CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ DERS BİLGİ FORMU Bölüm Yıl/yarıyıl Dersin adı Ders düzeyi (önlisans, lisans,vb) Dersin türü (Z/S) Dersin dili Kodu T+U saat Kredi AKTS Hemşirelik 3.Sınıf Bahar Dönemi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Lisans Zorunlu Türkçe HEM 3010 6+18 15 21 Varsa ön koşul dersleri Yok Dersin amacı Bu derste, öğrencinin 0-18 yaş grubu çocuklarda sık görülen hastalıklar, hastalıkların etyolojisi, yaygınlığı, belirtileri ve tedavisine yönelik bilgi kazanarak, çocukları biyo-psikososyal bütünlükte sistematik yaklaşımı kullanarak, etik duyarlılık içerisinde ele alma ve kanıt temelli hemşirelik bakım bilgi ve becerisini geliştirmesi amaçlanmaktadır. Dersin Öğrenim Hedefleri Öğretim sistemi Dersin İçeriği Çağlar boyu ve bugünkü değişik toplumlarda çocuğa verilen önemi anlayabilmesi Ülkemiz koşullarına yönelik çocuk sağlığı sorunlarını tanıyabilmesi Çocuk sağlığı sorunlarının çözümünde hemşirenin rolünü kavrayabilmesi Çocuğu aile ve çevresi ile birlikte ele alabilmesi Çocukta hastalık belirtisi olabilecek davranış ve fiziksel özellikleri tanıma Çocuklarda sık karşılaşılan sorunların ve hastalık/bozuklukların erken tanı, tedavi ve bakımında hemşire olarak kendi rolünü kavrama. Sağlığı konusunda değişik düzeylerde bağımlılık gösteren çocuğa bağımsızlığını kazanmasında yardım etme becerisi geliştirme Bütüncül bakımın önemini kavrama Hastalığın çocuk ve ailenin davranışlarına etkisini tanıma, bu stres döneminde onlara destek olabilme becerisi geliştirme Çocuk sağlığı ve ailenin sorunlarını saptayabilme ve uygun hemşirelik müdahalesine karar verebilme becerisi geliştirme Bakıma ilişkin uygulamalarda beceri kazanma Verdiği bakımın sonuçlarını değerlendirebilme becerisi geliştirme Çocuk sağlığı alanında disiplinler arası ekip yaklaşımının gerekli olduğu bilincini geliştirme Örgün Eğitim ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİNE GİRİŞ Dünyada ve Toplumumuzda Çocukların Sağlık Düzeylerinin Değerlendirilmesi Pediatri Hemşireliğinin Gelişimi Pediatri Hemşiresinin Amaçları, Rolleri ve İşlevleri Pediatri Hemşireliği Süreci Pediatri Hemşireliğinde Etik Konular PEDİATRİ HEMŞİRELİĞİNDE KAVRAMLAR STRES VE KRİZ Kriz Çocuk ve aile yaşamında krizli durumlar Krizle başetme Krize müdahale ÇOCUKTA AĞRI ve BEDEN İMGESİ KAVRAMI ÇOCUĞUN HASTALIĞI, HASTANEYE YATMA: ÇOCUK, AİLE ve HEMŞİRE Çocuğun hastalığının aile üzerine etkileri Hastaneye yatmaya karşı çocuğun tepkileri Hastaneye kabul Hastaneye yatan çocuğun ve ailesinin değerlendirilmesi 1 NORMAL YENİDOĞAN Normal yenidoğanın özellikleri ve değerlendirilmesi Ebeveyn- Bebek ilişkisinin sağlanması Hemşirelik bakımı YENİDOĞANIN SAĞLIK SORUNLARI Doğum travmaları Paraliziler Hiperbiluribinemi Diyabetik anne bebeği Hipoglisemi Hipokalsemi YÜKSEK RİSKLİ YENİDOĞAN VE AİLESİ Yüksek riskli yenidoğanın değerlendirilmesi ve sınıflandırılması Prematürite, Postmatürite Düşük doğum ağırlıklı bebek Yüksek riskli yenidoğanın sorunları (Sepsis, Respiratuar distres sendromu, Nekrotizan enterekolit) DOĞUMSAL ANOMALİSİ OLAN YENİDOĞAN MSS Defekti Olan Yenidoğan (mikrosefali, kraniostenozis, meningosel, hidrosefali meningomyelosel, , spina bifida ) KİS Defekti Olan Yenidoğan ( DKÇ, clubfoot, tortikolis) GİS Defekti olan Yenidoğan (yarık damak-dudak, Özefagal atrezi ve fistüller, anorektal anomaliler, herniler, omfolosel, Agangliyonik megakolon ) GÜS Defekti olan Yenidoğan( epispadias, hipospadias, konjenital, polikistik böbrek, ekstrofik mesane, inmemiş testis, fimozis) Konjenital Kalp Defekti olan Yenidoğan (patent ductus arteriozis, aort koarktasyonu, ventriküler septal defekt) KALITSAL METABOLİK HASTALİĞİ OLAN YENİDOĞAN VE AİLESİ Fenilketonüri Galaktozemi Maaple syrup hastalığı Yağ asitleri oksidasyonu ÇOCUKTA SIVI ELEKTROLİT DENGESİ SIVI ELEKTROLİT DENGESİ BOZULAN ÇOCUĞUN BAKIMI Çocukta Vücut Sıvılarının Kompozisyonu Sıvı-Elektrolit Dengesi Mekanizmaları Sıvı Elektrolit Dengesini Bozan Durumlar Gastroenter'ıt Su ve Sodyum Denge ve Dengesizliği Dehidratasyonlar Hipotonik (Hiponatremik) dehidratasyon Hipertonik (Hipernatremik) dehidratasyon izotonik (Normal) dehidratasyon Potasyum Dengesinde Değişimler Kalsiyum Dengesinde Değişimler KRONİK HASTALIKLI ÇOCUK VE AİLESİ Kronik hastalık tanısının çocuk ve aile üzerine etkileri Kronik hastalığa çocuk ve ailenin tepkileri Kronik hastalığa çocuk ve ailenin tepkilerini etkileyen faktörler Kronik hastalıkla başetme yöntemleri Kronik hastalıklı çocuğun bakımında disiplinler- arası yaklaşımın önemi Kronik hastalıklı çocuk ve aileye yönelik Hemşirelik bakımı Ailenin değerlendirilmesi Tanı zamanı desteklenmesi Ailenin başetme yöntemlerinin güçlendirilmesi Uzun süreli bakımın planlanması ONKOLOJİK SORUNU OLAN ÇOCUK VE AİLESİ Kanserli çocuğun hemşirelik bakımında amaçlar Kanserli çocuk ve ailesinin değerlendirilmesi Onkolojide genel tedavi yöntemleri ve semptomların rahatlandırılması ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE SIK GÖRÜLEN ONKOLOJİK SORUNLAR Lösemiler Beyin tümörü Lenfomalar Nöroblastoma Rabdomyosarkoma Retinoblastoma Kemik tümörleri Osteojenik sarkoma Ewing's sarkoma TERMİNAL HASTALIĞI OLAN ÇOCUK VE AİLESİ Terminal hastalığa hemşirenin tepkileri Terminal hastalıklı çocuk ve aileye yönelik Hemşirelik bakımı 2 HEMATOLOJIK SORUNU OLAN ÇOCUK VE AILESI ANEMİLER Fe eksikliği anemisi Sickle-cell anemi Talasemiler (Cooley's anemi) KANAMA BOZUKLUKLARI Idiopatik Trombositopenik Purpura (ITP) Aplastik anemi Hemofili Henoch-Schönlein Purpurası SOLUNUM SİSTEMİ SORUNU OLAN ÇOCUK VE AİLESİ ÜST SOLUNUM YOLU HASTALIKLARI Akut nazofarenjit Akut farenjit Akut tonsillit Akut otitis media Krup ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI Akut bronşit Bronşiyolit Pnömoni Bronşiyal astım Kronik solunum yolu hastalığı olan çocuk Astım Kistik Fibrozis Solunum sorunu olan çocuğun evde ve hastanede bakımı KONJESTİF KALP YETMEZLİĞİ OLAN ÇOCUK VE AİLESİ Konjenital kalp hastalıklı çocuğun hemşirelik bakımı Konjestif kalp yetmezliği olan çocuk ve ailesi Konjestif kalp yetmezliğinin fizyopatolojisi Konjestif kalp yetmezliği olan çocuğun hemşirelik yönetim NÖROLOJİK SORUNU OLAN ÇOCUK VE AİLESİ Nörolojik sorunu olan çocuğun değerlendirilmesi Bilinç Kaybı olan çocuğun bakımı Konvülsif Bozukluklar -Nonepileptik Nöbetler -Epileptik Nöbetler Serebral Palsy’li Çocuk ve Ailesi KAS-İSKELET VE KOLLOJEN DOKU SORUNU OLAN ÇOCUK VE AİLESİ Akut Romatizmal Ateş Juvenil Romatoid Artrit Osteomyelit Septik Artrit Muskuler Distrofi Spinal Müsküler Atrofi ENDOKRİN SİSTEM SORUNU OLAN ÇOCUK VE AİLESİ Diabetes Mellitus Tanı ve tedavisi Akut dönemde (Ketoasidoz) hemşirelik bakımı Uzun süreli hemşirelik bakımı Tiroid Fonksiyon Bozuklukları Paratiroid Fonksiyon Bozuklukları Adrenal Korteks Fonksiyon Bozuklukları GENİTO-ÜRİNER SİSTEM SORUNU OLAN ÇOCUK VE AİLESİ İdrar Yolu Enfeksiyonları (İYE) Nefrotik Sendrom (NS) Akut Glomerulonefrit (AGN) Veziko üretral reflü (VÜR) Akut Böbrek Yetmezliği (ABY) Kronik Böbrek Yetmezliği(KBY) PSİKOSOSYAL YÖNDEN RİSKLİ AİLE VE ÇOCUK Aile Sürecinde Psikososyal Risk Faktörleri Disfonksiyonel Ebeveynlik ve Riskli Aile Çocuk ihmal suistimali Mental sorunu olan çocuk Davranış bozukluğu olan çocuk Sosyal ve psikiyatrik bozukluğu olan çocuk Çocuk Sağlığını ilgilendiren sosyal sorunlar Evrensel çocuk Hakları ve Ülkemizdeki Çocuk Hakları PEDİATRİ HEMŞİRELİĞİNDE ÖZEL TEKNİK VE UYGULAMALAR Çocuk ile iletişim Aile ile iletişim Çocuk ve aile ile iletişimde ilkeler ve teknikler İşlemlere hazırlık Güvenlik gereksinimine Yönelik Uygulamalar 3 -Tespit Yöntemleri -İzolasyon Yöntemleri -Bebek/çocukta soğuk uygulama Solunum Fonksiyonuna Yönelik Uygulamalar -Oksijen verme -Postural drenaj uygulama -Trakeostomi bakımı -Buhar uygulama -Kardio-Pulmoner Resusitasyon Beslenme Fonksiyonuna Yönelik Uygulamalar -Nazogastrik ile besleme -Gastrostomi -Hiperelimantasyon Boşaltım Fonksiyonuna Yönelik Uygulamalar -Lavman -Ostomi bakımı Örnek Toplama Uygulamaları -İdrar örnekler -Gaita örnekleri -Kan örnekleri İlaç Uygulamaları -Oral ilaç uygulamaları -Parenteral ilaç uygulamaları -Lokal/topikal ilaç uygulamaları -Doz hesaplamaları 4