HAFTALIK BÜLTEN 05 OCAK 2015 – 09 OCAK 2015 HAFTANIN ÖZETİ Global piyasalara geçtiğimiz hafta ABD’de beklentilerin üzerinde açıklanan ancak saatlik kazançların gölgesinde kalan Tarım Dışı İstihdam verisi damga vurdu. Verinin ardından ABD endeks vadeli işlemleri artıya döndü. ABD USD/TL 2,4 2,35 2,3 2,25 2,2 2,15 2,1 2,05 2 1,95 1,9 Hazine tahvillerinin fiyatları yükseldi. Ancak işsizlik azalırken yaşanan düşüş tamamen iyi bir gösterdi karşısında ve maaşlarda açıklanan haber Japon verinin olmadığını Yen’inin son 1 ayın en Dolar yüksek seviyesine ulaşmasına sebep oldu. Bu haber ile Merkez Bankası FED'in faiz artışını erteleyebileceği söylentilerinin artırması üzerine EUR/TL 3 2,95 2,9 2,85 2,8 2,75 2,7 2,65 dolar piyasalarda haftayı değer kaybederek tamamladı. Brent ham petrolü varil fiyatı, Irak ve Rusya'da rekor miktardaki arzın petrol EUR/USD fiyatlarını ayı piyasasına sürükleyen 1,4 küresel çapta arz fazlalığının devam 1,35 edeceği spekülasyonlarını 1,3 artırması 1,25 üzerine Mayıs 2009'dan bu yana ilk defa 1,2 50 dolar seviyesinin altını gördü. Avrupa hisseleri, petrol fiyatlarındaki düşüş ve yatırımcıların Yunanistan'ın Euro para biriminden ayrılması endişeleri ile 3 yılı RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI 1,15 1,1 HAFTALIK BÜLTEN aşan bir sürenin en sert gerilemesini kaydetti. Yurt içi piyasalarda ise Borsa 90.000,00 İstanbul'da (BIST) işlem gören hisse 80.000,00 senetleri haftalık bazda ortalama %2.56 70.000,00 yükseldi. 2.189,4 60.000,00 87.648,35 puana 50.000,00 BIST100 puanlık yükselişle endeksi BIST 100 ulaştı. Amerikan Doları'nın satış fiyatı %2.51 gerilerken, Euro’nun satış fiyatında ise %4.39 düşüş yaşandı. ALTIN 1.350 1.300 TCMB FAİZ GECELİK(O/N) ORAN (%) Borç Alma Borç Verme 7.50 11.25 1.250 1.200 1.150 1.100 1.050 GEÇ LİKİDİTE 0.00 12.75 1 HAFTA REPO - 8.25 KAPANIŞ VERİLERİ (09 OCAK 2015) BİST-100 87.648,35 USD/TRY 2.2919 USD/JPY 118.50 EUR/TL 2.7120 EUR/USD 1.1842 ALTIN ($/ONS) 1.1218,16 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI HAFTALIK BÜLTEN İÇ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 05.01.2015 TÜFE, aylık Aralık %0.0 %0.18 -%0.44 05.01.2015 TÜFE, yıllık Aralık %8.65 %9.15 %8.17 05.01.2015 Yİ-ÜFE, aylık Aralık -%0.97 -%0.76 05.01.2015 Yİ-ÜFE, yıllık Aralık %8.36 %6.36 08.01.2015 Sanayi üretimi Kasım %2.4 %0.7 08.01.2015 Hazine nakit dengesi Aralık 3.24 mlyr -10.82 mlyr DIŞ PİYASALARDA ÖNEMLİ GÖSTERGELER TARİH GÖSTERGE DÖNEM TAHMİN ÖNCEKİ AÇIKLANAN 05.01.2015 Almanya enflasyon, öncü Aralık %0.3 %0.6 %0.2 06.01.2015 Almanya hizmetler PMI, nihai Aralık 51.4 52.1 52.1 06.01.2015 ABD fabrika siparişleri Kasım -%0.5 -%0.7 -%0.7 06.01.2015 ABD ISM hizmetler endeksi Aralık 58.0 59.3 56.2 07.01.2015 Almanya perakende satışlar Kasım %0.0 %2.0 %1.0 07.01.2015 Almanya işsizlik Aralık %6.6 %6.6 %6.5 07.01.2015 Euro bölgesi enflasyon, öncü Aralık -%0.1 %0.3 -%0.2 07.01.2015 Euro bölgesi işsizlik Aralık %11.5 %11.5 %11.5 07.01.2015 ABD ADP özel istihdam verisi Aralık 226.000 227.000 241.000 07.01.2015 ABD dış ticaret dengesi Kasım -$42.0 mlyr -$42.25 mlyr -$39.0 mlyr 08.01.2015 Almanya sanayi siparişleri Kasım -%0.7 %2.9 -%2.4 08.01.2015 Euro bölgesi perakende satışlar Kasım %0.1 %0.6 %0.6 08.01.2015 BOE faiz kararı Ocak %0.5 %0.5 %0.5 08.01.2015 ABD işsizlik maaş başvuruları 290.000 298.000 294.000 09.01.2015 Almanya sanayi üretimi Kasım %0.4 %0.6 -%0.1 09.01.2015 İngiltere sanayi üretimi Kasım %0.2 -%0.3 -%0.1 09.01.2015 ABD tarım dışı istihdam Aralık 240.000 353.000 252.000 09.01.2015 ABD işsizlik Aralık %5.7 %5.8 %5.6 RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI HAFTALIK BÜLTEN İÇ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER TÜFE Aralık ayında düştü TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru geriledi Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Türkiye'nin fiyat düzeyinin dış ticaret açıkladığı Aralık ayı enflasyon verilerine yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine göre göre aylık TÜFE %0.44’e düştü, yıllık değişimini gösteren TÜFE bazlı reel efektif TÜFE ise %8.17’ye geriledi. Yİ-ÜFE ise döviz kuru endeksi Aralık ayında 112.8 Aralık'ta %0.76 düştü. Yİ-ÜFE 2014'te seviyesine geriledi. Kasım ayı için 114.11 yıllık tüfe olarak açıklanmıştı. Reel efektif kurun göstergelerinden "H" (işlenmemiş gıda artışı TL'nin reel olarak değer kazandığını, ürünleri, alkollü içkiler, tütün ürünleri ve Türk mallarının yabancı mallar cinsinden altın hariç) Aralık'ta yıllık olarak %9.55, fiyatının arttığını gösteriyor. "I" (enerji, gıda, alkollü içecekler, tütün Yabancıların Aralık ayı Borsa İstanbul ürünleri ve altın hariç) %8.73 arttı. işlemleri açıklandı TCMB yabancı para yükümlülüklerde Borsa İstanbul'un açıkladığı verilere göre zorunlu karşılık oranlarını artırdı yabancı yatırımcılar Aralık ayında Borsa Merkez Bankası, bankaların ve finansman İstanbul'da 108.27 milyon dolar net satış şirketlerinin %6.36, özel kapsamlı para cinsinden gerçekleştirdi. Aralık'ta satış tarafında yer zorunlu karşılık alan yabancılar, 2014 yılı tamamında ise oranlarını artırırdı. 1 yıla kadar vadeli Borsa İstanbul'da 2.23 milyar dolar net yabancı para yükümlülüklerde zorunlu alım yapmış oldu. karşılık oranı %13'ten %18'e; 2 yıla kadar Babacan: Kur kaynaklı bir dalgalanma vadelilerde %11'den %13'e çıkarılırken; 3 olmazsa enflasyon %6'lara inebilir yıla kadar vadelilerde %11'den %8'e Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 2015'te düşürüldü, 5 yıla kadar vadelilerde % kur kaynaklı bir dalgalanma olmaması 6'dan %7'ye çıkarıldı; 5 yıldan uzun durumunda enflasyonun %6'lara ineceğini vadelilerde bırakıldı. tahmin ettiklerini, hatta bunun Mart-Nisan karşılık aylarında görülebileceğini söyledi. Merkez oranlarındaki artışla Merkez Bankası'nın Bankası (TCMB) Başkanı Erdem Başçı da döviz rezervlerine yaklaşık 3.2 milyar Aralık başındaki açıklamasında, yılın ilk 4 dolar katkı sağlanacağı belirtildi. ayında enflasyonun kuvvetli düşeceğini ve yabancı yükümlülüklerinin Yabancı ise para %6 olarak zorunlu petrol RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ve diğer emtia fiyatlarındaki HAFTALIK BÜLTEN düşüşün de desteğiyle enflasyonun %5'e yılsonunda ulaşabileceğini AB Komisyonu'nun ortaya koyduğu 350 milyar Euro’luk yatırım paketiyle söylemişti. Babacan, bu yılın enflasyon, yaratmayı düşündüğü istihdamdan çok cari açık ve büyüme açısından 2014'e göre daha fazlasını sağladı" dedi. Dünyadaki daha iyi bir yıl olacağını belirtti. birçok gelişmekte olan ülke ve yükselen Sanayi Üretimi verileri açıklandı piyasalar için Türkiye'nin ilham kaynağı Türkiye İstatistik verilerine göre, arındırılmış Kurumu takvim sanayi (TÜİK) olmayı sürdürdüğünü dile getiren Raiser, etkisinden "Herşeyden önce Türkiye başarılı bir üretim endeksi ekonomik entegrasyon hikayesi. Kasım'da bir önceki yılın aynı ayına göre Liberilizasyon, yeni fırsatlar ortaya koydu %0.7 arttı. Mevsim ve takvim etkisinden ve özel sektör bu fırsatları başarıyla arındırılmış sanayi üretimi ise Kasım'da kullandı" diye konuştu. bir önceki aya göre %0.1 düştü. Deloitte: Türkiye’de satın almalar Altın ithalatı azaldı zorluklara rağmen sürdü Borsa İstanbul altın Deloitte Türkiye'nin "2014 Yılı Birleşme ve ithalatı, 2014 yılında bir önceki yıla göre Satın Almalar Raporu"na göre, iki seçime %56.7 azalarak 130.9 ton seviyesinde ve gelişmekte olan piyasalardaki likidite gerçekleşti. Türkiye, 2013 yılında 302.3 baskısına rağmen ton yatırımcılar, Türkiye'ye ile tüm verilerine zamanların göre en yüksek 2014 yılında olan ilgilerini seviyesinde altın ithal etmişti. Türkiye'nin sürdürerek yaklaşık 21 milyar dolarlık Aralık ayında gerçekleştirdiği altın ithalatı 236 ise 11.8 ton düzeyinde oldu. Altın ithalatı gerçekleştirdi. 2014 yılı Aralık ayında bir önceki yılın raporuna göre, 2014'te birleşme ve satın aynı ayına göre %62.7 azaldı. Geçen yıl alma pazarındaki eğilimler 2013 ile benzer Aralık ayında 31.6 ton altın ithal edilmişti. gerçekleşerek, büyük çaplı özelleştirmeler Raiser: Türkiye hedeflenenden fazla işlem hacmini belli bir seviyeye taşıdı. istihdam yarattı Hareketin kaynağı küçük ve orta ölçekli Dünya Bankası Türkiye Direktörü Martin işlemler Raiser, krizin yatırımcılar ve özel sermaye fonları ise yaşandığı 2009 yılı sonrasındaki istihdam satın alma iştahlarını devam ettirmekle yaratma performansına ilişkin, "Türkiye, birlikte, temkinli davrandı. Türkiye'nin küresel RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI birleşme ve satın Deloitte pazarı alma işlemi Türkiye'nin, olurken, yabancı HAFTALIK BÜLTEN DIŞ PİYASALARDA MAKROEKONOMİK GELİŞMELER Çin Merkez Bankası ihtiyatlı politikalara enflasyon devam edecek Bankası'nın (FED) faiz artışını gelecek yıla Çin Merkez Bankası, 2015 yılında da ertelemesi ihtiyatlı para politikası izlenmeye devam ABD'de edileceğini, kredi büyümesinde istikrar açıklanmasının ardından "Enflasyonu %2 korunurken para olan hedefe doğru yükseltmek istiyorsak yapılacağını maaşlarda daha çok artış görmeliyiz. Bu ekonominin nedenle faiz artırımlarında sabırlı olunması uygun politikasında açıkladı. olduğunda ayarlamalar Merkez Bankası desteklenmesi maliyetlerinin için daha finansman da azaltılacağını nedeniyle ABD gerektiğini tarım dışı Merkez söyledi. Evans, istihdam verisinin yanlısıyım." dedi. Dünyanın en büyük ekonomilerinin belirtti. borçlanma ihtiyaçları azalacak Belarus üçüncü kez devalüasyona gitti Dünyanın en büyük ekonomileri, kemer Belarus Merkez Bankası, ülkenin para sıkma birimi olan Belarus rublesini komşusu daraltmaya yardımcı olması ile bu yıl Rusya'daki dalgalanmalarından 2014’e göre yaklaşık %6.3 daha az borç korumak için bu hafta üçüncü defa devalüe yeniden finanse edecek. G-7 ülkeleri ile etti. Brezilya, Çin, Hindistan ve Rusya için piyasa Merkez Bankası iki defa % 7 önlemlerinin vadesi resmi kurunu %1.4 yükselterek 13.760 tahvillerin toplam miktarı 7.43 trilyon düzeyinden 14.060'a yükseltti. Ticaretinin dolardan 6.96 trilyon dolara gerileyecek. büyük bölümünü Rusya ile yapan Belarus, Önemli gelişmiş ülkelerde vadesi gelen geçen yıl dolar karşısında %40 değer borçların yitiren piyasalarda bulunanlar yükselerek son korunmak rublesindeki için Aralık oynaklıktan ayında da olan düşmesi bono, açıklarını devalüasyona gittikten sonra dolar/ruble Rus gelecek bütçe ile senet önemli ve gelişen yıllardaki trendi tersine çevirecek. devalüasyon yapmış, faiz artırmış ve bazı Avrupa bankalarının Yunanistan riski ihraç ürünlerine ek vergi getirmişti. sınırlandı Evans: Faiz artışında sabırlı olunmalı JPMorgan Chase' göre Avrupa'nın en büyük Chicago bankaları istihdam Fed Başkanı piyasasının kaydettiğini, ancak Charles Evans Yunanistan'a bağlı riski "iyi ilerleme" sınırladılar. Bankalar bunun için ülkedeki düşük seyreden şubelerini RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI sattı ve ülke tahvillerini HAFTALIK BÜLTEN azalttılar. Bankalar Yunanistan'ın Euro İtalya’da işsizlik yükseldi Bölgesi'nden Ulusal çıkma tehlikesi sonucu, İstatistik Kurumu’nun (Istat) 2011'de ülke maliyelerindeki sorunun verilerine göre İtalya’da işsizlik oranı, ülke Yunanistan'dan diğer ülkelere sıçrayacağı tarihinin en uzun süreli resesyonunun sona söylentilerine piyasaları ermeye yaklaşmadığı endişesinden dolayı derinden sarsan borç krizi ile yeniden şirketlerin işe alım yapmaması ile Kasım karşılaşabilir. ayında beklentilerin üzerinde yükselerek Rusya’da CDS’ler (kredi temerrüt %13.4 ile rekor seviyeye ulaştı. Kasım takası) son yılların zirvesinde ayındaki işsizlik oranı, çeyrek dönemlik Rusya'nın kredi riski, politika faizi indirimi serilerin başladığı 1977 yılından bu yana yapılacağı endişeleri ile üst üste yükselerek en yüksek seviye olarak kaydedildi. 15-24 altı yıla yakın bir sürenin en yükseğine yaş arası genç nüfusta işsizlik oranı Ekim ulaştı. Beş yıllık CDS'ler 50 baz puan ayındaki yükselişle 606 seviyesine gelerek Mart yükselerek rekor kırdı. 2009'dan bu yana en yükseğe ulaştı. İsviçre döviz rezervleri arttı Vietnam devalüasyona gitti İsviçre Merkez Bankası’nın (SNB) döviz Vietnam Merkez Bankası, ülke ihracatını rezervleri, Aralık ayında rekor seviyeye artırmak ve büyümeyi desteklemek için ulaştı. Döviz varlıkları, Kasım ayında Haziran’dan bu yana 2. kez para referans açıklanan 462.7 Milyar Franktan 495.1 kurunu zayıflatarak devalüasyona gitti. milyar Franka (490 Milyar Dolar) yükseldi. Hanoi’deki Merkez Bankası, web sitesinde SNB 8 Aralık’ta yaptığı açıklamalarda, yer alan bilgilere göre, efektif olacak Frankın 2012’den bu yana en güçlü şekilde referans oranını %1 zayıflatarak seviyeyi parabirimi olan dongu dolar karşısında alımlarına yeniden başladığını belirtmişti. 21.458 seviyesine düşürdü. Para biriminde SNB, sermaye girişlerinin önünü kesmek referans kurunun her iki tarafında %1 amacıyla kadar uyguladı ve 3 aylık Frank Libor hedef Merkez işlem yol açan ve yapılmasına Bankası, “Karar, izin verildi. yerel ve %43.3 seviyesinden görmesinin negatif aralığını, Euro ardından mevduat seviyesindeki hareketlenmeler desteklemek için düşürdü. paralel olarak alınmıştır.” açıklamasında bulundu. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI faiz karşısında uluslararası para birimi piyasalarındaki ile %43.9’a minimum döviz döviz oranı 1.20 kurunu HAFTALIK BÜLTEN BANKACILIK SEKTÖRÜ VERİLERİ Bankacılık Düzenleme Kurumu'nun (BDDK) ve Denetleme verilerine göre, Bankacılık Sektörü Kredileri 2 Ocak 2015 itibariyle 1.253.459 Milyon TL ile haftalık bazda %0.21 azaldı. Bankacılık sektöründe kredi toplamı, son verinin yayımlandığı 26 1.400.000 1.300.000 1.200.000 1.100.000 1.000.000 900.000 800.000 700.000 600.000 500.000 400.000 300.000 200.000 100.000 0 BANKACILIK SEKTÖRÜNDE TOPLAM KREDİLER Aralık 2014 tarihinde 1.256.138 Milyon TL Krediler - Sektör - TP Krediler - Sektör - Toplam seviyesinde gerçekleşmişti. Krediler - Sektör - YP Kalkınma ve Yatırım Bankalarında ise 2 Ocak 2015 itibariyle kredi toplamı 62.583 Milyon TL oldu. Bu tutarın toplam krediler 70.000 içerisindeki payı ise %5.46 dır. 60.000 KALKINMA VE YATIRIM BANKALARI TOPLAM KREDİLER 50.000 40.000 30.000 TOPLAM AKTİFLER 1.935.460 ÖZKAYNAKLAR 267.254 20.000 10.000 0 TOPLAM MEVDUAT 1.116.145 TOPLAM KREDİLER 1.253.459 MENKUL DEĞER PLASMANLAR Krediler - KYB - TP Krediler - KYB - Toplam Krediler - KYB - YP 301.322 Kaynak: BDDK (02.01.2015 tarihli verilerdir.) SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU Sermaye Yeterliliği Rasyosu (SYR) 25 BDDK’nın açıkladığı son veriye göre Kasım 20 2014 itibariyle %16,56 olarak gerçekleşti. 15 EKim 2014’te de bu oran %16,39 oldu. 10 Sermaye Yeterlilik Rasyosu yasal sınırı %8, 5 0 hedef rasyosu ise %12 olarak kabul ediliyor. Sektör Yasal Sınır RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Hedef Rasyo HAFTALIK BÜLTEN SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU 2008/12 2009/12 2010/12 2011/12 2012/12 2013/12 2014/11 BANKACILIK SEKTÖRÜ 17,99 20,62 18,97 16,55 17,88 15,30 16,56 Mevduat Bankaları 16,55 19,28 17,74 15,51 17,26 14,59 15,90 Katılım Bankaları 15,21 15,27 15,07 14,04 13,90 14,00 15,35 Kalkınma ve Yatırım Bankaları 59,38 60,27 58,66 48,17 34,27 32,69 32,88 12 OCAK 2014 – 16 OCAK 2015 PİYASA GÜNDEMİ 12 OCAK Aralık ayı İngiltere enflasyon 13 OCAK Kasım ayı Cari denge Kasım ayı Euro bölgesi sanayi üretimi (Piyasa Beklentisi: -%0.8) Aralık ayı ABD perakende satışlar (Piyasa Beklentisi: %0.1) Aralık ayı ABD çekirdek perakende satışlar Ekim ayı İşsizlik Aralık ayı Bütçe Dengesi 2014 yılı Almanya GSYH, tüm yıl Ocak ayı ABD NY Fed imalat endeksi ABD işsizlik maaş başvuruları Aralık ayı ABD ÜFE Aralık ayı ABD çekirdek ÜFE (Piyasa Beklentisi: %0.1) Ocak ayı Philadelphia Fed endeksi (Piyasa Beklentisi: 20.0) Ocak ayı TCMB beklenti anketi (TÜFE) Aralık ayı Almanya TÜFE, nihai Aralık ayı Euro bölgesi enflasyon, nihai Aralık ayı ABD TÜFE Aralık ayı ABD çekirdek TÜFE Aralık ayı ABD sanayi üretimi Aralık ayı ABD kapasite kullanım oranı (Piyasa Beklentisi: %80.0) Ocak ayı ABD Mich. tük. güven end., öncü (Piyasa Beklentisi: 94.1) 14 OCAK 15 OCAK 16 OCAK (Piyasa Beklentisi: %0.7) (Piyasa Beklentisi: -$5.45 mlyr) (Piyasa Beklentisi: %0.2) (Piyasa Beklentisi: %1.5) (Piyasa Beklentisi: 5.0) (Piyasa Beklentisi: 291.000) (Piyasa Beklentisi: -%0.3) (Piyasa Beklentisi: %0.2) (Piyasa Beklentisi: -%0.2) (Piyasa Beklentisi: -%0.4) (Piyasa Beklentisi: %0.1) Bu rapor İLBANK A.Ş. Risk Yönetimi Dairesi Başkanlığı tarafından yalnızca bilgi edinilmesi amacıyla güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan yararlanılarak hazırlanmıştır. İLBANK A.Ş. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında garanti vermemekte ve kullanılan kaynaklardaki hata ve eksikliklerden dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. RİSK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI