M. Meclisi B : 83 23 . 5 . 1974 O : 2 hür teşebbüsü, hür

M. Meclisi
B : 83
23 . 5 . 1974
hür teşebbüsü, hür teşebbüs fikrini ezmek ve
bertaraf ©tmek demek değildir. Vatandaşın
ekonomik 'özgürlük içinde istediği işi tutabil­
me özgürlüğünü, vatandaşın bir şeye sahip ol­
ma özgürlüğünü hiçe- saymak delmek değildir.
Yine ibu himaye, vatandaşı devlet denilen.
rakipsiz patronun esiri yapmak demek ide de­
ğildir. Sosyal hukuk devleti, fukaralıkla, se­
faletle,- çaresizlikle savaşır. Güçlü olana bu
yolda görevler verir. Vergi adaletini, âdil üc­
reti, sosyal 'adaleti sağlamaya çalışır. Ama;
fertlerin çalışma ve kazanma arzularını körletfmez. İş imkânlarını 'baltalamaz. Servet ve ge­
liri müsadere ve keyfî müdahaleye açık bırak­
maz; (taksime, talana cevaz 'vermez. ISosyal
hukuk devletinde sosyalliğin sınırı, hukukla,
-Anayasa ile çizilmiş ve tayin edilmiştir.
Değerli milletvekilleri, hür ve uygar ülIkelerde olduğu gibi, Türk işçi hareketi ve
Türk sendikacılığı 'da demokratik rejimin ese­
ridir. ıŞunu ibir ıgerçdk olarak (kalbul etmek ge­
rekir ki, bütün özgürlüklerin işlediği, bütün
özgürlüklerin saygı gördüğü, tüm özgürlükle­
rin teminat altında bulunduğu 'sürece, sendika
Ve işçi hareketi özgürlüğümden de söz etmek
iimkâını olacaktır. Çalışma özlgürlüğü, topllu
ücret pazarlığı özgürlüğü, herkesin istediği işi
tutabilme özgürlüğü, hür teşelbbüs özgürlüğü,
insanın ıbir şeye sahip olma özgürlüğü varışa,
sendika ve işçi hareketi özlgürlüğü de olacak­
tır. Özgürlüklerden biri tehlikeye girerse, ve­
ya tehlikeye sokulmak istenirse, özgürlükler­
den «birine doğrudan veya dolaylı karşı tavır
alınırsa, diğer özgürlüklerin güven içinde iş­
lerliğinden baıhisetımek mümkün değildir. Şu­
nu belirtelim ki, Türk sendikacılığı ve Türk iş/çi hareketi hisse değil, akla ve vatanperverliğe
dayanır. Türk işçi hareketi tüm özgürlüklere,
adalete ve barışa açıktır.
Sayın milletvekilleri, sendikalar siyasî te­
şekküller değildir. Ancak, Türk işçi hareke­
ti elbetteki Türkiye genel politikasına müessir
olacaktır. Bugüne 'kadar olmadığını ileri sür­
mek de açıkça -gerçeğe aykırıdır.
Adalet Partisi olarak, -biz daima, işçi bü­
tünlüğü fikrinin yanındayız. Yanında olmaya
da devam edeceğiz. HJanigi siyasî kanaati ta­
şırsa taşısın, Tür'k işçisinim ve sendikacısının
'bütünlüğünün ve haklj. ımü©a)deıîeısinin yanında
- _
O : 2
devamda kararlıyız. Biz parçalayıcı, bölücü
ve za'fa düşürücü olmayacağız. (Sendikacılığı
kundakçılık haline getirmeye ve vasıta olarak
kullanma niyet ve davranışlarının daima kar­
şısında olacağız.
Muhterem milletvekilleri, sırası gelımişkeııii
ifade edeyim; Türk sendikacılık hareketinde'
aynı işkolunda birden fazla sendikaların kurul­
masının imkân dahilinde olması, Türkiye'nin
içinde 'bulunduğu koşullar itibariyle işçilerin
aleyhine olmaktadır. Gerek bu hususu ve ge­
rekse geçen zaman içimde tatbikatta meydana
çıkan boşlukları nazara alarak 274 sayılı Ya­
sada yeniden bir düzenlemeye gidilmelidir.
Sayın milletvekilleri, burada üzülerek bir
hususa değinmek istiyo'rum; 'Sayın Çalışma
'Bakanı sırf kendi siyasî kanaatlerine ters dü­
şen sendika yöneticierinin yönettiği (bir sendi­
kayı, sözüm ona, ezmek ve buna mukabil kendi
saflarınldaki yöneticilere ait bir sendikayı güç­
lendirmek için, Türk - İş'm mütalaasını dahi
almadain, Işkolları Yönetmeliğinde haksız bir
değişikliğe gitmiştir.
Yine yanımda, -aslı ıSayın Başbakana gön­
derilmiş - 'bir diğer sendikaya ait haksız ve
partizanca yapılmış muamelelerle ilgili şikâyet
yollu ve d dinlendirilmiş 'bir başka müracaat da
vardır. Keza Ankara'da işyeri seviyesinde faa­
liyet gösteren bir başka sendikanın da, An­
k a r a Belediyesi tarafından yapılan haksızlıkla­
rına ait bir diğer müracaatı 'da vardır.
'Muhterem arkadaşlarım, Çalışma Bakanlı­
ğı ibir kamu kuruluşudur. Kamu kuruluşları,
özellikle icra, tarafsız olmaya, âdil olmaya ımechurdur. İcra tarafsızlığa gölge düşürecek, gü­
veni yitirecek ve adalet duygusunu zedeleyecek
ibir (davranış içine 'girmemelidir. Şunu iyice
bilmek gerekir ki, vatandaşa hak ve hayat
güvenliği veren adalettir. Bu millet, hürriyet
ıdiye bir hak tanımadığı zamanlarda bile, ada­
leti tanımış ve aramıştır.
ıSaym milletvekilleri, ISayın Bakan şimdi
cevap olarak diyebilirler k i ; «Efendim, kanun
yolları açıktır. Kanun yoluna başvursunlar.»
Doğrudur, kanun yolları vardır, -kamun yolla­
rı açıktır; ancak hukuk devletinde herkes, her
görevli, hukuk içinde kalmaya, âdil ve taraf­
sız olmaya mecburdur. Kanun yolunun, yangı
yolunun varlığı hukuk dışına çıkımanın, taraf-
730 —