
aşan
dünyevi
bir kudrete
ve uhrevi
yönelmesi
sorumluluk
gerektiğini
kazandırır.
İnsanın ahlaki gelişmesine katkıda bulunur ve ölüm korkusunun insan
düşünmüştür.
psikolojisi üzerindeki olumsuz etkisini azaltır.
Güçlü bir elin, içine düştüğü çaresizlik ortamından kendisini çekip
çıkarmasını, himayesine almasını ister. Diğer taraftan yaptığı
yanlışlıklar nedeniyle içine düştüğü vicdan azabını hafifletecek,
Dinin insanoğlunun manevi ve ahlaki yönden gelişmesinde önemli bir
kendisini affedecek bir gücü arzular.
yeri vardır. Din; insanı kuralsızlıktan, ilkesizlikten ve başıboşluktan
kurtarır.
Din;
fertleri
mukaddes
duygu,
ve vicdan
Toplum
hayatının
her alanında
din ortak
kendinişuur
gösterir.
Mimari,etrafında
estetik, sanat,
birleştiren
olduğu gibi
aynı ve
zamanda
toplumları
edebiyat, kişibir
vefaktör
yer isimlerinde,
örf, âdet
geleneklerde,
hukuki,yükselten,
siyasi,
sosyal,
iktisadi
ve turistik
hep dinî motifler, deyim ve
onlarınkültürel,
gelişmesini
sağlayan
biralanlarda
kurumdur.
anlayışlar göze çarpar. Bu da dinin hayatımızın her alanında yer aldığını gösterir
HÜSEYİN SEYMEN SORGUNAİHL