Güdülecek vergi politikası ile vergi sisteminin etkin bir

advertisement
— 84 —
(3) Güdülecek vergi politikası ile vergi sisteminin etkin bir kaynak dağılımı için gerekli nite­
likleri taşıması; kaynakların tüketim yerine yatırıma, istenmiyen yatırım yerine plânın teşvik ettiği
alanlardaki yatırımlara yöneltilmesi sağlanacaktır. Bu amaçla;
(a) Gümrük Vergisi ile İstihsal vergileri gözden geçirilerek sınai mamullerin maliyetlerine
olumsuz etkide bulunan yönleri düzeltilecektir.
(b) İstihsal Vergisinin yerini almak üzere daha ileri bir vergi niteliği gösteren katma değer ver­
gisinin uygulanması hazırlıklarına başlanılacaktır.
(c) Lüks tüketimi vergilemek suretiyle bu mallara olan talep kısılmasını ve bu alanlara yapıla­
cak yatırımların azaltılmasını sağlayıcı yönden tedbirler alınacaktır.
(d) Yatırımların ihracata dönük, maliyet yapısı ile dış pazarlarda rekabet gücü kazanabilecek
olan sanayi dallarına yönelmesi için sistem • cinde mevcut vergi teşvik tedbirleri gözden geçirilecek­
tir.
(e)' Yayınımların bölgeler arası dieoııge yönünden gerekli görülen alanlara yapılması için yeni
vergi teşvik tedbirleri alınacaktır.
13.
FİYAT POLİTİKASI :
Birinci Beş Yıllık Plân döneminin ilk dört yılında, bir yaadan ortalama olarak yüzde 6,5 çev­
resinde bir gelişme hızı sağlanırken, öte yandan da fiyatlar genel seviyesinin, dkonoımînin genel
dengesini bozucu ölçüde dalgalanması önlenebilmiştir. Böylece, kaynakların kullanım alternatif­
leri arasında dağılımında istikrarsızlığın meydana getirebileceği ve ekonomik yönden istenmi­
yen bir fbüıçimlde ortaya çıfcabilecıeik sonuçlardan kaçınılmış ve gelir dağılımının fiyat istikrar­
sızlığı dolayısı ile bozulmasına yol açılmamıştır.
a. ilkeler :
Fiyat politikasının ekonomi içinde çok yönlü etkiler yaratan niteliği ve bu etkilerin plânın
genel hedefleri açısından istenir bir seviye ve ağırlıkta kalmasının önemi, ilgili bütün karar merci­
lerince iâlenecek fiyat politikasının tâyininde belli bâzı ilkelere uyulmasını zorunlu kılmaktadır.
İkinci Plân döneminde izlenecek temel ilkeler şöyledir :
(1) Fiyat istikrarının korunması :
Ekonomik gelişmenin artan bir hızla devam edebilmesi, kıt kaynakların israfının önlenmesi,
gelmn kişiler bölgeler ve sektörler arasında dağılımında adaletsizliklere yol açılmaması için fi­
yat istikrarının korunması gerekli görülmektedir. Bu amaçla mevsimlik ve arızî fiyat dalgalanma­
ları dışında, genel fiyat seviyesinin dönem içinde istikrarı sağlanacaktır. Ancak, fiyatlar genel
seviyesinin istikrarı, mal ve hizmetlerin nispî fiyatlarının da değişmiyeceği anlamına gelmemek­
tedir. Değişen arz ve talep seviyesine bağlı olarak bâzı mal ve hizmetlerin fiyatlarında yüksel­
meler, diğer bâzılarında ise düşmeler olabilecektir.
(2) Kaynakların daha etkin dağılımının sağlanması :
Piyasada cari fiyatlar arasındaki nispî yapının ekonomideki gerçek; kıtlıkları aks ettirmemesi,
nispî fiyatların değiştirilmesi yolu ile tıkanıkların giderileceğini ve kaynakların farklı nispî fi­
yat yapısı altında daha iyi dağılabileceğini ortaya koymaktadır.
Daiba hızlı bir gelişmenin sağlanması amaciyle, kaynakların en" uygun dağılımı
konusunda
plânlama oluşumunun bütünüyle getirdiği
tedbirlere ek olarak; ekonomide fiyat teşeikkülüne
zorunlu olmadıkça müdahale edilmiyecek, fiyatların piyasada rekabet şartları altında serbestçe
meydana gelmesine çalışılacaktır.
(3) Daha âdil bir gelir dağılımına ulaşılması :
İkinci Beş Yıllık Plân döneminde fiyat politikasının gelir dağılımına olan etkileri dikkate
alınacak ve gelirin fertler bölgeler ve sektörler arasında daha âdil dağılımına yardımcı olacak
bir fiyat politikası izlenecektir. Fiyatlar arasındaki iç bağlantılarda meydana gelecek değişme-
Download