Günlük Bülten 05 Eylül 2014 PİYASALAR Döviz Piyasası Yurtiçi piyasalar ECB’nin para politikası kararlarına odaklanırken, bugünkü ABD tarım dışı istihdam verisinin de beklenmesiyle güne sakin başladı. USD/TL kuru, Avrupa Merkez Bankası'nın sürpriz faiz indirimi ardından ağustos ortasından beri ilk kez 2,1467 seviyesine kadar gerilese de sonrasında ABD tarafında açıklanan olumlu verilerle bu seviyelerden yükselerek günü 2,1633 seviyesinden sonlandırdı. $/TL Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim 31 Ara 13 3 Eyl 14 4 Eyl 14 $/TL 2,1482 2,1572 2,1633 0,3% 0,7% €/TL 2,9529 2,8374 2,8018 -1,3% -5,1% Sepet* 2,5515 2,4959 2,4822 -0,5% -2,7% €/$ 1,3743 1,3150 1,2944 -1,6% -5,8% $/Yen 105,31 104,79 105,27 0,5% 0,0% 80,04 82,87 83,82 1,2% 4,7% $ Endeks Ka yna k: Reuters , Bl oomberg €/$ Sepet 2,6 2,4 2,4822 2,2 2 2,1633 1,8 1,6 1,4 1,2 1,2944 Kaynak: Bloomberg 1 Oca 13Mar 13May 13Tem 13 Eyl 13 Kas 13 Oca 14Mar 14May 14Tem 14 Eyl 14 * (0,5$+0,5€) --- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması ECB yönetim kurulunun dünkü toplantıda VDMK alımına ilişkin görüştüğüne yönelik haberlerin ardından gerilemeye başlayan EUR/USD paritesi, ECB’nin faiz indirmesinin ardından kayıplarını artırdı ve 1,2920 seviyesine kadar geriledi. Piyasaların ECB’ye odaklandığı sıralarda ABD ekonomisine ilişkin pozitif değerlendirebileceğimiz verilerin piyasalara yansıması sınırlı da olsa Draghi’nin gölgesinde kaldı. Piyasalar bugün Ukrayna ve Rusya'nın Minsk'te yapacağı görüşme ile ABD tarım dışı istihdam verisini izleyecek. ECB kararı ardından EUR/TL kuru 2,7936 seviyesine kadar gerilerken; Euro Bölgesi tahvil faizlerinde sert düşüş yaşandı. Dolar endeksi, nispeten olumlu gelen ABD verilerinin de katkısıyla 83,5 seviyesine kadar yükselirken; ABD 10 yıllıkların faizi ECB’nin faiz indirimi ardından Euro Bölgesi tahvillerine alım gelmesiyle %2,4550 seviyesine kadar yükseldi. GOÜ para birimlerinin EUR karşısındaki en çok değer kazancı %1,8 ile Hindistan Rupisi’nde görüldü. Emtia Piyasası Faizlerde 10 baz puan indirim gerçekleştiren ECB’nin ardından altın kazançlarını artırdı ve ons başına USD 1.277 seviyesine kadar yükseldi. ECB'nin VDMK açıklaması altına destek olsa da; iyi gelen ABD verileri sonrasında altın kazanımlarını geri verdi ve günü %0,6 kayıpla sonlandırdı. Yatırımcıların ABD'de açıklanacak tarım dışı istihdam verisi öncesinde büyük pozisyon almaktan kaçındıkları görüldü. Brent ham petrolün varil fiyatı, günü USD 101,8 seviyesinden sonlandırdı. Ham petrol fiyatları ECB açıklamalarının ardından Dolar’da görülen yükselişin emtia fiyatları üzerinde baskı oluşturmasıyla dün düştü. 2.000 31 Ara 13 3 Eyl 14 4 Eyl 14 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim 130 Altın ($/Ons) 1.900 1.800 118,9 1.202 1.269 1.262 -0,6% 5,0% 1.600 Petrol(Brent) 110,8 102,8 101,8 -0,9% -8,1% 1.500 Gümüş($/Ons) 19,5 19,2 19,1 -0,7% -2,2% 1.400 Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 1.200 115 110 1.693 105 1.262 1.300 125 120 101,8 1.700 Altın($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 100 95 Kaynak: Bloomberg 90 1.100 85 Oca 13Mar 13May 13Tem 13 Eyl 13 Kas 13 Oca 14Mar 14May 14Tem 14 Eyl 14 1 Günlük Bülten 05 Eylül 2014 Faiz Piyasası Top. Piyasa Hacmi 2 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi, %9,04 seviyesinden açıldığı günde minimum %8,91 seviyesini test etse de bu seviyeden satışlara maruz kaldı ve günü %9,04 seviyesinden sonlandırdı. ECB’nin açıklaması öncesi %9,04 seviyesinde olan 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi açıklama sonrası %8,94'ye geriledikten sonra ABD 10 yıllıklardaki yükselişle kazanımlarının bir kısmını geri verdi. TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 45,5 milyar TL düzeyinde kalırken; bu rakamın 45 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten haftalık repo fonlamasından, 0,5 milyar TL’lik kısmı %11,25’ten kotasyondan oluştu ve ortalama fonlama maliyeti %8,28 düzeyinde sabit kaldı. Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim 31 Ara 13 3 Eyl 14 4 Eyl 14 Gösterge Tahvil* 10,10 9,10 9,04 -0,06 -1,06 USD Libor( 3 aylık) 0,25 0,23 0,23 0,00 -0,02 EUR Libor( 3 aylık) 0,27 0,12 0,12 0,00 -0,15 O/N İMKB Repo 7,60 8,11 7,87 -0,23 0,27 Eurobond 2030* 6,91 4,95 4,92 -0,03 -1,99 * bi l eşi k fa i z Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg 13 12 5.000 Göst. Tahvilin Hacmi %9,04 4.500 Göst. Faizi (Sol Eks,*) 4.000 11 1.840 10 3.500 3.000 9 2.500 8 2.000 7 1.500 6 1.000 5 500 4 11 0 Milyon TL Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 13 12 11 10 %8,28 9 8 7 6 5 4 3 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi 2 May 12Ağu 12 Kas 12 Şub 13May 13Ağu 13 Kas 13 Şub 14May 14Ağu 14 Kaynak: TCMB Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 171 seviyesine; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %4,92 seviyesine geriledi. Borsalar Borsa İstanbul, ECB'nin politika faizini düşürmesi ve varlığa dayalı menkul kıymet alımına başlayacağını açıklamasının ardından küresel hisse piyasalarında artan risk iştahına paralel bankalar öncülüğünde %1,1 yükselerek günü 82.226 puandan sonlandırdı. ABD borsaları enerji hisselerindeki kayıpların, ECB'nin açıkladığı yeni destek önlemleri sonrasında gelen kazanımları bastırmasıyla dün düştü. S&P 500 ve Dow Jones endeksleri gün içinde görülen rekor yüksek seviyelerden geri geldi. ECB'nin üç gösterge faiz oranında da indirime gitmesi sonrasında Dax öncülüğünde Avrupa borsaları alıcılı bir seyir izledi. MSCI'nın Japonya hariç Asya Pasifik borsalar endeksi 2008 başından beri en yüksek seviyenin görülmesinin ardından %0,6 düşerken, Japonya'da hisse senetleri 2008 ortasından bu yana görülen en yüksek seviyeye yakın işlem gördü. 31 Ara 13 3 Eyl 14 4 Eyl 14 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim BIST-100 67.802 81.292 82.226 1,1% 21,3% BIST-30 82.448 99.976 101.281 1,3% 22,8% Sanayi 62.349 75.453 75.741 0,4% 21,5% Hizmetler 50.656 56.128 56.243 0,2% 11,0% Mali 90.498 110.675 112.648 1,8% 24,5% Bankalar Endeksi 122.226 153.233 156.490 2,1% 28,0% Dow Jones 16.577 17.078 17.070 -0,1% 3,0% S&P 500 DAX 1.848 2.001 1.998 -0,2% 8,1% 9.552 9.626 9.724 1,0% 1,8% Nikkei 225 16.291 15.728 15.676 -0,3% -3,8% Bovespa 51.507 61.837 60.800 -1,7% 18,0% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 8.000 7.000 6.000 98.000 İşlem Hacmi (milyon TL) 93.000 BIST 100 Endeks (sağ eksen) 82.226 88.000 83.000 5.000 78.000 4.000 73.000 3.000 68.000 2.000 63.000 58.000 1.000 53.000 0 48.000 Oca.13Mar.13May.13Tem.13 Eyl.13 Kas.13 Oca.14Mar.14May.14Tem.14 Eyl.14 Kaynak: Reuters 2 Günlük Bülten 05 Eylül 2014 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Merkez Bankası ağustos ayında yıllık tüketici enflasyonunun %9,54'e yükselmesinde gıda fiyatlarında süregelen olumsuz seyrin öne çıktığını belirtti. Türkiye'nin fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine göre değişimini gösteren TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi (REDK) ağustos ayında 109,28'a geriledi. Borsa İstanbul Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası verilerine göre altın ithalatı ağustos ayında bir önceki aya göre %39,3 artarak 2,02 ton seviyesinde gerçekleşti. ECB üç faiz oranını 10 baz puan indirdi. Almanya'da imalat sanayi siparişleri temmuzda %4,6 ile beklentilerin (%1,5) üzerinde artış kaydetti. Avrupa Komisyonu, Ortak Tarım Politikası çerçevesinde 2015'ten itibaren sağlanması beklenen yıllık EUR 60 milyon teşvik desteğine ek olarak EUR 30 milyon daha destek sağlanacağını söyledi. AB, Rusya'nın ithalatını yasakladığı ürünlerin teşviki için desteğini artırıyor. Japonya Merkez Bankası Başkanı Haruhiko Kuroda, gelecek yıl ortasında %2'lik enflasyon hedefine ulaşılabileceğini söyledi. İsveç Merkez Bankası (Riksbank), faiz oranlarını değiştirmeyerek %0,25 seviyesinde tuttu. İngiltere Merkez Bankası (BOE) politika faizini beklendiği gibi %0,5'te bırakarak, faizi rekor düşük seviyede tutma politikasını devam ettirdi. ABD'de açıklanan ADP Ulusal İstihdam Raporu'na göre, özel sektörde istihdam artışı ağustosta 204.000 ile beklentilerin (220.000) altında gerçekleşti. ABD'de işsizlik maaşı başvuruları 30 Ağustos'ta sona eren haftada 302.000 ile beklentilerin (300.000) hafif üzerinde açıklandı. ABD'de bu yılın ikinci çeyreğinde tarım dışı verimlilikteki artış %2,5'ten %2,3'e revize edildi. ABD'nin dış ticaret açığı temmuzda USD 40,55 milyar ile beklentilerin (USD 42,2) altında açıklandı. ABD'de ISM hizmetler endeksi ağustosta 59,6'ya yükselerek, hizmet sektöründeki büyümenin hızlanarak 2005 Ağustos'tan bu yana en yüksek düzeyde gerçekleştiğini gösterdi. FED'in yayımladığı rapora göre 2010-2013 yılları arasındaki ekonomik toparlanma sırasında yalnızca zenginlerin gelirleri arttı. Japonya'da ağustosta ihracat %3,3, ithalat %1,1 düşerken dış ticaret açığı %8,2 artış kaydetti. Merkez Bankası ağustos ayında yıllık tüketici enflasyonunun %9,54'e yükselmesinde gıda fiyatlarında süregelen olumsuz seyrin öne çıktığını belirtti. TCMB'nin enflasyon verilerinin ardından yayımladığı ağustos ayı fiyat gelişmeleri raporunda "ağustos ayında yıllık tüketici enflasyonu 0,22 puan artarak %9,54'e yükselmiştir. Bu gelişmede gıda fiyatlarında süregelen olumsuz seyir öne çıkmıştır. Gıda fiyat artışlarının dolaylı yansımalarının da etkisiyle hizmet grubunda enflasyonun ana eğilimi yükselişini sürdürürken temel mal grubu ana eğilimindeki iyileşme belirginleşmiştir" görüşüne yer verildi. Türkiye'de son 14 yılın en kurak mevsiminin yaşanmasının gıda fiyatları üzerinde yarattığı yukarı yönlü baskı nedeniyle ağustosta tüketici fiyatları enflasyonu %0,09 ile beklentilerin üzerinde arttı. Merkez Bankası'nın %9'luk yıl sonu gıda enflasyonu öngörüsüne karşın artış ağustos ayı itibarıyla %14,44'e ulaştı. 3 Günlük Bülten 05 Eylül 2014 Türkiye'nin fiyat düzeyinin dış ticaret yaptığı ülkelerin fiyat düzeylerine göre değişimini gösteren TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksi (REDK) ağustos ayında 109,28'a geriledi. TCMB tarafından endeksin temmuz ayı için revize değeri 109,84 olarak açıklandı. REDK ocak ayında 101,74 ile Haziran 2006'dan bu yana en düşük değerini aldıktan sonra mayısta ise 110,16 ile Kasım 2013'ten bu yana en yüksek değeri aldı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) politika faizini %0,15 düzeyinden %0,05’e indirdi. ECB mevduat faizini de değiştirdi ve %0,10’dan -%0,20’ye düşürdü. ECB Başkanı Draghi karar sonrası yaptığı basın toplantısında genel olarak aşağıdaki hususlara değindi. ECB varlığa dayalı menkul kıymet alımına ve ipotekli tahvil alımlarının başlamasına da karar verdi. İpotekli tahvil alımları Ekim 2014’ten itibaren başlayacaktır. Hedefli uzun vadeli yeniden finansman imkanının (LTRO) yanı sıra yeni önlemlerin ECB'nin bilançosu üzerinde belirgin etkisi olacaktır. Alınan tedbirler enflasyonun %2'ye yaklaşmasına katkı sağlayacaktır. ECB uzun süreli düşük enflasyon riski karşısında ihtiyaç olması halinde alışılagelmemiş araçların kullanımı konusunda fikir birliğindedir. İkinci çeyrekte ekonomik toparlanma beklentilerin altında kalmış olup, AB ekonomisinde büyüme ivmesinin zayıfladığı gözlenmektedir. Ekonomik toparlanmanın zayıflaması özel sektör yatırımlarını olumsuz etkilemektedir. Son toplantıda bu yıl için GSYH büyüme tahmini %1’den %0,9’a revize edildi. 2015 ve 2016 için büyüme tahminleri sırasıyla %1,6 ve %1,9’dur. Ekonomik görünüme yönelik riskler aşağı yönlüdür. Yıllık enflasyonun önümüzdeki aylarda düşük seviyelerde kalması beklenmekte; 2015 ve 2016'da kademeli olarak artacağı öngörülmektedir. ECB bu yıl için enflasyon tahminini %0,7'den %0,6'ya revize etmiştir. 2015 ve 2016 enflasyon tahminleri ise değiştirilmemiş, sırasıyla %1,1 ve %1,4'te tutulmuştur. Jeopolitik gelişmeler, kurdaki hareketlilik ekonomide toparlanma önünde risk teşkil etmektedir. ECB jeopolitik gelişmeleri ve kurdaki hareketlerin etkilerini yakından izlemektedir. Euro Bölgesi ülkelerinin genelinde reformların hızlarının artırılmasının, ve bütçe reformlarının kazanımlarının kaybedilmemesinin gerektiği düşünülmektedir. Şu anda faizler düşük bir eşikte bulunmaktadır. Faizlerde daha fazla teknik önlem alınmasının mümkün olmadığı düşünülmektedir. Varlık alımları özel sektör varlıklarına ya da kamu sektörü varlıklarına ya da her ikisine birden dayalı olabilir. Şu aşamada varlık alım programının büyüklüğünü söylemek güçtür. Alınacak danışmanlık hizmeti programın tasarıma katkı yapacaktır. Varlığa dayalı menkul kıymet alımları gayrimenkul sektörünü de, reel sektöre verilen kredileri de içerecek olup, hedefli LTRO'yu güçlendirecek bir önlem olarak görülebilir. İngiltere Merkez Bankası (BOE) politika faizini beklendiği gibi %0,5'te bırakarak, faizi rekor düşük seviyede tutma politikasını devam ettirdi. Merkez Bankası, varlık alım programının büyüklüğünü de değiştirmeyerek GBP 375 milyarda bıraktı. İngiltere'de politika faizi Mart 2009'dan bu yana %0,5'te bulunuyor. ABD'de bu yılın ikinci çeyreğinde tarım dışı verimlilikteki artış %2,5'ten %2,3'e revize edildi. Enflasyonun ve kâr baskılarının bir göstergesi olan ve FED'in yakından takip ettiği birim işgücü maliyetinde daha önce %0,6 olarak açıklanan artış ise %0,1 düşüşe revize edildi. 4 Günlük Bülten 05 Eylül 2014 VERİ GÜNDEMİ Yurtiçinde makro veri açısından sakin bir gün yaşanırken; Almanya sanayi üretimi, Euro Bölgesi 2 .çeyrek GSYH, Fransa tüketici güven endeksi açıklanacaktır. Günün en önemli maddesi ABD tarım dışı istihdam ve işsizlik oranı verisi olacaktır. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5