EKONOMİK GELİŞMELER Nisan - 2011

EKONOMİK GELİŞMELER
Nisan - 2011
AR-GE MÜDÜRLÜĞÜ
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
EKONOMİK RAPOR - NİSAN 2011
İÇİNDEKİLER……………………………………………………………………………..….
1
GAYRİ SAFİ YURTİÇİ HASILA (GSYH)…..................................................
2
İSTİHDAM - İŞSİZLİK VE İŞGÜCÜ HAREKETLERİ…………………………..……
2
İTHALAT – İHRACAT VE DIŞ TİCARET AÇIĞI………………………………………
3
TURİZM GELİRİ ve GİDERİ……………………………………….………………………
4
TÜKETİCİ FİYATLARI ENDEKSİ (TÜFE)………………………………………………
5
ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ (ÜFE)…………………………………………………………
5
GRAFİKLER
Grafik 1 : Dış Ticaret Grafiği……………………………………………………………..
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
4
1
EKONOMİK RAPOR - NİSAN 2011
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH)
 2010 yılı dördüncü döneme ilişkin hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla
değeri bir önceki yıla göre sabit fiyatlarla % 9,2 artış göstermiştir.
 Üretim yöntemi ile hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla tahmininde, 2010 yılı
dördüncü üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla gayri
safi yurtiçi hasıla %17,3’lük artışla 298 294 Milyon TL olmuştur.
 2010 yılının dördüncü üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit
fiyatlarla gayri safi yurtiçi hasıla % 9,2’lik artışla 28 015 Milyon TL olmuştur.
 2010 yılı gayri safi yurtiçi hasıla değeri cari fiyatlarla %16,0’lık artışla
1 105 101 Milyon TL, sabit fiyatlarla % 8,9’luk artışla 105 680 Milyon TL
olmuştur.
 2010 yılında kişi başına gayri safi yurtiçi hasıla değeri cari fiyatlarla 15 138 TL, ABD
doları cinsinden 10 079 Dolar olarak hesaplanmıştır.
İstihdam – İşsizlik ve İşgücü Hareketleri
 Şubat 2011 döneminde kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus geçen yılın aynı
dönemine göre 929 bin kişi artmıştır.
 2011 yılı Şubat döneminde, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın
aynı dönemine göre 877 bin kişilik bir artış ile 71 milyon 920 bin kişiye, kurumsal
olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 929 bin kişi artarak 53 milyon 152 bin
kişiye ulaşmıştır.
 Şubat 2011 döneminde işgücüne katılma oranı % 48,5’tir.
 Tarım dışı istihdam 1 002 bin kişi artmıştır.
 2011 yılı Şubat döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine
göre 1 milyon 535 bin kişi artarak, 22 milyon 802 bin kişiye yükselmiştir. Bu
dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 533 bin kişi, tarım dışı sektörlerde
çalışan sayısı 1 milyon 2 bin kişi artmıştır.
 Şubat 2011 döneminde istihdam edilenlerin % 24,4'ü tarım, % 20,4’ü sanayi, %
5,9’u inşaat, % 49,3'ü ise hizmetler sektöründedir. Önceki yılın aynı dönemi ile
karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payının 0,7 puan,
sanayi sektörünün payının 0,1 puan, inşaat sektörünün payının ise 0,6 puan
arttığı, buna karşılık hizmetler sektörünün payının 1,4 puan azaldığı
görülmektedir.
 İşsizlik oranı % 11,5’tir.
 Şubat 2011 döneminde işgücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların % 19'u
“tarım", % 10,7'si "sanayi", % 3,2'si "inşaat", % 19,2'si "hizmetler" sektöründe
çalışmış, % 47,9’u ise 8 yıldan önce işinden ayrılmıştır.
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
2
EKONOMİK RAPOR - NİSAN 2011
İthalat – İhracat ve Dış Ticaret Açığı
 2011 Mart ayında ithalat %44,1 artmıştır.
 Türkiye İstatistik Kurumu ve Gümrük Müsteşarlığı işbirliği ile oluşturulan geçici dış
ticaret verilerine göre; 2011 yılı Mart ayında, 2010 yılının aynı ayına göre ihracat
%19,6 artarak 11 836 milyon dolar, ithalat %44,1 artarak 21 647 milyon dolar
olarak gerçekleşti. Aynı dönemde dış ticaret açığı 5 130 milyon dolardan, 9 811
milyon dolara ulaştı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2011 yılı Mart
ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat ve ithalatın değişim oranları orijinal seri
ile aynı kalarak, sırasıyla %19,6 ve %44,1 oldu.
 2010 Mart ayında %65,9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, 2011 Mart ayında
%54,7’ye geriledi.
 2010 Mart ayında %45,9 olan Avrupa Birliği’nin (AB) ihracattaki payı, 2011 Mart
ayında %48,3’e çıktı. AB’ye yapılan ihracat, 2010 yılının aynı ayına göre %25,8
artarak 5 716 milyon dolar olarak gerçekleşti.
 2011 Mart ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu. Bu ülkeye yapılan
ihracat 2010 Mart ayına göre %35,5 artarak 1 239 milyon dolar olurken, Almanya’yı
sırasıyla İtalya (816 milyon dolar), İngiltere (645 milyon dolar), Irak (635 milyon
dolar) ve Fransa (626 milyon dolar) takip etti.
 Almanya ithalatta da, ilk sırada yer aldı. Bu ülkeden yapılan ithalat %51,4 artarak 2
105 milyon dolar olarak gerçekleşti. Almanya’yı sırasıyla Çin (1 933 milyon dolar),
Rusya Fedarasyonu (1 800 milyon dolar) ve ABD (1 618 milyon dolar) izledi.
 2011 Mart ayında fasıllar düzeyinde en büyük ihracat kalemi, “motorlu kara
taşıtları ve aksam parçaları” (1 555 milyon dolar) olurken; bu fasılı “kazanlar,
makina ve cihazlar, aletler ve bunların aksam-parçaları” (1 000 milyon dolar),
“demir ve çelik” (990 milyon dolar), “elektrikli makina ve cihazlar, bunların aksamparçaları” (745 milyon dolar) ve “örme giyim eşyası ve aksesuarları “ (738 milyon
dolar) izledi.
 Mart ayında; en yüksek ithalatı olan fasıl “mineral yakıtlar ve yağlar” (4 217 milyon
dolar) oldu. Bu fasılı; “kazanlar, makina ve cihazlar, aletler ve bunların aksamparçaları” (2 565 milyon dolar), “demir ve çelik” (1 698 milyon dolar), “motorlu
kara taşıtları” (1 671 milyon dolar) ve “elektrikli makine ve cihazlar, bunların
aksam-parçaları” (1 518 milyon dolar) izledi.
Grafik 1. Dış Ticaret Grafiği
2010-2011 Ocak -Mar t Dış Ticar eti
2010-2011 Mar t Ayı Dış Ticar eti
60 000
25 000
56 063
21 647
50 000
Milyon Dolar
Milyon Dolar
20 000
15 022
15 000
11 836
9 893
10 000
38 495
40 000
31 468
30 000
26 000
20 000
5 000
10 000
2010
2011
İhracat
2010
2011
İthalat
2010
2011
İhracat
2010
2011
İthalat
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
3
EKONOMİK RAPOR - NİSAN 2011
Turizm Geliri ve Gideri
 Turizm geliri geçen yılın aynı dönemine göre % 28,5 artmıştır.
 Ocak, Şubat ve Mart aylarından oluşan I. Dönemde turizm geliri, geçen yılın aynı
dönemine göre % 28,5 artarak 3.100.270.170 $ oldu. Turizm gelirinin
2.239.709.741 $’ı yabancı ziyaretçilerden, 860.560.429 $’ı ise yurtdışında ikamet
eden vatandaş ziyaretçilerden elde edilmiştir.
 Ziyaretçiler, seyahatlerini kişisel veya paket tur ile gerçekleştirmektedir. Bu
dönemde yapılan harcamaların 2.821.801.763 $’ını kişisel, 278.468.407 $’ını ise
paket tur oluşturmaktadır.
 2011 I. dönemde kişi başına ortalama harcama 705 $’dır. Bu dönemde yabancıların
ortalama harcaması 622 $, yurtdışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerin
ortalama harcaması ise 1.077 $’dır.
 Ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre % 17,2 arttı.
 2011 yılı I. Dönemde ülkemizden çıkış yapan ziyaretçi sayısı 4.398.235 kişidir.
Bunun 3.599.196 kişisini yabancı, 799.039 kişisini ise yurtdışında ikamet eden
vatandaşlar oluşturmaktadır.
 Turizm gideri geçen yılın aynı dönemine göre % 20,9 arttı
 Yurtiçinde
ikamet
edip
başka
ülkeleri
ziyaret
eden
vatandaşlarımızın
harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı dönemine göre % 20,9
artarak 1.196.797.473 $ olmuştur. Bunun 1.166.402.275 $’ı kişisel, 30.395.198 $’ı
ise paket tur harcamalarıdır. Yurtdışını ziyaret eden 1.646.577 vatandaşın kişi başı
ortalama harcaması 727 $’dır.
Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE)
 TÜFE’de aylık değişim %0,87 olarak gerçekleşmiştir.
 2011 yılı Nisan ayında 2003 Temel Yıllı Tüketici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya
göre %0,87, bir önceki yılın Aralık ayına göre %2,45, bir önceki yılın aynı ayına
göre %4,26 ve on iki aylık ortalamalara göre %6,79 artış gerçekleşmiştir.
 Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek artış %10,91
ile giyim ve ayakkabı grubunda gerçekleşmiştir. Nisan ayında endekste yer
alan gruplardan ev eşyasında %1,76, ulaştırmada %1,04, lokanta ve otellerde
%0,50, konutta %0,39, çeşitli mal ve hizmetlerde %0,27, eğitimde %0,25, sağlıkta
%0,11, eğlence ve kültürde %0,08 artış, gıda ve alkolsüz içeceklerde %-0,48,
haberleşmede %-1,84 düşüş gerçekleşmiştir. Alkollü içecekler ve tütün grubunda
değişim gözlenmemiştir.
 Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE’de en yüksek artış %8,21 ile çeşitli
mal ve hizmetler grubunda gerçekleşmiştir. Ulaştırma (%7,98), lokanta ve
oteller (%7,30), ev eşyası (%7,28), giyim ve ayakkabı (%5,74), konut (%4,86),
eğitim (%4,64) artışın yüksek olduğu diğer harcama gruplarıdır.
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
4
EKONOMİK RAPOR - NİSAN 2011
Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)
 ÜFE’de aylık değişim %0,61 olarak gerçekleşmiştir.
 2011 yılı Nisan ayında 2003 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Endeksi’nde bir önceki aya
göre %0,61, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,04, bir önceki yılın aynı ayına
göre %8,21 ve on iki aylık ortalamalara göre %9,17 artış gerçekleşmiştir.
 Aylık değişim tarım sektöründe %3,43, sanayi sektöründe %0,01 olarak
gerçekleşti.
 Tarım sektörü endeksinde, bir önceki yılın Aralık ayına göre %9,48, bir önceki yılın
aynı ayına göre %4,59 ve on iki aylık ortalamalara göre %15,77 artış
gerçekleşmiştir. Sanayi sektörü endeksinde ise bir önceki yılın Aralık ayına göre
%5,31, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,09 ve on iki aylık ortalamalara göre
%7,76 artış gerçekleşmiştir.
 ÜFE sonuçları sanayinin alt sektörleri bazında değerlendirildiğinde en
yüksek aylık artış %8,07 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımı alt sektöründe
gerçekleşti.
 Sanayinin üç sektöründen, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %0,28, imalat
sanayi sektöründe %0,13 artış, elektrik, gaz ve su sektöründe %-1,30 düşüş
gerçekleşmiştir.
 Bir önceki aya göre endekslerin en fazla artış gösterdiği alt sektörler, ham petrol ve
doğalgaz çıkarımı (%8,07), kağıt ve kağıt ürünleri imalatı (%2,35), plastik ve
kauçuk ürünleri imalatı (%2,03), elektrikli makine ve cihazları imalatı (%1,89) alt
sektörleridir. Buna karşılık ana metal sanayi (%-3,22), iletişim teçhizatı imalatı (%2,68), büro makineleri imalatı (%-2,38), tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı (%1,70), taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri (%-1,60), elektrik, gaz üretimi ve
dağıtımı (%-1,48) bir ay önceye göre endekslerin en fazla gerilediği alt sektörler
olmuştur.
TÜRKİYE ESNAF VE SANATKARLARI KONFEDERASYONU
5