Günlük Bülten 02 Nisan 2015 PİYASALAR Döviz Piyasası Türk Lirası, Mart ayı PMI verilerinin ilk çeyrekte iktisadi faaliyette zayıf bir seyre işaret etmesi sonrası gelişmekte olan ülke para birimlerinden negatif ayrıştı. ABD'de faiz artışlarının tahmin edilenden daha geç bir zamanda olabileceğini gösteren ADP özel sektör istihdam verisi sonrası TL kayıplarını sınırladı. $/TL 2,8 31 Ara 14 31 Mar 15 1 Nis 15 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim 2,7 2,3350 2,5975 2,5991 0,1% 11,3% 2,5 €/TL 2,8266 2,7880 2,8014 0,5% -0,9% 2,4 Sepet* 2,5791 2,6934 2,6989 0,2% 4,6% 2,3 €/$ 1,2098 1,0731 1,0763 0,3% -11,0% 2,2 $/Yen 119,78 120,13 119,76 -0,3% 0,0% 90,27 98,36 98,19 -0,2% 8,8% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg * (0,5$+0,5€) €/$ (Sağ eks) 2,6 $/TL $ Endeks 2,6989 Sepet 2,5991 2,1 1,0763 2 Oca 14 Mar 14 May 14 Tem 14 Eyl 14 Kas 14 Oca 15 1,48 1,43 1,38 1,33 1,28 1,23 1,18 1,13 1,08 1,03 Mar 15 Kaynak: Bloomberg Euro Bölgesi PMI verilerinin güçlü gelmesine rağmen öğleden önce 1,0719 seviyesine kadar gerileyen parite, ADP istihdam verisinin beklentilerin altında kalmasıyla kayıplarını sınırladı ve 1,08 seviyesini test etti. Yunanistan'ın borç müzakerelerini izleyen yatırımcıların ihtiyatlı davranması ise Euro'daki kazanımları sınırlıyor. ADP verisinin zayıf kalmasıyla birlikte Dolar küresel olarak değer kaybı yaşadığı bir günü geride bıraktı. Dolar karşısında en çok değer kazancı %1,2 ile Kolombiya Pezosu’nda gerçekleşti. ABD 10 yıllık tahvil faizleri, FED'in faiz artırma kararını öteleyebileceği görüşünü destekleyen dünkü verinin ardından gerileyerek %1,9'un altına indi. Küresel piyasalarda yarın başlayacak ve bazı ülkelerde Pazartesi'ye kadar devam edecek tatil öncesinde hacimlerde düşüş beklenirken, piyasalar ABD Merkez Bankası'nın önümüzdeki dönem faiz kararlarına ilişkin sinyal vermesi beklenen yarınki istihdam verilerini bekliyor olacak. Emtia Piyasası Altın fiyatları ABD'de dün açıklanan zayıf verilerin ardından yarın yayınlanacak ABD tarım dışı istihdam verisinin beklentilerden zayıf gelebileceği beklentisiyle ons başına USD 1.200 seviyesinin üzerine çıktı. Petrol fiyatları, ABD'de petrol üretiminin haftalık bazda Aralık sonundan bu yana ilk defa azaldığını gösteren verilerin ardından yükseldi. Piyasada dikkatler İran'ın nükleer programı hakkındaki müzakerelerden çıkacak sonuçlarda. 1.500 31 Ara 14 31 Mar 15 1 Nis 15 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim Altın ($/Ons) 130 Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 115,1 1.450 120 110 1.400 Altın($/Ons) 1.184 1.184 1.204 1,7% 1,7% Petrol(Brent) 57,3 55,1 57,1 3,6% -0,4% Gümüş($/Ons) 15,7 16,7 17,0 1,8% 7,9% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 100 1.383 1.350 1.204 90 1.300 80 1.250 70 1.200 60 1.150 Mar 14 May 14 50 57,1 Kaynak: Bloomberg 1.100 Oca 14 40 Tem 14 Eyl 14 Kas 14 Oca 15 Mar 15 1 Günlük Bülten 02 Nisan 2015 Faiz Piyasası Top. Piyasa Hacmi Göst. Tahvilin Hacmi Bono piyasasında dün 23 Şubat’tan bu yana en zayıf işlem hacmi vardı. 2 yıllık gösterge kağıtta ileri tarihli işlem geçmezken; faizi dar bantta hareket etti. 10 yıllık gösterge faiz ise %8,24 seviyesinden başladığı günde %8,45’e kadar yükseldi. Birinci çeyreğe yönelik ardı ardına zayıf gelen veriler TCMB’nin faiz indirmesi gerektiği konusunda piyasada görüşleri tekrar gündeme getirirken; bono piyasası da bu durumdan dolayı baskı altında kalıyor. TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 58,1 milyar TL düzeyine gerilerken; bu rakamın 51 milyar TL’lik kısmı %7,50’den haftalık repo fonlamasından, 4,6 milyar TL’lik kısmı %10,25’ten piyasa yapıcılığı imkanından, 2,5 milyar TL’lik kısmı %10,75’ten kotasyon ve BİST’ten oluştu. Ortalama fonlama maliyeti %7,86 düzeyine geriledi. 31 Mar 15 1 Nis 15 Gösterge Tahvil* 7,97 8,73 8,77 0,04 USD Libor( 3 aylık) 0,26 0,27 0,27 0,00 0,01 EUR Libor( 3 aylık) 0,06 0,02 0,02 0,00 -0,04 O/N İMKB Repo 10,85 10,40 10,34 -0,06 -0,51 Eurobond 2030* 4,73 4,72 4,71 -0,01 2.500 9,5 2.000 8,5 1.227 1.500 1.000 7,5 500 15 6,5 Şub.15 Mar.15 Oca.15 Kas.14 Ara.14 Eyl.14 Eki.14 Ağu.14 Haz.14 Tem.14 Nis.14 May.14 Şub.14 Mar.14 Oca.14 0 Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 Milyon TL TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru %7,86 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Oca 13 Şub 13 Mar 13 Nis 13 May 13 Haz 13 Tem 13 Ağu 13 Eyl 13 Eki 13 Kas 13 Ara 13 Oca 14 Şub 14 Mar 14 Nis 14 May 14 Haz 14 Tem 14 Ağu 14 Eyl 14 Eki 14 Kas 14 Ara 14 Oca 15 Şub 15 Mar 15 0,80 -0,02 * bi l eşi k fa i z Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg 3.000 %8,73 10,5 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim 31 Ara 14 3.500 Göst. Faizi (Sol Eks,*) 11,5 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 216 seviyesine yükselirken; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %4,71 seviyesine geriledi. Borsalar Hisse senetleri endeksi Çarşamba günkü sert düşüşün ardından bir miktar toparlanarak günü %0,4 yükselişle sonlandırdı. Asya borsaları yarın açıklanacak ABD tarım dışı istihdam verisi öncesinde piyasalarda endişe yaratan zayıf ABD ekonomik verilerine ve Wall Street'in %0,4 düşüşle kapanmasına rağmen yükselirken, yatırımcılar yarın dünya piyasalarının büyük bölümünün kapalı olacağı tatil öncesinde pozisyonlarını kapatıyorlar. 31 Ara 14 31 Mar 15 1 Nis 15 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim 0,4% -5,3% BIST-100 85.721 80.846 81.209 BIST-30 106.150 99.074 99.613 0,5% -6,2% Sanayi 78.725 78.618 78.467 -0,2% -0,3% Hizmetler 62.195 58.074 58.678 1,0% -5,7% Mali 115.225 106.914 107.411 0,5% Bankalar Endeksi 159.267 142.005 142.804 Dow Jones 17.823 17.776 17.698 2.059 2.068 2.060 -0,4% 0,0% S&P 500 DAX İşlem Hacmi (milyon TL) 700 BIST 100 Endeks (sağ eksen) 600 500 90.000 400 85.000 81.209 80.000 -6,8% 300 75.000 0,6% -10,3% 200 70.000 -0,4% -0,7% 100 65.000 60.000 9.806 11.966 12.001 0,3% 22,4% 0 Nikkei 225 17.451 19.207 19.035 -0,9% 9,1% Oca.14 Şub.14 Nis.14 Haz.14 Tem.14 Eyl.14 Kas.14 Ara.14 Şub.15 Bovespa 50.007 51.150 52.322 2,3% 4,6% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 95.000 Kaynak: Bloomberg 2 Günlük Bülten 02 Nisan 2015 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Türkiye imalat sanayi PMI endeksi Mart ayında 48 değerini alarak Nisan 2009’dan beri en düşük seviyede açıklandı. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yılın ikinci yarısında hem siyasi hem de finansal öngörülebilirliğin artması ile büyümenin hızlanacağını tahmin ettiklerini bildirdi. Şimşek, yazılı açıklamasında, 2014 yılı büyüme rakamlarını değerlendirdi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilere göre, Türkiye'nin en büyük ihracat pazarlarından Avrupa'daki kırılgan seyir ve EUR/USD paritesindeki düşüşle ihracat Mart'ta %13,4 azalışla USD 11,23 milyar olurken, yılın ilk çeyreğinde ise %6,8 azalışla USD 35,82 milyara geriledi. İstanbul'da Mart ayında perakende fiyatlar %1,13, toptan fiyatlar ise %1,57 arttı. Euro Bölgesi imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi (PMI) Mart'ta nihai 52,2 ile beklentilerin ve öncü verinin üzerinde bir değer aldı. İngiltere’nin imalat sanayi büyümesi yurtdışı talebin artması ile Mart ayında 8 ayın en yüksek hızına ivmelenme gösterdi. ADP Ulusal İstihdam Raporu'na göre, özel sektörde istihdam artışı Mart'ta 189.000 ile beklentilerin (225.000) altında gerçekleşti. ABD'de ISM imalat endeksi Mart'ta 51,5 ile beklentilerin altında açıklandı. Rusya ekonomisi dördüncü çeyrekte beklentinin aksine %0,4 büyüdü. Atlanta FED Başkanı Dennis Lockhart, FED’in Haziran-Eylül döneminde faiz artırımına gitmesini beklediğini tekrarladı. Yunanistan Hükümet Sözcüsü, 9 Nisan'daki EUR 430 milyonluk IMF borcunu ödeyeceklerini açıkladı. Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Yunan bankalarının notlarını indirme kararı aldı. Türkiye imalat sanayi PMI endeksi Mart ayında 48 değerini alarak Nisan 2009’dan beri en düşük seviyede açıklandı. Kasım ayından bu yana düşüş eğilimde olan endeks yılbaşında gelinen 50 seviyesinin altındaki seyrini devam ettirdi. Bu durum PMI’daki zayıf seyrin sadece hava muhalefetine dayalı olmadığına işaret etti. Mart ayında imalat sektörü daha sert şekilde düşüşe geçti. Fabrika çıkışları, yeni siparişler ve yeni ihracat siparişleri Mart ayı boyunca nispeten keskin bir düşüş sergiledi ve neredeyse son 6 yıllık dönem boyunca ilk kez istihdamda büyüme gerçekleşmedi. Girdi fiyatları enflasyonu ivme kazanarak, Mart 2014’ten bu yana ölçülen en hızlı seviyede arttı. Azalan sipariş sayısı ve Dolar’da görülen artışa bağlı olarak girdi fiyatlarının keskin bir şekilde yükselmesi arasında kalan firmaların satın alma aktivitelerinde önemli bir değişiklik meydana gelmedi. Artan maliyet baskıları imalatçıların mal fiyatlarının neredeyse bir yıllık dönem içinde ölçülen en yüksek hızla artmasına yol açtı. Türk imalatçılar tarafından alınan yeni siparişler Mart ayı dahil geçen üç ay boyunca azaldı ve daralma hızı Ağustos 2011 değerinden bu yana en keskin seviyede ölçüldü. Türk Lirası’nın Dolar’a karşı değer kaybetmesine rağmen, yeni ihracat siparişlerinde azalma gözlendi. Fabrika çıkışları üst üste üçüncü ay boyunca ve Nisan 2009’dan bu yana en şiddetli şekilde azaldı. Bekleyen işler de son dönemde hızla azaldı. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilere göre, Türkiye'nin en büyük ihracat pazarlarından Avrupa'daki kırılgan seyir ve EUR/USD paritesindeki düşüşle ihracat Mart'ta %13,4 azalışla USD 11,23 milyar olurken, yılın ilk çeyreğinde ise %6,8 azalışla USD 35,82 milyara geriledi. İhracatımızda Euro’nun ağırlığı göz önüne alındığında pariteden dolayı ihracatın; Ocak ayında USD 800 milyon, Şubat ayında USD 900 milyon, Mart ayında ise yaklaşık USD 1,3 milyar negatif yönde etkilendiği görülüyor. 3 Günlük Bülten 02 Nisan 2015 Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yılın ikinci yarısında hem siyasi hem de finansal öngörülebilirliğin artması ile büyümenin hızlanacağını tahmin ettiklerini bildirdi. Şimşek, yazılı açıklamasında, 2014 yılı büyüme rakamlarını değerlendirdi. Olumsuz konjonktüre rağmen ekonominin, geçen yıl da büyümeye devam ettiğini belirten Şimşek, 2014'te elde edilen %2,9'luk büyümenin, OVP tahminin bir miktar altında olduğunu ifade etti. Şimşek, buna karşın küresel ekonomideki zayıf seyir, Türkiye'nin en büyük ticaret ortağı Avrupa Birliğinde devam eden durgunluk, jeopolitik gerginlikler ve finansal belirsizlikler göz önünde tutulduğunda, geçen yıl başarılı bir performans sergilendiğini bildirdi. Türkiye'nin, söz konusu büyüme oranıyla küresel ölçekte üst sıralarda yer aldığını aktaran Şimşek, şunları kaydetti: "Türkiye'nin 2014 yılı büyüme performansı, Latin Amerika için öngörülen %1,3'ün, gelişmekte olan Avrupa için öngörülen %2,5'in, Çin ve Hindistan hariç gelişmekte olan ülkeler için öngörülen %2,7'nin üzerindedir. İhracat, 2014 yılı büyümesinin itici gücü olmuştur. 2014 yılının tamamında net ihracatın büyümeye katkısı 1,8 puan, nihai iç talebin katkısı 1,1 puan olmuştur. Şimşek, Türkiye'nin para politikasının nispeten gevşek ama mali politikasının çok katı olduğunu belirterek, bunların birbirlerini dengelediğini söyledi. İngiltere’nin imalat sanayi büyümesi yurtdışı talebin artması ile Mart ayında 8 ayın en yüksek hızına ivmelenme gösterdi. Şubat ayındaki 54 seviyesinden 54,4’e yükselerek beklentileri karşıladı. Endeks böylece 2 yıl boyunca genişleme ile daralma bölgelerini ayıran 50 çizgisinin üzerinde kaldı. İngiltere ekonomisi 4. çeyrekte ilk beklenenden daha yüksek büyüme kaydetmişti. Büyüme büyük oranda yurtiçi talepten destek bulmuştu. İhracatçıların yüzü ise yavaş yavaş Avrupa tarafındaki iyi haberlerle gülmeye başladı. İç talepteki güçlü seyri veriler de teyit ederken; ihracat tarafında yaşanan toparlanma ile birlikte geriye bir tek olumsuz nokta olarak enflasyon verisini dikkatlerimize sunuyor. Ancak enflasyon tarafındaki düşüş petrol fiyatlarının etkisiyle geçici olarak değerlendirilmekte. Atlanta FED Başkanı Dennis Lockhart, FED’in Haziran-Eylül döneminde faiz artırımına gitmesini beklediğini tekrarladı. Lockhart yaptığı açıklamada, "İlk çeyrekteki zayıflıklar dikkatimi çekti. Ancak hala bunların geçici faktörlerden kaynaklandığına inanıyorum. Ekonominin ikinci çeyrekte toparlanacağı beklentimde değişiklik olmadı ve FED’in Haziran-Eylül takvim döneminde faiz oranlarını artırması büyük olasılık" diye konuştu. Konuşmasında FED'in para politikasını normalleştirmeye başladıktan sonra da kısa vadeli faizler üzerinde önemli kontrole sahip olmasını beklediği ifade eden Lockhart, gecelik repo gibi yeni araçlarının FED politikasında kalıcı hale gelmesini beklemediğini de söyledi. İstihdam piyasasında hala kayda değer atıl kapasite olduğuna inandığını ifade eden Lockhart, istihdam ölçümlerini ekonomik büyüme ölçümlerine göre daha doğru olduğunu ve faiz artırımına karar verirken yakından izlenmeleri gerektiğini düşündüğünü de vurguladı. Yunanistan Hükümet Sözcüsü, 9 Nisan'daki EUR 430 milyonluk IMF borcunu ödeyeceklerini açıkladı. Yunanistan'dan IMF borcunu ödemeyi erteleyeceği iddialarına yanıt geldi. Yunanistan Hükümet Sözcüsü, 9 Nisan'daki EUR 430 milyonluk ödemeyi yaparak taahhütlerini yerine getireceklerini açıkladı. Öte yandan Yunanistan, kreditörleri ikna etmeye çalışıyor. Yunan Maliye bakanlığından bir yetkili, kreditörlere reformlar hakkında daha fazla detay içeren yeni bir belge yolladıklarını söyledi. Ancak söz konusu belge, dün Euro Bölgesi maliye bakan yardımcılarının yaptığı görüşmeye yetişmedi. AB kaynakları, yeni belgeye rağmen kredilerin serbest kalması için daha fazlasının yapılması gerektiğini belirtiyor. Fitch, Yunan bankalarının notlarını indirme kararı aldı. Fitch, Yunanistan’ın kredi notunu düşürmesinin ardından 4 büyük Yunan bankasının da notlarını aşağı çekti. Fitch'ten yapılan açıklamaya göre, National Bank Of Greece (NBG), Piraeus Bank, Eurobank ve Alphabank'ın kredi notları B-'den Ülke notu olan CCC'ye indirildi. Fitch, ülke notunu düşürdüğü 27 Mart açıklamasında, bankacılık sektöründeki sınırlı likiditenin kamu finansmanı üzerinde baskı oluşturduğunu açıklamıştı. Fitch, 4 bankanın kredi notunun 'Negatif' izlemede olduğunu açıkladı. 4 Günlük Bülten 02 Nisan 2015 VERİ GÜNDEMİ Bugün yurtiçi ve yurtdışında oldukça sakin bir gündeyiz. Yurtiçinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanacak Mart ayı öncü dış ticaret verileri bekleniyor. Yurtdışı tarafında dikkatlerimiz ABD fabrika siparişleri ve dış ticaret verisinde olacak. ABD'de fabrikalara gelen siparişler Ocak ayında bir önceki aya göre %0,2 gerilemişti. Detaylarda uçak siparişlerinde pozitif görünümle sermaye malları %8,1 yükselse de uçak siparişlerinden arındırılmış verinin %0,5 ile artışla çok iyi görüntü sunmadığını görmüştük. Tüketim malları (dayanıklıdayanıksız) siparişleri de %3,8 daralırken; bunun güçlü Dolar’ın negatif etkisinden kaynaklandığı görülmekteydi. ABD’de büyüme 2. revizeyle aynı olarak nihai %2,2 teyit edilmişti. Burada stoklardaki azalış dikkat çekmişti. Fabrika siparişleri için bu stoklardaki azalış bir açıdan pozitif bir açıdan negatif. Azalış, iç talepteki toparlanmanın bir sonucu olabileceği gibi üreticilerin arzın talebe yeterli olacağını düşünüp üretimde kısıntıya gitmiş olabileceğine referans verebilir. Dış talep koşulları kötü ve bununla birlikte iç talepteki canlanma gerçekten var mı sorusuna soğuk hava koşullarının sona erdiği Nisan ayına ait verilerle cevap aranacak. Ek olarak tüketici güveninin tekrar 100 seviyesinin üstüne çıkması iç talep için iyi bir gösterge olsa da Chicago PMI gibi verilerin zayıflığa işaret etmesi bu taraftaki iyimserliği sınırlıyor. Dolayısıyla fabrika siparişlerinde sınırlı ama ılımlı bir toparlanma görebiliriz. ABD dış ticaret verisi takip edeceğimiz bir diğer veri. Güçlü Dolar’a ve iç talep ile dış talep arasındaki farklılığa paralel net ihracat kalemindeki zayıflığın sürmesini bekliyoruz. Her ne kadar enerji ithalatı hacim ve değer anlamında azalış gösterse de ihracat tarafındaki bozulma dış ticaret açığını genişletiyor. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5