Ekonomi Bülteni - DenizBank Özel Bankacılık

Ekonomi Bülteni
03 Haziran 2013, Sayı: 21

Yurt Dışı Gelişmeler

Yurt İçi Gelişmeler

Finansal Göstergeler
Ekonomik Araştırma ve Strateji
Dr. Saruhan Özel
Ercan Ergüzel
Ali Can Duran
1
03 Haziran 2013
DenizBank Ekonomi Bülteni
Yurt Dışı Gelişmeler

Büyüme tahminleri aşağı çekiliyor. OECD Euro Bölgesi’nde görülen derin daralmanın sadece bir kısmının ABD ve
Japonya’daki genişleme ile dengeleneceğini ve gelişmiş ülkelerdeki büyümenin bir önceki seneye göre daha da zayıf
olacağını belirtti. 2013 yılı için Euro Bölgesine yönelik büyüme tahminini 0.5 puan daha aşağı çeken OECD bölge
ekonomisinin %0.6 oranında daralacağını öngörürken Türkiye içinde tahminini %4.1’den %3.1’e indirdi... Genel trende paralel olarak IMF de dünyanın en büyük 2.ekonomisi olan Çin’e ilişkin büyüme tahminini düşürdü. IMF küresel
ekonomideki yavaşlamanın Çin’in ihracatlarını olumsuz etkilediğini ve bu nedenle %8 olan büyüme tahminlerini
Çin’in açıkladığı %7.5’lik hedefin 0.25 puan üzerine %7.75’e indirdi.

Hindistan’da büyüme son 10 yılın en düşüğünde. Dünya’nın en büyük 4.gelişmekte olan ekonomisi olan Hindistan Mart ayında son bulan mali yılında yıllık bazda %5 ile son 10 yılın en yavaş hızında büyüdü. Ülke ekonomisindeki yavaşlamanın ana nedeni olarak ülkede yabancı ve yerli yatırımları teşvik edecek altyapı reformlarının yapılmakta
gecikilmesi ve vergi sistemindeki belirsizlik gösteriliyor. Açıklanan veriler Hindistan ekonomisindeki büyümeyi üretim
sektöründen ziyade hizmetler sektörünün desteklediğini gösteriyor. Üretim sektörünün sadece %2.6 oranında büyüdüğü gözlemlendi.

ABD ekonomik verileri olumlu. ABD’de açıklanan S&P CaseShiller20 konut fiyat endeksi Mart ayında bir önceki
aya göre beklentilerin hafif üzerinde %1.12 artış gösterdi; böylece bir önceki yılın aynı ayına göre konut fiyatlarındaki
artışın %10.9’a ulaştığı gözlemlendi. Yıllık bazdaki bu artışın son 7 yılın en yüksek yıllık artışı olması FED’in varlık
alım programı yardımıyla mortgage faizlerini tarihi düşük seviyelerine yakın tutmasıyla konut sektörünün canlandığının önemli bir göstergesi oldu. Ayrıca son zamanlarda yakından takip edilmeye başlanan tüketici güven endeksi Mayıs ayında 71 olan beklentilerin üzerinde 76.2 değerini aldı ve tüketici güveninin Şubat 2008’den bu yana en yüksek
orana ulaştığını gösteriyor. Endeksin alt kırılımlarından biri olan “iş bulma olanakları” endeksi 36.9’dan 36.1’e gerileyerek istihdam piyasası tarafında da görüşlerin olumlu yönde düzelmeye devam ettiğine işaret etti. Açıklanan veriler
aşağı yönlü revize edilen GSYH oranı açıklanana ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları 10 bin kişilik bir artışa işaret
edene kadar FED’in tahvil alım programını erken yavaşlatacağı endişesi ile piyasalar üzerinde baskı oluşturmuştu.

ABD’de Tüketim Harcamaları hafif geriledi. ABD’de tüketici güveninin Mayıs ayında son 5 yılın en yüksek değerine ulaşmasına karşın Tüketici harcamaları değişim beklenmemesine karşın Nisan ayında %0.2 oranında geriledi.
ABD ekonomisinin yaklaşık %70’ini oluşturan tüketici harcamalarının yılın 2.çeyreğine beklentilerin altında bir başlangıç yapmış oldu. ABD’de Mart ayında devreye giren bütçe kesintileri ve yıl başında yapılan gelir vergisi artışlarına
karşın tüketim harcamalarının yılın geri kalanında ılımlı bir toparlanma sürecine girmesi bekleniyor.

Almanya’da da perakende satışları geriledi. Euro Bölgesi’nin en büyük ekonomisi olan Almanya’da perakende
satışları Nisan ayında bir önceki aya göre %0.2 olan genişleme beklentilerine karşın %0.4 oranında geriledi. Bu veri
bölgenin lokomotifi konumunda olan Almanya’nın büyüme trendi içerisine giremeyeceğine yönelik endişeleri arttırdı.
Özel tüketim harcamaları bu yılın ilk çeyreğinde Almanya’nın resesyona girmesini engellemiş ve %0.5’lik büyümeye
önemli bir katkısı olmuştu.

Avrupa’da finansal sektörün güveni artıyor. Avrupa’da finansal kriz sonrası bankaların Avrupa Merkez Bankası
ECB’de tuttukları mevduat geçtiğimiz yılın Eylül ayında 1.42 trilyon $ ile rekor seviyesine ulaşmıştı. Bankaların getiri
arayışı içerisinde olmaları, artan risk iştahı ve güvenleri ile birlikte bu tutarın %19 oranında gerileyerek Mart sonunda
1.15 trilyon $’a indiği görülüyor. Büyük bankaların merkez bankasında tuttukları mevduatların azalması ile birlikte
geçtiğimiz günlerde gündeme gelen bankaların bu mevduatlarına negatif faiz uygulanması görüşü yeniden rafa kaldırılacak. Ayrıca kriz döneminde ECB’nin bankalara uzun vadeli refinansman operasyonları dahilinde sağladığı kredilerin de geri ödemesi devam ediyor. ECB yaptığı açıklamada bankaların 3.1 milyar €’luk daha geri ödeme gerçekleştireceğini açıkladı.

Euro Bölgesi İstihdam görünümü kötüye gidiyor. Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı Nisan ayında yeni tarihi rekor
seviyesi olan %12.2’ye yükseldi. Kuruluşundan bu yana en uzun süreli resesyonunun içerisinde olan Euro Bölgesi’ndeki yüksek işsizlik oranı ve %2 olan hedefin altında %1.4 oranında olan enflasyon oranı ECB’nin ekonomiyi daha fazla desteklemesi yönünde baskı oluşturuyor. Öte yandan oldukça yüksek seyreden genç nüfus işsizlik oranı ise
Euro Bölgesi genelinde %22.6’dan %24.4’e yükseldi. Bu oran Yunanistan’da %62.5, İspanya’da %56.4, Portekiz’de
%42.5, İtalya'da ise %40.5 seviyesinde bulunuyor.
2
03 Haziran 2013
DenizBank Ekonomi Bülteni
Yurt İçi Gelişmeler
Dış Ticaret Dengesi, Nisan 2013
Aylık
12 Ay Toplam Yıllık
Yıllık
Nis.12 Nis.13 % Değ. Nis.12 Nis.13 % Değ.
İhracat
12.6
12.5
-1%
140
154
10%
İthalat
19.3
22.8
18%
239
243
2%
Yatırım Malları
2.8
3.2
17%
37
34
-6%
Ara Malı
14.3
17.0
18%
174
180
3%
Tüketim Malları 2.1
2.6
22%
28
28
0%
Dış Tic. Dengesi
-6.6
-10.3
55%
-99
-89
-11%

Nisan ayında dış ticaret açığı 7.8 milyar $
olan beklentilerin üzerinde 10.3 milyar $
olarak gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre %55 oranında yükselen dış ticaret
açığı 12 aylık birikimli açığın 3.6 milyar $’lık
artışla 89 milyar $’a yükselmesini sağladı.
Bu performansta ithalat kaleminin tüketim
malları da dahil olarak tüm alt kalemlerde
güçlü bir şekilde artması etkili oldu.

Olumsuz performansta bir diğer etki de Ortadoğu’ya yapılan altın ihracı etkisinin geçmiş aylarda verdiği katkıyı yapmamasından kaynaklanıyor. Altın ticaretinin Nisan ayında dış ticaret açığına tam tersi yönde 1.9 milyar $’lık negatif
katkı yaptığı dikkat çekiyor.

Buna paralel aylık bazda ihracatın ithalatı karşılama oranının da 2011 Eylül’den bu yana en düşük seviyesine %
54.9’a gerilediği görülüyor.

İlk çeyrek dış ticaret ve cari denge rakamlarının ekonomik aktivitedeki artışa karşın yatay seyrediyor olması Merkez
Bankası’nın elini güçlendiren bir olguydu. Buna karşın Nisan ayı dış ticaret rakamları negatif yönde bir sürpriz oluşturdu. Dış ticaret verilerindeki bozulmanın önümüzdeki dönemde de devam etmesi durumunda Merkez Bankası
başta kredi artışı olmak üzere ekonomik aktiviteyi kontrol altına alabilecek yeni uygulamalara başvurabilecek.
Milyar $
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı, Mayıs 2013

İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (KKO) Mayıs
ayında 15 ay sonra ilk kez bir önceki yılın aynı ayına 80%
göre yükselerek %74.8 olarak açıklandı. Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına göre 1.1 puan daha 75%
aşağıda kalan KKO Mayıs ayında ise geçtiğimiz yıla
göre 0.1 puan daha yukarıda açıklandı.
Kapasite Kullanım Oranı (Ağırlıklı ortalama, %)
74.8%
70%

Mevsimsellikten arındırılmış KKO da 0.3 puanlık bir
artış ile %74.6’ya yükselerek arka arkaya son 5 aydır 65%
bir önceki aya göre artış sergilemiş oldu. Bu aynı
zamanda Mayıs 2012’den beri en yüksek mevsim- 60%
sellikten arındırılmış KKO verisine işaret ediyor.
Mayıs 09
Mayıs 10
Mayıs 11
Mayıs 12
Mayıs 13

Yüksek KKO verilerini doğrular nitelikte Reel Kesim Güven endeksi Mayıs ayında 0.5 puanlık bir artış ile 112.5
seviyesine yükseldi. Anket incelendiğinde üretimi kısıtlayan faktörlere yönelik üretilen göstergelerde talep yetersizliğinin toplam kısıtlayıcı faktörler arasındaki payının Ocak ayındaki %23.8 seviyesinden %21.7 seviyesine gerilediği
görülüyor ve bu iç talepteki ılımlı toparlanmayı teyit ediyor.

Yılın ilk çeyreğinde beklenilen performansı sergileyemeyen Sanayi Üretim endeksinin yılın 2.çeyreğinde daha iyi bir
performans sergileme ihtimalini bir miktar kuvvetlendiren KKO’ya ek olarak reel kesim güveninin de yeniden yükselmesi önümüzdeki dönem için olumlu sinyaller veriyor.
3
03 Haziran 2013
DenizBank Ekonomi Bülteni
Haftalık ve Aylık Getiri
Finansal Göstergeler
1 Aylık Değ (%, $ Bazında)
5 Günlük Değ (%, $ Bazında)
Emtia End.
-0.4
Emtia End.
Altın
Altın
-4.1
TL-Basket
-4.1
2.1
TL-Basket
-2.3
EURO/$
EURO/$
0.6
MSCI TR
MSCI EM
-1.0
MSCI EM
ABD-S&P
-0.1
ABD-S&P
-4
-3
-1.2
MSCI TR
-4.8
-5
-0.4
-2
-1
0
1
2
3
1.0
-2.3
3.6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
Risk iştahı son 2 haftadır gerilemeye devam ediyor.
Para Piyasaları
1.4
USD Libor 1 ay, 3 ay ve 12 ay (%)
12 Aylık USD Libor
3 Aylık USD Libor
1 Aylık USD Libor
1.2
1.0
3 Aylık Libor Faizi (%)
1.6
USD
JPY
EUR
1.2
%0.69
0.8
0.8
0.6
%0.27
0.4
0.2
0.4
%0.27
%0.15
%0.12
%0.19
0.0
Ocak 10
Ocak 11
Ocak 12
0
Ocak 10
Ocak 13
Ocak 11
Ocak 12
Ocak 13
H. Senedi Piyasaları
Libor faizleri çok sınırlı bir şekilde yönünü yukarı çevirdi
Endonezya-JCI
Kore-Kospi
Hindistan-Sensex
Çin-Shangai
TR- BIST100
Mac-Bux
Rus-Micex
Cz-Prague
Pol-WIG
Br-Bovespa
Meks-Bolsa
MSCI Emerging
-1.1
-0.9
-6.3
-2.5
-2.1
-0.6
-1.0
-2.3
-3.2
-3.0
-2.3
-1.0
Jp-Nikkei225
Ger-Dax
Fr-Cac40
UK-FTSE 100
EU-DJ Stoxx 50
ABD-DJ Indus
ABD-S&P
G-7 Ortalama
MSCI Global
-5.7
-7
-5
-3
140
5.6
5.3
0.4
3.7
-0.1
-0.7
-0.1
-1
120
1.2
MSCI Türkiye Endeksi
110
100
5.1
0.2
2.3
2.6
0.22.1
0.1 3.3
3.6
2.5
1.1
1
Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 2011=100)
130
7.3
-0.6
-0.3
-1.4
1 Aylık Değ (%)
5 Günlük Değ (%)
1.3
1.9
1.4
1.8
0.8
0.5
3
90
80
5
70
2011
7
BIST’de ve Nikkei’de düzeltme hareketi daha belirgindi
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir.
4
MSCI GOÜ Endeksi
2012
2013
03 Haziran 2013
DenizBank Ekonomi Bülteni
Finansal Göstergeler
Politika Faiz Oranları (%)
Tahvil Piyasaları
14
12
GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX)
400
TR, BBB-
Gösterge Tahvil
Faiz Oranı
Poland, A-
Rus, BBB
Bra, BBB
300
10
8
6
MB Haftalık Repo Faizi
4
200
Gecelik Borç Alma ve Borç
Verme Faiz Koridoru
MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi
2
0
Ocak 11
Ocak 12
100
0
Ocak 11
Ocak 13
Ocak 12
Ocak 13
Global olarak GOÜ tahvillerinden çıkış hareketine paralel gösterge tahvil faizi de %6’nın üzerine çıktı.
GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı)
USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor)
-2.6
CZK
-3.9
PLN
-11.8
ZAR
-5.8
-4.8
TRY
-2.5
JPY
EURO
-12
0.9
-6
-3
Eylül 12
Ocak 13
Mayıs 13
120
TL
0.5
-1.1
-9
Mayıs 12
110
-0.2
-2.1
5 Günlük Değ (%)
Ocak 12
100
-1.9
-2.9
1 Aylık Değ (%)
GBP
Eylül 11
1.3
-1.3
-0.2
-1.7
HUF
KRW
-0.9
Mayıs 11
Değerleniyor
Döviz Piyasaları
-5.8
MXN
Ocak 11
90
-2.9
Değer Kaybediyor
-4.9
BRL
0.7
GOÜ Ortalaması
130
0
Risk iştahının azaldığı haftada USD ve JPY gibi güvenli kabul edilen para birimleri değerleniyor.
Emtia Endekslerinde Değişim (%)
Emtia Piyasaları
50
-1.3
-0.3
Tarım
45
40
2.5
Tem. Maden
-0.4
35
-4.4
Değ. Maden
30
2.9
25
-0.2
-0.8
Enerji
1 Aylık Değ (%)
Top. Endeks
-5
-4
-3
-2
20
15
-0.4
-0.4
5 Günlük Değ (%)
-1
Endişe (VIX) Endeksi
0
1
2
10
2010
3
2011
2012
Risk iştahındaki gerileme emtialar üzerinde sınırlı da olsa baskı oluşturmaya devam etti.
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir.
5
2013