kanser taramalarında nereden nereye

Dr. Ziya TAY
Manisa Halk Sağlığı Müdürü
08.04.2016
MANİSA İL HARİTASI – 2015 TÜİK NÜFUSLARI
İlin Genel Özellikleri
•
•
•
•
•
•
•
•
2015 TÜİK nüfusu : 1.380.366
Nisan 2016 AHBS-KDS nüfusu : 1.374.741
İlçe / TSM : 17 İlçe (3 adet İlçe Entegre Hast.)
ASM : 173 - AHB : 415
Aile hekimi başına düşen nüfus : 3.326
KETEM : 4 (Şehzadeler, Yunusemre, Akhisar, Salihli)
KHB bağlı 14 genel, 1 dal hastanesi mevcut.
1 Üniversite Hastanesi, 9 Özel Hastane.
MEVCUT DURUM-KANSER VERİLERİ
• Kanser Kayıt Merkezimizin aktif kanser kayıtçılığı
kapsamında elde ettiği verilere göre 2013 yılında 3.149
yeni kanser vakası tespit edildi. (E: 1736, K: 1413)
• 2013 yılında İlimizin nüfusu : 1.359.463 idi.
• 100 binde 231,6 insidansa tekabül ediyor. (TR : 227)
Tarama kapsamındaki 3 kanser için vaka sayıları (2013) :
• Kolo-rektal : 254 (Erkek : 143 Kadın : 111)
• Serviks : 33
• Meme : 251
• Genel toplamda : 538 / 3.149
Yaklaşık 6’da 1’i
MEVCUT DURUM-TARAMA HEDEF NÜFUSLARI
İLLER (2015
TÜİK verileri)
KADIN NÜFUFU
(40-69 YAŞ ARALIĞI)
KADIN NÜFUSU
(30-65 YAŞ ARALIĞI)
ERKEK-KADIN
TOPLAM NÜFUS
(50-70 YAŞ ARALIĞI)
MANİSA
242.494
327.681
301.220
İLLER BÖLÜNMÜŞ
(2015 TÜİK verileri)
MANİSA
KADIN NÜFUSU
KADIN NÜFUS
ERKEK+KADIN
BÖLÜNMÜŞ
BÖLÜNMÜŞ
BÖLÜNMÜŞ
(40 -69 YAŞ ARALIĞI) (30-65 YAŞ ARALIĞI) (50-70 YAŞ ARALIĞI)
121.247
65.536
150.610
Güncel TÜİK nüfusuna göre taramamız gereken hedef grup.
Mamografi : 121.247 , HPV : 65.536 , GGK : 150.610
GEZİCİ KANSER TARAMA ARACI İLE TARAMA
DENEYİMİMİZ - 2013
26.08.2013 – 07.11.2013 tarihleri
arasında 2,5 aylık sürede 13 İlçemizde.
O yıl boyunca KETEM’in ulaştığı sayının
mamografide %65’ine, smear’de ise
%40’ına 2,5 aylık sürede ulaşıldı.
GEZİCİ KANSER TARAMA ARACI İLE TARAMA
DENEYİMİMİZ - 2013
• Mamografi : 2164
• Smear : 1258
• USG akabinde, 2 hastaya uygulanan
exizyonel biyopsi sonucu patolojileri
malign bulunmuştur.
• Bir hastaya segmenter mastektomi +
aksiler lenf disseksiyonu, diğerine
meme koruyucu cerrahi
uygulanmıştır. Hastaların patoloji
sonuçları invaziv duktal karsinom
olarak bildirilmiştir.
• 2014 Ulusal Kanser Haftası
Sempozyumunda sözlü sunum.
Bünyesinde Kanser Daire
Başkanlığımızın temin ettiği
dijital mamografi cihazı da olan
Şehzadeler Sağlıklı Yaşam
Merkezimiz, kiralık binada
2015’in 2. yarısından itibaren
hizmet vermeye başladı.
Sivil toplum kuruluşları ile ortak etkinlikler.
Belediyelerle işbirliği/protokol yaparak vatandaşlarımızı
Sağlıklı Yaşam Merkezine taşımalarını sağladık.
Müdürlüğümüze ait minibüs ile de vatandaşlarımızı taşıdık.
Bekleme zamanlarını fırsat eğitimi olarak değerlendirdik.
Önemli gün ve haftalarda AVM’lerde, merkezi yerlerde
açık alanlarda standlar açtık.
Bu etkinliklerde çocukların da desteğini aldık.
Aile ve toplum sağlığı çalışanlarına yönelik hizmet içi eğitimler yaptık. Bu
eğitimler pratiği de içermekteydi ve toplamda 312 çalışanımıza ulaştık.
Katılım Belgesi de verdiğimiz 1 tam günlük eğitimlerimiz devam ediyor.
Halk eğitimleri yaptık kanser
farkındalığı oluşturmak için.
Açık alanlarda standlar açtık.
Müftülüğün desteğini alarak
cami çıkışı hedef nüfusa
yönelik bilgilendirmeler yaptık.
Yine önemli gün ve haftalarda bilboardlar ve raketler
kiralayarak topluma ulaşmaya çalıştık.
Resim
Aile Hekimliği Bilgi Sisteminde
(AHBS’de) ilgili kanser taraması
için tarama yapılmış ise yapılma
tarihi, yapılmamış ise yapılmadı
notu aile hekimlerine
yansıtılmakta.
Salihli İlçemizde GGK(20) ve HPV’(10)de aylık kota uygulaması
GGK TEST SAYISI İLÇE DAĞILIMI 2015 MANİSA
AYLARA GÖRE GGK TEST SAYISI 2014-2015 SALİHLİ
12000
1600
10242
1.399
1400
10000
1.183
1200
8000
1872
2453 2342
3008
1899
1824
838
1459
1423
1450
3418
3313
2476
200
365
414
177 122
76 45 74 28
AYLARA GÖRE HPV TEST SAYISI 2014-2015 SALİHLİ
HPV TEST SAYISI İLÇE DAĞILIMI 2015 MANİSA
800
6010
6000
4578
589
600
500
4000
3000
2557
1430
1708 1824
2214
591 627 588 636
886
978
873
509
556
471 496
437 435
366
300
200
1018
428 428 435
400
2895
692
677
700
5000
0
277
0
7000
1000
934
768
555
600
400
1086 1272
0
2000
840
800
4000
2000
945 991
988
1000
6000
1.147
100
92
0
.
Kanser taramalarında yüksek tarama sayılarına ulaşan
aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarına teşekkür
belgesi verildi.
GGK TESTİ İLK 10
HPV TESTİ İLK 10
SALİH PABUŞÇU
665
SALİHLİ
MURAT İDRİS
447
SALİHLİ
MURAT TÜRKALI
626
GÖRDES
İPEK ERMİŞ
245
DEMİRCİ
İPEK ERMİŞ
603
DEMİRCİ
İNANÇ YAMANER
241
TURGUTLU
ABDULLAH DEVECİ
493
ŞEHZADELER
İSMAİL DENİZ
206
SALİHLİ
AYLİN ZERRİN YILDIRIM
486
SALİHLİ
SALİH PABUŞÇU
199
SALİHLİ
MUHSİN KARACA
480
ŞEHZADELER
BİROL YÜRÜR
190
SELENDİ
YAHYA TURAN
475
SALİHLİ
SAİM GÜNAY
187
ALAŞEHİR
ALİ DERVİŞ
448
AKHİSAR
MUKADDER BAYRAM
186
AHMETLİ
MUHSİN İSTANBULLU
439
SALİHLİ
RIZA COŞKUN
183
KULA
MEHMET ŞENEL
426
SALİHLİ
SERDAR YAMAN
181
TURGUTLU
KANSER TARAMA VERİLERİ-MANİSA
50000
40740
40000
28926
30000
20000
10000
13724 13755
1838
2289 1702
178 2473
0
3328 3071
0
7127
6602
5679
0
3745
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015
2014 yılına kadar KETEM sayıları, 2014 ve sonrası Halk Sağlığı Müdürlüğü
(KETEM+Aile Hekimliği+TSM+Entegre Devlet Hastanesi tarama sayıları)
Meme
Kanseri
Taraması
Serviks
Kanseri
Taraması
Kolorektal
Kanser
Taraması
Sonunda İlimiz de kendi gezici kanser tarama aracına kavuştu.
Kamyonu hayırsever bağışladı. Müdürlüğümüzce de hem kasa hem
de römork yapımı ile analog mamografi ve CR cihazı alımı yapılarak
hizmete hazır hazır hale getirildi.
Aracın kasa uzunluğu 8,5 mt.
Römork uzunluğu 5,5 mt.
Römork da mamografi cihazı
koyabilmek üzere kurşun kaplı.
Aracımız sivil toplum kuruluşu işbirliği
organizasyonu kapsamında Akhisar
İlçemizde tarama faaliyetine başladı.
İşyerleri ile yine sivil toplum
kuruluşu aracılığı ile
organizasyon yaparak tarama
faaliyeti yürütmeye başladık.
SONUÇ OLARAK;
•Kanser kontrolü, günlük mesai rutinimizde öncesine
göre kıyaslanamayacak kadar bir süre alıyor artık.
•Hem önleme çalışmaları (tütün kontrolü, obezite ile
mücadele, fiziksel aktivite vb.) hem de tarama
faaliyetlerine ciddi zaman, emek ve mesai harcanmakta.
•Toplumun katılımını sağlamaya, özelde bu alanda
tarama kültürü oluşturmaya yönelik olarak önemli
mesafeler katedilmekte.
•Sağlık çalışanları da süreçte hem öğrenmekte, hem de
toplumun bu konudaki sağlık okur-yazarlığını geliştirme
gayreti içindeler.
ÖNERİLERİMİZ
•
•
•
•
Halk Eğitimi.
Hizmet İçi Eğitim.
Sivil Toplum Kuruluşları İle Sürekli İşbirliği.
Başta Belediyeler olmak üzere diğer kamu kurumları ve
işletmelerle işbirliği.
• ASM çalışanlarına pozitif performans uygulaması.
• Bilgi sistemleri üzerinden taranacak hedef nüfusun aile
hekimine yansıtılması.
• 2-3. basamakta yapılan işlemlerin yine sağlık bilgi
sistemleri üzerinden ASM ve TSM’lere yansıtılması.
SABRINIZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.