IFRS and Basel 2

UFRS ve Basel 2
Ian Michael
Muhasebe ve Denetim Politikası Dairesi
Finansal Hizmetler Kurumu
Contact: [email protected]
1
UFRS ve Basel 2: Temel Konular
•
•
•
•
UFRS’lerin yaygın bir şekilde kabul edilmesi
UFRS’lerin mevcut düzenleyici kurallar ile etkileşimi
UFRS’lerin Basel 2 ile etkileşimi
Açıklama yükümlülükleri
2
UFRS’lerin Yaygın bir şekilde Kabul Edilmesi
• UFRS giderek küresel standartlar haline geliyor
• 2005’ten itibaren AB’de kabulü (borsaya kayıtlı
şirketlerin grup hesapları için zorunlu)
• Şu anda neredeyse 100 ülkede uygulanıyor
3
AN Deneyimi
• Ulusal genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinden ciddi
farklılıklar göstermesine rağmen UFRS’lerin kabul
edilmesi oldukça sorunsuz bir şekilde gerçekleşiyor gibi
görünmektedir
4
UFRS ile ulusal genel kabul görmüş muhasebe
ilkeleri arasındaki finans sektörü ile ilgili genel
farklılıklar
•
•
•
•
•
Değerleme– özellikle adil değerlerin kullanımı
Finansal araçların sınıflandırılması
Vadeli işlem muhasebesi
Konsolidasyon
Nete indirgeme
5
UFRS’lerin mevcut düzenleyici kurallar ile
iletişimi
• Düzenleyici sermayenin tanımı
• ‘İhtiyat süzgeçleri’
6
Düzenleyici Sermayenin Tanımı
• UFRS (IAS 32) bazen öz sermaye ile pasifler arasında
ulusal genel kabul görmüş muhasebe ilkelerinden farklı
bir ayrım gösterecektir.
• Ancak, düzenleyici sermaye tanımında Basel Anlaşması
büyük ölçüde belirleyici olmuştur
• Düzenleyici sermayede, şüphesiz bir şekilde muhasebe
pasifleri olan bazı unsurlar (örneğin ikinci dereceli
borçlar) yer alır
• Ancak, UFRS’lerin ölçülen öz sermaye üzerindeki etkisi,
ihtiyat süzgeçlerinin temel sebebidir.
7
İhtiyat Süzgeçleri (1)
• Nakit akışı vadeli işlemleri. IAS 39 kapsamında, vadeli
işlem araçları ile ilgili kümülatif adil değer
kazançları/zararları, vadeli işlemlerin etkili olduğu ölçüye
kadar öz sermayede doğrudan tanınır.
• Adil değer seçeneğinin bir kurumun pasiflerine
uygulanması. Bir kuruluşun kendi kredi riskindeki
değişimlerden kaynaklanan kazançlar/zararlar düzenleyici
sermayeye dahil edilmez.
8
İhtiyat Süzgeçleri (2)
• Satışa Hazır araçlar
– Krediler
– Borç senetleri
– Öz sermaye
• Kullanım ve yatırım amaçlı mülkler
9
İhtiyat ile muhasebe uygulamaları arasındaki iki
önemli farklılık
• Seküritizasyonlar
• Nete indirgeme
10
Adil Değer Seçeneği (FVO)
•
•
•
•
İhtiyat süzgeci yok, ancak …
Bankalar tarafından Adil Değer Seçeneğinin kullanılması ile ilgili
Denetleyici Kılavuz
Kılavuzlar ve tavsiye edilen uygulamalar aşağıdakileri ele alır;
(a) Adil Değer Seçeneğini kullanan bankalar için sağlam risk
yönetimi ve kontrol süreçleri;
(b) Risk yönetiminin ve düzenleyici sermayenin yeterliliğinin
değerlendirilmesi bağlamında Bankalar tarafından Adil Değer
Seçeneğinin Kullanılması ile ilgili denetleme hususları
Adil Değer Seçeneği yaklaşımı, bir denetleyicinin bir kuruluşa yönelik
genel stratejisi bağlamında belirlenmelidir
11
UFRS’lerin Basel 2 ile Etkileşimi
• En önemli husus, IAS 39 kapsamında edilen zarar
modeline dayalı olan kredi zarar karşılıklarının
muhasebesi ile Basel 2’nin beklenen zarar kavramı
arasındaki ilişkidir.
• Bu husus, “Sağlam kredi riski değerlendirmesi ve kredi
değerlemesi” konulu taslak Basel dokümanında
tartışılmaktadır.
• Kredi riski değerlendirmesi, muhasebesi ve sermaye
yeterliliği amaçları için yöntem ve verilerin ortaklığı
• Ancak, muhasebe ve Basel 2 rakamları farklılık
gösterebilir.
12
Açıklama Yükümlülükleri
• Daha fazla şeffaflık ve bunun piyasa disiplinine olan
katkıları, son yıllarda ihtiyat düzenlemesinde ve
muhasebede önemli bir husus haline gelmiştir.
• İhtiyat tepkisi: Basel 2’nin 3. Direği
• Muhasebe tepkisiş: UFRS 7 – Finansal Araç Açıklamaları
13
3. Direk ile UFRS 7 Arasındaki İlişki
• Farklı kapsamları olabilir
• Denetim güvencesi muhtemelen UFRS açıklamaları için
daha yüksektir
• 3. Direk Basel 2’de yer alan kredi riski modelini vurgular
ve diğer bazı hususlarda daha fazla kuralcıdır
• Dolayısıyla, 3. Direk ve UFRS birbirini tamamlayıcı
niteliktedir
14