HAFTALIK BÜLTEN 28 NİSAN- 02 MAYIS 2014 HAFTANIN ÖZETİ Rusya’ya uygulanacak beklendiği gibi sert yaptırımların olmayacağının görülmesi üzerine global piyasalarda oluşan olumlu hava ve TCMB’nin geçen hafta faizleri sabit tutması sonucu hafta başında kur ve faizler düşerken borsa endeksi yükseldi. Çarşamba Merkez Bankası Başkanı 2,35 2,3 2,25 2,2 2,15 2,1 2,05 2 1,95 1,9 1,85 1,8 günü Erdem Başçı'nın Enflasyon Raporunun tanıtımı toplantısında önümüzdeki dönemde faiz indirimi yapılabileceğini açıklamasının ardından iki yıllık gösterge faiz 4,5 ayın en düşük seviyesine gerilerken BIST banka hisseleri öncülüğünde yükseldi. Perşembe günü resmi tatilin ardından haftanın son günü ABD USD/TL EUR/TL 3,2 3,1 3 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 Merkez Bankası'nın (Fed) açıkladığı faiz kararı sonrası risk iştahındaki artış ve TCMB’nin faiz indirimi beklentileriyle EUR/USD 1,4 yükselen Borsa endeksi iyi gelen ABD 1,39 tarım dışı istihdam verisiyle gerilese de 1,37 kur ve faizdeki düşüşün etkisiyle haftayı 1,35 75.159,06 seviyesine çıkarak artıda 1,33 kapattı. Global piyasalardaki iyimserlikle birlikte düşüşünü sürdüren Dolar/TL 2,1016 seviyesine inerken, RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI 1,38 1,36 1,34 1,32 1,31 HAFTALIK BÜLTEN gösterge faiz yüzde 9 seviyelerine geriledi. Euro bölgesinden gelen olumlu veriler ve Avrupa Merkez Bankası'nın ek destek açıklayacağı BIST 100 90.000,00 80.000,00 beklentisinin azalmasıyla Euro’nun TL karşısında değeri düşse de, USD karşısında değeri 1,3896 seviyesine yükseldi. Altın ise 70.000,00 60.000,00 50.000,00 hafta boyunca Ukrayna gerginliğinin azalması ile birlikte düşerken Cuma günü gerginliğin tekrar artması ile birlikte yükselerek haftayı 1.298,53 ALTIN 1.400 USD/Ons seviyesinde kapattı. 1.350 TCMB FAİZ GECELİK(O/N) ORAN (%) Borç Alma Borç Verme 8.00 12.00 1.300 1.250 1.200 1.150 GEÇ LİKİDİTE 0.00 13.50 1 HAFTA REPO - 10.00 1.100 KAPANIŞ VERİLERİ (02 MAYIS 2014) BİST-100 75.159,06 USD/TRY 2,1016 USD/JPY 102,20 EUR/TL 2,9143 EUR/USD 1,3896 ALTIN ($/ONS) 1.298,53 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI HAFTALIK BÜLTEN İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM 28.04.2014 Tüketici Güven Endeksi Nisan 30.04.2014 Dış ticaret dengesi Mart 01.05.2014 TİM ihracat verisi 02.05.2014 Türkiye imalat PMI TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 72.7 78.5 5.16 mlyr $ 5.20 mlyr $ Nisan 12.55 mlyr $ 11.15 mlyr $ Nisan 51.7 51.1 6.05 mlyr $ DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE 29.04.2014 İngiltere GSYH, öncü Q1 %0.9 %0.7 %0.8 29.04.2014 Almanya TÜFE, öncü Nisan %1.4 %1 %1.3 29.04.2014 ABD tüketici güven endeksi Nisan 83 83.9 82.3 30.04.2014 Almanya perakende satışlar Mart %0.7 %0.4 %0.7 30.04.2014 Almanya işsizlik Nisan %6.7 %6.7 %6.7 30.04.2014 Euro bölgesi enflasyon, öncü Nisan %0.8 %0.5 %0.7 30.04.2014 ABD ADP özel istihdam verisi Nisan 210.000 209.000 220.000 30.04.2014 ABD GSYH, öncü Q1 %1.2 %2.6 %0.1 30.04.2014 ABD çekirdek PCE, öncü Q1 %1.2 %1.3 %1.3 30.04.2014 ABD Chicago PMI Nisan 56.3 55.9 63 30.04.2014 ABD Fed faiz kararı %0.25 %0.25 %0.25 01.05.2014 ABD kişisel gelirler %0.5 %0.4 %0.5 01.05.2014 ABD işsizlik maaş başvuruları 330.000 344.000 01.05.2014 ABD ISM imalat endeksi Nisan 54.0 53.7 54.9 02.05.2014 Almanya imalat PMI, nihai Nisan 54.2 53.7 54.1 02.05.2014 Euro bölgesi imalat PMI, nihai Nisan 53.3 53 53.4 02.05.2014 Euro bölgesi işsizlik Mart %11.9 %11.8 %11.8 02.05.2014 ABD tarım dışı istihdam Nisan 210.000 203.000 288.000 02.05.2014 ABD işsizlik Nisan %6.6 %6.7 %6.3 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI DÖNEM Mart TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN HAFTALIK BÜLTEN İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Tüketici güven endeksi yükseldi Toplantısı'nda enflasyon tahminleri ve Seçimler öncesi son dört yılın en düşük finansal öngörülerini açıkladı. Başçı; seviyesine güven Nisan ve Mayıs ayında enflasyonda bir endeksi son iki ayda tekrar yükselerek miktar artış olabileceğini söyledi. Başçı, son iki yılın en yüksek seviyesine çıktı. orta Türkiye İstatistik Kurumu tarafından enflasyon görünümünde belirgin bir yayınlanan Nisan ayı verilerine göre iyileşme Şubat ayında 69,2 olan endeks Martta politikasındaki 72,7, Nisan ayında ise 78,5 seviyesine sürdürüleceğini yükseldi. Bültende bir önceki aya göre göstergelerinde Nisan ayında genel ekonomik durum devam edeceğini varsaydıklarını aktardı. beklentisinin yüzde 11,6, tasarruf etme Başçının açıklamalarına göre; alınan ihtimali endeksinin yüzde 10,4, işsiz makroihtiyati tedbirlerin de katkısıyla sayısı beklentisi endeksinin yüzde 7,4 ve yıllık kredi büyüme oranı 2014 yılının hanenin sonuna doğru yüzde gerileyen maddi tüketici durum beklentisi vadeli tahminleri sağlanana oluştururken kadar sıkı para duruşun ve risk gözlenen primi iyileşmenin 15 düzeyinde endeksinin yüzde 3,8 arttığı açıklandı. olacak. Merkez Bankası 2014 yılsonu Artışlar gelecek 12 aylık dönemde genel enflasyon ekonomik durumun daha iyi olacağı, Raporu'na göre 1 puan artırarak yüzde tasarruf etme ihtimalinin artacağı, işsiz 7,6 ya yükseltti. Başçı, bundan sonraki sayısının azalacağı ve hanelerin maddi adımın durumunun daha iyi olacağını yönünde dolayı faizlerde ölçülü ve kademeli beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir indirim önceki aya göre arttığını gösterdiği ifade politikasındaki sıkı duruşun korunması edildi. gerektiğini söyledi. Faiz indirimi ile ilgili Başçı: Faizlerde kademeli indirim olabilir Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı Enflasyon Raporu 2014-II Bilgilendirme RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI hedefini risk Ocak Enflasyon primlerindeki olabileceğini, düşüşten ama para olarak Başçı; bir hafta vadeli fonlama oranı olan yüzde 10 seviyesinde indirim olup olmayacağının bilgisini verdi. konuşulacağı HAFTALIK BÜLTEN Zeybekçi: Piyasalar faiz indirimi milyar dolar oldu. Dış ticaret açığının bekliyor 6.05 milyar dolar olması bekleniyordu. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, yatırım, Geçen yılın ilk çeyreğinde İsviçre'ye üretim faiz yapılan altın ihracatı 102,912 dolar oranlarının enflasyondan daha önemli olurken bu yıl aynı dönemde 2 milyar olduğunu, dolara ulaştı. ve Başçı'nın büyümede TCMB faiz yüksek Başkanı indirimi Erdem olabileceğini açıklamasının ilk aşama için yeterli olduğunu açıklamada artırıldığı İmalat PMI Nisan'da 51.1'e geriledi belirtti. Zeybekçi yaptığı Markit tarafından HSBC için hazırlanan "Faiz oranlarının derhal imalat sanayi satın alma yöneticisi için hızla düşürülmesini endeksi (PMI) Mart ayındaki 51.7 beklemiyoruz, ama piyasa, şu anda seviyesinden 51.1'e gerileyerek Ağustos gösterge faizi yüzde 12'lerden yüzde ayından bu yana en düşük seviyeye 9.5'lara getirmesinin değerlendirilmesini geriledi. Büyümedeki yavaşlama, kısmen TCMB'den bekliyor. Yakın bir sürede de yerel zaten piyasa, TCMB'yi faizleri düşürme zayıflamasından kaynaklanırken, ihracat yönünde siparişleri üç yıldan uzun sürenin en hızlı zorlayacaktır.” ifadelerini kullandı. Dolar/TL kuruna da değinen Zeybekci, kurun 2.15-2.25 seviyelerinde tutulması gerektiğini, kurun 2.10'un altına düştüğü durumlarda TCMB'nin müdahale yönünde adımlar atabilmesi gerektiğine inandıklarını söyledi. seçim nedeniyle iç talebin artışını kaydetti. Banka dışı finansal kurumlar 60 milyar lira kredi desteği sağladı Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, banka dışı finansal kurumların, reel sektöre bugüne kadar yaklaşık 60 milyar lira Dış Ticaret açığı beklentilerin altında kredi Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Babacan; yayımlanan dış ticaret verilerine göre, sendikasyon kredilerinin ağırlıklı olarak Dış ticaret açığı, Mart ayında İsviçre'ye Avrupa'dan temin edildiğini, dolayısıyla yapılan Avrupa'da 1.275 ihracatının milyar desteğiyle, dolarlık altın beklentilerin altında kalarak yüzde 30.1 düşüşle 5.2 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI desteği sağladığını Bankacılık likiditenin açıkladı. sektörünün bol ve ucuz olmasının Türk bankacılığı açısından olumlu olduğunu söyledi. HAFTALIK BÜLTEN DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER BOJ para politikasını değiştirmedi Mart'ta yıllık bazda nihai yüzde 1 Japonya Merkez Bankası (BOJ), izlenen seviyesinde para politikasında değişiklik yapmama bölgesinde ise enflasyon Nisan'da yıllık kararı aldı. Enflasyonu yüzde 2 olarak bazda beklenti yüzde 0.8 iken yüzde 0.7 hedefleyen BOJ, yakın gelecekte yeni ek seviyesinde gerçekleşti. Euro bölgesinde destek planlamadığını da ortaya koydu. yıllık enflasyon Mart'ta yüzde 0.5 olarak Ekonomik görünüm raporunda çekirdek açıklanmıştı. enflasyonun bu yıl hızlı artacağı ve 2015 yılı ortasından itibaren en az iki yıl, yüzde 2 seviyesinde olacağını belirtti. BOJ bu ay yürürlüğe giren satış vergisindeki artıştan dolayı geçici talep düşüşü olsa da ılımlı toparlanma beklentisini korudu. açıklanmıştı. Euro İngiltere ve ABD beklentilerin altında büyüdü İngiltere'de gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) bu yılın birinci çeyreğinde yüzde 0.8 ile beklentilerin hafif altında arttı. Beklenti İngiltere’nin yüzde 0.9 büyüyeceği yönünde idi. İngiltere'de Draghi Parasal genişleme beklemiyor GSYH’nin 2013 yılı son çeyreğinde yüzde Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario 0.7 arttığı açıklanmıştı. ABD'de ise GSYH Draghi, düşük artışı birinci çeyrekte yüzde 0.1 ile enflasyonun devam edeceğini ancak para 2012'nin son çeyreğinden bu yana en politikasında genişleme ihtimalini yakın zayıf artışı kaydetti. Kişisel tüketim zamanda harcamalarındaki Euro düşük Bölgesi'nde gördüğünü belirtti. değişimi gösteren Bununla birlikte Merkez Bankası'nın çekirdek PCE ise, aynı dönemde yüzde gerektiği takdirde parasal genişlemeye 1.3 gidebileceği ifade edildi. Avrupa Merkez yükseldi. İlk çeyrekte GSYH'deki ve Bankası, devam çekirdek PCE'deki artışın yüzde 1.2 edeceğini öngörüyor. Bununla birlikte olması bekleniyordu. ABD'de geçen yılın Draghi, fiyatlarda düşüş beklemiyor. dördüncü çeyreğinde GSYH yüzde 2.6 Almanya'da Nisan enflasyonu yıllık bazda büyürken, çekirdek PCE'deki büyüme ise yüzde 1.3 ile yüzde 1.4 olan beklentinin yüzde 1.3 olarak gerçekleşmişti. düşük enflasyonun altında gerçekleşti. Almanya'da enflasyon RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ile beklentilerin hafif üzerinde HAFTALIK BÜLTEN Euro bölgesi ve ABD güven endeksleri söyledi. Fed bu haftaki toplantıda, tahvil geriledi alımlarının aylık 10 milyar dolar daha ABD'de tüketici güven endeksi Mart azaltılarak 55 milyar dolardan 45 milyar ayında 83.9 seviyesinde iken, Nisan'da dolara düşürüldüğünü açıkladı. ABD 82.3 değerini alarak beklentilerin altında bankaları açıklandı. Endeksin 83 değerini alacağı standartlarını düşürdüğü açıklandı. tahmin ediliyordu. Euro Bölgesi'nde ise yönetici ve tüketici güveninden oluşan ekonomik güven endeksi, Mart ayında 102.5 seviyesinde iken Avrupa Merkez Bankası (AMB) üzerindeki baskının artması ile Nisan ayında 102'ye geriledi. Ekonomistlerin seviyesindeydi. Draghi, beklentisi AMB önceki 102.9 Başkanı hafta Mario enflasyon görünümünün kötüleşmesi durumunda tahvil alımlarının başlatılması kararı alabileceklerini belirtmişti. Euro bölgesinde Sanayi güven endeksi eksi 3.3'ten eksi 3.6'ya gerilerken, hizmet sektörü güven endeksi 4.5'ten 3.5'e düştü. Bölgede tüketici güveni eksi 8.6'ya yükseldi. Yellen: Küçük ölçekli bankaların kredilerindeki büyüme olumlu işaret ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen, ABD'deki küçük ölçekli bankaların müşterilerine daha hızlı bir biçimde kredi sağlamaya başlamalarının, ekonomik büyüme için olumlu olduğunu RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI konut kredilerinde kredi Macaristan faizleri düşürdü Macaristan Merkez Bankası, 10 baz puanlık indirim kararı alarak yüzde 2,60 olan faizleri, yüzde 2,50 seviyesine çekti. 2012 yılı Ağustos ayından beri aralıksız devam faizler tarihi dip seviyelerini gördü. Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamada, ülke risklerinin azaldığı, bu yüzden söz konusu indirim kararının alındığı belirtildi. Macaristan'da faizlerin 2014 yılı sonu için yüzde 3, 2015 yılı sonu için ise yüzde 3,75 olacağı tahmin ediliyor. ABD de işsizlik geriledi ABD'de tarım dışı istihdam, ülke ekonomisinin büyüme göstereceğine olan artması ile, güvenin Nisan'da 288,000 artarak Ocak 2012'den bu yana en dik artışı kaydetti. İşsizlik oranı ise daha az kişinin iş gücüne katılımı olmasından dolayı yüzde 6.7'den 6.3'e gerileyerek, Eylül 2008'den bu yana en düşük seviyeye indi. HAFTALIK BÜLTEN TÜRKİYE EKONOMİSİ ÖNEMLİ GÖSTERGELER TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ Türkiye İstatistik Kurumu TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ tarafından açıklanan Tüketici Güven Endeksi Nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 7,9 80 78 76 74 72 oranında artarak 78,5 değerine yükseldi. 70 Mart ayında 95,9 olan genel ekonomik 68 durum beklentisi endeksi yüzde 11,6 66 64 oranında artarak, Nisan ayında 107 oldu. Bültende bu yükselişin, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi Kaynak: TÜİK olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre arttığını işaret ettiği ifade edildi. Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali endeksi bir önceki aya göre yüzde 10,4 oranında arttı. DIŞ TİCARET Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2014 yılı Mart ayında, 2013 yılının aynı ayına göre yüzde 12,4 artarak 14.748 milyon dolar, ithalat yüzde 3 azalarak 19.943 milyon dolar olarak gerçekleşti. DIŞ TİCARET 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0 -5.000 -10.000 -15.000 Mart ayında dış ticaret açığı yüzde 30,1 azalarak 7.437 milyon dolardan 5.195 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2014 Mart ayında yüzde 73,9 oldu. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI İTHALAT Kaynak: TÜİK İHRACAT DIŞ TİCARET DENGESİ HAFTALIK BÜLTEN BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ Bankacılık Düzenleme Kurumu'nun (BDDK) ve Denetleme verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 18 Nisan 2014 itibariyle 1.093.868 Milyon TL ile haftalık bazda %0,01 arttı. Bankacılık sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 11 1.200.000 1.100.000 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM KREDİLER Nisan 2014 tarihinde 1.093.726 Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti. Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - Toplam Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER 18 Nisan 2014 itibariyle kredi toplamı 80.000 57.576 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam 60.000 krediler içerisindeki payı ise %5,26’dır. 40.000 Krediler - Sektör - YP 20.000 TOPLAM AKTİFLER 1.789.828 ÖZKAYNAKLAR 0 232.977 Krediler - KYB - TP TOPLAM MEVDUAT 1.017.410 TOPLAM KREDİLER 1.093.868 MENKUL DEĞERLER 295.554 SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 25 20 Kaynak: BDDK (18.04.2014 tarihli verilerdir.) 15 Sermaye (SYR) 10 BDDK’nın açıkladığı son veriye göre Şubat 5 Yeterliliği Rasyosu 2014 itibariyle %15,54 olarak gerçekleşti. Ocak 2014’te ise bu oran %15,10 oldu. Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Krediler - KYB - YP 0 Sektör Kaynak: BDDK Hedef Rasyo Yasal Sınır HAFTALIK BÜLTEN SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2007/12 2008/12 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/2 BANKACILIK SEKTÖRÜ 18,94 17,99 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 15,54 Mevduat Bankaları 17,37 16,55 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 14,88 Katılım Bankaları 16,13 15,21 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 14,23 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 64,74 59,38 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 31,56 05 MAYIS-09 MAYIS 2014 PİYASA GÜNDEMİ 05 MAYIS 06 MAYIS 07 MAYIS 08 MAYIS 09 MAYIS Nisan ayı TÜFE, aylık Nisan ayı TÜFE, yıllık Nisan ayı ÜFE, aylık Nisan ayı ÜFE, yıllık Mayıs ayı ABD ISM hizmetler endeksi Nisan ayı Almanya hizmetler PMI, nihai Nisan ayı Euro bölgesi hizmetler PMI, nihai Mart ayı Euro bölgesi perakende satışlar Mart ayı ABD dış ticaret dengesi Mart ayı Almanya sanayi siparişleri Q1 ABD işgücü maliyeti, revizyon (Beklenti: %1.2) Q1 ABD verimlilik (Beklenti: %0.3) Nisan ayı Hazine nakit dengesi Nisan ayı Sanayi üretimi Mart ayı Almanya sanayi üretimi Mayıs ayı BOE faiz kararı Mayıs ayı ECB faiz kararı ABD işsizlik maaş başvuruları Mart ayı İngiltere sanayi üretimi (Beklenti:54.0) (Beklenti:-$40.5 mlyr) Bu rapor İLBANK A.Ş. Risk Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır. İLBANK A.Ş. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında garanti vermemekte ve kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI