Günlük Bülten 10 Nisan 2017 DEĞERLENDİRME Referandum haftasına iyimser risk iştahı ile başlıyoruz. Yoğun diplomatik gündemin sürüp G-7, NATO, ve IMF etrafında gelişecek haftaya küresel piyasalar nötr risk iştahı ile başladılar. Katalizörler: Suriye’deki gelişmelerle ABD dış politikasının Türkiye dış politikası çizgisine yaklaşması, Mısır’daki terör saldırısının ardından ülkede olağanüstü hâl ilan edilmesi, Yellen’ın açıklanmalarının beklenmesi ve ABD’de şirketlerin ilk çeyrek bilançolarını açıklamaya başlamaları. Bugün TSİ 10:00’da TÜİK, Şubat ayı sınai üretim endeksini açıklayacak. Avrupa (bilhassa Almanya) değer zincirinde yer alan Türkiye, Avrupa ekonomisi için kıymetli bir öncü gösterge. Değer zincirindeki ürünler son halini almadan Türkiye’de işlenerek zincirin bir üst halkasına sevkiyatları sağlanıyor. Ocak ayında güçlü gelen sınai üretim verisinin ardından Almanya’da Şubat ayı için sınai üretim %2,2 artış kaydederek beklentileri aştı (%-0,2). Perşembe günü Almanya’da Şubat ayı Fabrika Siparişleri yani önümüzdeki ayların fiili sınai üretimi %3,4 oranında artışla güçlü açıklandı. Buradan Şubat ayında Türkiye’de sanayinin üretimini arttırmayı sürdürdüğünü anlayabiliyoruz. Türkiye’nin sınai üretimini, Alman fabrika siparişleri ile eş-zamanlı takip etmeyi sürdürmekteyiz. Aralık – Ocak döneminde meydana gelen de-senkronizasyon geçtiğimiz Temmuz ayında Türkiye sınai üretim endeksindeki şokun düzeltmesi sırasında ortaya çıkan istatistiksel bir düzeltme. Endekste üst üste güçlü veri açıklamaları nadiren belirir. Ocak ayındaki %1,3’lük artışın ardından bu ay da %1 civarında artış görebiliriz. Türkiye’de sanayinin artış eğilimini korumasını iki ana etmenle açıklayabiliyoruz: Avrupa değer zincirinde doğrudan değer zincirini beseleyen fabrikaların (contract factories) Türkiye’deki iktisadi gelişmelerden bağımsız üretimlerini Avrupa’daki toparlanan ekonomi ile birlikte arttırmaları, ve İç talebin tahmin edilenden hızlı toparlanmasıyla üreticilerin üretim miktarını arttırmak yerine stokları eritmeleri (son çeyrekte stoklar %4,2 oranında büyümeden götürdüler). Dış ve iç talep dahilinde düşük stok seviyesi yılın ilk çeyreğinde üreticilerin cari üretimi arttırmalarıyla sonuçlanmışa benziyor. Stokların henüz biriktirilmeye başlandığını zannetmiyoruz. Esas stok biriktirmesinin ikinci çeyrekte devreye girmesi yani sınai üretimin daha da hızlanması mümkün. Serinin AR(1) istatistiksel özelliği nedeniyle Mart ayında gerileme görmemiz de yüksek olasılık. Tıpkı bir sanat musikisi makamında yükselen ve düşen perdeler gibi (Rast, Nihavent, Hicazkar vb.) ekonomideki zaman serilerinin de AR(1) vb. yükselen ve düşen korelogramları bulunuyor. Sınai üretim şu anda artış eğiliminde seyrediyor. Önceki gün Gümrük ve Ticaret Bakanı Sayın Bülent Tüfenkci, ülkenin bu sene planlanandan daha fazla büyüyebileceğinden bahsetti. Biz de sürpriz yapan büyüme öncesindeki %4 beklentimizi korumaktayız. Yaz aylarında yıllık büyüme hızının %6 – 7 bandına çıkması mümkün. (Şekil 1) Şekil 1: Türkiye’de üretim ve büyüme eğilimleri. Günlük Bülten 10 Nisan 2017 DEĞERLENDİRME Bu hafta ekonomik veri açısından Avrupa’da ZEW endeksini, ABD’de perakende satış ve enflasyon verilerini takip edeceğiz. Çin’de ise enflasyon ve dış ticaret piyasanın odağındaki gelişmeler. Alman Başbakanı Angela Merkel bugün TSİ 18:00’de uluslararası finans ve ticaret kuruluşları IMF (Lagarde), Dünya Bankası (Kim), OECD (Gurria), Dünya Ticaret Örgütü (WTO, Azevedo), ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO, Ryder) başkanları ile bir araya gelecek. Ardından TSİ 20:00’de ortak basın toplantısı planlanıyor. Toplantıdan önce IMF TSİ 16:00’da Dünya İktisadi Görünüm Raporu’nun bölümlerini yayımlamaya başlayacak. Senede iki kere Nisan ve Ekim aylarında yayımlanan raporun tamamı IMF – Dünya Bankası’nın Washington’daki bahar toplantıları öncesinde (21 – 23 Nisan) kamuoyuna açıklanacak. Bugün FED Başkanı Janet Yellen, Michigan Üniversitesi’nde daha önceden planlanmayan, geçtiğimiz hafta içerisinde takvime eklenen etkinliğe katılacak. Yellen, Twitter dahil etkinliği izleyenlerin sorularını yanıtlayacak. Etkinlik, TSİ 23:00’de başlayacak. Yellen’ın söyleyecekleri FED’in bilanço küçültme planı dahilinde para politikasının nasıl şekilleneceği konusunda piyasaya yeni bir yönlendirme sağlayabilir. Finansal piyasalar açısından ABD’de şirketlerin ilk çeyrek sonuçları S&P500’deki soluklanmanın bir düzeltmeyle sonuçlanıp sonuçlanmayacağını belirleyebilirler. Bankalar, bu hafta sonuçlarını açıklayacaklar ve risk iştahını belirleyecekler. ABD Dış-işleri Bakanı Rex Tillerson, İtalya’daki G-7 dış-işleri bakanlarının bugün (TSİ 17:30) başlayıp iki gün sürecek toplantısına katıldıktan sonra Çarşamba günü Rus meslektaşı Sergei Lavrov ile başkent Moskova’da görüşecek. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Çarşamba günü ABD Başkanı Donald Trump’ı Beyaz Saray’da ziyaret edecek. Trump, NATO konusunda sıra-dışı görüşlere sahip ve Avrupa ülkelerini yeteri finansman sağlamadıkları sebebiyle tenkit etmekte. Günlük Bülten 10 Nisan 2017 PİYASA DETAYLARI Döviz Piyasası Yurtiçinde Referandum haftasına başlangıç yaparken; kur 3,72 seviyelerinde bulunuyor. Bugün Şubat ayına ait sanayi üretim verisini takip edeceğiz. Verinin AA Finans anketine göre takvim etkisinden arındırılmış %3, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış olarak %0,8 artış gerçekleştirmesi bekleniyor. Yarın da Şubat ayına ait cari işlemler dengesini izleyeceğiz. Verinin USD 2,5 milyar açık vermesi bekleniyor. Küresel piyasalar ise yeni haftaya Mısır’daki terör saldırısıyla birlikte ülkede 3 ay boyunca OHAL ilan edilmesine ek olarak Suriye konusunda ABD ve Rusya’nın politika çerçevesini nasıl şekillendireceği beklentisiyle jeopolitik risklerin sürmesiyle başlıyor. Asya borsalarında Yen’in dolar karşısında değer kaybetmesiyle Japonya hisseleri artıda görünürken; Çin borsaları hafif ekside bulunuyor. 30 Ara 16 6 Nis 17 7 Nis 17 Günlük Değişim 2016 Sonuna Göre 4 $/TL €/$ (Sa ğ eks) 1,23 3,6 1,18 3,4 $/TL 3,5235 3,7091 3,7332 0,6% 6,0% €/TL 3,7053 3,9515 3,9569 0,1% 6,8% Sepet* 3,6144 3,8303 3,8451 0,4% 6,4% 2,8 €/$ 1,0517 1,0644 1,0591 -0,5% 0,7% 2,6 $/Yen 116,96 110,81 111,09 0,3% -5,0% 2,4 $ Endeks 102,68 100,67 101,18 0,5% -1,5% 2,2 Oca 16 Ka yna k: Reuters , Bl oomberg Sepet 3,8 3,2 1,13 3 1,08 1,03 Nis 16 Tem 16 Eki 16 Oca 17 Nis 17 * (0,5$+0,5€) Geçtiğimiz hafta 1,05-1,06 dar bandında bir hareket eden EUR/USD paritesi; bugün erken saatlerde 1,0570 seviyesine geriledikten sonra toparlanarak şimdilerde 1,0590 seviyesinin üzerinde bulunuyor. Bugün parite tarafında İtalya sanayi üretimi, Euro Bölgesi Sentix tüketici güven endeksi ile Fed Başkanı Yellen’ın konuşması takip edilecek. Yellen’ı beklerken; St. Louis Fed Başkanı James Bullard, bilançonun 4,5 trilyon dolardan daha düşük bir seviyeye makul bir politika ile getirilebileceğini ifade etti ve tercihinin bilançonun 2 trilyon dolar civarında olması olduğunu söyledi. New York Fed Başkanı William Dudley de Fed'in 4,5 trilyon dolarlık tahvil portföyünü daraltırken faizleri artırmayı tercih etmeyebileceğini belirtti. Euro Bölgesi sanayi üretimi, Almanya Zew endeksi, ABD Jolts açılan iş yeri sayısı, ÜFE, TÜFE, perakende satışlar bu haftanın öne çıkan diğer verileri. Ek olarak %2’lik enflasyon hedefini aşması sonrası İngiltere TÜFE’nin seyri ile 2005’ten bu yana en düşük seviyeye gerileyen işsizlik oranındaki gelişim izlenecek. Ayrıca Çin enflasyon ile dış ticaret verilerinin piyasaya yön vermesi beklenirken; Güney Kore ve Kanada Merkez Bankası faiz kararı açıklanacak.23 Nisan’da ilk turu gerçekleştirilecek olan Fransa Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde parite fiyatlamasında belirleyici olması beklenebilir. Ayrıca ABD’de Perşembe günü Citi, JPMorgan ve Wells Fargo banka bilançoları açıklanacak. Emtia Piyasası Brent petrolün varil fiyatı yeni haftada USD 55,4, ABD ham petrol ise USD 52,5 seviyesinde seyrediyor. Altın Cuma günü yükseldiği ons başına USD 1.269 seviyelerinden bir miktar gevşeyerek ons başına USD 1.254 seviyesinden haftaya başlıyor. Her ne kadar altın sınırlı da olsa düşüş kaydetse de jeopolitik riskler altına güvenli liman talebinin sürmesini 1.500 sağlayabilir. Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 75 1.450 1.400 Altın($/Ons) 30 Ara 16 6 Nis 17 7 Nis 17 1.148 1.252 1.255 Günlük 2016 Sonuna Değişim Göre Değişim 0,2% 9,3% Petrol(Brent) 56,1 54,9 55,2 0,6% -1,5% Gümüş($/Ons) 15,9 18,3 18,0 -1,3% 13,4% Kaynak: Reuters , Bl oomberg 65 1.350 1.300 55 1.250 1.200 45 1.150 1.100 1.050 35 Kaynak: Bloomberg 1.000 Oca 16 25 Nis 16 Tem 16 Eki 16 Oca 17 Nis 17 3 Günlük Bülten 10 Nisan 2017 Faiz Piyasası Top. Piyasa Hacmi %11,46 Göst. Tahvilin Hacmi Geçtiğimiz hafta verim eğrisi genelinde hafta başına göre faizlerde 10-15 baz puan yükseliş görülürken; enflasyon verisi ve TL’deki hareketlilik bono piyasasına yön verdi. Yeni haftada ABD 10 yıllıkların faizi %2,38’lerde bulunurken; bono piyasasının TL’deki seyirle birlikte güne sakin başlangıç yapması beklenebilir. 4.000 Göst. Faizi (Sol Eks,*) 11,5 3.500 3.000 10,5 2.500 9,5 2.000 1.569 1.500 8,5 TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 104 milyar TL düzeyine yükselirken; fonlamanın 10 milyar TL’lik kısmı %9,25’ten BAPP’tan oluştu. Ayrıca piyasa katılımcıları Merkez Bankası’nın geç likidite penceresinden %11,75 ile 94 milyar TL borçlandı. Ortalama fonlama maliyeti ise %11,50 seviyesine yükseldi. Günlük 2016 Sonuna Değişim Göre Değişim 1.000 7,5 500 41 TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 12 6 Nis 17 7 Nis 17 10,65 11,47 11,46 -0,01 0,81 USD Libor( 3 aylık) 1,00 1,15 1,16 0,00 0,16 EUR Libor( 3 aylık) -0,34 -0,36 -0,36 0,00 -0,02 O/N BIST Repo 8,48 11,48 11,52 0,04 3,04 Eurobond 2045* 6,79 6,12 6,14 0,01 -0,65 6 * bi l eşi k fa i z 5 %11,50 11 10 9 8 7 Mar 17 Kas 16 Oca 17 Eyl 16 Tem 16 May 16 Oca 16 Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Mar 16 Kas 15 Eyl 15 Tem 15 May 15 Oca 15 Ağırlıklı Fonlama Faizi Mar 15 Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg Milyon TL Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) 30 Ara 16 2 Yıllık Gösterge Tahvil* 0 Oca.15 Şub.15 Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 Ağu.15 Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15 Oca.16 Şub.16 Mar.16 Nis.16 May.16 Haz.16 Tem.16 Ağu.16 Eyl.16 Eki.16 Kas.16 Ara.16 Oca.17 Şub.17 Mar.17 Nis.17 6,5 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS i 234 baz puana gerilerken; 2045 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi %6,14 seviyesine yükseldi. Borsalar Haftayı ekside sonlandıran BIST-100 endeksinin yeni haftaya küresel piyasaları takip ederek ılımlı bir başlangıç yapması beklenebilir. Referandum öncesi son haftada jeopolitik gelişmelerin piyasalara yön vermesi beklenmekte. İşlem Hacmi (Milyon TL) BIST 100 Endeksi (Sağ eks) 1350 BIST-100 78.139 88.679 88.497 -0,2% 13,3% BIST-30 95.499 108.526 108.411 -0,1% 13,5% Sanayi 83.586 94.143 93.874 -0,3% 12,3% 950 750 0,1% 15,5% 20.656 0,0% 4,2% S&P 500 2.249 2.357 2.356 -0,1% 4,7% DAX 11.481 12.231 12.225 0,0% 6,5% Nikkei 225 19.145 18.665 18.819 0,8% -1,7% Bovespa 60.227 64.223 64.593 0,6% 7,2% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 73000 350 150 68000 Nis 17 149.682 20.663 Mar 17 149.477 19.820 Şub 17 129.550 Dow Jones Oca 17 Bankalar Endeksi 78000 550 Kas 16 12,5% Ara 16 14,5% -0,2% Eki 16 -0,3% 116.508 Eyl 16 56.840 116.706 Ağu 16 56.994 103.595 Haz 16 49.626 Mali 83000 Tem 16 Hizmetler 88000 1150 Nis 16 2016 Sonuna Göre Değişim May 16 Günlük Değişim Şub 16 7 Nis 17 Mar 16 6 Nis 17 Oca 16 30 Ara 16 4 Günlük Bülten 10 Nisan 2017 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Mart’ta faiz dışı denge 4,6 milyar lira açık verdi. Yılın ilk çeyreğinde nakit dengesi 22,6 milyar lira açık verdi. İlk çeyrekte faiz dışı denge 8,6 milyar lira açık verdi. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Merkez Bankası'nın, şirketlerin Döviz borcu için oluşturulan ve altyapı çalışması tamamlanan yeni takip modeliyle veri toplamaya başladığını belirterek, "Türkiye genelinde yabancı para borcun yaklaşık yüzde 23’ünü oluşturan yaklaşık 110 firmanın verileri bir ay içinde toplanacak." dedi. ABD'de tarım dışı istihdam Mart ayında keskin bir yavaşlama göstererek 10 ayın en düşük seviyesinde istihdam artışı gösterdi 98.000 yükseldi ancak işsizlik oranı %4,7'den %4,5'e gerileyerek 10 yılın en düşük seviyesine düştü. Mart ayında ülkenin kuzeydoğusu fırtına altında kalması rakamın zayıf kalmasında etkili oldu. Saatlik ücret artışları Mart'ta %0,2 artış gösterirken, yıllık ücret artışları da %2,7 oldu. Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak, petrol ihraç eden ülkeler arasında varılan üretim azaltma anlaşmasının yıl sonuna kadar uzatılmasından bahsetmek için henüz erken olduğunu söyledi. New York Fed Başkanı William Dudley, Fed'in bilançosunu normalleştirmeyi 2017'nin sonuna doğru başlayabileceğini söyledi. S&P'nin ardından Fitch de Güney Afrika'nın notunu yatırım yapılabilir düzeyin altına indirerek BB+'ya düşürdü. Fitch, görünümü "durağan" olarak açıkladı. UYARI: Bu bülten Ziraat Bankası tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5