Slayt 1

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan
Bireylerde Problem Davranışların
Azaltılması
ZEE 307 – OTİZM SPEKTRUM
BOZUKLUĞU
Arş. Gör. Ahmet FİDAN
Giriş
• Problem davranış nedir?
• Yoğunluk, sıklık ve süresi açısından kültürel normlara
uymayan,
• bireyin kendisi ve çevresindekiler için zararlı-tehlikeli olan
• bireyin toplumsal alanlara ulaşmasını engelleyen
• eğitim-öğretim sürecini olumsuz etkileyen davranışlardır.
Problem davranışlar
• Yinelenen vücut hareketleri ve nesnelerle olan davranışlar
• Rutinler, ritüeller ve zorlayıcı davranışlar
• Ekolali
• Aynılığı koruma isteği ve buna bağlı tepkiler
• Sınırlı ve olağandışı bağlanma ve ilgiler
• Değişikliklerde ve geçişlerde ortaya çıkanlar
• Kendine zarar verici davranışlar
• Saldırgan davranışlar
• Öfke nöbetleri
Problem davranışların etkileri
•
•
•
•
•
•
•
•
Kendine zarar verme
Başkasına zarar verme
Nesnelere zarar verme
Diğer kişilerde kaygı
Sosyal kabul için engel ve izolasyon
Eğitsel müdahale ve sonuçlarını etkileme
Olumsuz pekiştirme
Kısır döngü
Problem davranışlar
Öğrenilmiş
Yetersizliğe
bağlı
Problem davranışların azaltılması
Önleme
Uygun
davranış
artırma
Müdahale
Davranış değiştirme
Müdahale
öncesi
değerlendirme
Davranışın
işlevinin
belirlenmesi
Davranışın
tanımlanması
Davranış değiştirme
Davranışın
tanımlanması
Davranışın
işlevinin
belirlenmesi
Müdahale öncesi
değerlendirme
• Nasıl tanımlamalıyız?
• Öncelikli davranış, hedef davranış
• İşlevini nasıl belirlemeliyiz?
• İşlevsel değerlendirme ve işlevsel analiz
• Dikkat çekme, bir şey elde etme - Kaçma, kaçınma Duyusal uyaran elde etme - Ağrıyı/acıyı azaltma
• Davranışla ilgili neleri değerlendirmeliyiz?
• Hangi teknikleri kullanmalıyız?
• Verileri nasıl yorumlamalıyız?
Davranış değiştirme planı hazırlama ve
uygulama
• Haftaya …
Davranış planının uygulanması
• Önleyici yöntemler
– Nitelikli öğrenme ortamı
•
•
•
•
Beceri öğretimi
İşlevsel iletişim teknikleri
Sosyal beceri öğretimi
Kendini yönetme stratejileri
– Öncüllerin düzenlenmesi
•
•
•
•
•
Uyaranların düzenlenmesi
Uyaran kontrolü
İpuçları
Beceri öğretiminde genel ilkeler
Güdüleme ve güdüleyici işlemler
– Sonuçların düzenlenmesi
•
•
•
•
•
Tepkiyi durdurma ve yeniden yönlendirme
Pekiştirme - Ayrımlı pekiştirme
Söndürme
Görmezden gelme
Mola