VERİ YORUMU - Mart Cari İşlemler Dengesi 13 Mayıs 2013 Pazartesi Sayı: 48 Sayfa: 1 İlk çeyrekte hem iç hem dış talep büyümeye pozitif katkı yapabilir Cari işlemler açığı Mart’ta petrol fiyatlarındaki gerilemeyle 5.9 milyar dolarlık beklentilerin altında 5.4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece 12 aylık cari açık Şubat’taki 48.0 milyar dolardan Mart sonunda 47.1 milyar dolara geriledi. Mart verileri ile birlikte, Ocak-Şubat dönemi cari açığı 0.4 milyar dolar aşağı yönlü revize edildi. Mart’ta cari açığın beklentilerden iyi gelmesinde, bavul ticaretindeki yükseliş etkili oldu. Mal ihracatı son aylarda hız keserken, yıllık bazda %78 artan hizmetler dengesi fazlası, %50 civarında artmaya devam eden bavul ticareti ve petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak zayıf ithalat cari açığın sınırlı kalmasını sağlıyor. Yılın ilk çeyreğinde mal ve hizmet ihracatındaki artış bir önceki çeyrekteki %15’ten %9’a gerilerken, mal ve hizmet ithalatındaki artış iç talepteki canlanmayla %1’den %5’e yükseldi. Petrol fiyatlarındaki gerilemeyle iyileşen dış ticaret haddi ve ihracatın halen ithalatın üzerinde artması, 2012’de yeniden dengelenme ile sağlanan avantajların korunduğuna işaret ediyor. Bu çerçevede yılın ilk çeyreğinde, iç talebin dört çeyrek aradan sonra büyümeye geçerken, sınırlı da olsa dış talebin de büyümeye pozitif katkı yaptığını tahmin ediyoruz. Bu durum Merkez Bankası’nın kredibilitesini artırırken, faiz indirimi konusunda da elini rahatlatıyor. Hesaplamalarımıza göre, Mart’ta net enerji hariç cari açık 1.6 milyar dolar ile yaklaşık bir yılın zirvesine çıkarken, 12 aylık net enerji hariç cari denge 4.2 milyar dolar ile fazla vermeye devam etti. İç talepteki canlanmanın belirginleşmesiyle net enerji hariç cari dengenin açığa dönüşeceğini ve açığın 2013 yılı genelinde milli gelire oran olarak %0,5 civarında gerçekleşeceği tahmin ediyoruz. İç talepteki toparlanmaya rağmen, net enerji hariç cari açıktaki artışın sınırlı kalmasını beklememizde, mal ve hizmet ihracatının 2010 sonrası değişen dinamikler sayesinde artmaya devam edeceğini öngörmemiz etkili oluyor. Nitekim ilk çeyrek verileri de, bu beklentimizi destekliyor. İlk çeyrekte iç talepteki toparlanma ile dış ticaret açığı sadece %1,6 oranında genişleyerek 17,1 milyar dolara yükselirken, hizmetler dengesi fazlası %40 artarak 2,9 milyar dolara ulaştı. Mart’ta cari işlemler açığı; rezervlerin 2,4 milyar dolar artmasına karşın, bankaların 4,2 milyar dolarlık yurtdışı borçlanması, 3,9 milyar dolarlık net portföy girişi, mevduatlardaki 2,4 milyar dolarlık artış ile finanse edildi. Mart’ta 1,5 milyar dolarlık net hata ve noksan kaleminden çıkış olurken, ilk çeyrekteki çıkış 3,6 milyar dolara ulaştı. Hesaplamalarımıza göre, on iki aylık ortalamalara göre sıcak para girişinin cari açıktaki payı %91 ile 2010 sonundan bu yana en yüksek seviyesine ulaştı. Uzun vadeli sermaye girişleri ise, Avrupa’daki bankaların bilanço yapılandırma sürecine bağlı olarak baskı altında kalmaya devam ederken, kredi yoluyla olmasa da Eurobond ihraçları ile uzun vadeli finansman girişi sağlanmaya devam ediyor. Makroekonomik istikrarda gelinen nokta itibarıyla, 2013 yılında borç çevirmede herhangi bir sorun öngörmüyoruz. Aksine Merkez Bankası’nın önümüzdeki dönemde sermaye girişlerini sınırlamak için zorunlu karşılıklarda artışa giderek döviz rezervlerini güçlendirmeye devam edeceğini tahmin ediyoruz. Öncü verilere göre portföy girişleri Nisan’da 2012’nin tamamındakinin yarısına yakın gerçekleşirken, çoğu rezervler olarak çekildi. Nisan’da yabancılar 3,5 milyar dolarlık bono alımı yaparken, swaplar 5,4 milyar dolar, yurtdışı borçlanmalar da 3,7 milyar dolar arttı. Buna karşın Rezerv Opsiyon Mekanizması sayesinde döviz rezervlerindeki artış 8,6 milyar dolar oldu. 12 aylık cari işlemler açığının yılı geri kalanında kademeli olarak artarak, 2013 yılında 59,7 milyar dolara yükseleceği yönündeki tahminimizi koruyoruz. Milli gelire oran olarak ise 2013 yılında cari açığın 2012’deki %6,0’dan %6,9’a yükseleceğini öngörüyoruz. Bununla birlikte petrol fiyatlarındaki düşüş ve hizmet gelirlerindeki artışlar cari açıkta aşağı yönlü risk oluştururken, global ekonomideki süregelen belirsizlikler riskleri dengeliyor. VERİ YORUMU - Mart Cari İşlemler Dengesi 13 Mayıs 2013 Pazartesi Sayı: 48 Sayfa: 2 Grafik I: Enerji Hariç Cari Denge (12 Aylık, Milyar US$) 80 Cari açık 70 Grafik II: Sıcak Para Girişi/Cari Açık (12 Aylık Ortalama) 110% Net enerji ithalatı 96% 91% 60 50 70% 40 30 20 30% 10 51% Kaynak: TÜİK, TCMB ve Odeabank Ekonomik Araştırmalar 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 -10% 2006 Mar.13 Kas.12 Mar.12 Tem.12 Kas.11 Mar.11 Tem.11 Kas.10 Mar.10 Tem.10 Kas.09 Tem.09 Mar.09 Kas.08 Mar.08 Tem.08 0 Kaynak: TCMB ve Odeabank Ekonomik Araştırmalar Odeabank Ekonomik Araştırmalar ve Stratejik Planlama Maslak Mahallesi Ahi Evran Caddesi No. 11 Olive Plaza Kat 9 34398 Şişli /İstanbul Telefon: 0212 304 87 42 Faks: 0212 304 84 45 Serkan Özcan, Genel Müdür Yardımcısı [email protected] Ali Kırali, Stratejik Planlama Direktörü [email protected] Erkan Dernek, Stratejik Planlama Grup Müdürü [email protected] İnanç A. Sözer, Ekonomik Araştırmalar Müdürü [email protected] Burada belirtilen bilgiler, Odea Bankası A.Ş. tarafından, güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir. Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, Odea Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz.