Halime Sultan - WordPress.com

advertisement
Halime Sultan
Halime Valide Sultan (d. 1571[1] - ö. 1623), I. Mustafa 4 Valide Sultanlık Dönemi
ve Şehzade Mahmud'un validesi III. Mehmed'in hasekisi
ve Valide Sultan.
I. Mustafa tahta geçtiğinde Halime Sultan da Eski Saray'dan gelerek yıllardır boş kalan Valide Sultan dairesine
yerleşti. Ancak bir sorun vardı, kayınvalidesi Safiye Sultan hala hayattaydı. Safiye Sultan hem eşi III. Murat hem
de oğlu III. Mehmed zamanında saray politikasında çok
1 Kimliği
etkili olmuş bir Valide Sultan'dı. İki torununun da padişahlığını gördü. Fakat Osmanlı geleneğine göre padişahın
Abhazya asıllı olduğu bilinmektedir ve isminin Altunşah babaannesi değil, annesi Valide Sultan olarak devletin en
Solohov-Lakerbia olduğu söylenmektedir. Nedeni bilin- güçlü kadını oluyordu. Her ne kadar Halime Sultan etkimemekle birlikte bazı kaynaklarda adı geçmediğinden li olmak istese de oğlunun akli dengesinde oluşan probdolayı kendisinden Fuldâne Sultan diye bahsedilmiştir. lem onun da yaşamını etkiledi. Güçlü olabilecekken tıpkı
Ancak son yapılan araştırmalarda ve Yrd.inin Fuldâne Handan Sultan gibi kısa süren bir dönem Valide Sultan
Sultan değil Halime Sultan olduğu kesinleşmiştir.[2] Çok olduğundan yeterince parlayamadı.
kısa süreliğine Valide Sultan olarak kaldığı için o dönem- Oğlu I. Mustafa'nın ilk saltanatında iktidar Halime Sultan
de Kösem Sultan veya Safiye Sultan kadar güçlü olama- ve kızı Dilruba Sultan'la evli olan damadı Kara Davut Pamıştır.
şa elindeydi. 1618 senesinde oğlu tahtan indirildi ve yerine II. Osman çıktı, fakat 1622'da yeniden tahta çıktı ve
ertesi yıl tekrar indirildi. Halime Sultan Valide Sultanlık
makamını kaybetti. II. Osman'ın öldürülmesinde büyük
pay sahibi olduğu iddia edilir.
2
Yaşamı
5 Oğlu Tahttan İndirildikten Sonraki Yaşamı
III. Mehmet'in Haseki Sultan'larından biridir. Hareme girişinin ardından ilk olarak Şehzade Mahmud'u doğurdu.
Daha sonra da 1594 yılında Dilruba Sultan'ı, I. Mustafa'yı
da 1601'de[2] dünyaya getirdi.
3
Leslie Peirce'ye göre I. Mustafa'nın annesinin maaşı oğlu
tahttan indirilir indirilmez 3.000 akçeden 2.000 akçeye
indirildi. Oysa Safiye Sultan oğlunun ölümünden sonra
kendi ölümüne kadar düzenli olarak 3.000 akçe maaş almaya devam etmişti. Oğlu tahttan indirildikten sonra sakin bir yaşam sürdü. 1623 yılında vefat etti.
Haseki Sultanlık Dönemi
Oğlunun tahta çıkabilmesi için çalışan Halime Sultan'ın
çabaları öğrenilip bir de üstüne Şehzade Mahmud'un III. 6 Çocukları
Mehmed'in iktidarını tehdit edebilecek sözleri bardağı
taşıran son damla oldu.[3] Safiye Sultan'ın da etkisiyle
• Dilruba Sultan (1594-1630) - Kara Davut Paşa'nın
şehzade bir gece dairesinde gizlice boğduruldu.[4] Halieşi.
me Sultan da bu olaydan sonra Eski Saray'a gönderildi.
• I. Mustafa (1591-1639)
Haremde Safiye Sultan'dan sonra gelen Haseki Handan
Sultan Şehzade Mustafa ile ilgilendi. I. Ahmed tahta çık• Şehzade Mahmud (1587-1603)
tıktan sonra da Handan Valide Sultan, Halime Sultan'ın
[5]
tek oğlunun öldürülmesine engel oldu. Valide Sultan'ın
ölümünden sonra da uzun bir süre bu konu kapalı kaldı. Ancak 1612 yılında Şehzade Mustafa'nın öldürülmesi 7 Popüler Kültürdeki Yeri
fikri canlandıysa da Kösem Sultan'ın etkisiyle bu fikirden
padişah vazgeçirildi.[6] Buradan hareketle Halime Sultan 12 Kasım 2015'te Star TV'de yayınlanmaya başlayan
ile Kösem Sultan'ın iyi anlaştığı söylenebilir.
Muhteşem Yüzyıl: Kösem dizisinde Aslıhan Gürbüz can1
2
8 KAYNAK
landırmıştır.
8
Kaynak
[1] Yılmaz Öztuna, Devletler ve Hanedanlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 2005, Sayfa: 176
[2] Günhan Börekçi, İnkırâzın Eşiğinde Bir Hanedan: III.
Mehmed, I. Ahmed, I. Mustafa ve 17. Yüzyıl Osmanlı Siyasi Krizi, Sayfa: 74
[3] Bakınız Şehzade Mahmud (III. Mehmet'in oğlu)
[4] Bakınız Safiye Sultan, Başlık: Valide Sultanlık dönemi,
Alt Başlık: Şehzade Mahmud'un boğdurulması
[5] Enver Behnan Şapolyo, Osmanlı Sultanları Tarihi, Rafet
Zaimler Yayınevi, Basım Tarihi: 1961, Sayfa: 226
[6] Günhan Börekçi, İnkırâzın Eşiğinde Bir Hanedan III.
Mehmed I. Ahmed I. Mustafa ve 17. Yüzyıl Osmanlı Siyasî Krizi, Sayfa: 94 ve 95
• Imperial Harem : Women and Sovereignty in the Ottoman Empire 1993, Oxford University Press, ISBN 0-19508677-5.
https://www.academia.edu/259542/Inkirazin_Esiginde_
Bir_Hanedan_III._Mehmed_I._Ahmed_I._Mustafa_
ve_17._Yuzyil_Osmanli_Siyasi_Krizi_A_Dynasty_at_
the_Threshold_of_Extinction_17th-Century_Ottoman_
Political_Crisis_
3
9
Metin ve görüntü kaynakları, yazarlar ve lisans
9.1
Metin
• Halime Sultan Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Halime_Sultan?oldid=17506238 Katkıda bulunanlar: İncelemeelemani, Vikiyazar,
Tarih, Anerka, CommonsDelinker, Abuk SABUK, Mutlutopuz, Sakhalinio, Vikiçizer, Cobija, Berkay0652, Ertly, Théoden, Khutuck Bot,
İazak, Rapsar, Türk Süvarisi, Rkmen, YBot, KumulBot, Wall-e Bot, Kaslifter, Keivan.f, MEOGLOBAL, Maurice Flesier, Kumsi, Peykbot, Ozcan2002, Osmanlıya, Mysterium23, Ebrudilmen, Selwili, Mümtaz tekkalan, Yogabagaba2, Cimbom741, Okanfan, Tarih8, Lapsy,
Wertmy22, Sultan Galiyev, Yaslient1, Nalanidil, Selly.venus, Teodora Maria Ungureanu, Djjcncncmcmm ve Anonim: 38
9.2
Resimler
• Dosya:Suleyman_Mihrimah.jpg Kaynak: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/4/4f/Suleyman_Mihrimah.jpg Lisans: ? Katkıda
bulunanlar:
[1] ve [2] dosyalarından montaj yapıldı. Şablon:Osmanlı-kişi-taslak'ta kullanılmak üzere. Özgün yazarı:
Kullanıcı:Vikiyazar
9.3
İçerik lisans
• Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0
Download