M.TALHA CAN ([email protected]) HZ. MUHAMMED(s.a.s.)’İN PEYGAMBERLİK ÖNCESİ HAYATI (B.HAL CAMİ) SİYER DERS 3 HZ. MUHAMMED(s.a.s.)’İN PEYGAMBERLİKTEN ÖNCEKİ HAYATI Ey İsrailoğulları! Doğrusu ben, benden önce indirilen tevrat’ı tasdik edici, benden sonra gelecek ve adı Ahmed olacak bir peygamberi de müjdeleyici olarak, Allah’ın size gönderilmiş bir peygamberiyim. Demişti..” buyrulmuştur. Bu ayeti celilede Hz. İsa’nın, kendisinden sonra “Ahmed” adında bir peygamberin geleceğini müjdelediği bildirilmektedir. Buhari’nin cübeyr b. Mut’ım’den rivayetine göre, hz.Peygamber (s.a.s.)’in eski kutsal kitaplarda, eski ümmetlerce bilinen üç adı daha vardır: MAHİ, HAŞİR, AKIB. Bu konuda peygamberimiz şöyle buyurmuştur: “Bana ait beş yüce isim vardır. Ben Muhammed ve Ahmed’im ben MAHİ’yim, ki Allah benim (nübüvvetim)le küfrü izale edecektir. Ben Haşir’im ki (kıyamet gününde) insanlar benim ardımdan haşrolunacaklardır. Ben Akib’im , çünkü peygamberlerin sonuyum “BİZ SENİ ANCAK ÂLEMLERE RAHMETİ OLARAK GÖNDERDİK.”(enbiya,107) HZ. MUHAMMED (S.A.S.)’İN ÇOCUKLUK DÖNEMİ DOĞUMU Hz. Muhammed (s.a.s.) Milâddan sonra 571 senesi, Fil Yılı’nda, 12 Rebiülevvel (20 Nisan) Pazartesi gecesi sabaha karşı, Mekke’nin doğusunda bulunan “Hâşimoğulları Mahallesi”nde, babasından kendisine miras kalan evde doğdu. Arapların takvim başı olarak kullandıkları “Fil Vak’ası”, peygamberimiz (s.a.s.)’in doğumundan 52 gün kadar önce olmuştu.(1) Abdülmuttalib, torununun doğumu şerefine verdiği ziyafette çocuğun adını soranlara: “Muhammed adını verdim. Dilerim ki, gökte Hakk, yeryüzende halk, O’nu hayırla yâdetsinler..” cevabını verdi. Annesi de “ahmed” dedi. Muhammed; üstünlük ve meziyetleri anılarak çok çok övülüp sena edilen; Ahmed de Cenab-ı Hakk’ı yüce sıfatları ile öven, hamd eden kimse demektir. Peygamberimizin en meşhur ve Kur’an-ı Kerim’de geçen isimleri; “Muhammed” ve “Ahmed” dir. Muhammed (s.a.s.) ismi Kur’an-ı Kerim’de 4 yerde geçmektedir: 1. Al-i İmran, 144. 3. Muhammed, 2 5.5.2014 (2) İslam tarihçileri, Peygamberimiz (s.a.s.)’in doğduğu gece bir takım olağanüstü olayların meydana geldiğini naklederler. O gece İran Kisrası (hükümdar)’nın Medayin şehrindeki sarayının 14 sütunu yıkılmış, Mecusilerin İran’da Istahrabat şehrinde bin yıldan beri yanmakta olan “Ateşgede”leri sönmüş, Sâv (Taberiyye) gölü yere batmış, bin yıldan beri kurmuş olan Semâve Deresi’nin suları taşmış, Mecusilerin büyük bilgini Midiban korkunç bir rüya görmüş, Kâbe’deki putların yüz üstü devrildikleri görülmüştü. Gerçekten O’nun doğması ile bütün dünyada hüküm sürmekte olan cehalet ve küfür ateşi sönmüş, putperestlik yıkılmış zulmün baskısı son bulmuştur. 2. Ahzab, 40 4. Fetih, 19. Ahmed ismi ise 1 yerde (saf,6) geçmektedir. Fetih suresinde bu ismi-i şerif, ayrıca “Resulüllah” olarak vasıflanmıştır. Saf Suresinin 6. Ayetinde ise: “Meryem oğlu İsa: 1 M.TALHA CAN ([email protected]) HZ. MUHAMMED(s.a.s.)’İN PEYGAMBERLİK ÖNCESİ HAYATI (B.HAL CAMİ) SOYU (NESEBİ) Peyamberimiz Hz. Muhammed (s.a.s.)’in babası, Abdülmuttalib’in oğlu Abdullah; annesi ise Vehb’in kızı Amine’dir. Babası Abdullah, Kureyş Kabilesinin Haşimoğulları kolundan, annesi Amine ise Zühreoğulları kolundandır. Her ikisinin soyu, birkaç batın yukarıda, “Kilab”da birleşmektedir. Her ikisi de Mekke’lidir. Peygamber (s.a.s.) Efendimiz, Hz. İbrahim’in büyük oğlu Hz. İsmail’in neslindendir. Soyu Adnan’a kadar kesintisiz bellidir. HAŞİMOĞULLARINDAN DA BENİ SEÇMİŞTİR.”(5) Hz. Muhammed (s.a.s.)’in doğumundan iki ay kadar önce babası Abdullah, Suriye seyahatinden dönerken Yesrib (Medine)’de hastalanarak 25 yaşında vefat etmiş ve orada defnedilmişti. Peygamberimiz (s.a.s.)’e babasından miras olarak beş deve, bir sürü koyun, doğduğu ev ve künyesi Ümmü Eymen olan Habeşli Berike adlı bir cariye kalmıştır. (6). Hz. Muhammed’in Adnan’a kadar kesintisiz bilinen nesebi sırasıyla şöyledir: 1.Abdullah 2.abdulmuttalib 4. abdümenaf 7. mürre 10. galib 5. kusayy 13. en-nadr 8. kaab 11. fihr(kureyş) 14. kinane 16. müdrike 19. nizar 17. İlyas 20. mead 5.5.2014 Hz.MUHAMMED (S.A.S.) SÜT ANNE YANINDA Başlangıçta çocuğu 3 veya 7 gün annesi Amine emzirdi. (7). Sütü yetmediği için, daha sonra amcası Ebu Leheb’in azatlı cariyesi Süveybe tarafından emzirildi. (8) Fakat Hz. Muhammed (s.a.s.)’in devamlı süt annesi Hevazin Kabilesinin Sa’doğulları kolundan Halime oldu. Mekke’nin havası ağır olduğu için, Mekkeliler yeni doğan çocuklarını çölden gelen süt annelere verirlerdi. Çöl ikliminde çocuklar hem daha gürbüz yetişiyor, hem de bozulmamış (fasih) Arapça öğreniyorlardı. Hz. Muhammed(s.a.s.)’de bu âdete göre süt annesi Halime’ye verildi. Halime, yetim bir çocuğu emzirmenin karlı bir iş olmayacağı düşüncesiyle, başlangıçta tereddüt göstermişse de, daha sonra bu çocuğun evlerine uğur ve bereket getirdiğini görmüş ve O’nu öz çocuklarından daha çok sevmiştir. Süt kardeşi Şeyma da bakımında annesine yardımcı olmuştur. (9). Hz. Muhamed (s.a.s.) süt annesi ve süt kardeşleri ile sonraki yıllarda daima ilgilenmiştir. Halime kendisini ziyarete geldiği zaman onu “anacığım” diyerek karşılamış, altına elbisesini yayarak, saygı göstermiştir. (10). 3. haşim 6. kilab 9. lüeyy 12. malik 15. hüzeyme 18. mudar 21. adnan (2) Adnan ile hz. İsmail arasındaki batınların sayısında neseb bilginleri ihtilafa etmişlerdir. (3). Peygamber (s.a.s.) Efendimiz’in soyu, çok temiz ve çok şerefli bir neseb zinciridir. Bir hadisi şerifte Resul-i Ekrem Efendimiz. “BEN DEVİRDEN DEVİRE, (NESİLDEN NESİLE, AİLEDEN AİLEYE) SEÇİLEREK İNTİKAL EDEN ADEMOĞULLARI SOYLARININ EN TEMİZİNDEN NAKLOLUNDUM, SONUNDA İÇİNDE BULUNDUĞUM HAŞİMOĞULLARI AİLESİNDEN NEŞ’ET ETTİM”, buyurmuştur. (4) Diğer bir hadisi şerifte bu seçilme işi şöyle anlatılmıştır. “ALAH, HZ. İBRAHİM’İN OĞULLARINDAN HZ. İSMAİL’İ İSMAİLOĞULLARINDAN KİNANE OĞULLARINDAN KUREYŞİ, KUREYŞDEN HAŞİMOĞULLARINI, 2 M.TALHA CAN ([email protected]) HZ. MUHAMMED(s.a.s.)’İN PEYGAMBERLİK ÖNCESİ HAYATI (B.HAL CAMİ) Hz. Muhammed (s.a.s.) dört yaşına kadar, süt annesinin yanında çölde kaldı. Dört yaşında Halime çocuğu Mekke’ye götürerek annesine teslim etti. İslam tarihçileri, bu esnada ”şakk-ı sadr” (göğüs açma) olayının meydana geldiğini, çocukta görülen bu gibi olağanüstü hallerin Halime’yi endişelendirdiğini, bu yüzden çocuğu annesine teslime mecbur kaldığını naklederler.(11) 5.5.2014 (s.a.s.) Efendimizin yetiştirilmesini öz amcası Ebu Talib’e bıraktı. (14) yıllar sonra, hicret’in 6’ıncı yılı Hudeybiye barışı dönüşünde Resulullah(s.a.s.) Efendimiz annesinin kabrini ziyaret edip teessürle gözyaşı döktü. Annemin bana olan şefkatini hatırlayarak ağladım, buyurdu.(15) Dipnotlar (1) siyer ve islam tarihi müellifleri, Resulullah(s.a.s.)’in doğumunun rebiülevvel ayında bir pazartesi günü sabaha karşı olduğunda genellikle ittifak etmişlerse de, ayın kaçıncı günü olduğu konusunda birleşememişlerdir. (Asr-ı Saadet 1/191) (2) (Buhari 4-11;tecrid trc. 9/291) (20) MEDİNE ZİYARETİ Hz. Muhammed (s.a.s.) dört yaşından altı yaşına kadar, öz annesi Amine ile kaldı, o’nun şefkat ve ihtimamı ile yetişip büyüdü. Altı yaşında iken, babasının Medine’de bulunan kabrini ziyaret etmek üzere, annesi ve sadık hizmetçileri Ümmü Eymen’le beraber Medine’ye gittiler. Medine’deki akrabaları Neccaroğullarında bir ay kadar misafir kaldılar. Dönüşte, Medine’nin 23 mil güneyköyü’nde Amine hastalandı. (12) henüz doğmadan babasından yetim kalmış olan Hz. Muhamed (s.a.s.) altı yaşında iken annesinden de öksüz kalıyordu. Bu acıyı bütün varlığı ile hisseden anne, oğulunu şefkat dolu gözlerle süzdü. Bağrına basıp uzun uzun öptü. Masum yüzene bakarak “her yeni eskiyecek, her fani yok olup gidecek ben de öleceğim, fakat buna gam yemem, Namımı ebedi kılacak hayırlı bir halef bırakıyorum..” anlamında bir şiir söyledi. Bu sözlerden sonra vefat etti. (13). Annesinin ölümünden sonra çocuğu Ümmü Eymen Mekke’ye götürüp dedesi Abdülmuttalib’e teslim etti. Altı yaşından sekiz yaşına kadar, çocuğa dedesi baktı. Abdülmuttalib seksen yaşını geçmiş bir ihtiyardı. peygamber (s.a.s.) efendimiz sekiz yaşında iken dedesi de öldü. Ölürken, on oğlu içinden Hz. Muhammed .(el-buhari, 4-238; ibn hişam,1/1-2) Annesinin nesebi de şöyledir: vehb,abdülmenaf, zühre, kilab,mürre… görüldüğü üzere her iki tarafın nesebi kilabda birleşmektedir. (ibn hişam,1-115) (6) Ayni, umdetü’l- kari, 8-54; tecrid terc. 10-43 asrı saadet 1-178) (7) el-buhari, 4-164 tecrid trc. 9-316. No :1454 (8) Müslim,4-1782 no:226. (9) ibn kesir, el-bidaye ven-nihaye 2-256 (10) asr-ı saadet 1-187 (11) Tarih-i din-i islami, 16 (12) ibn-ü l esir,el – kamil 1-59. (13) ibn’ül-esir,1-460. (14) et-tac 5-6,kahire. 1382. (15) ibn hişam, 1-174 3