XIX. Ulusal Kimya Kongresi, Kuşadası, 2005 BKP45 RİSİNOLEİK ASİTİN İMMOBİLİZE PAKREATİK LİPAZ KATALİZÖRLÜĞÜNDE HİNT YAĞINDAN ELDE EDİLMESİ Hakkı Mevlüt Özcan, Ayten Sağıroğlu Trakya Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü22030 Edirne Hint yağı; Euphorbiaceae familyasının Ricinnus communis L. türü hint yağı bitkisi tohumlarından elde edilir (1). Yağın trigliserid kapsamında, yaklaşık olarak % 90 oranında risinoleik asit-gliserol esteri bulunmaktadır (2). Risinoleik asit 12. karbonunda hidroksil grubu taşıyan, 9-10. karbonları arasında çift bağ bulunduran 18 karbonlu bir yağ asididir (3). Risinoleik asit; başlıca boyaların dağıtılmasında yardımcı çözücü olarak, motor koruyucu yağı, sabun, şampuan, parfüm, plastik, vernik üretiminde, gebeliği önleyici jel yapımında ve kozmetik sanayiinde kullanılmaktadır (4). OH OH O ricinoleic acid Bu çalışmada hint yağından enzimatik hidroliz yoluyla risinoleik asit üretimi için sığır pankreatik lipazı inorganik inert bir destek olan Celit üzerine adsorbsiyon metoduyla immobilize edildi. Risinoleik asit elde edilmesi reaksiyonu için immobilize sığır pankreatik lipazı ile katalitik karakterizasyon çalışmaları yapıldı. Deneysel çalışmalar; sıcaklık, pH, reaksiyon zamanı ve enzim substrat oranı değiştirilerek gerçekleştirildi. Maksimum aktiviteye; 50oC sıcaklıkta, pH: 8’de, 15 dk. reaksiyon süresinde ulaşıldı. Enzim aktivitesi optimum şartlarda 19 U\mg.saat olarak belirlendi. İmmobilize enzimin hidroliz reaksiyonu için kinetik sabitleri optimize şartlarda Km: 6.49 10-5, Vmax: 17.4 olarak hesaplandı. Kaynaklar 1. Piazza, G.J. and Farrell H.M, 1991 Biotechlonology Letters, 13, 3, 179-184. 2. Goto, M., Hatanaka, C., Harguchi,T, 2000 Kagaku Kagaku Ronbusnshu, 26, 3, 402-405. 3. Castro H.F., Oliviera P.C., Soares C.M.F., Zanin G.M.1999, JAOCS 76,1, 147-152 . 4. Sharon, C., Nakazato, M., Ogawa, H.I., Kato, Y., 1998 Journal of Industrial Microbiology and Biotechnology 21, 292-295. 472