Ekonomi Bülteni - DenizBank Özel Bankacılık

Ekonomi Bülteni
18 Ocak 2016, Sayı: 3

Yurt Dışı Gelişmeler

Yurt İçi Gelişmeler

Finansal Göstergeler

Haftalık Veri Akışı
Ekonomik Araştırma ve Strateji
Dr. Saruhan Özel
Ezgi Gülbaş
Orhan Kaya
İnci Şengül
1
18 Ocak 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Yurt Dışı Gelişmeler
● Çin’de Aralık dış ticaret verileri beklentilerin üzerinde geldi ancak ekonomide aşağı yönlü risklerin devam
ettiğini gösteriyor. İhracat Aralık’ta bir önceki yıla göre -%1.4
geriledi
(Beklenti:
-%8).
İthalattaki
%7.6’lık
düşüş
Çin Dış Ticaret Yıllık Değişim (%)
ise 100
80
beklentilerden yumuşak olsa da daralmanın devam ettiğini
gösterdi.
Beklenti
ithalatın
%11.0
seviyesinde
düşeceği
60
İhracat (%)
İthalat (%)
40
yönündeydi. Çin’in emtia ihracatçısı Rusya ve Hindistan’dan 20
ithalatı gerilmeye devam ederken (-%17.3 ve -%9.1), Kasım 0
%-1.4
ayında uzun süre sonra ilk defa artış gösteren Brezilya’dan -20
ithalatı ise Aralık ayında artmaya devam etti (%20.5). Çin’e dair
endişeler uzun süredir finansal piyasalardaki risk algısını
olumsuz etkiliyordu, bu hafta
%-7.6
-40
-60
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
piyasa beklentilerine göre daha iyi gelen dış ticaret verileri risk algısında bir miktar
iyileşmeye neden oldu. Ancak uzun vadede iyileşmeden bahsedebilmek için olumlu verilerin süreklilik arz etmesi
gerekiyor. Bu hafta açıklanan yeni verilen krediler verisi ise beklentilerin altında kalarak 597.8 milyar Yuan oldu ve Çin
Merkez Bankası’nın genişlemeci politikalarının henüz banka kredilerine yansımadığını gösterdi. Veriler Çin’in büyüme
hedefini yakalayabilmek adına iç talebi canlandırmak için attığı adımların önemini bir kez daha gösterirken deflasyon ve
düşük büyüme riski karşısında geçtiğimiz yıl altı defa faiz indirimi yapan Çin Merkez Bankası’nın bu yıl da genişlemeci
politikalarına devam etmesi bekleniyor.
● İngiltere Merkez Bankası beklentilere paralel olarak faiz oranını değiştirmedi. Bu haftaki toplantısında İngiltere
Merkez Bankası %0.50 olan politika faizini değiştirmeme kararı aldı. MB, 375 milyar Sterlin tutarındaki varlık alım
miktarını da aynı seviyede bıraktı. Geçtiğimiz sene piyasalarda Fed’den sonra sıkılaştırmaya en yakın merkez bankası
olarak nitelendirilen İngiltere Merkez Bankası petrol fiyatlarında düşük seyrin devam etmesinin enflasyonda artışı
geciktirdiğini belirtti. Finansal piyasalardaki volatilitenin küresel büyümeyi aşağı yönlü baskıladığını ve bunun İngiliz
ekonomisinin büyümesini de olumsuz etkileyeceğini belirten Merkez Bankası üyeleri 8’e karşı 1 oyla tarihi düşük
seviyelerde seyreden faiz oranlarının İngiltere ekonomisi için en iyisi olduğunu açıkladılar. Piyasanın İngiltere Merkez
Bankası faiz artırım beklentisi 2017’ye ötelenmiş durumda.
● Avrupa Merkez Bankası (AMB) Aralık toplantısı tutanakları açıklandı. Aralık toplantısında varlık alım miktarını
artırarak parasal genişleme politikasını hızlandırması beklenen AMB, mevduat faizini -%0.30’a düşürüp varlık alım
programının vadesini Mart 2017’ye uzatmakla yetinmiş, varlık alım miktarında değişikliğe gitmemişti. Piyasalarda bu
beklentiyi yaratan önemli etken Başkan Mario Draghi’nin enflasyon hedefini tutturmak için ne gerekirse yapacakları
açıklaması olmuştu. Aralık toplantısındaki karar piyasa açısından hayal kırıklığı yaratmış olsa da hafta içi açıklanan
toplantı tutanakları alınan kararların AMB üyelerinin çoğunluğu tarafından desteklenmiş olduğunu gösteriyor.
Tutanaklarda öne çıkan bir madde ise üyelerin AB ekonomisindeki toparlanma hızı konusunda yaşadıkları anlaşmazlık.
Tutanaklara göre bir grup üye ekonomideki toparlanmayı güçlü olarak nitelendirirken, muhalif grup 2015 başındaki
beklentilere göre toparlanmanın daha yavaş gerçekleşeceğini belirtti. Ekonomiye dair bu görüş ayrılığı 21 Ocak’ta
yapılacak toplantıda AMB’nin parasal genişleme politikası konusunda ciddi adımlar atmayacağına işaret ediyor.
2
18 Ocak 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Yurt İçi Gelişmeler
Ödemeler Dengesi , Kasım 2015
● Kasım ayında cari denge, 2.11 milyar $ cari açık verdi. (Bloomberg Beklenti:
2.0 milyar $ cari açık) Ekim ayında 2.4 milyar $ olan dış ticaret açığı 3.0 milyar
$ seviyesine yükseldi. 12 aylık kümülatif cari açık ise Ekim’deki 38.4 milyar $
seviyesinden (GSYH'ya oranı %5.2) 34.7 milyar $ seviyesine (GSYH'ya oranı %
4.7) gerilemiş durumda. Cari dengenin iyileşmesinde ithalatta devam eden
gerileme ve enerji fiyatlarının düşük seyri etkili oldu.
● Finansman tarafına baktığımızda, Kasım ayında nette 1.9 milyar $’lık giriş yaşandı. Doğrudan yatırımlarda 0.1 milyar $
seviyesinde, diğer yatırımlar kaleminde 4.7 milyar $’lık giriş, portföy yatırımlarında ise 3.1 milyar $’lık çıkış yaşandı. Hisse senedi
piyasasından 1.1 milyar $ seviyesinde çıkış yaşanırken, yılbaşından bu yana toplam çıkış 1.98 milyar $ seviyesine ulaştı. Devlet
tahvillerinden aylık bazda 0.7 milyar $ çıkış yaşanırken, yılbaşından bu yana toplam çıkış 6.4 milyar $ oldu.
● Bankaların kredi vadelerini kısadan uzuna çevirme trendi devam ediyor. Bankaların kısa vadeli kredi kullanımı Kasım ayında 2
milyar $ azaldı. Uzun vadeli kredi kullanımı ise 2.2 milyar $ artış gösterdi. 12 aylık kümülatif borç çevrim oranlarına baktığımızda
ise Kasım ayında şirketlerin uzun vadeli borç çevirme oranı %162, bankaların uzun vadeli borç çevirme oranı ise %347
seviyesinde. Yılın ilk 11 ayında bankalar nette 5.04 milyar $, diğer sektörler 10.98 milyar $ yurt dışından kredi kullandılar.
● Net turizm geliri kalemi Ocak – Kasım 2015 döneminde 2014 yılının aynı dönemine göre %15 azalarak 20.8 milyar $ seviyesinde
gerçekleşti.
● Net Hata Noksan kaleminde 0.2 milyar $’lık giriş yaşandı ve yılbaşından Kasım ayına kadar yaşanan giriş 11.9 milyar $
seviyesine ulaştı. Rezerv varlıklarda ise Kasım ayında yaşanan 0.2 milyar $’lık azalma ile yılbaşından beri düşüş 5.2 milyar $ oldu.
● 12 aylık kümülatif enerji fiyatlarındaki düşüşün cari açığın daralmasında ana faktör olmaya devam ediyor. 12 aylık enerji açığı bu
ay bir önceki senenin Kasım ayına göre %30 daralarak 34.5 milyar $ seviyesine geriledi. İthalattaki genel yavaşlamanın cari
dengenin iyileşmesine pozitif katkısı, ihracatta devam eden düşüş ile bertaraf ediliyor. Cari açığın finansmanında ise portföy
yatırımlarından yaşanan çıkışa rağmen, finansmanda doğrudan yatırımların ağırlığının artışı olumlu bir gelişme.
Bütçe Dengesi, Aralık 2015
● Aralık ayında Merkezi Yönetim Bütçe Dengesi 17.2 milyar TL, Faiz dışı denge
15.4 milyar TL açık verdi. Böylece, Merkezi Yönetim bütçe dengesi 2015 yılında
22.6 milyar TL açık verirken (2014 yılında 23.4 milyar TL açık vermişti), faiz dışı
fazla bir önceki seneye göre %14.5 artarak 30.4 milyar TL oldu.
● Bütçe gelirleri 2015’te bir önceki seneye göre, vergi gelirlerindeki %16’lık
artışa bağlı olarak %14 yükseldi. Vergi gelirlerinin artmasında KDV’deki %22’lik
ve özel tüketim vergilerindeki %16.3’lük artış etki oldu. Bütçe harcamaları ise %
12.8 artış gösterdi. Faiz harcamalarında artış %6 olurken, faiz dışı harcamalar %13.6 arttı. Personel giderlerinde ise enflasyonun
üzerinde %13.3 artış gözlemlendi.
● 2015 yılında, bütçe açığı/GSYH oranının %1.1 seviyesinde, faiz dışı fazla/GSYH oranının ise %1.5 seviyesinde gerçekleşti.
Hafta başında açıklanan revize edilmiş 2016-2018 Orta Vadeli Programına göre, 2015 sonunda bütçe açığı/GSYH oranının
yılsonunda 0.1 puan altında, faiz dışı fazla/GSYH oranı ise 2015 tahminine paralel gerçekleşti.
● Bütçe gerçekleşme rakamları mali disiplinin 2015 yılında önemli bir çıpa olmaya devam ettiğini gösteriyor. Yeni açıklanan revize
edilmiş 2016-2018 Orta Vadeli Programında, bütçe açığı/GSYH oranı beklentileri asgari ücret zammı ve diğer seçim vaatlerinin
yarattığı yükle bir miktar yükseltilmiş durumda. Önceki programda 2016 yılı için %0.7 olan bütçe açığı/GSYH tahmini %1.3’e
yükseltildi. Bu revizyona rağmen bütçe performansının planlandığı gibi sürdürülmesi mali disiplinden ciddi tavizler verilmeyeceğine
işaret ediyor. Benzer şekilde, faiz dışı fazlanın GSYH’ya oranı bir önceki programdaki %1.8 seviyesine göre azaltılmış olsa da,
2016 – 18 döneminde merkezi yönetim bütçesinin 2016’da %1.2 oranında faiz dışı fazla vermeye devam edeceği öngörülüyor.
3
18 Ocak 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Haftalık ve Aylık Getiri
Finansal Göstergeler
Finansal Varlık Fiyatlarındaki % Değişim ($ Bazında)
1 Aylık Değ (%, $ Bazında)
-10.2
Emtia End.
Emtia End.
-4.2
1.9
Altın
Altın
-2.0
-2.4
1 Aylık Değ (%)
TL-Basket
-9
-7
-5
-3
-7.2
-5.9
ABD-S&P
-1.1
-11
-1.1
MSCI EM
-2.3
-5.9
ABD-S&P
-0.3
MSCI Türkiye
2.0
-7.2
MSCI EM
-2.4
EURO/$
-1.1
MSCI Türkiye
1.9
TL-Basket
-0.6
-0.3
-0.2
5 Günlük Değ (%)
EURO/$
-10.2
-1
1
3
-11 -10 -9 -8 -7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0
1
2
Bu hafta gelişmekte olan ülke piyasalarında negatif seyir hakimdi. Türkiye hisse senedi piyasası pozitif
ayrıştı.
Para Piyasaları
5
3 Aylık Libor Faizi (%)
USD Libor 1 ay, 3 ay, 6 ay ve 12 ay (%)
0.65
USD
JPY
EUR
0.60
0.55
0.50
0.45
0.40
0.35
0.30
%0.62
0.25
0.20
0.15
%0.08
0.10
0.05
0.00
-0.05
-0.10
-%0.14
-0.15
Oca 13 Tem 13 Oca 14 Tem 14 Oca 15 Tem 15 Oca 16
4
12 Aylık USD Libor
3
6 Aylık USD Libor
3 Aylık USD Libor
2
1 Aylık USD Libor
1
0
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
USD Libor faizleri bu hafta yatay seyretti.
H. Senedi Piyasaları
Hisse Senedi Endeksleri Değişim (%)
Endonezya-JCI
Kore-Kospi
Hindistan-Sensex
Çin-Shangai
TR- BIST100
Mac-Bux
Rus-Micex
Cz-Prague
Pol-WIG
Br-Bovespa
Meks-Bolsa
MSCI Emerging
Jp-Nikkei225
Ger-Dax
Fr-Cac40
UK-FTSE 100
EU-DJ Stoxx 50
ABD-DJ Indus
ABD-S&P
G-7 Ortalama
MSCI Global
-0.5
-2.8
-2.0
-1.9
-9.0
-1.0
-3.4
-17.4
-7.0
-7.3
-4.0
-3.5
-12.0
-6.5
-5.9
-6.5
-5.9
-16
-14
-12
-10
-8
-6
-4
90
80
-1.7
-2.0
-1.3
70
-1.6
-0.8
-1.1
-1.8
-0.8
-2
0
MSCI Türkiye Endeksi
100
-3.5
-7.9
-18
110
5.6
1.7
-3.1
5 Günlük Değ (%)
1.1
1.7
-2.3
-7.6
-7.4
-7.9
1 Aylık Değ (%)
120
-0.2
1.1
-2.9
-3.6
-7.2
Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 2013=100)
2.6
2
4
60
2013
6
Global hisse senedi piyasalarında negatif seyir hakimdi.
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir.
4
MSCI GOÜ Endeksi
2014
2015
2016
18 Ocak 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Finansal Göstergeler
Tahvil Piyasaları
14
12
GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX)
Politika Faiz Oranları (%)
700
Gösterge Tahvil
Faiz Oranı
10
500
8
400
6
300
4
Poland, A-
Rus, BBB-
Bra, BB+
200
MB Haftalık
Repo Faizi
Gecelik Borç Alma ve Borç
Verme Faiz Koridoru
MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi
2
0
Ocak 11
TR, BBB-
600
Ocak 12
Ocak 13
Ocak 14
Ocak 15
100
Ocak 16
0
Ocak 13
Ocak 14
Ocak 15
Ocak 16
Gösterge tahvil getirisi %11 seviyesinin üstünde.
USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor)
-0.7
-0.3
0.0
CZK
-2.3
PLN
-1.0 0.2
0.5
HUF
-10.4
ZAR
-2.1
-2.4
KRW
-9.7
RUB
-3.5
TRY
1 Aylık Değ (%)
JPY
GBP
5 Günlük Değ (%)
-9
-7
-5
3.7
-0.1
-4.6
-1.2
-0.3
-0.2
-1
EURO
-11
-1.3
-2.6
-0.8
-3
1
3
5
Değerleniyor
Döviz Piyasaları
-5.3
MXN
GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=100)
Ocak 13 Mayıs 13 Eylül 13 Ocak 14 Mayıs 14 Eylül 14 Ocak 15 Mayıs 15 Eylül 15 Ocak 16
95
100
105
110
115
120
125
130
135
140
145
150
155
160
TL
165
GOÜ Ortalaması
170
175
-0.3
Değer Kaybediyor
-4.1
BRL
Gelişmekte olan ülke para birimleri bu hafta Dolar’a karşı değer kaybetti.
Emtia Piyasaları
Emtia Endekslerinde Değişim (%)
1 Aylık Değ (%)
Tarım
50
-3.3
45
0.8
5 Günlük Değ (%)
40
-3.5
Tem. Maden
Değ. Maden
-0.9
35
0.9
30
-3.2
25
-16.5
Enerji
20
-8.4
15
-10.2
Top. Endeks
-4.2
-17
-14
-11
-8
Endişe (VIX) Endeksi
-5
-2
10
Oca 11 Tem 11 Oca 12 Tem 12 Oca 13 Tem 13 Oca 14 Tem 14 Oca 15 Tem 15 Oca 16
1
Enerji endeksinde bu hafta düşüş yaşandı. VIX endeksi geriledi.
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir.
5
18 Ocak 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Veri Akışı
Haftalık Veri Takvimi
Ülke
Veri
Saat
Beklenti
Gerçekleşen
Önceki
Revize
Önem
Çin
GSYH (Yıllık Değişim, %) (4. Çeyrek)
04:00
6.90%
--
6.90%
--
Yüksek
Çin
GSYH (Çeyreklik Değişim, %) (4. Çeyrek)
04:00
1.80%
--
1.80%
--
Yüksek
Çin
Perakende Satışlar (Yıllık Değişim, %) (Aralık)
04:00
11.30%
--
11.20%
--
Orta
Çin
Sanayi Üretimi (Yıllık Değişim, %) (Aralık)
04:00
6.00%
--
6.20%
--
Orta
Almanya
TÜFE (Yıllık Değişim %) (Aralık, Nihai)
09:00
0.20%
--
0.20%
--
Yüksek
İngiltere
TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Aralık)
11:30
0.20%
--
0.10%
--
Orta
Euro Bölgesi ZEW Beklenti Endeksi (Ocak)
12:00
--
--
33.9
--
Orta
Almanya
12:00
8
--
16.1
--
Orta
Euro Bölgesi TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Aralık, Nihai)
12:00
0.20%
--
0.20%
--
Yüksek
Türkiye
Gecelik Borç Alma Faiz Oranı
14:00
7.25%
--
7.25%
--
Yüksek
Türkiye
Gecelik Borç Verme Faiz Oranı
14:00
10.75%
--
10.75%
--
Yüksek
Türkiye
Politika Faiz Oranı
14:00
7.50%
--
7.50%
--
Yüksek
19 Ocak Salı
ZEW Beklenti Endeksi (Ocak)
20 Ocak Çarşamba
İngiltere
İşsizlik Oranı (Kasım)
11:30
5.20%
--
5.20%
--
Orta
ABD
TÜFE (Yıllık Değişim, %) (Aralık)
15:30
0.80%
--
0.50%
--
Yüksek
ABD
Yapı İzinleri (Aylık Değişim, %) (Aralık)
15:30
-6.40%
--
11.00%
10.40%
Orta
ABD
15:30
1200k
--
1289k
1282k
Orta
ABD
Yapı İzinleri (Aralık)
Konut Başlangıçları (Aylık Değişim, %)
(Aralık)
15:30
1.80%
--
10.50%
--
Orta
ABD
Konut Başlangıçları (Aralık)
15:30
1195k
--
1173k
--
Orta
21 Ocak Perşembe
Türkiye
Tüketici Güven Endeksi (Ocak)
Avrupa Merkez Bankası Marjinal Borç
Euro Bölgesi Verme Faiz Oranı
10:00
--
--
73.58
--
Orta
14:45
0.30%
--
0.30%
--
Yüksek
ABD
15:30
280k
--
284k
--
Orta
Haftalık İşsizlik Başvuruları (Oca 16)
22 Ocak Cuma
Almanya
PMI Hizmet (Ocak, Geçici)
10:30
55.5
--
56
--
Orta
Almanya
PMI İmalat (Ocak, Geçici)
10:30
53
--
53.2
--
Orta
Euro Bölgesi PMI Bileşik (Ocak, Geçici)
11:00
54.1
--
54.3
--
Orta
Euro Bölgesi PMI Hizmet (Ocak, Geçici)
11:00
54.2
--
54.2
--
Orta
Euro Bölgesi PMI İmalat (Ocak, Geçici)
11:00
53
--
53.2
--
Orta
ABD
Markit PMI (Ocak, Geçici)
16:45
51.5
--
51.2
--
Orta
ABD
İkinci El Konut Satışları (Aralık)
17:00
5.20m
--
4.76m
--
Orta
Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg’den alınmıştır.
6