görülür.

T.B.M.M.
B : 40
ilk 9 aylık döneminde elde edilen 1 mil­
yar 152 milyon dolarlık gelire göre, 1988
yılının eylül ayı sonunda, kâğıt üzerinde
yüzde 41,5 'luk bir patlama yaparak, 1 mil­
yar 630 milyon dolara yükselen turizm ge­
lirleri kapatacaktır. Çünkü, cari işlemler
açığı, büyük ölçüde turizm gelirlerinden
etkilenmektedir. Turizm gelirlerinin 1984
yılından sonra değişik bir yöntemle sap­
tanması ve Türkiye'ye gelen turistlerin,
Avrupa'nın tanınmış turizm merkezlerin­
deki turistlerden daha çok döviz harcıyor
gözükmesi, cari işlemler açığındaki küçül­
menin çok gerçekçi olmayabileceğini gös­
termektedir.
Ülkemize gelen turistlerin, Avrupa'­
nın tanınmış turizm merkezlerindeki tu­
ristlerden daha çok döviz harcıyor görün­
mesine rağmen, Hükümetimiz, ülkemizin
OECD ülkelerine göre daha ucuz olduğu­
nu söylüyor.
Sayın milletvekilleri, burada TUSİAD'ın, Türk turizmine ilişkin olarak yap­
tırdığı bir araştırmadan bahsetmek istiyo­
rum. Bu araştırmaya göre, örneğin, 1986
yılında Türkiye'de 5,9 milyon geceleme ile
1 milyar 300 milyon dolar elde edilirken,
35,3 milyon geceleme ile Yunanistan'da
sadece 1 milyar 800 milyon dolar turizm
geliri sağlanmıştır. Bu sonuç da gösteriyor
ki, Hükümetçe ileri sürülen turizmdeki
patlama, kâğıt üzerinde bir patlamadır ve
hayalî bir patlamadır.
Bazı bürokratların da artık kabul et­
tiği gibi, ülkemizin ihracatının da önemli
bir bölümü hayalîdir. Hayalî ihracat de­
nilen musibetin, toplam ihracatın yüzde
15'inden aşağı olmamak üzere, yüzde 30'a
kadar yükseldiği söylenmektedir. Üstelik,
bütün bunlar sanayi ürünü ihracatı ola­
rak dış ticaret istatistiklerine dahil edil­
mektedir. İşte bu hayalî ihracat, toplam ih­
racattan düşüldüğünde, gerçek ihracatımı­
zın boyutlarının ne olduğu o zaman
görülür.
12 . 12 . 1988
O :2
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri;
Hükümetin uyguladığı dış ticaret politi­
kası, dışa açılma yoluyla, dış ticaret yoluy­
la fakirleşmeye neden olmaktadır. Türk
Lirasının değeri devamlı düşürülerek üre­
tim malları dışarıya ucuza satılmakta; da­
ha çok mal, daha az fiyatla ihraç edilip;
daha az mal, daha yüksek değerlerle ithal
edilmektedir. Bu, dışa devamlı kaynak ak­
tarılmasıdır. Bu, fakirleşmedir ve ihraca­
tın artışının ekonomik ve sosyal fatu­
rasıdır.
Değerli milletvekilleri, şimdi de dış ve
iç borçlara değinmek istiyorum. 1989 büt­
çesi, tıpkı 1988 bütçesi gibi bir borç öde­
me bütçesi durumundadır. Anavatan
İktidarı, dış borç almayı, âdeta övünüle­
cek bir meziyet olarak gördüğünden ve
gösterdiğinden, özel sektörün, kamu ku­
ruluşlarının ve belediyelerin büyük bir
hızla dış borçlanmaya başvurdukları gö­
rülmektedir. Yurt içindeki kredi maliyet­
lerinin yüksekliği, firmaları ve çeşitli ku­
ruluşları, döviz ihtiyaçlan olmadığı halde,
yurt dışından kredi almaya yönlendirmek­
tedir. Bu son derece sakıncalı durum, ge­
lişerek devam ettirilmektedir. Belediyeler
ve çeşitli kuruluşlar, gerekli gereksiz taşıt
ve makine ithal etmektedirler. Dış borç
miktar olarak kontrol edilmediği gibi, dış
kredi sağlanan projeler açısından da her­
hangi bir denetim yapılmamaktadır. Ül­
ke ekonomisi açısından, hiçbir önceliği ve
önemi olmayan alanlara ve projelere, sırf
dışarıdan kredi bulundu diye kaynak ay­
rılmaktadır.
Sayın Başkan, sayın milletvekilleri;
dış borç ile ilgili alarm zilleri çoktan çal­
maya başlamıştır. Türkiye, dış borçlanma
ve dışarıya kaynak aktarma açısından, Os­
manlı İmparatorluğunun son yıllardaki
durumu ile bir benzerlik göstermektedir.
1875 yılında, Osmanlı İmparatorluğunun
gelirlerinden yüzde 55'i dış borç faiz öde-