elektr***n *let*m - files.eba.gov.tr

ELEKTRİĞİN İLETİMİ
Adı:Muharrem
Soyadı:Şireci
No:683
Elektrik Nedir?
Günümüzde evlerin aydınlatılması, televizyon,
radyo, telefon, çamaşır makinesi gibi araçların
çalıştırılmasında elektrik kullanılmaktadır.
Elektrik de ışık ve ses gibi bir enerji türüdür.
Kolayca üretilebilen elektrik, diğer enerji
çeşitlerine dönüşebilir. Ampulde elektrik
enerjisi ısı ve ışık enerjisine dönüşür. İkserde
ise hareket enerjisine dönüşür. Elektriği
göremeyiz ama etkilerini görürüz.
Bazı araçlarda elektriğin dönüştüğü enerji
türlerini aşağıdaki tablodan inceleyelim.
Elektrik Evlerimize Nasıl
Ulaşır?


Elektrik, hidroelektrik ve
termikelektrik
santrallerinde
üretilir. Yüksek
gerilim hattı olarak
bilinen iletim hatlarıyla
yerleşim alanlarına
dağıtılır. Ev ve iş
yerlerinde kullanilabilir
hole getirilerek insanlann
hizmetine sunulur.
Elektrik, tellerin içinden
suyun boruların içinden
geçmesi gibi geçer.
İletken Maddeler

Elektriği ileten
maddelere iletken denir.
- Bütün metaller iyi iletkendir.
- Bakır ve alüminyum iletken
olarak en çok kullanılan
metallerdendir.
- Altın, gümüş,
cıva,çinko,alüminyum,nikel
-Metaller içinde en iyi iletken
altın ve sonra gümüştür.
- İletkenlik özelliği en iyi olan
metal altındır.
- Tuzlu su, limonlu su, deniz suyu,
asitli su, maden suyu, sirke,
- Toprak, insan vücudu, kurşun
kalem içi de iletkendir.
- Tahta ıslatılırsa iletken hale
geçebilir.


Yalıtkan Maddeler:
Elektriği geçirmeyen maddelere
yalıtkan denir. - Tahta, porselen,
seramik, yağmur suyu, saf su,
şekerli su, ebonit çubuk,alkol,
kauçuk, cam, plâstik, hava, kağıt,
karton, yalıtkan
maddedir. Yalıtkanlar
olmasaydı:
- Elektriğe karşı kendimizi
koruyamazdık.
- Yalıtkanlar elektriği kontrol
etmemizi sağlar.
- Yangın çıkmasını önler.
İletkenler olmasaydı:
- Elektriği bir yerden başka
yere taşıyamazdık.
- Elektrikli aletlerimizi
çalıştıramazdık
Devre Elemanları
Pil, ampul,anahtar,
kablo.
 - Devre elemanları 2
kutupludur.

Ampulün Parlaklığı Nelere
Bağlıdır?

- Devredeki pil sayısı
arttıkça parlaklık artar.
- Devredeki ampul
sayısı arttıkça parlaklık
azalır.
- Devredeki pilin
kutuplarının yer
değiştirmesi ampulün
parlaklığını etkilemez.
- Ampulün içindeki
telin cinsi değişirse
parlaklık da değişir.

DİRENÇ :
Maddelerin elektrik
iletimine karşı
gösterdiği zorluğa
direnç denir.
Direnci ölçen alete
direnç ölçer (ohm
metre) denir.
Direncin
birimi ohm`dur.
- Yalıtkanların direnci
iletkenlere göre çok
fazladır.
İletkenin Direnci Nelere
Bağlıdır?

☻ iletkenin uzunluğuna,
☻ iletkenin cinsine
☻İletkenin kesit alanına
bağlıdır(iletkenin inceliğine,
kalınlığına).
REOSTA:Direnci değiştiren
araca reosta denir.Bir
iletkenin uzunluğunun
değiştirilmesiyle direnci
değişebilir.
Reosta ile ampulün
parlaklığını artırıp azaltabiliriz.

Şekildeki devrede;
☻Sürgü 2 yönünde hareket
ettirilince, devredeki telin
uzunluğu ve dolayısıyla direnci
artar.
Parlaklık azalır.
☻Sürgü 1 yönünde hareket ettirilince , iletken
telin uzunluğu azalır.Devredeki direnç azalır,
akım artar,
Parlaklık artar.
Şimşek ve Yıldırım

Şimşek: Atmosferde de
rüzgarın etkisiyle bulutlar hem
havayla hem de birbirleriyle
temas ederler. Bunun
sonucunda da elektriklenirler.
Elektrik yüklü bulutlar
birbirlerine yeterince
yaklaşırsa birinden ötekine
elektrik yükü boşalması
olabilir. Bu olaya şimşek denir.

Yıldırım: Elektrik yüklü
bulutlar yeryüzüne yeterince
yaklaşırsa buluttan yere
elektrik yükü boşalması olur.
Bu olaya da yıldırım denir.
Elektrik Çarpması Nedir?

Elektriğin canlı vücudundan toprağa geçmesi
olayıdır.
İnsan vücudu iletken olduğundan elektrik
çarpmaları kaçınılmazdır.
Elektrik çarpması prizler-elektrikli aletlerden
kaynaklanan elektrik kaçakları, kablolarının
kopması ya da direklere tırmanılması, yıldırım
düşmesi ile ortaya çıkabilir.
Vücuttan geçen elektrik akımları yüksek
voltajdaysa, şok, kalp durması, solunum durması,
ölüm gibi sonuçlar doğurabilir.
Elektrik çarpmalarına karşı
alınacak önlemler:
- Tornavida ve pense gibi
aletlerin saplarının plastikle
kaplı olması
- Elektrikli işlerle uğraşırken
plastik ya da kauçuk eldiven
giyilmesi
- Prizlere birden fazla
elektrikli alet fişi takılmaması
- Prizlere ıslak elle
dokunmamak
- Kablolarda kopukluk yada
erime varsa büyüklerimize
haber vermek
- Kabloların etrafının plastikle
kaplanması

Elektrik Çarpmasının
İlkyardımı
- Elektrik akımı şalterden
kesilmeli,
- Çarpılan kişi yalıtkan bir
cisim veya sopa ile itilmeli
- Yalıtkan eldiven kullanarak
kişi itilebilir.
BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN
TEŞEKÜR EDERİM.