Kapsamlı Gelir Tablosu
advertisement
OSB’LER İÇİN FİNANSAL TABLOLAR Neslihan ÇETİNKAYA S.M.M.M. C & Ç YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK LTD. ŞTİ. Günümüzde Var Olan Yasal Mevzuata Uygun Olarak Sürdürülen Uygulama Finansal Tablolar • Muhasebe tarafından kaydedilen bilgilerin, belirli ihtiyaçlar çerçevesinde finansal tablo kullanıcılarına bildirilmesini sağlayan araç finansal tablolardır. • Muhasebe kayıtları varolan mevzuat hükümleri çerçevesinde yapar ve bunların toplamından finansal tablolarını oluşturur. Temel Finansal Tablolar • Tekdüzen Hesap Planı ile oluşturulan kayıt düzenine uygun olarak hazırlanmış; ▫ Bilanço ▫ Gelir Tablosu Yardımcı Finansal Tablolar • Mevzuat açısından hazırlanması zorunlu olmayan ancak, işletmelerin durumlarını açıklamada gerekli tablolar. ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ Nakit Akım Tablosu Fon Akım Tablosu Özkaynak Değişim Tablosu Satışların Maliyeti Tablosu Kar Dağıtım Tablosu Dipnotlar • Bir finansal tablonun dipnotları, finansal tablo kalemlerinin içeriğini açıklamaya yarayan ekidir. • Dipnotlarda yeterli açıklama yer almaması finansal tablo kullanıcılarını ve karar vericileri yanlış yönlendirebilir. BİLANÇO • Bir işletmenin belirli bir tarihte sahip olduğu varlıkları ve bu varlıkların kaynaklarını içeren tablo olarak tanımlanır. • Bir işletme ile ilgili en kapsamlı ve en genel bilgileri içeren finansal tablodur. BİLANÇO (Örnek) X A.Ş. 31.12.201y Tarihli Bilançosudur Pasif Aktif I. Dönen Varlıklar III. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar II. Duran Varlıklar IV. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar V. Özkaynaklar Toplam Varlıklar Toplam Yükümlülükler BİLANÇO (Temel Özellikler) • Kalemlerin likiditeye göre sınıflandırılması • Varlıklar = Yükümlülükler • Tekdüzen Hesap Planına Uygun Sıralama Bilanço • OSB’lere ait bilançoda diğer ticari işletmelerin aksine “SERMAYE” kalemi bulunmamaktadır. • Kuruluş özelliği nedeniyle OSB’ler sermayesiz kurulurlar. Gelir Tablosu • Kar- Zarar Tablosu • Bir işletmenin belirli bir dönem içerisinde sürdürmüş olduğu faaliyetlerine ilişkin kar ve zarar durumunu ortaya koymaya yarayan finansal tablodur Gelir Tablosu (Örnek) • • • • • • BRÜT SATIŞLAR SATIŞTAN INDİRİMLER (-) NET SATIŞLAR SATIŞLARIN MALİYETİ (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI FAALİYET GİDERLERİ (-) ▫ ▫ ▫ • • • • • • • • • • ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ GENEL YÖNETİM GİDERLERİ FAALİYET KAR VEYA ZARARI DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) FINANSMAN GIDERLERI (-) OLAĞAN KÂR VEYA ZARAR OLAĞANDIŞI GELİR VE KÂRLAR OLAĞANDIŞ I GİDER VE ZARARLAR (-) DÖNEM KARI VEYA ZARARI DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞ. YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI Gelir Tablosu (Temel Özellikler) • Gelir ve Gider kalemleri özelliklerine göre sınıflandırılmıştır. • Farklı kar hesaplamaları işletmenin kar/zarar durumunun nereden kaynaklandığının anlaşılması konusunda fikir vermeyi amaçlamaktadır. Yardımcı Finansal Tablolar • Yardımcı finansal tablolar, hazırlanması zorunlu finansal tablolar olmadığından günümüzde işletmelerin çoğu tarafından hazırlanmamaktadır. OSB Finansal Tablolar • OSB’ler, her dönem sonunda ilgili döneme ilişkin olarak bilanço ve gelir tablosu hazırlamakla yükümlüdürler. • Herhangi bir iktisadi işletmesi bulunmayan OSB’ler, dönem içinde yürüttükleri tüm faaliyetleri kapsayacak şekilde tek bir bilanço ve gelir tablosu oluştururlar. OSB Finansal Tablolar • OSB’ler tarafından hazırlanan finansal tablolar V.U.K. Hükümlerine uygun olarak değerlemeye tutulmuş kalemlerden oluşmaktadır. • Tekdüzen Hesap Planına Uygun olarak yapılan muhasebe kayıtlarına istinaden finansal raporlar oluşturulmaktadır. OSB Finansal Tablolar (Öneri) • İktisadi İşletmesi Bulunan OSB’lerin Finansal Tablo Hazırlaması; ▫ Her bir iktisadi işletme için ayrı bilanço ve gelir tablolarının oluşturulması ▫ Konsolidasyon yöntemi ile ilgili finansal tabloların tek bir işletme gibi konsolide bilanço ve gelir tablosu hazırlaması KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR • Konsolide mali tablolar, ayrı tüzel kişiliklere sahip işletmelerin aktiflerinin, borçlarının, özkaynaklarının, gelirlerinin ve giderlerinin bir araya getirilmesi, diğer bir ifade ile ana şirketin tablolarıyla birleştirilmesiyle elde edilen tablolardır. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR • Bir şirketler grubunun konsolide finansal tabloları hazırlanırken; ▫ Finansal Tablo kalemleri toplanır, ▫ Grup şirketler arasında hareket içeren kalemlerden bu hareketler elimine edilir. Yeni T.T.K. Kapsamında Uygulamasına Başlanacak Olan Finansal Raporlama Standartları KOBİ/TFRS • 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Geçici1. Maddesinin 3. fıkrasının (a) bendinde; ▫ Bu maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilenlerin dışında kalan ve işletme yönetiminde yer almayan işletme sahipleri, işletmeye borç verenler ve kredi derecelendirme kuruluşları gibi dış kullanıcılar için genel amaçlı finansal tablo düzenleyen işletmelerin KOBİ/TFRS Uygulaması zorunlu kılınmıştır. KOBİ/TFRS • Türkiye Muhasebe Standartları ve kavramsal çerçevede belirlenen ilkelerin, Türk Ticaret Kanunu’nun ticari defterlere, finansal tablolara ve raporlamaya ilişkin hükümleri ile ilgili diğer hükümlerine de uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. KOBİ UFRS NEDİR? • Tam set UFRS, KOBİ’lerin finansal tablo kullanıcılarının ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde tasarlanmamıştır • Bu nedenle IASB, KOBİ’lere de uygulanacak yeni bir standart geliştirmeyi uygun görmüştür. KOBİ UFRS • Standart, 36 bölüm içeren, yaklaşık 200 sayfalık bir metinden oluşmaktadır. • Standartta uygulama konusunda sık sık Tam Set UFRS’ye yönlendirme yapılmaktadır. Tam Set UFRS – KOBİ UFRS • KOBİ UFRS, Tam Set UFRS’nin aksine finansal raporlarını açıklama yükümlülüğü bulunmayan işletmelerde uygulanacaktır. • Tam Set UFRS 40 Adet Standarttan oluşmaktadır, KOBİ UFRS tek bir standarttır. KOBİ UFRS’nin FİNANSAL TABLOLAR AÇISINDAN GETİRECEĞİ YENİLİKLER • • • • • Yeni Finansal Tablo Seti Dipnotlar Değerleme Esaslarında Değişiklik Karşılaştırılabilirlik Tahminler ve Beklentiler FİNANSAL TABLOLAR (Özellikleri) • En az 2 dönemi kapsayacak şekilde hazırlanmalıdır, • İki rapor döneminin arasında en fazla 1 yıl olabilir, • İşletme daha kısa dönemlerde finansal tablo yayınlayacaksa bu durumda önceki dönem karşılaştırılabilir bir dönem olarak seçilmeli ve durum kullanıcılara açıklanmalıdır. YENİ FİNANSAL TABLO SETİ • • • • • Finansal Durum Tablosu Kapsamlı Gelir Tablosu Özkaynak Değişim Tablosu Nakit Akım Tablosu Dipnotlar FİNANSAL DURUM TABLOSU • İşletmenin belirli bir gündeki finansal durumunu açıklayan finansal tablodur. • Finansal durum, işletmenin varlıklar, yükümlülükler ve sermayesi arasındaki ilişkilerin finansal tablolara yansıtılması durumudur. FİNANSAL DURUM TABLOSUNDA YER ALMASI GEREKEN ASGARİ KALEMLER Nakit ve Nakit Benzerleri Ticari ve diğer borçlar Ticari ve Diğer Alacaklar Finansal yükümlülükler Finansal Varlıklar Vergi borçları varlıkları Stoklar Ertelenen vergi varlık ve yükümlülükleri Tesis, Makine ve Cihazlar Karşılıklar Yatırım Tesisleri Azınlık payları Maddi Olmayan D.V. Ana Ortaklık sahiplerine atfedilen özsermaye Biyolojik Varlıklar Ortaklıklara Yatırımlar Ortak Girişimlere Yatırımlar FİNANSAL DURUM TABLOSU • Cari Varlıklar ile Cari Olmayan Varlıklar ve Cari Yükümlülükler ile Cari Olmayan Yükümlülükler farklı kalemlerde gösterilmek zorundadır. • Bir varlığın cari varlık olabilmesi için işletmenin normal faaliyet döngüsü içinde o varlığı tüketmeyi/satmayı amaçlaması gerekmektedir. KAPSAMLI GELİR TABLOSU • İşletmenin finansal performansının anlaşılmasını sağlayacak olan finansal tablodur. • Finansal performans; işletmenin gelir ve giderleri arasındaki ilişkilerin finansal tablolara yansıtılmasıdır. KAPSAMLI GELİR TABLOSU • Gelir ve harcamaların detaylı olarak gösterildiği bir Kapsamlı Gelir Tablosu yayınlanabileceği gibi, standardın gerekliliklerini karşılayacak bir kapsamlı gelir tablosunun yanı sıra gelir ve harcama detaylarının yer aldığı bir gelir tablosundan oluşan İki Tabloluk Bir Set de yayınlayabilir KAPSAMLI GELİR TABLOSU • Gelir tablosu ve Özkaynak değişim tablosundan oluşan ikili bir set yerine tek bir kapsamlı gelir tablosu sunulması ancak özkaynaklardaki değişikliklerin ▫ Dönem kar veya zararlarından, ▫ Hisse sahiplerinin yaptıkları sermaye ödemelerinden, ▫ Muhasebe politikalarındaki değişikliklerden ▫ Önceki dönem hata ve değişikliklerinden kaynaklanması durumunda mümkündür. KAPSAMLI GELİR TABLOSUNDA YER ALMASI GEREKEN KALEMLER Hasılat (Ciro) Finansman Giderleri Ortaklara ve ortak girişimlere yapılan yatırımların sermaye metoduyla hesaplanmış olan kar veya zararlar Vergi Harcamaları Durdurulan faaliyetlere ilişkin geçmişe dönük vergi kar veya zararları Kar veya Zarar İçeriklerine göre sınıflandırılmış olan diğer kapsamlı gelire ilişkin ayrı ayrı maddeler Sermaye yöntemine göre hesaplanmak üzere ortaklık ve ortak girişimlerin diğer kapsamlı gelir rakamları Toplam Kapsamlı Gelir KAPSAMLI GELİR TABLOSU • Bugüne kadar kullanmış olduğumuz gelir tablosundan farklı olarak standarda uygun gelir tablosunda “OLAĞANÜSTÜ” başlıklı herhangi bir gelir veya gider kaleminin yer almaması gerektiği açıkça belirtilmiştir KAPSAMLI GELİR TABLOSU • İşletme, tabloyu harcamaların; İçeriklerine Fonksiyonlarına göre sınıflandırabilecektir. ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU ve DAĞITILMAMIŞ KARLAR TABLOSU • Bu tablo işletmenin özsermayesinde dönem içinde ortaya çıkan değişikliklerin gösterildiği tablodur. • Kapsamlı Gelir Tablosu ve Özkaynak Değişim Tablosu yerine tek bir “Gelir ve Dağıtılmış Karlar Tablosu” yayınlanabilir. (Şart Gerçekleşirse) ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU ve DAĞITILMAMIŞ KARLAR TABLOSU • Bu tablo işletmenin özsermayesinde dönem içinde ortaya çıkan değişikliklerin gösterildiği tablodur. • Kapsamlı Gelir Tablosu ve Özkaynak Değişim Tablosu yerine tek bir “Gelir ve Dağıtılmış Karlar Tablosu” yayınlanabilir. (Şart Gerçekleşirse) ÖZKAYNAK DEĞİŞİM TABLOSU’NDA YER ALMASI GEREKEN KALEMLER • Toplam kapsamlı gelir rakamı • Geçmişe dönük her bir uygulama ve düzenleme ayrı ayrı belirtilmek üzere sermayeyi oluşturan unsurlar • Kar ve zararın, kapsamlı geliri oluşturan rakamların her birinin ve yatırım tutarları miktarlarının özkaynaklarda yarattığı değişimler ayrı ayrı gösterilmelidir NAKİT AKIM TABLOSU • Nakit akım tablosu bir işletmenin bir dönem içindeki nakit veya nakit benzerlerindeki değişimler hakkında bilgiler sunan bir tablodur. • Bu değişimler işletme faaliyetlerinden, yatırım faaliyetlerinden veya finansman faaliyetlerinden kaynaklanabilmektedir. NAKİT AKIM TABLOSU • Tabloda bulunması gereken kalemler, FAALİYET, YATIRIM ve FİNANSMAN ana başlıkları altında standartta detaylı olarak belirtilmiştir. • Nakit akışının tutarı kadar hangi amaçla oluştuğu da bizim için önemlidir. DİPNOTLAR • Finansal Tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. Finansal tablolar ile dipnotları bir bütün oluşturur. • İlgili olduğu finansal tabloyu ayrıntılı bir şekilde açıklayacak şekilde düzenlenmelidir. DİPNOTLAR • Finansal tabloların hangi temellere oturtularak hazırlandığı ve izlenen muhasebe politikaları dipnotlarda yer almak zorundadır. • Dipnotlar ve dipnot referansları arasında sistematik bir düzen olmak zorundadır. DİPNOTLAR • Dipnotların açıklanma sırası standartta yer aldığı üzere; 1. Finansal tabloların KOBİ’ler için UFRS kapsamında hazırlandığına dair bir beyan, 2. Uygulanan muhasebe politikalarının özetini içeren bilgiler, 3. Finansal tablolarda yer alan bilgilere ilişkin destekleyici açıklamalar ve 4. Diğer açıklayıcı dipnotlar. DİPNOTLAR • Dipnotlarda mutlaka bulunması gereken bilgiler; ▫ Raporlamayı yapan işletmenin ünvanı, raporlama döneminden sonra varsa ünvandaki değişiklikler, ▫ Finansal tabloların solo olarak mı yoksa bir gruba ait olarak mı hazırlandığı, ▫ Raporlama döneminin sonundaki tarih ve finansal tabloların kapsadığı dönemler, ▫ Finansal tabloların sunumunda kullanılan para birimi, ▫ Finansal tablolarda kullanılmışsa, yuvarlama faktörü. KOBİ UFRS’nin FİNANSAL TABLOLAR AÇISINDAN GETİRECEĞİ YENİLİKLER • • • • • Yeni Finansal Tablo Seti Dipnotlar Değerleme Esaslarında Değişiklik Karşılaştırılabilirlik Tahminler ve Beklentiler KOBİ UFRS DEĞERLEME • Gerçeğe Uygun Değer • Standartların uygulanmasında işletmelerin en çok zorlanacakları husus olarak kabul edilebilir. • V.U.K. Tarihi Maliyet esasından bahsederken yepyeni bir bakış açısı geliştirmemiz gerekecek KOBİ UFRS DEĞERLEME • Etki edeceği bazı kalemler; ▫ Varlıkların ve Yükümlülüklerin kayıtlı değerleri Sabit Kıymet, Borç, Alacak, Stok vb. ▫ Amortismanlar • Bu değişiklik karşımızı Ertelenmiş Vergi Varlık ve Yükümlülükleri Kavramını getiriyor KARŞILAŞTIRILABİLİRLİK • Finansal tabloların mutlaka en az iki dönem içerecek şekilde hazırlanması • Bu tabloların tam olarak karşılaştırılabilir kalemler içermesi ▫ Düzeltmelerin yalnızca cari yılda değil, önceki dönemlerde de uygulanması KARŞILAŞTIRILABİLİRLİK • Bu uygulamalar sayesinde finansal tablolar; ▫ İşletmenin önceki dönemden bu döneme kadar yapmış oldukları değişikliklerin net bir şekilde finansal tablolarda görülebilmesini, ▫ Yönetimin hedeflerinin ne kadarını başarabildiğinin açıkça anlaşılmasını sağlayacaktır. Tahmin ve Beklentiler • Dipnotlar aracılığıyla işletmenin gelecek döneme ilişkin tahmin ve beklentilerini açıklaması • Hasılat ve Gider kavramının standart sayesinde farklı bir anlam kazanması ve bu durum sonucunda işletmenin finansal tablolarının farklılaşması Tahmin ve Beklentiler • Tahmin ve beklenti belirleme gerekliliği sayesinde işletmelerin gelecek ile ilgili planlarını daha detaylı olarak yapmasının sağlanması, • Daha öngörü sahibi ve sağlam hareket eden şirket yönetimlerinin oluşması SONUÇ • Önümüzdeki 1,5 yıllık dönemde muhasebe sistemlerimizi ve raporlama standartlarımızı büyük bir değişim sürecinden geçirmek durumundayız • V.U.K. İle T.T.K. Arasındaki farklılık giderilene kadar iki ayrı finansal tablo seti hazırlanacak SONUÇ • OSB’ler tacir sıfatını taşıyan işletmeler olmaları nedeniyle 2013 yılı başından itibaren bu standartlara uygun rapor hazırlamak durumundadırlar. Teşekkürler Neslihan ÇETİNKAYA [email protected] C & Ç YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK LTD. ŞTİ.
