ÇUKUROVA Ü SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ SAĞLIK FİZİĞİ TEZSİZ YL PROGRAMI DERS AMAÇ VE İÇERİKLERİ Dersin Adı : Radyasyon Fiziğinin Temelleri ve Radyasyon Dozimetrisi (Z) Dersin Kodu : MEDF-501, Kredi: (3:0:3); AKTS: 8 Dersin Amacı : Bu kursun amacı radyasyon terapisi, diyagnostik ve nükleer tıp alanlarıyla ilgili olarak temel radyasyon fiziğinin kuramlarını ve uygulamalarını öğretmektir. İyonize eden radyasyon nedeniyle soğrulan dozun teorisini öğretmektir. Bu alanlar için ortak yapıyı oluşturan temel fizik prensiplerin üzerinde durmaktadır. Dersin İçeriği : Maddenin yapısı, Nükleer dönüşümler, x-ışınlarının üretilmesi, Kliniksel radyasyon jeneratörleri, İyonlaştırıcı radyasyonun etkileşimleri, İyonlaştırıcı radyasyonun ölçümü, x-ışını hüzmesinin niteliği, Soğrulan dozun ölçümü ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Nükleer Tıp Fiziği ve Klinik Uygulama (Z) Dersin Kodu : MEDF-502, Kredi: (2:2:3), AKTS: 7 Dersin Amacı : Bu dersin amacı temel nükleer tıp fiziğini, radnüklid hazırlamasını ve nükleer tıpta kullanılan aygıtları öğretmek, Nükleer tıpta kullanılan aygıtların kayıtlamalarını uygulamayla göstermek. Dersin İçeriği : Nükleer tıp fiziği, enstrumantasyon (radyasyon dedeksiyonu, anger sintilaston kameraları), radyokimya ve radyofarmasi (radyonüklidlerin üretimi, radyasyon dozu, iyonize radyasyonun biyolojik etkileri, tedavide kullanılan radyofarmasotikler), Nükleer tıpta radyasyon güvenliği (radyasyon güvenlik program, radyasyon maruziyet kaynağı, radyasyon yasal mevzuatı, radyasyon dozu, iyonize radyasyonun biyolojik etkileri), hasta bakımı ve kalitede iyileştirme, SPECT ve SPECT/CT nin ilkeleri (bilgisayarlı tek foton emisyon tomografisi, SPECT görüntüleme), PET aygıtı, Klinik PET/CT onkolojisi ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Medikal Fizikçiler için Radyobiyoloji ve Biyofizik (Z) Dersin Kodu : MEDF-503, Kredi: (3:0:3); AKTS: 8 Dersin Amacı : Biyolojik madde ve iyonize radyasyon etkileşmelerini, radyasyon etkilerinde dozyanıt ilişkilerini sayısal örneklerle öğretmek ve açıklamak Dersin İçeriği : Temel radyoloji kavramları, atomun yapısı, moleküler bağlar ve bağ enerjileri, elektromanyetik enerji ve iyonizasyon, insan biyolojisi, radyobiyolojinin temel ilkeleri, moleküler radyobiyoloji, hücresel radyobiyoloji, radyasyonun deterministik etkileri, radyasyonun stokastik etkileri, ödev1,2,3,4, final sınavı ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Diyagnostik Radyoloji Fiziği ve Klinik Uygulama (Z) Dersin Kodu : MEDF-504, Kredi: (2:2:3), AKTS: 7 Dersin Amacı : Bu dersin amacı radyodiyagnostikte kullanılan görüntüleme sistemlerinin temel fizik ilkeleri ve nasıl çekim yapıldığını öğretmek, bu aletlerin klinikte kullanım amaçları hakkında bilgi vermek Dersin İçeriği : Radyolojik terminoloji, ileri x-ışını görüntüleme (mamografi, fluoroskopi, dijital fluoroskopi), BT nin fizik aletleri, klinik bilgisayarlı tomografi (BT), Bilgisayarlı tomografiyle görüntüleme, Manyetik rezonansın (MR) fizik ve aletleri, manyetik rezonansla görüntüleme, Klinik MR, Ultrasonografinin (USG) fizik ve aletleri, tanısal ultrasonografiyle görüntüleme, klinik USG ---------------------------------------------------------------------1 Dersin Adı : Fizikçiler ve Mühendisler için Anatomi (Z) Dersin Kodu : MEDF-505, Kredi: (3:0:3); AKTS: 7 Dersin Amacı : İnsan vücudunun yapısını makroskopik ve kesitsel anatomi ile birlikte vermek. Dersin İçeriği : İnsan vücudunun medikal görüntüleme ile ilgili olarak çalışılmasına sistematik bir yaklaşım: iskelet (hareket) sistemi, solunum sistemi, kalp damar sistemi, sindirim sistemi, boşaltım sistemi, baş ve boyun, merkezi sinir sistemi. Dersler, kliniklerde görülecek olan iki ve üç boyutlu fonksiyonel görüntü örnekleriyle (CT, MRI, PET, SPECT, US, vb.) güçlendirilir. ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Radyoterapi Fiziği ve Klinik Uygulama (Z) Dersin Kodu : MEDF-506, Kredi: (2:2:3), AKTS: 7 Dersin Amacı : Bu kursun amacı temel radyoterapi fiziğini ve uygulamalarını öğretmek. Radyoterapide kullanılan cihazlar ve tedavi planlama sistemleri hakkında öğrencileri bilgilendirmek. Dersin İçeriği : Doz dağılımı, Dozimetrik hesaplama sistemleri, İzodoz dağılımları, Hastaya pozisyon verme ve sabitleme yöntemleri, Elektron ışını tedavisi, Brakiterapi, Tüm vücut ışınlama, Yoğunluk ayarlı radyoterapi ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : İnsan Vücudunun Yapı ve Fonksiyonu (Z) Dersin Kodu : MEDF-507, Kredi: (3:0:3), AKTS: 7 Dersin Amacı : Sağlıklı insanda hücre, doku ve sistemlerin çalışma mekanizmalarının kavramaktır. Dersin İçeriği : Hücre - doku fizyolojisi, uyarılabilir dokular, sinir sistemi fizyolojisi, kardiyovasküler ve solunum sistem fizyolojileri, sindirim ve boşaltım sistem fizyolojileri ile endokrin ve üreme sistem fizyolojisi. ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Radyobiyoloji Dersin Kodu : MEDF-508, Kredi: (3:0:3), AKTS: 7 Dersin Amacı : Radyasyonun molekül ve hücreye etkileri, hücre sağkalım eğrileri, radyasyonun bölünmüş doz-oran etkilerinin öğrenmeleri ve uygulamaları. Dersin İçeriği : Radyasyon soğurulmasının fizik ve kimyası, DNA ve kromozomun hasarı ve onarılmasının moleküler mekanizması, Hücre sağkalım eğrileri, Mitotik döngüde radyasyon duyarlığı ve hücre yaşlanması, Bölünmüş radyasyon ve doz-oran etkisi. Oksijen etkisi ve oksijenlenme, Radyasyon ve kanser oluşumu, Radyasyonun kalıtsal etkileri, Radyasyonun embriyo ve fetusa etkileri. Ara sınav, final sınavı, ödevler. ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Sağlık Fiziği (Z) Dersin Kodu : MEDF-509, Kredi: (3:0:3), AKTS: 6 Dersin Amacı : Radyasyon güvenliğinin biyolojik tabanını, dış ve iç radyasyon güvenliğini, sağlık fiziği aletlerini ve noniyonize radyasyon güvenliğini bilir, araştırır ve uygular. Dersin İçeriği : Atomik ve Nükleer yapı, Radyasyon kaynaklar, Radyasyonun maddeyle etkileşmesi, Radyasyon dozimetrisi, Radyasyon güvenliğinde biyolojik taban, Radyasyon güvenliği klavuzları, Sağlık fiziği aletleri, Dış radyasyon güvenliği, iç radyasyon güvenliği, Kritik durumlar, Radyasyon güvenliği ölçümündeki gelişmeler, İyonize olmayan radyasyon güvenliği. ---------------------------------------------------------------------2 Dersin Adı : Radyasyon Enstrümantasyon ve Ölçüm Laboratuvarı Dersin Kodu : MEDF-511, Kredi: (3:0:3), AKTS: 5 Dersin Amacı : Radyasyon Alet Kullanımı ve Ölçümü Laboratuvarının (RAKÖL) amacı farklı radyasyon detektörleri ve spektrometrelerinin tasarımı ve kullanımı üzerine bilgi vermektir ve bu bilgi aynı zamanda kliniklerde kullanılmakta olan temel ve gelişmiş radyasyon doz ölçüm tekniklerini de kapsar. Dersin İçeriği : RAKÖL’de radyasyon detector çalışmaları ve radyasyon doz ölçümleri için iki çalışma alanı bulunmaktadır: 1. Termolüminesans Dozimetresi ve Medikal Fizik Laboratuvarında TLD’ler, Radyokromik Film Dozimetreler, nanoDot OSL dozimetreler kullanarak ölçüm yapılmakta ve yarıiletken diyot detector ve gaz dolu detektör, Geiger Muller sayacı gibi kullandırılmaktadır. 2. Gülten Günel Nükleer Fizik laboratuvarı’nda radyasyon ölçümü yapan nükleer deteksiyon cihazları bulunmaktadır bunlar x ışını ve gamma ışını gibi iyonlaştırıcı radyasyona duyarlı olan ve bir yarıiletken diyot olan Germenium etektörü ve sıvı sintilasyon sayıcıdır. Toplam alfa beta sayıcısını kullanarak ölçüm yapılır. ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Tedavi Planlanması ve Klinik Uygulama Dersin Kodu : MEDF-516, Kredi: (3:0:3), AKTS: 6 Dersin Amacı : Kanser tedavisinde sistemlere göre bilgisayarlı tedavi planlamasının kullanımını ve klinik uygulamaları öğretmek Dersin İçeriği : Tedavi planlamasına giriş, Akciğer Kanserleri, Meme Kanseri, Baş-Boyun Kanserleri, Jinekolojik Kanserleri, Sarkomlar, Genitoüriner Kanserler, Lenfomalar, Gastrointestinal Kanserler, Çocukluk Çağı Tümörleri, Beyin Tümörleri, Lösemi, Palyatif Tedaviler, Benign Tümörler, Cilt Kanserleri ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Medikal Fizikte Radyofarmasi Dersin Kodu : MEDF-530, Kredi: (3:0:3), AKTS: 6 Dersin Amacı : Radyofarmasi ve radyofarmasötik tanımı, radyofarmasötiklerin hazırlanışı, özellikleri ve kullanımı hakkında bilgi edinmek. Dersin İçeriği : Radyofarmasi/Nükleer Farmasi tanım, Radyofarmasötik/radyonüklid tanım, İlaçlar ve Farmakoloji hakkında temel bilgiler, Radyonüklidlerin üretimi ve kullanılması, radyonuklid jeneratörleri, radyofarmosötiklerin formülasyonu, İdeal radyofarmasötiğin özellikleri, Teşhiste kullanılan radyofarmasötikler, tedavide kullanılan radyofarmasötikler, Radyofarmasötiklerin işaretlenmesi, kalite kontrolü, radyofarmosötiklerin biyokimyasal ve fiziksel özellikleri ve lokalize olma yöntemleri, itrahı, radyofarmasötik kullanımında dikkat edilmesi gereken noktalar, cihaz kullanımı. ---------------------------------------------------------------------Dersin Adı : Tıbbi Görüntüleme ve Analizi Dersin Kodu : MEDF-540, Kredi: (3:0:3), AKTS: 6 Dersin Amacı : Medikal görüntüleme sistemlerinin çalışma ilkeleri, görüntülerin özellikleri ve tanı için önemi Dersin İçeriği : Görüntüleme sistemlerinin fiziği, X-ışını fiziği ve sistemi, Radyografik görüntülerin özellikleri, Gelişmiş x-ışını görüntüleme teknikleri, CT fiziği ve sistemi, Klinik CT örneklerinin incelenmesi, MR fiziği ve sistemi, Klinik MR örneklerinin incelenmesi, PET fiziği ve sistemi, Klinik PET örneklerinin incelenmesi, Klinik PET/CT onkolojisi, final sınavı ---------------------------------------------------------------------3