TRANSFÜZYON MERKEZİ KAN ALMA TALİMATI DOKÜMAN NO 1.0 TH.TL.11 YAYIN TARİHİ 01.01.2016 REVİZYON NO 0 REVİZYON TARİHİ --- SAYFA NO 1 AMAÇ Donörde risk oluşturmadan güvenli kanın temin edilmesidir. 2.0 KAPSAM Kan alma ile ilgili işlemleri kapsar. 3.0 TANIM 4.0 UYGULAMA 4.1 Donöre doldurması için donör sorgulama formu ve bilgilendirme formu verilir. 4.2 Donör doldurduğu bu formlarla beraber kayıt odasına gelir. Donörün kimlik kontrolü yapılr. Donörün bilgileri ve kanın verileceği hastanın adı, soyadı bilgisayara kaydedilir.Bilgisayar donöre barkod numarası verir. 4.3 Donör kan alma koltuğuna oturtulur. CBC, tansiyon , nabız ve ateş ölçümleri yapılır ve donör sorgulama formuna değerler yazılır ve transfüzyon merkezi doktor muayenesine yollanır. Bağışçı seçimi, hekim tarafından yapılır. Bağışçı değerlendirmesi mahremiyete uygun bir ortamda hekim tarafından yapılmaktadır. 4.4 Doktor muayenesinden geçen donör, donör formu ile birlikte kayıt odasında karşılanır. 4.5 Bilgisayardan donörün isminin, protokolünün yazdığı 4 det barkod basılır. Bunlardan 1 i torbanın üzerine, 1’i donör sorgulanma formuna, 2’sini kan donör örneklerinin konacağı tüplere yapıştırılır. Donörün kanı torbaya alınır. 4.6 Donör kan alma yatağına yatırılır. Donörün kimliği yatak başında tekrar kontrol edilmelidir. 4.7 Kan alma ve çalkalama cihazı ayarlanır, torba yerleştirilir ve hazır hale getirilir. 4.8 Donörün dirseğinin dört parmak üzerine turnike bağlanır. Uygun damar seçilir.Kan aldığınız bölgede cilt lezyonu bulunmamalıdır. 4.9 Belirlenen damarın bölgesi iyice alkollü pamuk ile temizlenir.Temizlenmiş alan dokunarak ya da başka bir şekilde kontamine olursa aynı işlem tekrarlanır. 4.10 Kan torbaları standartlara uygun hacimde olmalı ve yeterli antikoagülan içermelidir. Torbada yırtık, delik olup olmadığına bakılmalıdır.Torbaların üzerindeki barkod ile donör sorgulama formundaki barkodun aynı olmasına dikkat edilmelidir.Torbalar steril olmalıdır ve kişiye herhangi bir nedenden dolayı ikinci kez uygulama yapılacak ise yeni bir torba açılmalıdır. 4.11 Cilt temizliği yapılmadan önce turnike gevşetilmelidir.Donörün yumruğunu sıkması söylenir. İğneyle 20 o – 30o açıyla girerek cilt altında 1cm ilerleyerek iğne ile vene girilir, iğnenin 1/4 ‘ü dışarıda kalmalıdır. 4.12 Donasyon süresince reaksiyon olup olmadığını, gerektiğinde sözlü sorular ile yakından takip edilir. 4.13 Kan akımı canlı olmalıdır.Ortalama kan alma süresi 8-10 dakika kadardır. Bu süreler aşıldığında elde edilen tam kandan taze donmuş plazma elde edilemeyebilir. 4.14 Kan alma işlemi bitince, kan çalkalama cihazı otomatik olarak kapanır. Turnike açlır ve iğne çıkarılır. Donöre iyi olup olmadığı sorulur. Pamuk ile iğne çıkarılan bölgeye basınç yapılır. 4.15 Donöre kolunu yukarı tutmasını ve diğer elinin baş parmağı ile o bölgeye en az 2 dakika basınç uygulaması söylenir. Donör yalnız bırakılmaz ve reaksiyon semptomları açısından gözlenir. Reaksiyon varsa transfüzyon ünitesi doktoru haberdar edilir. 4.16 Donörün kolunda hematom oluşup oluşmadığı kontrol edilir ve kanama varsa tekrar basınç uygulanır. 4.17 Donörün kolunda kanama yoksa hemoastatik kol bandı yapıştırılır. 4.18 Donöre uyarılarda bulunulur. 48 saat boyunca aldığı su miktarının artırması, donasyondan sonra en az 2 saat sigara içmemesi, kanın alındığı kolla ağır yük kaldımaması ve 2 ay sonra donör olabileceği söylenir. 4.19 Donör donasyon sonrası yaklaşık 10 dak. meyve suyu ikram edilerek bekletilir. Reaksiyon gözlenmeyen donörlerin transfüzyon ünitesinden ayrılmalarına izin verilir. 4.20 Terapotik Flebotomi, yalnızca hastanın doktoru tarafından reçete olduğunda yapılır. Bu alınan kan kan tranfüzyonunda kullanılmamalıdır. Kan imha edilmelidir. Bilgisayara Terapotik Flebotomi olarak kayıt edilmelidir. 4.21 Otolog Kan, Hastanın kendisine daha sonra kullanılmak amacıyla kendisinden alınan kandır. 5.0 SORUMLULAR Transfüzyon merkezi Personeli HAZIRLAYAN KONTROL EDEN Kalite Yönetim Direktörü Bülent BULUT ONAY BAŞHEKİM Op.Dr.Salih Zeki PİŞKİN