1. bulut bilişimde veritabanı

1. BULUT BİLİŞİMDE VERİTABANI
Günümüzde lokal(yerel) veya uzak(remote) veritabanı bağlantısı olmadan çalışan program
neredeyse kalmamıştır. Uygulama ekranları aracılığı ile girdiğimiz veriler sonuç olarak
veritabanına kaydedilmekte, gerektiğinde tekrar sorgulama yapılarak tekrar ekranda
gösterilmekte veya raporlar alınabilmektedir.
Bulut veritabanını da uzaktaki bir veritabanı sunucusu olarak düşünebiliriz. Bu uzaktaki
veritabanının bulunduğu sunucu fiziksel olarak görülememekte ve sunucunun marka
modelini bilinmemektedir.
Normal şartlar altında veritabanı kullanmak istense ve bu istek için bir sunucu satın almak
istense;

gelecek dönemdeki veri boyutuna göre gerekli boyutta diski olan,

gelecekte doğabilecek işlem gücü ihtiyacını karşılayabilecek işlemci gücü olan,

gelecekteki yoğunluğa göre cevap verebilecek bellek kapasitesine sahip sunucu veya
sunucular alınması gerekirdi.
Bulut bilişim sayesinde bahsedilen tüm bu sorunlar çözüme kavuşmaktadır. Başlangıçta
temel ihtiyaçları karşılayan, bugünkü kapasite ve performans ihtiyacı için yeterli olan
veritabanı hizmeti ile başlayıp, gelecekte herhangi bir zamanda doğacak taleplerde isteğe
göre ölçeklenebilen veritabanı işlem gücü yapısı kurulabilmektedir.
Şekil 1.1 SQL Azure Ölçeklenebilirlik
1
Bazı bulut bilişim servis sağlayıcılarda gelen talep miktarına, yoğunluğa ve performans
kriterlerine göre, tanımlı kurallar sayesinde otomatik olarak kendini ölçekleyen veritabanı
servisleri bulunmaktadır. Buna örnek Microsoft SQL Azure gösterilebilir
2. MICROSOFT AZURE SQL
Microsoft SQL Azure, normal fiziksel sunucularda kullanılan ilişkisel veritabanı motoru SQL
Server ürününün Windows Azure platformunda konumlanmış veritabanı servisidir. SQL Azure
bulut tabanlı olması sayesinde;

uygun maliyetli ölçeklenebilirlik,

yüksek erişebilirlik ve

yönetimsel maliyetlerin düşürülmesi
gibi yararlara sahiptir.
Tier-1 seviyesindeki kalite ile kabul edilebilir performans, ölçeklenebilirlik, iş sürekliliği, veri
koruma sağlar ve sıfıra yakında yönetim gerektirmektedir. Microsoft Azure 10 farklı veri
merkezinde hizmet vermektedir.
Bu merkezler; Amerika Birleşik Devletleri bölgesinde US East(Virginia), US West(California),
US North Central(Illinois), US South Central(Texas) da, Avrupa bölgesinde Europe
North(İrlanda) ve Europe West(Hollanda) da, Asya Pasifik bölgesinde Asia Pasific
Southeast(Singapur), Asia Pasific East(Hong Kong), Japonya bölgesinde Japan First(Saitama
Prefecture) ve Japan West (Osaka Prefecture) da ve son olarak Brezilya Brazil
South(Önizleme aşaması) Sao Paula State lokasyonunda bulunmaktadır.
SQL Azure ile, binlerce veritabanı ölçeklendirmesi yapılabilmektedir. Yerel sistemdeki(Onsite)
veritabanları bulut üzerindeki SQL Azure’a replike edilerek herhangi bir yerel sistem felaketi
durumunda ayakta kalmış veritabanı sunucusu yaratılabilir. Kendi kendine veri kurtarma ve
farklı coğrafi konumlarda replike edilmiş veritabanlarından sağlanabilir. Programatic veri
tabanı yöneticisi gibi fonksiyonlar ile etkili geliştirme operasyonları yürütülebilmektedir.
2
Kendini kendini yönetebilme özelliği sayesinde sıfıra yakında oranda bakım ihtiyacı
olmaktadır. Servisin bir parçası olarak otomatik yama yapabilme özelliğine sahiptir.
Şekil 2.1 SQL Azure Logosu
SQL Azure’yi şuan kullanan firmalardan bazıları; 3M, Trek, Flavorms, Callaway, Samsung,
easyJet, Toyota, BMW dir.
SQL veritabanı aşağıdaki servis katmanlarına göre sınıflandırılmıştır:
Web and Business Editions: Hafif veritabanı yükü olan müşteriler için uygundur. Web
sürümü 5 GB’a kadar büyüyebilirken Business sürümü 150 GB’a kadar büyüyebilmektedir. Bu
sürümler Nisan 2015 tarihinden sonra kaldırılacaktır. Web ve Business sürümlere ait özellik
ve tahmini fiyatlama bilgisi Tablo-2.1 de görülmektedir.
Tablo 2-1 Web ve Business Sürümleri Veritabanı Tarifesi
Veritabanı Boyutu
Veritabanı Başına Aylık Fiyat
0-100 MB
$4,995
100 MB-1 GB
$9,99
1 GB – 10 GB
$9,99 (İlk GB İçin)
$3,996(Her Ek GB İçin)
10 GB – 50 GB
$45,96(İlk 10 GB İçin)
$1,996(Her Ek GB İçin)
50 GB – 150 GB
$125,88(İlk 50 GB İçin)
$0,996(Her Ek GB İçin)
Ek
Basic: Hafif veritabanı işlem yükü olan uygulamalarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır.
Standart: Bulut için tasarlanmış şirket iş uygulamalarına giriş seviyesindedir. Orta seviyede
performans ve iş sürekliliği özelliklerini taşımaktadır.
3
Premium: Kritik düzeydeki veritabanları için tasarlanmıştır. SQL veritabanı için en yüksek
performans seviyesini ve gelişmiş iş sürekliliği özelliklerini taşımaktadır.
Tablo 2-2 SQL Azure Servis Tipine Göre Taahhüt ve Ücret Planı
Servis Sürekliliği(Uptime SLA)
Veritabanı Boyutu Limiti
Kendi Kendine Kurtarma
Felaket Kurtarma
Veritabanı Çıktı Ünitesi
(Database Throughput Units)
Performans Hedefi
Fiyat
Basic
%99,95
2 GB
Son 24 Saat
Standart
%99,95
250 GB
Son 7 gün herhangibir
zaman
S1: Günlük:~0.65$
Aylık: ~20$
Premium
%99,95
500 GB
Son 35 gün
herhangibir
zaman
Aktif Coğrafik
Replikasyon, 4
okunabilir kopya
P1: 100 DTU
P2: 200 DTU
P3: 800 DTU
Saniyelik
Performans
İhtiyacı
P1: Günlük: 15$
Aylık: 465$
Farklı bir
bölgeye
kurtarma
5 DTU
Coğrafik replikasyon,
pasif kopya
Saatlik
Performans
İhtiyacı
Günlük:
0.08$
Aylık: ~2.50$
Dakikalık Performans
İhtiyacı
S2:Günlük: 3,23$
Aylık: ~100$
P2: Günlük: 30$
Aylık: 930$
S1: 15 DTU
S2: 50 DTU
P3: Günlük:120$
Aylık: 3.720$
SQL Azure üzerindeki fiyatlandırma politikası gün bazında yapılmaktadır. Database
oluşturulduğunda(Create) bu işlem tetiklenmektedir. Şirketler için 6 ve 12 aylık ön ödemeli
paketler ile %20-%32 oranında indirim sağlanabilmektedir.
Azure SQL Database'de en küçük fatura zaman birimi gündür. Gün içinde bir veritabanı
oluşturup kapatıldığında, veritabanını gün bitmeden kapatılsa bile bir gün üzerinden
faturalandırılma yapılır. Bu ücrete, sistemde veritabanı oluşturmaktan kaynaklanan kurulum
giderleri de dahildir. Benzer biçimde, Automated Export dışarı aktarmadan önce
veritabanının bir kopyasını oluşturduğundan, o gün için ikinci bir veritabanı gibi ücretlendirir.
Temel, Standart ve Premium katmanlarında, sürüme ve performans düzeyine bağlı olarak
sabit, öngörülebilir bir günlük fiyat üzerinden faturalandırılma yapılır. Ayrıca, performans
4
düzeyleri (örn. Temel S1 ve P2), her performans düzeyi için bir ay içerisinde kullandığınız
veritabanı sayısını görmeyi kolaylaştırmak açısından faturada ayrıca belirtilir.
Dışarı doğru giden veri(outbound) boyutunda ilk 5 GB/aylık bant genişliği ücretsizdir. Bu bant
genişliği aşıldığında kademeli olarak ücretlendirme yansımaktadır.
Çalışan bir veritabanının sürümü değiştirildiğinde veritabanının dahili olarak kopyalanması
gerekebilir. Standart veya Premium sürümüne veya sürümünden geçiş yaparken ya da
Standart veya Premium veritabanının performans düzeyini değiştirirken böyle bir durumla
karşı karşıya kalınabilinir. Bununla karşılaşma durumunda, veritabanın boyutuna bağlı olarak
bu süre birkaç dakika veya birkaç saat sürebilir. Veritabanını oluşturur oluşturmaz
veritabanının sürümünü veya performans düzeyini değiştirme işlemi, veri içeren
veritabanlarını yükseltmekten daha hızlı gerçekleşmektedir.
Bir veritabanının sürüm veya performans düzeyini değiştirme işlemi, düşünülerek ve bilinçli
olarak gerçekleştirilen bir eylem olmalıdır. 24 saat içerisinde bir veritabanının sürümünü veya
performans düzeyini etkileyen değişiklikler yapılabilmektedir.
5