DIŞ TİCARET AÇIĞI EKİM AYINDA 6,25 MİLYAR DOLAR OLDU Dış ticaret açığı Ekim ayında 6,25 milyar dolar ile 6,7 milyar dolar olan ortalama beklentinin ve 6,6 milyar dolarlık beklentimizin altında gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayında verilen açık ise 7,4 milyar dolar düzeyindeydi. İhracat, Ekim ayında yıllık bazda %7.3 artışla 12,9 milyar dolar olurken, artış oranındaki gerçekleşmenin TİM öncü verilerine göre düşük olmasında bu yıl altın ihracatının 44 mn dolara gerilemesi (geçen yıl 106 mn dolar) etkili oldu. İthalat ise %1.5 düşüşle 19.2 milyar dolar düzeyinde oluştu. Böylece, yıllık dış ticaret açığında 2014 yılı Ocak ayında başlayan düşüş eğilimi devam etmiş oldu. Dış ticaret dengesini altın ve enerji grupları olumlu etkiledi. İthalat artışının yine sınırlı olmasını Ekim ayında altın ithalatının 400 mn dolara gerilemesi de getirdi. Zira, geçen yılın aynı ayında altın ithalatı daha yüksek (786 mn dolar) gerçekleşmişti. Daha önce, altının dış dengeyi azaltıcı yöndeki etkisinin yılın son üç ayında tekrar gözleneceğini belirtmiştik. 2012 yılında altın dış ticareti dengesi 5,7 milyar dolara fazla verirken, 2013 yılında 11,8 milyar dolar açık verilmişti. Bu yıl ilk dokuz ay sonunda ise net ithalatçı (1 milyar dolar) konumundayız, ancak bu oldukça sınırlı boyutta. Enerji ithalatı ise ilk yarıda ve Ağustos ayında geçen yılın hafif üzerinde gerçekleşirken, Eylül’de belirgin altında gerçekleşmişti. Ekim ayında da bu eğilimin sürdüğünü görüyoruz. Böylece son 12 aylık enerji ithalatı da 56,0 milyar dolara gerilemiş oldu. İthalat alt gruplarından gelen sinyaller iç talep, üretim ve yatırımlar açısından pek olumlu değildi. Tüketim malı ve yatırım malı ithalatı sırasıyla %6.9 ve %1.4 yıllık düşüş kaydederken, ara malı ithalatı da %0.6 geriledi. Sanayi üretimi açısından öncü olduğunu düşündüğümüz enerji ve altın hariç ara malı ithalatının önceki aya göre gerilerken geçen Ekim’e göre artış (%5.4) kaydettiğini görüyoruz. Bu durum, Ekim ayı için yıllık %3.5-4.0 aralığında artış şeklinde olan sanayi üretimi ön tahminimizde risklerin hafif yukarı yönlü olduğunu düşündürdü. Dış açıkta altın ithalatının oluşturduğu baz etkisinden kaynaklanan azalış eğilimi devam edecek. Geçen yılın ilk yedi ayında toplam 11 milyar dolar altın ithalatı gerçekleşmiş, bunun büyük kısmı da NisanTemmuz döneminde kaydedilmişti. Yine de, yılın kalan döneminde geçen yılın söz konusu döneminde gerçekleşen ortalama aylık 1.1 milyar dolar altın ithalatının gerisinde kalınırsa, dış ticaret dengesi olumlu etkilenmeye devam edebilir. Buna karşılık, izlediğimiz kadarıyla, Kasım ayı TİM öncü ihracat (altın hariç) verileri yıllık bazda sert bir düşüş (%6 civarında) kaydedilebileceğini düşündürmektedir, bu ise kısmen bu yıl işgünü sayısının 1 gün eksik olması kaynaklıdır. Dış ticaret verisinden sonra, Ekim ayı cari açık beklentimizi 2.0 milyar dolar olarak şekillendirdik. Geçen yılın aynı ayında cari açık 3,3 milyar dolardı. Bu şekilde gelirse, son 12 aylık cari açık 45.5 milyar dolar düzeyine gerileyecek. Bu durum ise, 2014 yılı için %3.0 düzeyindeki GSYH büyüme tahminimize paralel GSYH’nin %5,7’sine denk gelecek şekilde 46 milyar dolar düzeyinde olan cari açık beklentimizin üzerindeki riskleri aşağı yönlü gösteriyor. Revize edilen Orta Vadeli Program’da ise %3.3 büyüme beklentisi ile 46.0 milyar dolar cari açık öngörülmüştü. Dış ticaret açığını ise bu yıl 84,0 milyar dolar düzeyinde öngörüyoruz, OVP’de ki tahmin ise 83,5 milyar dolar düzeyinde bulunmakta. 2015 yılında ise, petrol fiyatlarındaki belirgin düşüşe bağlı olarak, mevcut duruma göre daha ihtiyatlı olan ortalama 90 dolar varil fiyatı varsayımımız altında ve iç talepte toparlanma beklentimize rağmen cari işlemler açığının millî gelire oranını %5.7 seviyesinde yatay seyretmesini bekliyoruz. Cari açığın birincil belirleyicisi olan dış ticaret dengesinde bu yıl belirgin olarak gözlenmeye başlanan düzelmenin devam ediyor olması beklentileri çok olumlu etkiliyor. Son yıllarda altın ithalat ve ihracatı faktörleri nedeniyle manşet dış açık verilerinin tek doğru ölçü olmayacağını düşündüğümüzü sıklıkla vurguluyoruz. Bu nedenle, son 12 aylık birikimli enerji ve altın hariç dış ticaret açığının seyrini takip etmekteyiz ki, 2013 yılındaki oldukça yatay seyrini bu yıl net bir şekilde iyileşme yönüne doğru çevirmiş olmasını önemli görmekteyiz. Bu yıl, gelişmiş ülkelerin (özellikle AB) büyüme hızlarında görülen toparlanmanın ihracatımıza ilk üç çeyrekte olumlu yansıdığını gördük, ancak AB’den gelen verilerin yeni bir yavaşlama eğilimine işaret etmesi ve Irak ihracatımızın daralmaya devam etmesi buradaki riskleri artırmaktadır. Ekim’de AB’ye ihracat yıllık bazda %8 artarken, Irak’a olan ihracat %23 daralma göstermiştir. Kasım’dan itibaren özellikle AB’ye ihracatta baz etkisi aleyhimize dönecektir. Diğer taraftan, son dönemde petrol fiyatlarının geçen yılın yaklaşık 35 dolar altında seyretmeye başlaması dış denge açısından aşağı yönlü bir risk olarak izlenmektedir. Bu rapor Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından hazırlanmıştır. Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler ise genel niteliktedir. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir. Raporda yer alan içerik, müşterilerin verilen stratejilerden kârlı çıkacağının ya da zararlarının limitli olacağının, Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından verilmiş sözü veya garantisi olarak kabul edilemez. Burada yapılan analizlere dayanarak ve özellikle kaldıraç sistemi kullanan piyasalara yapılan yatırımlar zararla da sonuçlanabilir. Bu raporun ticari amaçlı kullanımı sonucu oluşabilecek zararlardan dolayı kurumumuz ve kurumumuz çalışanları hiçbir sorumluluk üstlenmemektedir. Bu raporda yer alan bilgiler, güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan derlenmiş olup doğrulukları ayrıca araştırılmamıştır. Bu nedenle, bu bilgilerin tam veya doğru olmamasından, kullanılan kaynaklardaki hata ve eksik bilgilerden dolayı doğabilecek zararlar konusunda kurumumuz ve kurumumuz çalışanları herhangi bir sorumluluk kabul etmez. Raporda yer alan bilgiler Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş.’nin yazılı izni olmadan çoğaltılamaz, yayınlanamaz veya üçüncü kişilere gösterilemez.