11/3/2016 Biyosensör DERS 02 Biyoreseptörlerin İmmobilizasyonu 1 Biyosensör 2 Biyosensör 3 4 Biyoreseptörler Enzimler, Mikroorganizmalar, Organeller, Antikorlar, Nükleik asitler, Lipozom, Biyomembranlar, Polimerler, …… Biyoreseptörler 5 6 1 11/3/2016 Biyoreseptörler Biyoreseptörler Antibody Antibodies are biological molecules that exhibit very specific binding capabilities for specific structure (antigens). Antibody Bioreceptor Antigen Display It can be recognized by antibody. 8 7 Biyoreseptörler Biyoreseptörler Enzyme Enzyme Enzyme is a large protein molecule that acts as a catalyst in chemical reactions. Enzymes are often chosen as bioreceptors based on their specific binding capabilities as well as their catalytic activity. Bioreceptor Display 9 10 Biyoreseptörler Biyoreseptörler DNA Structure Principles of DNA biosensors Nucleic acid hybridization Another biorecognition mechanism involves hybridization of deoxyribonucleic acid (DNA) or ribonucleic acid (RNA), which are the building blocks of genetics. (Target Sequence) Four chemical bases: • • adenine(A), guanine (G), cytosine (C), and thymine (T) 11 ssDNA (Probe) (Hybridization) (Stable dsDNA) 12 2 11/3/2016 Biyoreseptörler Biyoreseptörler DNA Structure Living Cell Nourishment Bioreceptor Product Display 13 14 Biyoreseptörler Biyoreseptörler Living Cell MIP (Molecularly Imprinted Polymer) Bioreceptor Display 15 Biyoreseptörler 16 Biyoreseptörler MIP (Molecularly Imprinted Polymer) Bioreceptor Display 17 18 3 11/3/2016 İmmobilizasyon DESTEK (SUPPORT) İmmobilizasyon 19 İmmobilizasyon 20 İmmobilizasyon Gereklilikleri İmmobilize edilmiş biyoreseptörlerin çözünür biyoreseptörlere göre avantajları; • Çözünürlük problemini ortadan kaldırıyor – Tanıma ve bağlanma işleminden sonra reaksiyon çözeltisi sadece çözücü ve varsa reaksiyon ürününü içeriyor. • Daha ekonomik – Tekrar kullanılabiliyor. – Biyolojik bileşen (biyoreseptör) immobilize edildikten sonra da aktivitesine devam etmeli, – Uzun zaman dayanabilir olmalı (long-term stability), – Enzimin ve diğer biyoreseptörlerin hassasiyetleri aynı kalmalı, – Biyoreseptörün çok yüklenmesi aktif bölgelerin bloklanmasına veya inaktif olmasına yol açabilir, bu yüzden çok yükleme yapmaktan kaçınılmalıdır. • Stabilite (Dayanıklılık) – Genellikle sıcaklığa ve diğer çevre koşullarına daha dayanıklılar. 21 22 23 24 İmmobilizasyon Yöntemleri 1. Non-kovalent İmmobilizasyon • Adsorbsiyon • Enkapsülasyon • Hapsetme 2. Kovalent İmmobilizasyon • Kovalent bağlanma • Çapraz bağlanma 4 11/3/2016 Non-kovalent İmmobilizasyon 26 25 Non-kovalent Etkileşimler 1. Adsorbsiyon • Non-kovalent etkileşimler ile biyoreseptörlerin yüzeye tutunmasıdır. • En kolay immobilizasyon yöntemidir. • Bağlar zayıf olduğu için sızıntı riski vardır. 27 1. Adsorbsiyon 28 1. Adsorbsiyon SELF-ASSEMBLY (ÖZ TOPLANMA) SELF-ASSEMBLY (ÖZ TOPLANMA) Layer by Layer: Tabaka Tabaka 29 30 5 11/3/2016 2. Hapsetme Biyoreseptörler polimer jel içerisine hapsedilebilir. • Biyoreseptör ve jel (monomerler) karıştırılır ve polimerizasyon gerçekleştirilir. • Poliakrilamid ve polimetakrilamid en çok tercih edilen polimerlerdir. • Jelin gözenek büyüklüğü çok önemlidir. 31 2. Hapsetme 32 3. Enkapsülasyon 33 34 1. Kovalent Bağlanma • Biyoreseptörlerin fonksiyonel grupları ile destek (support) arasında kovalent bağ vardır. • Teknik olarak çok daha karmaşıktır. • Pahalı ve zaman alıcı bir yöntemdir. • İmmobilize edilen biyoreseptör oldukça dayanıklıdır. Kovalent İmmobilizasyon 35 36 6 11/3/2016 1. Kovalent Bağlanma 1. Kovalent Bağlanma Proteinlerin Fonksiyonel Grupları 37 2. Çapraz Bağlanma Lineer (doğrusal) Dallanmış 38 2. Çapraz Bağlanma Çapraz bağlı 39 40 İmmobilizasyon Yöntemleri Avantajlar Non-kovalent Immobilizayon Adsorbsiyon, Enkapsülasyon Hapsetme • • • • • • Basit Ilımlı reaksiyon koşulları Ucuz Biyoreseptöre zarar vermez Birçok biyoreseptörlere uygulanabilir Çok miktarda biyoreseptör yüklenebilir Dezavantajlar • • • • • • Kovalent İmmobilizasyon Kovalent bağlanma, Çapraz bağlanma • • • Güçlü kimyasal bağlanma Seri üretime uygun Dayanıklı biyoreseptörler • • • • Çok dayanıklı değil Sıcaklık, pH, çözücü gibi ortam koşullarına bağlı Optimizasyonu zor Sızıntı yüzünden biyoreseptör etkinliği azalabilir Difüzyon engeli Tepki süresinin artması Serbest radikaller nedeniyle proteinler bozulabilir Zor ve zaman alıcı Göreceli olarak etkinlik azalabilir Reaksiyonun kontrolü zor Pahalı olabilir 41 42 7 11/3/2016 Destek Malzemesinin Özellikleri • Destek malzemesinin şekil, yoğunluk, gözenekli yapısı, gözenek boyutu dağılımı, dayanıklılığı, partikül boyutu dağılımı sonuçları etkilemektedir. • Uygun bir destek ucuz olmalı, istenmeyen reaksiyona girmemeli (inert), dayanıklı ve sert olmalıdır. Destek Malzemesinin Özellikleri 43 • Biyoreseptör etkinliğini arttırmalıdır. 44 8