İLK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLERİ-1 1. Emeviler döneminde gerek İranlılar gerekse de Türkler, 5. İslami dönemde kurulan Türk devletleri yönetim ve egemenlik altına alınmaya çalışılmıştır. Özellikle Türkler bilim dili olarak Arapça ve Farsçayı kullanmış olmalarına bu rağmen, dönemde Emevi egemenliği altına girmeyi ve ilk Müslüman Türk Devleti Karahanlılar İslamiyeti kabul etmeyi reddetmişler ve büyük direnişler Devleti'nde, Türkçe resmi dil olarak kullanılmış ve göstermişlerdir. Bu duruma neden olarak; eski Türk gelenekleri devam ettirilmiştir. I. Emeviler'in baskıcı ve ırkçı politikaları Yukarıdaki II. Emeviler'in Arap alfabesini kullanıyor olmaları aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? III. Emeviler'in, Arap olmayan Müslümanlardan olaylar birlikte değerlendirildiğinde ağır vergiler almaları A) Arapça ve Farsçanın Türk devletlerinde yaygınlaşmaya yargılarından hangileri gösterilebilir? başladığına B) Karahanlıların ileri bir devlet yönetimi oluşturduğuna A) Yalnız I B) Yalnız III D) I ve II E) II ve III C) I ve III C) Karahanlıların D) Türk 2. dil yönünden diğer Türk İslam devletlerinden ayrıldığına Çin ile Abbasiler arasında meydana gelen Talas - İslam devletlerinin bazılarında Türkçenin gelişiminin yavaşladığına Savaşı’nın; E) Karahanlıların, Arap ve Fars kültürünü benimseme- I. Orta Asya'nın İslamlaşmaya başlaması diğine II. Türklerin kitleler halinde Müslümanlığı kabul etmeleri III. kağıt ve matbaanın Müslümanlarca öğrenilmesi IV. İpek Yolu'nun denetiminin Müslümanların 6. Karahanlı eline geçmesi sonuçlarından hükümdarı Yusuf Kadir Han, eski Türk geleneklerine uyarak ölmeden önce ülkeyi onbir oğlu arasında paylaştırmıştır. hangileri kültürel hayatın Müslümanlar canlanmasında açısından önemli Bu durum; etkiler I. ülkenin hanedanın ortak malı olduğu anlayışının meydana getirmiştir? devam ettirildiği II. devlet yönetiminde merkezileşmenin esas alındığı A) Yalnız III B) I ve II D) I, II ve III E) II, III ve IV C) III ve IV III. halkın yönetime katılımının hedeflendiği IV. taht kavgalarının engellenmeye çalışıldığı yargılarından hangilerinin göstergesidir? 3. İslamiyet'ten önce Türklerin; - Gök-Tanrı inancına sahip olmaları A) Yalnız I B) Yalnız II - kurban kesme anlayışına sahip olmaları D) III ve IV E) I ve IV C) II ve III - savaşçı bir toplum olmaları - temizliğe önem vermeleri aşağıdakilerin hangisinde etkili olmuştur? 7. - İslamiyet'in Türkler arasında yayılmaya başlaması - Orta Asya'da Çin hâkimiyetinin sona ermesi A) İslamiyet'i kolayca benimsemelerinde - Ticaret yollarının Müslümanların denetimine geçmesi B) Araplarla yoğun bir mücadeleye girişmelerinde - Türk ve Arap toplulukları arasındaki ilişkilerin gelişmesi C) Yerleşik hayata geçmelerinde Talas Savaşı' nın yukarıdaki sonuçlan aşağıdaki D) Çevre ülkelerle ticari faaliyetler sürdürmelerinde alanların hangisine yönelik değildir? E) Avrupa'ya göç etmelerinde 4. "Türk - İslam tarihi Talaş Savaşı ile başlar." A) Dini B) Siyasi D) Ekonomik E) Sosyal C) Bilimsel ve kültürel Bu düşünceye sahip olan bir tarihçi buna gerekçe olarak; I. Türklerin Emeviler'le sürekli mücadele etmesi II. bu savaş sonucunda kağıt, matbaa, pusula ve barutun Çin'in dışına taşması III. Talaş Savaşı ile Türklerin 8. Gazneliler döneminde; I. Selçuklularla Dandanakan Savaşı'nın yapılması II. Hindistan'a seferler düzenlenmesi İslamiyet'e başlaması girmeye III. Karahanlılar ile savaşlar yapılması IV. Samanoğulları yargılarından hangilerini gösterebilir? Devleti'nin ortadan kaldırılmaya çalışılması faaliyetlerinden hangileri "Cihat" anlayışının bir A) Yalnız I B) Yalnız III D) I ve III E) II ve III C) I ve II ürünüdür? A) Yalnız II B) Yalnız IV D) I ve IV E) III ve IV C) II ve III 9. Kurulduğu coğrafi konum itibarı ile Afganistan ve İran 13. Büyük Selçuklular; toplulukları ile etkileşime giren Gaznelilerde hem Türk - halifeyi sadece din başkanı olarak kabul etmişler, hem de Fars kültürü etkili olmuştur. Türkçenin yanı sıra - hükümdarlık yetkisini ise Allah'tan aldıklarını düşünmüşlerdir. Arapça ve Farsça da kullanılan diller arasında yer almıştır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Bu açıklamaya göre; I. Gaznelilerde kültür sentezi oluştuğu A) Halifelerin hükümdar üzerinde etkili oldukları II. etnik farklılıkların kültürel gelişmeleri etkilediği B) Hükümdar otoritesinin gittikçe zayıfladığı III. Gaznelilerde yeni yönetim biçimlerinin ortaya C) Egemenlik hakkının sadece halifeye ait olduğu çıktığı D)Halkın yönetimde etkili olmaya başladığı yargılarından hangilerine ulaşılabilir? E) Selçukluların halifeyi devre dışı bırakan kutsal bir egemenlik anlayışına sahip oldukları A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II C) I ve II E) II ve III 14. Durum I: İslamiyet öncesi dönemde kurulan Türk devletlerinde hükümdarlar "Bilge Kağan", "Mukan Kağan", 'Teoman" gibi isim ve unvanlar kullanmışlardır. 10. İlk Müslüman Türk devletlerinde toprak İkta sistemine Durum II: Anadolu Selçuklu Devleti'nde "İzzettin göre değerlendirilirdi. Bu sisteme göre, mülkiyet hakkı Keykavus", "Gıyasettin Keyhüsrev" gibi isimler ve devlette kalmak kaydıyla toprak, devlet görevlilerine genellikle de "Sultan" unvanı kullanılmıştır. Bu bilgiler ve komutanlara maaş karşılığı dağıtılırdı. Bu toprakların dikkate alındığında; vergi geliri karşılığında ise atlı asker yetiştirilmesi istenmekteydi. I. İslamiyet’le beraber hükümdar isimlerinde değişmeler olduğu Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi doğru II. zamanla başka toplumlardan etkilenildiği değildir? III. Türklerin savaşçılık özelliklerinde bozulmalar görüldüğü IV. devlet yapısının zamanla teokratikleştiği A) Toprakların sadece hizmet karşılığı verildiği yargılarından hangileri doğrudur? B) Toprak mülkiyetinin esas olarak devlete ait olduğu C) Devlet görevlilerine maaş olarak nakit para ödenmediği A) Yalnız I B) II ve III D) Toprakların D) I ve II E) I, II ve IV vergi gelirinin doğrudan hazineye C) I ve III aktarıldığı E) Toprak yönetimiyle askeri sistemin iç içe olduğu 15. Karahanlılar, İslamiyet öncesi Türk geleneklerini korumuşlar ve Araplaşma eğilimi göstermemişlerdir. Aşağıdakilerden hangisi buna örnek olarak gösterilebilir? 11. 1038 yılındaki Serahs Savaşı'nın kazanılmasından sonra Büyük Selçuklular, Tuğrul Bey adına para bastırıp A) Türkçeyi kullanmaya devam etmeleri hutbe okutmuşlardır. Buna göre; B) Yerleşik hayata geçmeleri I. devletin bağımsızlığının ilan edildiği C) Ticaretle uğraşmaları II. Abbasi Halifeliği ile ilişkilerin bozulduğu D) Askeri yönlerinin gelişmiş olması III. merkeziyetçi devlet anlayışından uzaklaşıldığı E) Sınırlarını genişletmeye çalışmaları IV. yönetimde dini kurallara da yer verildiği yargılarından hangilerine ulaşılamaz? 16. Büyük Selçuklu hükümdarı Alparslan, Malazgirt Zaferi'nden sonra A) Yalnız I B) Yalnız IV D) I ve II E) II ve III C) III ve IV emrindeki görevlendirmiş ve komutanları fethedilen Anadolu'nun toprakların fethiyle yönetiminin fethedene verileceğini duyurmuştur. Alparslan'ın bu şekilde hareket etmesi; I. merkeziyetçiliği korumak 12. Dandanakan Savaşı'nın kazanılmasıyla birlikte Selçuk- II. Anadolu'nun fethini hızlandırmak lular Kurultay toplamışlardır. Bu kurultayda, ele geçirilen III. İslam Dünyasının liderliğini ele geçirmek topraklar ile ileride fethedilmesi planlanan yerler aile yargılarından hangileriyle açıklanabilir? üyeleri arasında paylaştırılmıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir kanıtıdır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) II ve III C) I ve II A) İslam Devleti geleneğinin devam ettirildiğinin B) Hükümdarların adaletli bir yönetim anlayışı sergilediklerinin 17. Gazneliler döneminde; - bilim adamlarına devletten maaş bağlanması C) Yönetimde aile etkinliğinin devam ettiğinin - bilim adamlarına uygun çalışma ortamı hazırlanması D) Fetih politikasında değişiklik yaşandığının aşağıdakilerden hangisine yöneliktir? E) İslam Dünyasının liderliğinin Selçuklulara geçtiğin A) İslamiyet'i yaymaya B) Devlet sınırlarını genişletmeye C) Teknik yetersizlikleri önlemeye D) Halka okuma - yazma öğretmeye E) Hazineyi güçlendirmeye