1965 yılı Dış Ticareti : Üç yıldır uygulanmakta olan Kalkınma

— 107 —
1965 yılı Dış Ticareti :
Üç yıldır uygulanmakta olan Kalkınma Plânında öngörülen ekonomik ve sosyal hedeflere ulaşılabilmesinde
sağlanmasının ve dolayısiyle ihracat gelirlerimizin artırılmasının önemli yeri vardır. Bu sebeple 1965 program
düşme eğiliminde olmıyan ve yıldan yıla kararlılık gösteren yarı mamul ve mamul ürün ihracatının teşviki, tu
dışındaki işçi gelirlerinin artan ölçüde yurda getirilmesi, döviz giderlerinde tasarruf sağlanması gibi denge sağ
rulması öngörülmüştür.
1965 yılı ihracat tahminleri yapılırken sektörlerdeki gelişmeler, ihracat potansiyeli, dış piyasalardaki t
meler ve rakip ülkelerin durumu gözönünde tutulmuştur.
Birinci Beş Yıllık Plânda 1965 yılı için 393,5 milyon dolarlık ihracat öngörülmüştür.
1965 programında ise, sektör programları bölümü ile dış ticaret sektörü bölümünde öngörülen tedbirler tüm
diği takdirde 1965 yılı ihracatının, plân tahminini % 4 ve 1964 programını % 9,3 aşarak 410 milyon doları bula
1965 yılı ithalât tahminlerine gelince bu mevzuda daha önceki yıllarda olduğu gibi ithalâtın yatırım ham m
deki ayırımı esas alınmıştır. Bu tahminler daha sonra toplanarak genel ithalât ihtiyacı tesbit edilmiştir. 1965 pr
miktarı; 294 milyon doları yatırım maddeleri, 291 milyon doları hanı maddeler, 80 milyon doları da tüketim
dolar tahmin edilmiştir.
Aynı şekilde 1965 yılı yatırım malları ithalâtı ihtiyacının aynı yıl içinde yapılacak toplam yatırımların % 2
halât ihtiyacının, 1964 e oranla imalât sanayiindeki üretim artışına paralel olarak % 14,5 artacağı ve tüketim
yılı seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilmiştir.
1965 yılı fiilî durumuna gelince; Bahis konusu yıl içinde Ocak - Eylül devresi ihracatında 1964 yılının aynı d
me kaydedilmiş ve Ocak - Eylül devresi itibariyle 1964 de 228 063 000 dolar olan ihracatımız 1965 de % 28,43 or
lara yükselmiştir.
İhracattaki bu artış bütün bölgeler için varittir.
İhracatımızdaki bu gelişme esas itibariyle canlı hayvanlar, balık, hayvani iptidai maddeler, sebze ve meyv
van yemleri bakır, tütün, debagat ve boyacılık hulâsaları, yün kıl, tiftik gibi, esas itibariyle geleneksel ihra
mekle beraber, ihraç maddelerinin bünyesini değiştirme yolundaki gayretlerimiz neticesinde 1965 yılında 28 çeş
Bu konuda bilhassa sanayi mamullerimiz ihracatını teşvik maksadiyle 261 sayılı Kanun çerçevesinde verg
hız verilmiş ve yeniden 24 mamulün ihracatında iade olunacak vergi nispetleri tesbit edilerek bunların ihracı
Ayrıca 4 Temmuz 1965 tarihinde ilân edilen yeni dış ticaret rejimimiz ile ihracat formalitelerinin azaltılma
prensiplerinin esaslarını teşkil eden alenilik, genellik, eşitlik ve istikrarlılık tatbikatına önem verilmiştir.
(55) imtiLara.li tabloda 1964 ve 1965 yılları Ocak - Eylül devreleri itibariyle muhtelif bölgelerle olan dış t
tablolarda da aynı devreler içinde kıymet ve miktar olarak ihracatımızın muhtelif maddeler arasında dağılışı göst