HAFTALIK BÜLTEN 1 EYLÜL –5 EYLÜL 2014 HAFTANIN ÖZETİ Küresel piyasalar hafta boyunca açıklanan imalat verileri, faiz kararları ve Ukrayna – Rusya ateşkesi ile yön buldu. Haftaya Çin ve Japon hisseleri önderliğinde, düşük yen ve Çin PMI verisinin etkisinde yükselişle başlayan USD/TL 2,35 2,3 2,25 2,2 2,15 2,1 2,05 2 1,95 Asya piyasalarında emtia üreten şirket verileri sonucu haftasonunda kazançların azaldığı gözlendi. Hindistan ve Dubai endeksleri ve AMB faiz indirimiyle yükselen gelişen piyasalar, doların güçlenmesi ve teknoloji verileri ile düşüşler yaşayarak dalgalı bir haftayı geride bıraktı. Ateşkes görüşmeleri beklentileri ile yükselişe geçen Avrupa hisseleri, faiz indiriminin ardından EUR/TL 3,2 3,15 3,1 3,05 3 2,95 2,9 2,85 2,8 2,75 2,7 2,65 yükselişini korudu. ABD’de de ateşkes ve AMB’nin karşılanırken faiz indirimi enerji olumlu üreticilerinin yaşadığı düşüş piyasalara olumsuz etki etti. Ateşkes görüşmeleri ile yükselen petrol fiyatları, talep azalması sonrası ise düşüş yaşadı. 11 haftanın en düşük seviyesini hafta içerisinde gören altın ise, istihdam verisi sonrası yükselişe geçerek haftayı tamamladı. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI EUR/USD 1,4 1,38 1,36 1,34 1,32 1,3 1,28 1,26 HAFTALIK BÜLTEN Yurtiçi piyasalarda ise yükseliş BIST 100 trendinin hakim olduğu bir hafta geride 90.000,00 kaldı. ağırlıklı 80.000,00 olarak etkisinin gözlendiği piyasalarda 70.000,00 BIST-100 endeksi son 1 aylık en yüksek 60.000,00 seviyeye ulaştı ve haftayı 82.000 puanın 50.000,00 Küresel gelişmelerin üzerinde kapattı. Para birimlerinde ise Dolar/TL kuru yüzde 0,16, EUR/TL kuru ise yüzde 1,89 oranında düşüş kaydetti. ALTIN TCMB FAİZ ORAN (%) 1.400 1.350 GECELİK(O/N) Borç Alma Borç Verme 7.50 11.25 1.300 1.250 1.200 GEÇ LİKİDİTE 0.00 12.75 1 HAFTA REPO - 8,25 1.150 KAPANIŞ VERİLERİ (05 EYLÜL 2014) BİST-100 82.193,10 USD/TRY 2,1583 USD/JPY 105,09 EUR/TL 2,7956 EUR/USD 1,2951 ALTIN ($/ONS) 1.265,70 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI HAFTALIK BÜLTEN İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM 01.09.2014 Türkiye imalat PMI Ağustos 03.09.2014 TÜFE, aylık Ağustos 03.09.2014 TÜFE, yıllık 03.09.2014 03.09.2014 TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 48.5 50.3 %0.45 %0.09 Ağustos %9.32 %9.54 ÜFE, aylık Ağustos %0.73 %0.42 ÜFE, yıllık Ağustos %9.46 %9.88 -%0.1 DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE 01.09.2014 Almanya GSYH, ayrıntılı 01.09.2014 Almanya imalat PMI, nihai 01.09.2014 DÖNEM ÖNCEKİ AÇIKLANAN -%0.2 %0.7 -%0.2 Ağustos 52.0 52.4 51.4 Euro bölgesi imalat PMI, nihai Ağustos 50.8 51.8 50.7 02.09.2014 ISM imalat endeksi Ağustos 56.8 57.1 59.0 03.09.2014 Almanya hizmetler PMI, nihai Ağustos 56.4 56.7 54.9 03.09.2014 Euro bölgesi hizmetler PMI, nihai Ağustos 53.5 54.2 53.1 03.09.2014 Euro bölgesi perakende satışlar Temmuz -%0.4 %0.3 -%0.4 03.09.2014 ABD fabrika siparişleri Temmuz %11.0 %1.5 %10.5 04.09.2014 Almanya sanayi siparişleri Temmuz %1.5 -%2.7 %4.6 04.09.2014 ECB faiz kararı %0.15 %0.05 04.09.2014 ABD ADP özel istihdam verisi Ağustos 220.000 212.000 204.000 04.09.2014 ABD dış ticaret dengesi Temmuz -$42.2 mlyr -$40.8 mlyr -$40.6 mlyr 04.09.2014 ABD işsizlik maaş başvuruları 300.000 298.000 302.000 04.09.2014 ABD işgücü maliyeti Q2 -%0.6 -%0.1 04.09.2014 ABD verimlilik Q2 %2.5 %2.3 04.09.2014 ABD ISM hizmetler endeksi Ağustos 57.5 58.7 59.6 05.09.2014 Almanya sanayi üretimi Temmuz %0.3 %0.4 %1.9 05.09.2014 Euro bölgesi GSYH, revizyon %0 %0.2 %0 05.09.2014 ABD tarım dışı istihdam Ağustos 225.000 212.000 142.000 05.09.2014 ABD işsizlik Ağustos %6.1 %6.2 %6.1 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Q2 TAHMİN Eylül Q2 HAFTALIK BÜLTEN İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Türkiye’nin AB ülkelerine olan Davutoğlu, TCMB’nin para ihracatı arttı politikasında bağımsız olacağını Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) belirtti verilerinden derlenen bilgilere göre, Meclis Genel Kurulu'da 62. Hükümet 2014 yılı Temmuz ayında Türkiye'nin 28 programını okuyan Başbakan Ahmet ülkeden olan Davutoğlu, Türkiye Cumhuriyet Merkez ihracatı, geçen yılın aynı ayına göre Bankası'nın (TCMB) para politikasını yüzde 11,1 artarak 6 milyar 36 milyon belirlemekte dolar seviyesine ulaştı. Ocak-Temmuz vurguladı. Ekonomi politikalarının sosyal döneminde ise söz konusu rakam geçen programlar ile birleştirileceğine değinen yılın aynı dönemine göre yüzde 13,3 arttı Davutoğlu, 62. Hükümet döneminde cari ve 40,8 milyar dolara yükseldi. Diğer açığın Avrupa ülkelerine yapılan ihracatta da alınacağını da sözlerine ekledi. Enflasyon yükseliş gözlenirken bu rakam geçen ve yılın aynı ayına göre yüzde 21,1 arttı. rakamlara Amerika kıtasına yapılan ihracatta ise kaydeden Başbakan Davutoğlu, sermaye Avrupa’ya göre daha düşük bir artış hareketleri konusunda serbestliğin de gözlendi. Türkiye’nin komşularına olan devam ettirileceğini söyledi. Başbakan'ın ihracatı ise bölgesel sorunlar nedeniyle Hükümet programını okurken dikkat düşüş gösterdi. Ekonomi Bakanı Nihat çektiği Zeybekci, yaptığı yazılı açıklama ile bu harcamaları verileri değerlendirirken “AB ülkelerine maliyesine ihracatta yaşanan artış, Ortadoğu'da politikalara yaşanan olumsuz gelişmeler nedeniyle vurgularken, kamu yatırımlarının 2018'e azalan kadar 350 milyar doları aşacağını belirtti. oluşan AB ihracatımızı ülkelerine telafi edecek” bağımsız düşürülmesi faizin bir kalıcı için olarak inmesini yük tedbirlerin tek haneli hedeflediklerini başka oldu. olacağını noktada kamu Davutoğlu, kamu getirecek izin popülist verilmeyeceğini ifadelerini kullandı. Zeybekci, Ağustos ayı 2013’te hanehalkı tüketim TİM ihracat rakamlarıyla son 12 ayda harcamaları yükseldi ihracatın 157,1 milyar dolara ulaştığını TÜİK tarafından yapılan 2013 yılına belirtti. ilişkin RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI yapılan ''Hanehalkı Tüketim HAFTALIK BÜLTEN Harcaması''araştırmasının yayınlandı. Türkiye sonuçları genelinde belirgin bir düzeltme beklenmediği ifade yılında hanehalklarının tüketim amaçlı açıklamalarıyla bu yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı fiyatlarının yüzde 25 ile konut ve kira alırken, vurgulandı. harcamaların Haziran’da konut fiyat endeksi yüzde 2013 vadede 19,9'u gıda ve önemli edilmiştir." artışta rol gıda oynadığı alkolsüz içeceklerden oluştu. Türkiye yükseldi genelinde geçen yıl hanehalkları toplam TCMB tarafından açıklanan Haziran 2014 harcamalarının sağlık, dönemine ilişkin Konut Fiyat Endeksi yüzde 2,4'ünü ise eğitim hizmetlerine verilerine göre Türkiye Konut Fiyatları ayırdı. Endeksi (TKFE) aylık bazda yüzde 1,62 TCMB: Gıda fiyatları enflasyonu ve bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde olumsuz etkiliyor 13,99 artarak 157,92 olarak gerçekleşti. TCMB Para Politikası Kurulu’nun 27 Türkiye genelinde, 37 ilde son iki yılda Ağustos tarihli toplantısına ait tutanakta yapımı gerçekleşen konutların değerleme Temmuz fiyatlarının raporları analiz edilerek hesaplanan yüzde 0,45 arttığı ve yıllık enflasyonun Türkiye Yeni Konut Fiyatları Endeksi 0,16 9,32'ye (TYKFE) ise Haziran 2014'te bir önceki yükseldiğine değinildi. Tutanakta yer aya göre yüzde 1,54 artarak 156,11 alan "Gıda fiyatlarındaki yüksek seyir, düzeyinde gerçekleşti. Endeks bir önceki enflasyon yılın aynı ayına göre yüzde 13,59 ve reel yüzde ayında puanlık 2,1'ini tüketici artışla yüzde görünümündeki iyileşmeyi geciktirmektedir. Kurul, bu çerçevede olarak da yüzde 4,06 arttı. kuraklığın Haziran’da ham petrol ithalatı düştü enflasyon ve jeopolitik görünümü risklerin üzerindeki Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu etkilerini de ele almıştır. Kurul, son (EPDK) tarafından yayınlanan Haziran aylarda yurt içi gıda fiyatlarının yurt dışı ayına ilişkin Petrol Piyasası Sektör gıda yönde Raporuna göre Türkiye’nin Ham petrol Gıda ithalatı Haziran’da geçen yılın aynı ayına grubunun genelinde yılbaşından itibaren göre yüzde 17,39 azalarak bir milyon 269 yüksek fiyat artışlarının gözlendiği ve bin 656 ton oldu. fiyatlarından ayrıştığına dikkati olumsuz çekmiştir. jeopolitik risklerin de etkisiyle kısa RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI HAFTALIK BÜLTEN DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Fransa Başbakanı, Euro’nun değerinin Avrupa Birliği'ne Rusya dışında diğer düşürülmesini istedi ülkelerden boru hattıyla gaz sevkiyatı Fransa Başbakanı Manul Valls yaptığı ihtimalinin açıklamada, Avrupa Merkez Bankası'na bağımlılıkta etkili olduğu ele alındı. çağrıda bulunarak Euro'nun değerinin Avustralya MB gösterge faiz oranını düşürülmesini istedi ve AMB’nin Haziran rekor düşük seviyede tuttu ayında sunduğu teşvik paketini güçlü bir Avustralya Merkez Bankası (RBA), aşırı sinyal olarak değerlendirerek daha ileri değerlenen para biriminin ekonominin adımlar atılması gerektiğine vurgu yaptı. madencilik yatırımlarından geçiş sürecini 2. Çeyrekte Almanya ekonomisi daraldı engellediğini Federal İstatistik oranını rekor düşük seviyede tutma kararı verilere göre, Ofisi'nin belirterek da gösterge bu faiz aldı ve gecelik faiz oranı hedefinin üst üste ekonomisi Almanya'da gayrisafi yurtiçi 13. ayda yüzde 2.5 oranında tutulduğunu hasıla ikinci çeyrekte yüzde 0,2 daraldı. Bu açıkladı. Avustralya Merkez Bankası yurtiçi veriler Avrupa Merkez Bankası (AMB) hasıla büyümesini canlandırmak amacıyla Başkanı Mario Draghi'nin "Euro Bölgesi konut inşaatı da dahil olmak üzere eski tehlikede" uyarısını destekler nitelikte madencilik yorumlandı. edilmesine çalışıyor. Avrupa’nın Rus gazına bağımlılığının 10 İsviçre ekonomisi beklenmedik şekilde yıl daha devam etmesi bekleniyor durakladı Uluslararası İsviçre kredi Fitch en olmasının büyük kuruluşu Avrupa'nın açıkladığı zayıf derecelendirme ekonomisi, Euro istihdam Bölgesi'nde tarafından büyümenin hiç ilerleme kaydetmemesi ve yayımlanan bir raporda Avrupa'nın Rusya bu durgunluğun ülkede ihracatı olumsuz gazına olan bağımlılığının en az 10 yıl daha etkilemesi devam Avrupa beklenmedik şekilde duraksadı. Birinci ekonomisinin toparlanması sonrası Rus çeyrekte yüzde 0,5 genişleyen İsviçre'nin gazına olan talebin artacağı ifade edilen gayrisafi yurtiçi hasılası ikinci çeyrekte raporda, talebin kademeli olarak artmaya değişiklik göstermedi. edeceği Ratings çalışanlarının belirtildi. devam edeceği belirtildi. Raporda ayrıca RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI üzerine ikinci çeyrekte HAFTALIK BÜLTEN IMF, Ukrayna’nın 2014’te yüzde 6,5 daralmasını bekliyor IMF, Ukrayna ekonomisine ilişkin yıllık gözden geçirme raporunda, Ukrayna'daki ekonomik krizin, artan jeopolitik gerilimle ambargosu, AB üyeleri arasında en büyük zararı 922 milyon Euro’yla Litvanya'ya, 840 milyon Euro’yla Polonya'ya, 589 milyon Euro’yla Almanya'ya ve 503 milyon Euro’yla Hollanda'ya verecek. derinleştiğini ve ülke ekonomisinin 2014'te ABD'de ticaret açığı son 6 ayın en yüzde 6,5 oranında küçülme beklediğini düşüğünde açıkladı. "ülkenin ABD Ticaret açığı yüzde 0.6 azalarak 40.5 tırmanmasıyla milyar dolar ile Ocak'tan bu yana en kötüleştiğine, düşüğe geriledi. Bu beklenmedik düşüşün ödemeler bilançosundaki dengesizliğin ve en önemli sebebi olarak ihracatın rekor mali baskıların arttığına" dikkat çekildi. seviyeye ulaşması gösteriliyor. Meksika, IMF raporunda doğusundaki tansiyonun ekonominin daha Rusya’nın gıda da ambargosunun AB Brezilya ve İngiltere gibi ülkelere yapılan ülkelerine maliyeti yıllık 5 milyar Euro ihracat, Avrupa Birliği'nden azalan alımları AB Komisyonu, Rusya'nın tarım ve gıda telafi ederken, ABD'de imalat sanayinin ürünlerine uyguladığı ambargo nedeniyle toparlanması bu konuda bir sebep olarak üye ülkelerin yıllık yaklaşık 5 milyar Euro görülüyor. İstikrarlı istihdam artışı, tüketici zararla karşılaşacağı tahmininde bulundu. harcamalarındaki Bilindiği üzere Moskova yönetimi, Ukrayna yatırımlarının artması da ithalatı artırıyor. krizinde Batılı ülkelerin ekonomik ve ticari AMB yaptırımlarına cevap olarak AB, ABD, başlayacağını söyledi Kanada, Avustralya ve Norveç'ten meyve, Avrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı sebze, et, balık, süt ve süt ürünleriyle Mario Draghi, AMB'nin politika faizinin yumurta ithalatını bir yıl yasaklamıştı. AB yüzde 0.15'ten yüzde 0.05'e indirildiği Komisyonu'nun raporuna göre Moskova Eylül yönetiminin ambargo kararı, üye ülkelerin düzenlediği basın toplantısında AMB'nin geçen yıl Rusya'ya gerçekleştirdiği 11,8 Ekim'de milyar Euro tutarında tarım ve gıda ürünü duyurdu. Draghi, faiz oranlarında teknik bir ihracatının 5,1 milyar Euro’luk kısmını ayarlamanın artık mümkün olmadığını da kapsıyor. Komisyon'un verilerine göre, Rus sözlerine ekledi. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Başkanı, ayı varlık yükseliş varlık toplantısının alımına ve işletme alımlarının ardından başlayacağını HAFTALIK BÜLTEN BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ Bankacılık Düzenleme Kurumu'nun (BDDK) ve Denetleme verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 22 Ağustos 2014 itibariyle 1.154.470 Milyon TL ile haftalık bazda %0.13 azaldı. Bankacılık 1.300.000 1.200.000 1.100.000 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM KREDİLER sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 15 Ağustos 2014 tarihinde Krediler - Sektör - TP 1.156.020 Krediler - Sektör - Toplam Milyon TL seviyesinde gerçekleşmişti. Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 22 80.000 Ağustos 2014 itibariyle kredi toplamı 60.000 59.658 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam 40.000 krediler içerisindeki payı ise %5,17’dir. 20.000 Krediler - Sektör - YP KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER 0 TOPLAM AKTİFLER 1.830.232 ÖZKAYNAKLAR Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - Toplam 251.956 TOPLAM MEVDUAT 1.056.598 TOPLAM KREDİLER 1.154.470 SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 25 MENKUL DEĞER PLASMANLAR 291.826 20 Kaynak: BDDK (22.08.2014 tarihli verilerdir.) (SYR) 15 göre 10 Temmuz 2014 itibariyle %16,26 olarak 5 gerçekleşti. Haziran 2014’te ise bu oran 0 Sermaye Yeterliliği BDDK’nın açıkladığı Krediler - KYB - YP Rasyosu son veriye %16,30 oldu. Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sektör Yasal Sınır Kaynak: BDDK Hedef Rasyo HAFTALIK BÜLTEN SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2008/12 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/6 2014/7 BANKACILIK SEKTÖRÜ 17,99 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 16,30 16,26 Mevduat Bankaları 16,55 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 15,65 15,61 Katılım Bankaları 15,21 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 14,91 15,07 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 59,38 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 32,22 32,16 8 EYLÜL – 12 EYLÜL 2014 PİYASA GÜNDEMİ Temmuz ayı Sanayi üretimi Q2 Japonya GSYH, revizyon 9 EYLÜL Temmuz ayı İngiltere sanayi üretimi 10 EYLÜL Q2 GSYH 11 EYLÜL Temmuz ayı Cari denge Ağustos ayı Almanya TÜFE, nihai ABD işsizlik maaş başvuruları 12 EYLÜL Temmuz ayı Euro bölgesi sanayi üretimi Ağustos ayı ABD perakende satışlar Ağustos ayı ABD çekirdek perakende satışlar 8 EYLÜL RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Piyasa beklentisi: -%3.95) (Piyasa beklentisi: %2.65) (Piyasa beklentisi: %0.3) (Piyasa beklentisi: %0.3)