Links_Grandmal_PL_RU_TÜ_ A4.p65
advertisement
Anfallsformen und ihre Symptome ... Grand mal-Anfälle (türkisch) Nöbet þekilleri ve belirtileri ...Grand mal nöbeti Sevgili Hastamýz! Sevgili Anne Babalar! Epilepsi nöbetleri çok farklý tablolar sergileyebilir. Hasta yakýnlarý ve durumdan dolaylý þekilde etkilenen kiþiler çoðu kez akut bir nöbet sýrasýnda nasýl davranacaklarý konusunda çaresiz kalmaktadýr. Bu kýlavuzun amacý grand mal nöbetinin belirtilerini açýklamak ve size bu konuda ilk bilgileri saðlamaktýr. Bunun ötesindeki sorularýnýz için lütfen güven içinde tedavinizi yürüten doktora baþvurunuz. Grand mal (Fransýzca = büyük hastalýk) Diðer tanýmlarý jeneralize (tonik-klonik) nöbet, büyük epilepsi nöbeti. Eðer büyük nöbet öncesinde bir aura ya da fokal nöbet yaþanýrsa, fokal giriþli büyük nöbet ya da sekonder jeneralize büyük nöbetten bahsedilir. Hastalýðýn baþ gösterdiði yaþlar yaþa baðlý deðildir Teþhis ve daha da önemlisi tedavi açýsýndan her hastada nöbetlerin günün belli saatlerine ya da uyku-uyanýklýk döngüsüne baðlý olup olmadýðý belirlenmelidir. Grand mal epilepsileri üç grupta incelenir: Uyanma sýrasýndaki epilepsi/uyanma sýrasýndaki grand mal Nöbetler uyandýktan sonraki iki saat içerisinde gerçekleþir. Uyku epilepsileri/uyku grand mal’i Nöbetler uyku sýrasýnda geliþir (özellikle uykuya daldýktan sonra/uyanmadan önce). Diffüz epilepsiler/diffüz grand mall Günün belli bir saatine baðlý olmayan nöbetlerdir. Tipik bir grand mal nöbetinin seyriþu aþamalara ayrýlýr: Aura (ön duygu): Grand mal nöbetlerinin yaklaþýk %10’u bir aura öncülüðünde gerçekleþir. Auranýn þekli, nöbetin beyinde oluþtuðu nokta tarafýndan belirlenir. Sadece birkaç saniye sürer. Bilinç kaybý: Hasta birden bilincini kaybeder, bazen ayný zamanda ani bir haykýrýþ (inisiyal çýðlýk) çýkarýr. Ani bilinç kaybý hastanýn tehlikeli þekilde düþmesine ve aðýr baþ yaralanmalarýna neden olabilir. Tonik kramp aþamasý: Bilinç kaybýyla birlikte baþlar. Tüm iskelet kaslarý gerilmiþ ve kasýlmýþtýr. Vücuda bütünüyle aþýrý bir esneme hakimdir. Bu aþamada, göðüs kaslarýnýn kasýlmasý nedeniyle solunum belli bir süre durabilir. Hasta siyanotik (= derinin mavi renk almasý) olabilir. Bu aþama 15 - 30 saniye kadar sürer, ancak hiçbir zaman hastanýn boðulmasýna neden olmaz. Klonik kramp aþamasý: Tonik aþama tüm iskelet kaslarýnýn ritmik olarak sarsýldýðý (= jeneralizasyon) bir aþamaya dönüþür. Bu aþamada hasta eðer diþlerinin arasýna girerse çoðu kez þiddetli bir þekilde dilini ya da, yanaðýnýn sümüksel zarýný ýsýrýr. Tükürük salgýsýnýn artmasý ve solunan havanýn kramp þeklinde dýþarýya atýlmasý aðýzda köpük oluþmasýna neden olur. Bu sarsýlmalar sadece birkaç dakika sürer. uygun ilaç önlemleriyle tedavi edilmesi gerekmektedir. Postkonvülzif aþama (nöbet sonrasý dönem): Hastanýn bilinci iki dakikaya kadar varan bir süre kapalý kalýr. Bunu, uzunluðu farklý olan ve birkaç saate kadar sürebilen bir uyku aþamasý (terminal uyku) izler. Bazý hastalarda bilinç bulanýklýðý ve yön bulma güçlüðüyle karakterize bir uyuklama hali oluþur. Hastalar çok heyecanlý olabilirler. Bu gibi durumlar birkaç dakika, nadir olarak birkaç saat ve nadir olarak daha uzun sürer. Bilinç açýldýktan sonra bir çok hasta baþ aðrýsý ve nöbeti izleyen süreçte uzun süreli kas tutulmasý aðrýsý hissetmektedir. Hasta aura dýþýnda nöbetle ilgili olarak hiçbirþey hatýrlamaz. • Sakin davranýn, nöbet kendiliðinden geçecektir. Nöbet sýrasýnda ilk yardým • Hastayý tehlikeli alanlardan uzaklaþtýrýnve nöbet sýrasýnda meydana gelebilecek yaralanmalara karþý koruyun, ancak güç kullanarak zaptetmeye çalýþmayýn. Nöbetten sonra: • Aspirasyonu (= sývý veya katý maddelerin solunum yoluna çekilmesi) önlemek için yan yatýrýn. • Yaralanma ya da bilinç kaybýnýn on beþ dakikadan fazla sürmesi durumlarýnda doktor çaðýrýn. • Bu arada hastanýn, örn. saðlýk personeli çaðrýlmasýný istememesi gibi, isteklerine mümkün olduðunca uymaya çalýþýn. Eþlik eden olgular: Büyük nöbet, vejetatif sinir sistemini de etkisi altýna alýr. Tükürük salgýsýnýn artýþý, þiddetli terleme, idrar ve dýþký boþalýmlarý gerçekleþebilir. Nöbet sýrasýnda göz bebekleri geniþ ve ýþýða karþý duyarsýzdýr, yani ýþýk tutulduðunda daralmazlar. Doktor müdahalesi gerektiren özel seyirler Grand mal statüsü: Hasta bilincini kazanmadan art arda birkaç jeneralize nöbet geçirir (süresi 20 - 30 dakika kadardýr). Bir grand mal statüsü hayati tehlike arzeden bir durum olup derhal yoðun týbbi müdahale ve DESITIN ARZNEIMITTEL GMBH Weg beim Jäger 214 • 22335 Hamburg Telefon: 040 59101-0 • Fax: 040 59101-400 www.desitin.de • www.epivista.de E-Mail: [email protected] 285203 • Stand: Oktober 2014 Grand mal serisi: Nöbetlerin bir güne toplanmasý. Hasta nöbet aralarýný hatýrlar.
