EDİNSEL YANITIN HÜCRESEL MEKANİZMALARI T LENFOSİTLERİ Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD T Hücre Gelişiminde Timus Kemik iliği fetal karaciğer Timus Korteks Medulla Pozitif seçim Pozitif seçim Pozitif seçim Periferik doku T HÜCRE GRUPLARI CD3+ T HÜCRE RESEPTÖRÜ ANTİJENE ÖZGÜL αβ γδ %95 <%5 CD4+ CD8+ %20-25 %50-60 SİTOTOKSİK YARDIMCI Th1 (Helper) Th17 CD4-CD8- THR tipine göre Yardımcı reseptörüne göre Sitokin salgısına göre Th2 LENFOSİT DOLAŞIMI Naif T Hücreleri lenf düğümlerini dolaşır ve antijen bulur Naif T hücreleri lenf düğümünde aktiflenir ve efektör hücreler gelişir Efektör T hücreleri infeksiyon bölgesinde aktiflenir; mikrop etkisizleştirilir NAİV T HÜCRE AKTİVASYONUNDA YER ALAN ETKİLEŞİMLER: İMMÜNOLOJİK SİNAPS MOLEKÜL LİGAND HÜCRE • THR ANTİJEN-MHC ASH • CD3 • CD28 B7-1/B7-2 SİNYAL GEÇİŞİ ASH • CD4/CD8 HLA II/HLA I ASH • İNTEGRİN İNTEGRİN ASH LENFOSİT AKTİVASYONU Mikroplara doğal immun yanıt Doğal bağışıklıkla uyarılan moleküller Lenfosit çoğalması ve farklılaşması Edinsel immun yanıt Yapışma Moleküllerinin Rolü İntegrin aktivasyonu Zayıf yapışma T hücre yanıtı gelişmez Kemokin ve antijen tanıma kemokinlerle integrinleri etkiler T hücre-ASH yapışması Kümeleşme ve integrinlerde avidite artışı ile güçlü T hücre –ASH yapışması: T hücre yanıtı Yardımcı T Hücresinin Yönelimi Th1 ye yönlendirici faktör Naiv Th hücresi İFNγ TNFβ Th1 yönlendirici sinyal Dendritik hücre Th2 yönlendirici sinyal İL-4 İL-5 İL-13 Th2 ye yönlendirici faktör T Lenfosit Dolaşımı Lenf düğümü Kan damarı Arter Aktif (efektör) T hücre Periferik doku Özel endotel hücre Efferent lenfatik damar Naif T hücresi AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002 Efektör T Hücrelerinin Periferdeki Etkileşimleri CD4+ hücreler dokuda antijeni tanır CD4+ T hücreler ve makrofajlar karşılıklı birbirini aktifler Yanıtın söndürülmesi: Ölüm ya da T hücre baskılanması Lökosit çağrısı (Kemotaksisi) Lökosit aktivasyonu Th1 İL-12 İFN-γ İFN-γ İFN-γ Efektör işlevler: •Makrofaj aktivasyonu •Bazı antikor izotiplerinin üretimi Th1 İşlevleri Naif CD4+ T hücresi B hücre Makrofaj aktivasyonu (Mikrop öldürmenin güçlenmesi) Kompleman bağlanması ve opsonizan IgG antikorları Antikor desteği ile fagositozun artışı Makrofajların Aktivasyonu Makrofaj aktivasyonu Makrofaj yanıtı Fagosite edilmiş mikrobun öldürülmesi CD40L-CD40 Mikrop içeren hücre MHC ve eş-R artışı Antijen sunumu artışı İFN-γ Efektör CD4+ T hücresi (Th1) Sitokin salgısı: TNF, İL-1, İL-12, İL-23, kemokin Makrofaj- Yardımcı T Hücre (CD4+) Etkileşimi Antijen olarak mikrobu sunan makrofaj Naif CD4+ T hücresi İL-12 İFN-γ Makrofaj aktivasyonu: Mikrobun öldürülmesi AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002 Efektör CD4+ T hücresi (Th1) Th2 İL-4 İL-4 İL-4 Efektör işlevler: •İgE üretimi •Eozinofil aktivasyonu •Mukozal salgılar Th2 İşlevleri Helmintler veya protein antijenler Naif CD4+ T hücresi Çoğalma ve farklılaşma Makrofaj aktivasyonu Antikor üretimi Mast hücre degranülasyonu (Fibrozis ve onarım) Barsak mukus salgısı ve barsak hareketleri Eozinofil aktivasyonu Th17 İL-6 İL-1 TGF-β Efektör işlevler: •İnflamasyon •Bariyer işlevleri (Epitel) Th17 İşlevleri Naif CD4+ T hücresi Anti-mikrobik peptit İnflamasyon Nötrofil yanıtı Bariyer işlev artışı HÜCRE İÇİ MİKROBA YANIT Veziküle alınmış mikroplu fagosit CD4+ efektör T hücresi (Th1) Sitoplazmasında mikroplu hücre CD4+ efektör T hücresi (Th17) CD8+ T hücresi (STL) Sitokin salgısı Makrofaj aktivasyonu Hücreiçi öldürme İnflamasyon Mikrobun öldürülmesi İnfekte hücrenin yok edilmesi Yardımcı T Hücre İşlevleri İmza Immün Yanıtı Konak Koruması Hastalıkta Rolü Makrofaj aktivasyonu İgG üretimi Otoimmun hastalıklar Kronik infeksiyonda doku hasarı Mast hücre ve eozinofil aktivasyonu İgE üretimi Makrofaj onarım uyarısı Allerjik hastalıklar Monosit ve nötrofil ağırlıklı inflamasyon Organa özgül otoimmünite