ESDEP kapsamında TOKİ tarafından mali kaynağı sağlanmış

EKONOMİK GELİŞMELER
Temmuz - 2011
AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
EKONOMİK RAPOR – TEMMUZ 2011
İÇİNDEKİLER……………………………………………………………………………..….
1
GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)…..................................................
2
İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ…………………………..……
2
İTHALAT – İHRACAT VE DIŞ TİCARET AÇIĞI………………………………………
3
TURİZM GELİRİ ve GİDERİ……………………………………….………………………
4
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE)………………………………………………
4
ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (ÜFE)…………………………………………………………
5
GRAFİKLER
Grafik 1 : Dış Ticaret Grafiği……………………………………………………………..
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
3
1
EKONOMİK RAPOR – TEMMUZ 2011
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH)
 2011 yılı birinci döneme ilişkin hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla değeri bir önceki
yıla göre sabit fiyatlarla %11,0 artış göstermiştir.
 Üretim yöntemi ile hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla tahmininde, 2011 yılı birinci
üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla gayri safi
yurtiçi hasıla %17,9’luk artışla 284 868 Milyon TL olmuştur.
 2011 yılının birinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit
fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla %11,0’lık artışla 25 896 Milyon TL olmuştur.
 Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYH 2011 yılı birinci üç aylık
döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %11,0’lık artış gösterirken, mevsim
ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri bir önceki döneme göre %1,4
artmıştır.
İstihdam – İşsizlik ve İşgücü Hareketleri
 Mayıs 2011 döneminde kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı
dönemine göre 1 milyon 8 bin kişi artmıştır.
 2011 yılı Mayıs döneminde, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın aynı
dönemine göre 979 bin kişilik bir artış ile 72 milyon 218 bin kişiye, kurumsal olmayan
çalışma çağındaki nüfus ise 1 milyon 8 bin kişi artarak 53 milyon 439 bin kişiye
ulaşmıştır.
 Mayıs 2011 döneminde işgücüne katılma oranı % 50,5’tir.
 2011 yılı Mayıs döneminde, Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, bir önceki yılın
aynı dönemine göre 1,1 puanlık artışla % 50,5 olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemler
için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,8 puanlık artışla
% 72, kadınlarda ise 1,4 puanlık artışla % 29,8’dir.
 İşsizlik oranı % 9,4’tür.
 Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 296 bin kişi azalarak 2
milyon 550 bin kişiye düşmüştür. İşsizlik oranı ise 1,6 puanlık azalış ile % 9,4
seviyesinde gerçekleşmiştir. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 1,8 puanlık azalışla %
11,6, kırsal yerlerde ise 1 puanlık azalışla % 5,4 olmuştur.
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
2
EKONOMİK RAPOR – TEMMUZ 2011
İthalat – İhracat ve Dış Ticaret Açığı
 2011 Haziran ayında ithalat %41,7 arttı.
 Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan
geçici dış ticaret verilerine göre; 2011 yılı Haziran ayında, 2010 yılının aynı ayına
göre ihracat %19,3 artarak 11 388 milyon dolar, ithalat %41,7 artarak 21 586
milyon dolar olarak gerçekleşti. Aynı dönemde dış ticaret açığı 5 690 milyon
dolardan, 10 198 milyon dolara ulaştı.
 Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2011 Haziran ayında bir
önceki aya göre ihracatta %2,9, ithalatta ise %0,8’lik bir artış oldu.
 2010 Haziran ayında %62,6 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2011 Haziran
ayında %52,8’e geriledi.
 2010 Haziran ayında %43,8 olan Avrupa Birliği’nin (AB) ihracattaki payı, 2011
Haziran ayında %48,3’e çıktı. AB’ye yapılan ihracat, 2010 yılının aynı ayına göre
%31,6 artarak 5 499 milyon dolar olarak gerçekleşti.
 2011 Haziran ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. Bu ülkeye yapılan
ihracat 2010 Haziran ayına göre %40,2 artarak 1 182 milyon dolar olurken,
Almanya’yı sırasıyla İtalya (725 milyon dolar), İngiltere (673 milyon dolar), Irak
(667 milyon dolar) ve Fransa (576 milyon dolar) takip etti.
 Almanya ithalatta da, ilk sırada yer aldı. Bu ülkeden yapılan ithalat %58,7 artarak 2
197 milyon dolar olarak gerçekleşti. Almanya’yı sırasıyla Çin (1 980 milyon dolar),
Rusya Federasyonu (1 813 milyon dolar) ve ABD (1 487 milyon dolar) izledi.
 2011 Haziran ayında fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi, “motorlu kara
taşıtları ve aksam parçaları” (1 374 milyon dolar) olurken; bu fasılı “kazanlar,
makina ve cihazlar, aletler ve bunların aksam-parçaları” (1 029 milyon dolar),
“demir ve çelik” (919 milyon dolar), “örme giyim eşyası ve aksesuarları “ (788
milyon dolar) ve “elektrikli makina ve cihazlar, bunların aksam-parçaları” (669
milyon dolar) izledi.
 Haziran ayında; en yüksek ithalatı olan fasıl “mineral yakıtlar ve yağlar” (4 276
milyon dolar) oldu. Bu fasılı; “kazanlar, makina ve cihazlar, aletler ve bunların
aksam-parçaları” (2 817 milyon dolar), “demir ve çelik” (1 764 milyon dolar),
“motorlu kara taşıtları” (1 701 milyon dolar) ve “elektrikli makine ve cihazlar,
bunların aksam-parçaları” (1 530 milyon dolar) izledi.
Grafik 1. Dış Ticaret Grafiği
2010-2011 Ocak -Hazir an Dış Ticar et i
2010-2011 Hazir an Ayı Dış Ticar et i
150 000
25 000
21 586
119 610
120 000
Milyon Dolar
Milyon Dolar
20 000
15 233
15 000
11 388
10 000
9 543
5 000
83 398
90 000
65 632
60 000
54 717
30 000
2010
2011
İhracat
2010
2011
İthalat
2010
2011
İhracat
2010
2011
İthalat
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
3
EKONOMİK RAPOR – TEMMUZ 2011
Turizm Geliri ve Gideri

Turizm geliri geçen yılın aynı dönemine göre % 17,8 arttı.

Nisan, Mayıs ve Haziran aylarından oluşan II. Dönemde turizm geliri, geçen yılın
aynı dönemine göre % 17,8 artarak 5 372 189 266 $ oldu. Turizm gelirinin %
83,5’i yabancı ziyaretçilerden, % 16,5’i ise yurt dışında ikamet eden vatandaş
ziyaretçilerden elde edilmiştir.

Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile gerçekleştirmektedir. Bu
dönemde yapılan harcamaların 4 215 516 489 $’ını kişisel, 1 156 672 777 $’ını ise
paket tur oluşturmaktadır.

2011 II. Dönemde kişi başına ortalama harcama 575 $’dır. Bu dönemde
yabancıların ortalama harcaması 528 $, yurtdışında ikamet eden vatandaş
ziyaretçilerin ortalama harcaması ise 1 061 $’dır.

Ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre % 11,5 arttı.

2011 yılı II. Dönemde ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı 9 338 076 kişidir.
Bunun 8 503 837 kişisini yabancı, 834 239 kişisini ise yurt dışında ikamet eden
vatandaşlar oluşturmaktadır.

Turizm gideri geçen yılın aynı dönemine göre % 13,4 arttı.

Yurt içinde ikamet edip başka ülkeleri ziyaret eden vatandaşlarımızın
harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı dönemine göre % 13,4
artarak 1 325 688 593 $ olmuştur. Bunun 1 215 970 351 $’ı kişisel, 109 718 242
$’ı ise paket tur harcamalarıdır. Yurt dışını ziyaret eden 1 885 979 vatandaşın
kişi başı ortalama harcaması 703 $’dır.
Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE)

TÜFE’de aylık değişim %-0,41 olarak gerçekleşti.

2011 yılı Temmuz ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki
aya göre %-0,41 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %3,00, bir önceki yılın
aynı ayına göre %6,31 ve on iki aylık ortalamalara göre %6,37 artış
gerçekleşmiştir.

Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış %1,47 ile çeşitli
mal ve hizmetler grubunda gerçekleşmiştir. Temmuz ayında endekste yer alan
gruplardan eğlence ve kültürde %0,94, ulaştırmada %0,78, eğitimde %0,73,
lokanta ve otellerde %0,61, ev eşyasında %0,28, haberleşmede %0,19, konutta
%0,06, alkollü içecekler ve tütünde %0,01 artış, sağlıkta %-0,72, gıda ve alkolsüz
içeceklerde %-1,18, giyim ve ayakkabıda %-4,84 düşüş gerçekleşmiştir.

Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE’de en yüksek artış %12,98 ile çeşitli mal ve
hizmetler grubunda gerçekleşmiştir. Ulaştırma (%9,81), lokanta ve oteller
(%7,79), gıda ve alkolsüz içecekler (%7,65), ev eşyası (%7,22), giyim ve
ayakkabı (%6,93) artışın yüksek olduğu diğer harcama gruplarıdır.
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
4
EKONOMİK RAPOR – TEMMUZ 2011
Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)

ÜFE’de aylık değişim %-0,03 olarak gerçekleşti.

2011 yılı Temmuz ayında 2003 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki
aya göre %-0,03 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,18, bir önceki yılın
aynı ayına göre %10,34 ve on iki aylık ortalamalara göre %9,59 artış
gerçekleşmiştir.

Aylık değişim tarım sektöründe %-6,06, sanayi sektöründe %1,22 olarak
gerçekleşti.

Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre %-2,29 düşüş, bir
önceki yılın aynı ayına göre %1,83 ve on iki aylık ortalamalara göre %12,86 artış
gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre
%7,98, bir önceki yılın aynı ayına göre %12,13 ve on iki aylık ortalamalara göre
%8,86 artış gerçekleşmiştir.

ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en yüksek aylık
artış %4,37 ile metal cevheri alt sektöründe gerçekleşti.

Sanayinin üç sektöründen, imalat sanayi sektöründe %1,34, madencilik ve
taşocakçılığı sektöründe %1,20, elektrik, gaz ve su sektöründe %0,16 artış
gerçekleşmiştir.

Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, metal
cevheri (%4,37), iletişim teçhizatı imalatı (%4,16), ana metal sanayi (%3,69),
kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri (%3,31), ağaç ve mantar ürünleri
imalatı (%3,12), motorlu kara taşıtları imalatı (%2,33), elektrikli makine ve
cihazları imalatı (%1,74) alt sektörleridir. Buna karşılık tekstil ürünleri imalatı
(%-1,12), suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı (%-0,55), deri ürünleri imalatı
(%-0,36) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler olmuştur.
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
5