Haftalık Ekonomi Bülteni

Ekonomi Bülteni
2 Ekim 2017, Sayı: 39

Yurt Dışı Gelişmeler

Yurt İçi Gelişmeler

Finansal Göstergeler

Haftalık Veri Akışı
Ekonomik Araştırma ve Strateji
Dr. Saruhan Özel
Ezgi Gülbaş
Orhan Kaya
Deniz Bayram
1
2 Ekim 2017
DenizBank Ekonomi Bülteni
Yurt Dışı Gelişmeler
● ABD’de çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) enflasyonu gerilmeye devam ediyor. Fed’in para politikası için
yakından takip ettiği enflasyon göstergesi çekirdek PCE, yılbaşından bu yana devam eden düşüş eğilimini sürdürerek
Temmuz’da yıllık %1.4’ten Ağustos’ta yıllık %1.3’e (Kasım
2015’ten bu yana en düşük seviyesine) geriledi. Manşet PCE
enflasyonunda ise %1.4 seviyesindeki seyir devam ediyor.
Çekirdek PCE’deki düşüşte dayanıklı tüketim fiyatlarındaki
düşüşün (yıllık %-2.2) yanı sıra, hizmet fiyatlarındaki artışın
(yıllık %2) yavaşlaması etkili oldu. Manşet enflasyon ise, çekirdek enflasyondaki azalmaya rağmen enerji fiyatlarındaki yıllık %6.7’lik artış nedeniyle stabil seyrini sürdürüyor. Eylül
ayı Fed toplantısının ardından Yellen PCE enflasyonundaki zayıf seyrin belirli kategorilerdeki ürünlerden kaynaklandığını,
genel ekonomik şartlarla ilişkili olmadığını ve geçici olduğunu tekrarlarken, faiz artırımlarının çok yavaş olmasının istihdam piyasasında aşırı ısınmaya neden olabileceğini belirtmişti. Enflasyonun Fed’in hedefinden uzaklaşmasına rağmen,
Fed üyeleri ve piyasalar 2017’de bir faiz artırımı daha beklemeye devam ediyor. Opsiyon fiyatlamaları bir sonraki faiz
artırımı için aralık ayına işaret ederken, Bloomberg anketlerine göre de Aralık’ta faiz artırım ihtimali %67.
● Euro Bölgesi’ne yıllık tüketici fiyatı enflasyonu Eylül ayında %1.5 seviyesinde gerçekleştiği tahmin ediliyor.
Piyasa beklentisi yıllık enflasyon oranının Temmuz ayındaki %1.5 seviyesinden %1.6 seviyesine yükselmesi yönündeydi. Eylül ayında, en yüksek fiyat artışı %3.9 ile enerji
kaleminde oldu. Hizmetler kaleminde yıllık fiyat artışı
Ağustos ayındaki %1.6 seviyesinden %1.5’e geriledi. Gıda, alkollü içecek ve tütün kaleminde artış %1.9 olarak
gerçekleşti. Çekirdek enflasyon ise Temmuz ayındaki %
1.2 seviyesinden %1.1’e geriledi. Avrupa Merkez Bankası
(ECB) Eylül ayı toplantısında 2017 için enflasyon beklentisini %1.5, 2018 için ise %1.2 olarak açıklamıştı. Enflasyonun halihazırdaki düşük seviyesi ve orta vadede aşağı yönlü hareket edeceği beklentisi, ECB’nin para politikasında sıkılaşma adımlarının ancak yavaş ve kademeli şekilde atılabileceğine işaret ediyor. ECB’nin 26 Ekim’de yapılacak toplantısında 2018 yılı için varlık alım programında yapacağı değişiklikleri açıklaması bekleniyor. Piyasa beklentisi 2017 sonunda
bitmesi planlanan programın, varlık alım miktarı azaltılarak 2018 ikinci yarısında kadar devam etmesi bekleniyor.
● ABD’de yeni konut satışları Ağustos ayında da geriledi. Temmuz’daki %5.5’lik sert düşüşün ardından Ağustos’ta
da %3.4 azalan (Beklenti: %2.5 artış) yeni konut satışları 2017 yılının en düşük seviyesine, 560 bine indi. ABD’de konut
satışlarının öncü göstergesi olan bekleyen konut satışları endeksi Ağustos’ta bir önceki aya göre %2.6 gerileyerek 106.3
oldu. Böylece bekleyen konut satışları da son 6 ayda 5.kez azalarak son 19 ayın en düşük seviyesine indi. ABD’de düşük
konut arzı ve artan konut fiyatları nedeniyle azalan satışlar, konut piyasasında durgunluk endişelerine neden oluyor. Case-Schiller konut fiyat endeksi Haziran ayının ardından (yıllık %5.6 artış) Temmuz’da da yıllık %5.8 artış kaydetti. Ağustos ayında yeni ve bekleyen konut satışlarındaki gerilemede Harvey ve Irma kasırgaları nedeniyle Texas ve Florida’da
azalan satışlar da negatif etkiledi. Üçüncü çeyrekte konut sektöründeki zayıf seyir, kasırgaların da etkisiyle ABD’de büyümenin üçüncü çeyrekte zayıflayacağı beklentisini destekliyor.
2
27
2017
2 Şubat
Ekim 2017
DenizBank
DenizBankEkonomi
EkonomiBülteni
Bülteni
Yurt İçi Gelişmeler
Yurt İçi Gelişmeler
Dış Ticaret Dengesi, Ağustos 2017
Dış Ticaret Dengesi (Yıllık, Milyar $)
● Ağustos’ta aylık ithalat önceki yılın aynı dönemine göre % -10
15 arttı. Aylık ihracat ise Ağustos 2016’ya göre %13 artış
-27.4
gösterdi. Böylece aylık dış ticaret açığı Ağustos 2016’ya göre
-28.8
%23 artarak 5.9 milyar $ oldu. 12 aylık toplama bakıldığında,
-30
-50
ithalat önceki yılın aynı dönemine göre %10 artarak 217 mil- -70
yar $’a çıkarken, ihracat %8 artarak 153 milyar $ oldu. Böylece 12 aylık dış ticaret açığı önceki yılın aynı dönemine göre
-90
%15 artarak Kasım 2015’ten bu yana en yüksek seviyesine -110
-64.0
Dış Ticaret Dengesi
Enerji Dengesi
Altın ve Enerji Dışı Denge
2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
64 milyar $’a yükseldi (Temmuz: 63 milyar $).
Kaynak: TÜİK
● Yılın ilk 7 ayında yıllık ortalama %26 artan hammadde ithalatı Ağustos’ta da %22’lik kuvvetli artış kaydetti. Tüketim mal
ithalatında ise azalma eğilimi Ağustos ayında da devam etti (yıllık %-0.5).İhracattaki artışta hammadde ihracatındaki yıllık
%15’lik yükseliş etkili oldu. Yılın ilk 7 ayında ortalama %14 artan tüketim malları ihracatı ise %7.9 arttı. Tüketim malı ihracatındaki yavaşlamada binek otomobil ithalatındaki ivme kaybı (Ağustos: +%9, Ocak-Temmuz ortalama: +%76) etkili oldu. Dayanıklı tüketim malı ihracatı ise yılın ilk aylarına kıyasla ivme kazanarak %13 artış kaydetti.
● Toplam ihracat içinde %52 ile en fazla paya sahip olan Avrupa ülkelerine ihracat hız kazanarak %11 arttı. Toplam ihracat içinde son yıllarda ağırlığı (%24) artan Yakın – Orta Doğu ülkelerine ihracat ise %16 artış kaydetti. Geçtiğimiz 1 yılda
hızla artan Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ihracat, Ağustos’ta da %89 arttı. Böylece 12 aylık kümülatif toplama bakıldığında, BAE %236 artışla Türkiye’nin Almanya’dan sonra en büyük ikinci ihracat partneri oldu.
● 12 aylık enerji açığı artmaya devam ederek Temmuz’da 27.2 milyar $’dan Ağustos’ta 28.8 milyar $’a, 12 aylık altın tica-
reti açığı da Temmuz’da 7.3 milyar $’dan Ağustos’ta 7.9 milyar $’a yükseldi. 12 aylık çekirdek (enerji ve altın dışı) ticaret
açığı ise, Temmuz’da 27.6 milyar $’dan Ağustos’ta 27.4 milyar $’a geriledi.
● Ağustos ayında da altın ve enerji açığı artmaya devam ederken, çekirdek açık iyileşme kaydetti. 12 aylık çekirdek dış
ticaret açığının 2016 sonunda 34 milyar $’dan Ağustos’ta 27.4 milyar $’a gerilemesi, kredi büyümesinin enerji ve altın dışı
ithalat üzerindeki yukarı yönlü etkisinin sınırlı olduğu gösteriyor. Eylül ayında, enerji fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketle
enerji ithalatı artmaya devam edebilir. Reel kurdaki düşük seyir ve AB ekonomisindeki pozitif seyir ise ihracatı yukarı yönlü
etkileyebilir. Bu hafta açıklanan OVP, Ağustos ayı itibarıyla 64 milyar $ olan 12 aylık dış ticaret açığının, yıl sonunda 65.5
milyar $ olacağını öngörüyor.
Yabancı Turist Sayısı, Ağustos 2017
● Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayılarındaki toparlanma,
geçen seneden gelen düşük baz etkisinin de katkısıyla,
Ağustos ayında da devam etti. Ağustos ayında Türkiye’yi ziyaret eden turist sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre %46.4
artarak 4.7 milyon kişi oldu. Yılın ilk 8 ayındaki yabancı ziyaretçi sayısı 2016 senesinin aynı dönemine göre %26.4 artarak 22 milyon kişiye ulaştı. (Ocak – Ağustos 2015: 25.5 milyon kişi, Ocak – Ağustos 2016: 17.4 milyon kişi)
● Ülke kırılımına bakıldığında, Ağustos ayında Rusya’dan
gelen turist sayısında %671 artış yaşandı. Yılın ilk sekiz ayında Rus ziyaretçi sayısı geçen senenin aynı dönemine göre %
892 artarak 3.2 milyon oldu. Ağustos ayında Almanya’dan gelen turist sayısındaki artış %4 ile sınırlı kalırken, İngiltere’den
gelen turist sayısı %1 geriledi. Avrupa’dan gelen toplam turist sayısı %8 arttı. Böylece yılın ilk 8 ayında Avrupa’dan gelen
turist sayısı %4 azalmış oldu. Rusya’nın yanı sıra Orta Doğu Bölgesi’nden gelen turist sayısındaki kuvvetli artış da genel
toparlamaya önemli katkı sağlıyor.
3
2 Ekim 2017
DenizBank Ekonomi Bülteni
Haftalık ve Aylık Getiri
Finansal Göstergeler
1 Aylık Değ (%, $ Bazında)
5 Günlük Değ (%, $ Bazında)
Emtia End.
Emtia End.
0.5
Altın
Altın
-0.6
TL-Basket
EURO/$
MSCI Türkiye
-1.2
TL-Basket
-1.2
EURO/$
MSCI Türkiye
-3.0
MSCI EM
-1.5
-2.2
-1.7
-10.5
MSCI EM
-2.7
ABD-S&P
-3
-2
-1
-0.8
ABD-S&P
0.4
-4
5.8
1
2.6
-11
-9
-7
-5
-3
-1
2
4
6
Geçtiğimiz hafta Euro dolara karşı geriledi. Türk Lirası ve yerli hisse senetlerinde değer kaybı devam
etti.
Para Piyasaları
5
USD Libor 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 12 ay (%)
4
1.5
1.3
1.1
0.9
0.7
0.5
0.3
0.1
-0.1
-0.3
-0.5
2014
12 Aylık USD Libor
6 Aylık USD Libor
3
3 Aylık USD Libor
1 Aylık USD Libor
2
1
0
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
3 Aylık Libor Faizi (%)
USD
JPY
%1.33
EUR
%-0.04
%-0.38
2015
2016
2017
3 aylık dolar ve euro liborda yatay seyir devam ediyor.
Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 2013=100)
H. Senedi Piyasaları
Hisse Senedi Endeksleri
Endonezya-JCI
Kore-Kospi
Hindistan-Sensex
Çin-Shangai
TR- BIST100
Mac-Bux
Rus-Micex
Cz-Prague
Pol-WIG
Br-Bovespa
Meks-Bolsa
MSCI GOÜ Endeksi ($)
-0.2
-2.0
-1.7
-0.1
-1.3
1.1
-0.3
-0.4
-2.7
-0.8
-2.7
Jp-Nikkei225
Ger-Dax
Fr-Cac40
UK-FTSE 100
EU-DJ Stoxx 50
ABD-DJ Indus
ABD-S&P
G-7 Ortalama
MSCI Global ($)
0.3
0.4
0.1
0.4
-0.1
-3
140
130
120
110
100
90
80
70
60
2013
0.2
-2
-1
0
1.3
0.9
0.9
0.6
MSCI Türkiye Endeksi
MSCI GOÜ Endeksi
2014
2015
2016
2017
1
Gelişmiş ülke hisse senedi piyasaları değer kazanırken, GOÜ hisse senetleri değer kaybetti.
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:30 itibarı ile güncellenmiştir.
4
2 Ekim 2017
DenizBank Ekonomi Bülteni
Finansal Göstergeler
GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX)
Tahvil Piyasaları
700
TR, BB+
Rus, BBB-
Ocak 14
Ocak 15
Bra, BB
Pol, A-
600
500
400
300
200
100
0
Ocak 13
Ocak 16
Ocak 17
TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %11.98, gösterge tahvil getirisi %11.89 seviyesinde.
USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor)
CZK
-3.4
HUF
-1.5
-1.7
KRW
MXN
-2.4
-2.7
-2.2
PLN
1 Aylık Değ (%)
5 Günlük Değ (%)
-1.6
1.7
-0.5
-3.1
-1.7
-3.8
ZAR
-1.9
-2.9
JPY
-0.4
GBP
-1.7
EURO
-4
2013
95
105
115
125
135
145
155
165
175
185
195
205
215
225
-0.8
RUB
TRY
GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=100)
-0.5
3.6
-0.9
-1.1
-2
0
2
2014
2015
2016
2017
Değerleniyor
-1.4
-1.3
-1.0
Değer Kaybediyor
Döviz Piyasaları
BRL
TL
GOÜ Ortalaması
4
Küresel para birimleri dolara karşı değer kaybetti.
Emtia Piyasaları
Emtia Endekslerinde Değişim (%)
Tarım
Tem. Maden
-0.7
1 Aylık Değ (%)
40
-0.1
-0.7
5 Günlük Değ (%)
35
30
-2.2
-0.5
Değ. Maden
25
20
9.9
Enerji
1.7
15
10
5.8
Top. Endeks
0.5
-3
-1
Endişe (VIX) Endeksi
45
1.1
1
3
5
7
5
Oca 15
9
Tem 15
Oca 16
Tem 16
Enerji fiyatlarında artış devam etti. Endişe (VIX) endeksi düşük seviyede seyrediyor.
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:30 itibarı ile güncellenmiştir.
5
Oca 17
Tem 17
2 Ekim 2017
DenizBank Ekonomi Bülteni
Veri Akışı
Ülke
Veri
02 Ekim Pazartesi
Haftalık Veri Takvimi
Saat Beklenti
Gerçekleşen
Önceki
Revize
Önem
Türkiye
PMI İmalat (Eylül)
10:00
--
--
55.3
--
Orta
Almanya
PMI İmalat (Eylül, Nihai)
10:55
60.6
--
60.6
--
Orta
Euro Bölgesi
PMI İmalat (Eylül, Nihai)
11:00
58.2
--
58.2
--
Orta
İngiltere
PMI İmalat (Eylül)
11:30
56.2
--
56.9
--
Orta
Euro Bölgesi
İşsizlik Oranı (Ağustos)
12:00
9.00%
--
9.10%
--
Orta
ABD
PMI İmalat (Eylül, Nihai)
16:45
--
--
53
--
Orta
ABD
ISM İmalat Sanayi Endeksi (Eylül)
17:00
57.5
--
58.8
--
Orta
Türkiye
ÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül)
10:00
16.60%
--
16.34%
--
Yüksek
Türkiye
ÜFE (Aylık Değişim % ) (Eylül)
10:00
1.00%
--
0.85%
--
Yüksek
Türkiye
Çekirdek TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül)
10:00
10.45%
--
10.16%
--
Yüksek
Türkiye
TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Eylül)
10:00
11.05%
--
10.68%
--
Yüksek
Türkiye
TÜFE (Aylık Değişim % ) (Eylül)
10:00
0.55%
--
0.52%
--
Yüksek
Euro Bölgesi
ÜFE (Yıllık Değişim, %) (Ağustos)
12:00
2.30%
--
2.00%
--
Orta
03 Ekim Salı
04 Ekim Çarşamba
Almanya
PMI Hizmet (Eylül, Nihai)
10:55
55.6
--
55.6
--
Orta
Euro Bölgesi
PMI Bileşik (Eylül, Nihai)
11:00
56.7
--
56.7
--
Orta
Euro Bölgesi
PMI Hizmet (Eylül, Nihai)
11:00
55.6
--
55.6
--
Orta
Euro Bölgesi
Perakende Satışlar (Aylık Değişim, %) (Ağustos)
12:00
0.30%
--
-0.30%
--
Orta
ABD
ADP İstihdam Değişimi (Eylül)
15:15
138k
--
237k
--
Orta
ABD
PMI Hizmet (Eylül, Nihai)
16:45
--
--
55.1
--
Orta
05 Ekim Perşembe
ABD
Haftalık İşsizlik Başvuruları (30 Eylül)
15:30
--
--
272k
--
Orta
ABD
Dayanıklı Tüketim Malı Siparişleri (Ağustos, Nihai)
17:00
--
--
1.70%
--
Orta
Euro Bölgesi
Avrupa Merkez Bankası Toplantı Tutanakları
14:30
--
--
--
--
Orta
ABD
Ortalama Saatlik Ücretler (Yıllık Değişim, %) (Eylül)
15:30
2.60%
--
2.50%
--
Yüksek
ABD
İşsizlik Oranı (Eylül)
15:30
4.40%
--
4.40%
--
Yüksek
ABD
Tarımdışı İstihdam Değişimi (Eylül)
15:30
75k
--
156k
--
Yüksek
06 Ekim Cuma
Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg’den alınmıştır.
6