dış ticaret açığı kasım ayında 8,3 milyar dolar oldu

DIŞ TİCARET AÇIĞI KASIM AYINDA 8,3 MİLYAR DOLAR OLDU
 Dış ticaret açığı Kasım ayında 8,3 milyar dolar ile 7,8 milyar dolar olan ortalama beklentinin ve
7,95 milyar dolarlık beklentimizin üzerinde gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayında verilen açık ise 7,2
milyar dolar düzeyindeydi. İhracat, Kasım ayında yıllık bazda %7.5 azalışla 13,1 milyar dolar olurken, azalış
oranındaki gerçekleşmenin TİM öncü verilerine göre yüksek olmasında bu yıl altın ihracatının 30 mn dolara
gerilemesi (geçen yıl 118 mn dolar) de etkili oldu. İthalat ise %0.2 artışla 21.4 milyar dolar düzeyinde oluştu.
Böylece, yıllık dış ticaret açığında 2014 yılı Ocak ayında başlayan düşüş eğilimi ara vermiş oldu.
 Dış ticaret dengesini altın olumsuz, enerji grubu ise olumlu etkiledi. İthalatın önceki aylara göre
yüksek ve geçen yıla göre sınırlı artmasında Kasım ayında altın ithalatının 2,0 milyar dolara sıçraması ana
etkendi. Zira, geçen yılın aynı ayında altın ithalatı daha düşük (879 mn dolar) gerçekleşmişti. 2012 yılında
altın dış ticareti dengesi 5,7 milyar dolara fazla verirken, 2013 yılında 11,8 milyar dolar açık verilmişti. Bu yıl
ilk 11 ay sonunda ise net ithalatçı (3,3 milyar dolar) konumundayız, ancak sınırlı boyutta olduğu söylenebilir.
Enerji ithalatı ise ilk yarıda ve Ağustos ayında geçen yılın hafif üzerinde gerçekleşirken, Eylül ve Ekim’de
belirgin altında gerçekleşmişti. Kasım ayında da bu eğilimin sürdüğünü ve yıllık bazda %6 azaldığını
görüyoruz. Böylece son 12 aylık enerji ithalatı da 55,7 milyar dolara gerilemiş oldu.
 İthalat alt gruplarından gelen sinyaller iç talep, üretim ve yatırımlar açısından pek olumlu
değildi. Tüketim malı ve yatırım malı ithalatı sırasıyla %13.5 ve %5.1 yıllık düşüş kaydederken, ara malı
ithalatı ise %4.1 arttı. Sanayi üretimi açısından öncü olduğunu düşündüğümüz enerji ve altın hariç ara malı
ithalatının önceki aya göre artarken geçen Kasım’a göre de düşüş (%2.0) kaydettiğini görüyoruz. Bu durum,
Kasım ayı için yıllık %0.0-1.0 aralığında azalış şeklinde olan sanayi üretimi ön tahminimizde risklerin hafif
aşağı yönlü olduğunu düşündürdü.
 Dış açık için Aralık sinyalleri karışık; ihracat zayıf ancak altın ithalatının baz etkisi kaynaklı
azalış eğilimi Aralık ayında tekrar gözlenebilir. Eğer Kasım ayına benzer bir altın ithalatı
gerçekleşmemiş ise, geçen Aralık’ta kaydedilen 1,3 milyar dolar ithalat lehte baz etkisi yaratacaktır. Buna
karşılık, izlediğimiz kadarıyla, Aralık ayı TİM öncü ihracat (altın hariç) verileri yıllık bazda yatay ya da çok
sınırlı bir artış kaydedilebileceğini düşündürmektedir, bu ise kısmen bu yıl işgünü sayısının 1 gün fazla olması
kaynaklıdır. Enerji ithalatının olumlu etkisi de gözlenmeye devam edilebilir. Daha net bir görünümü 2 Ocak’ta
açıklanacak gümrük verilerinden edinmeyi bekliyoruz.
 Dış ticaret verisinden sonra, Kasım ayı cari açık beklentimizi 5,3 milyar dolar olarak
şekillendirdik. Geçen yılın aynı ayında cari açık 4,2 milyar dolardı. Bu şekilde gelirse, son 12 aylık cari açık
46,8 milyar dolar düzeyine yükselecek. Ancak bu yükselişi geçici görüyoruz ve Aralık’tan itibaren tekrar düşüş
eğilimine geri döneceğini düşünüyoruz. Bu nedenle,
2014 yılı için %3.0 düzeyindeki GSYH büyüme
tahminimize paralel GSYH’nin %5.6’sına denk gelecek şekilde 45 milyar dolar düzeyinde olan cari açık
beklentimizi korumaktayız. Revize edilen Orta Vadeli Program’da ise %3.3 büyüme beklentisi ile 46,0 milyar
dolar cari açık öngörülmüştü. Dış ticaret açığını ise bu yıl 84,0 milyar dolar düzeyinde öngörüyoruz, OVP’de ki
tahmin ise 83,5 milyar dolar düzeyinde bulunmakta. 2015 yılında ise, petrol fiyatlarındaki belirgin düşüşe
bağlı olarak, mevcut duruma göre daha ihtiyatlı olan ortalama 70-75 dolar aralığındaki varil fiyatı
varsayımımız altında ve iç talepte toparlanma beklentimize rağmen cari işlemler açığının 41,5 milyar dolara
ve milli gelire oranla %5.1 seviyesine gerilemesini bekliyoruz.
 Cari açığın birincil belirleyicisi olan dış ticaret dengesinde, bu yıl belirginleşen düzelmenin
enerji fiyatlarında gözlenen düşüşle daha da güçleneceği algısı, beklentileri olumlu etkilemeye
devam ediyor. 2014 yılında altın ithalatındaki gerilemenin manşet dış açığı aşağı çekmede etkili olduğunu
gözlerken, son dönemde petrol fiyatlarının geçen yılın yaklaşık %45 oranında altında seyretmeye
başlamasının özellikle 2015 yılı dış dengesi açısından aşağı yönlü bir risk olarak izlenmesi gerektiğini
düşünmekteyiz. Buna karşılık, son yıllarda altın ithalat ve ihracatı faktörlerinin artan etkisi ve enerji
fiyatlarındaki oynaklıklar nedeniyle manşet dış açık verilerinin tek doğru ölçü olmayacağını düşündüğümüzü
sıklıkla vurguluyoruz. Bu nedenle, son 12 aylık birikimli enerji ve altın hariç dış ticaret açığının seyrini takip
etmekteyiz ki, 2014 yılında net bir şekilde iyileşme yönünde gidiyor olmasını önemli görmekteyiz. Bununla
birlikte, gelişmiş ülkelerin (özellikle AB) büyüme hızlarında görülen toparlanmanın ihracatımıza ilk üç çeyrekte
olumlu yansımasına karşılık, AB’den gelen verilerin yeni bir yavaşlama eğilimine işaret etmesi, Irak
ihracatımızın daralmaya devam etmesi ve Rusya pazarında zaten gözlenmeye başlanan daralmanın daha da
şiddetlenecek olması ise buradaki aşağı yönlü riskleri artırmaktadır. Kasım’da işgünü eksikliğinin de katkısıyla,
AB’ye ihracat yıllık bazda %8 azalırken, Irak’a olan ihracat %23 ve Rusya’ya olan ihracat %23 daralma
göstermiştir.
Bu rapor Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından hazırlanmıştır. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve
tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından
kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise
genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle,
sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar
doğurmayabilir. Raporda yer alan içerik, müşterilerin verilen stratejilerden kârlı çıkacağının ya da zararlarının limitli
olacağının, Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından verilmiş sözü veya garantisi olarak kabul edilemez.
Burada yapılan analizlere dayanarak ve özellikle kaldıraç sistemi kullanan piyasalara yapılan yatırımlar zararla da
sonuçlanabilir. Bu raporun ticari amaçlı kullanımı sonucu oluşabilecek zararlardan dolayı kurumumuz ve
kurumumuz çalışanları hiçbir sorumluluk üstlenmemektedir. Bu raporda yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna
inanılan kaynaklardan derlenmiş olup doğrulukları ayrıca araştırılmamıştır. Bu nedenle, bu bilgilerin tam veya
doğru olmamasından, kullanılan kaynaklardaki hata ve eksik bilgilerden dolayı doğabilecek zararlar konusunda
kurumumuz ve kurumumuz çalışanları herhangi bir sorumluluk kabul etmez. Raporda yer alan bilgiler Burgan
Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin yazılı izni olmadan çoğaltılamaz, yayınlanamaz veya üçüncü kişilere gösterilemez.
Detaylı uyarı için tıklayınız.