RADYASYONDAN KORUNMA CEYLAN KORUCU RADYASYON NEDİR? Radyoaktif element denilen bazı elementlerin atom çekirdeğinin kendiliğinden parçalanarak etrafa yaydığı alfa, beta ve gama gibi ışınlara radyasyon denir. Yapay radyasyon ve doğal radyasyon olmak üzere ikiye ayrılır. NEDEN KORUNUYORUZ Radyasyondan tamamen arındırılmış bir ortamda yaşamamız ve ondan tümüyle korunmamız şimdilik mümkün gözükmemektedir. Ancak, bazı önlemler alarak maruz kalabileceğimiz radyasyon miktarını en aza indirmek için korunmalıyız. Radyasyondan Korunmada Temel Prensipler GEREKLİLİK : Uygulamanın zararlı etkileri göz önünde bulundurularak net bir fayda sağlamayan hiçbir radyasyon uygulamasına izin verilmemelidir. OPTİMİZASYON (ALARA ): Gerekliliği onaylanmış uygulamalarda ekonomik ve sosyal faktörler göz önünde bulundurularak bütün radyasyon ışınlamalarında mümkün olan en düşük dozun alınması sağlanmalıdır DOZ SINIRLARI:Kişilerin aldıkları doz eşdeğerleri komisyon tarafından tavsiye edilen doz sınırlarını aşmamalıdır. DOZ SINIRLARI Kişilerin ve gelecek nesillerin kabul edilemeyecek bir risk altına girmesini engelleyecek olan yaptırımdır. Bu bir kişinin alabileceği etkin eşdeğer dozun kesin bir şekilde sınırlandırılmasını gerektirir. Doz kısıtlamaları, kanser ve kalıtsal hasarlar gibi olasılığa bağlı etkilerin ortaya çıkışını kontrol altına almak için belirlenmiştir. RADYASYON GÖREVLİLERİ İÇİN Etkin doz yılda 50 mSv (tüm vücut) Etkin doz, birbirini takip eden beş yılın ortalaması 20 mSv (tüm vücut) Eşdeğer doz, göz merceği için yılda150 mSv Eşdeğer doz, eller, ayaklar ve cild için yılda 500 mSv Radyasyondan korunmada en etkili 3 yöntem; EN KISA ZAMAN:Radyoaktif kaynağın yakınında ne kadar az zaman geçirilirse o kadar az doza maruz kalınır. Belli bir zaman içerisinde bir radyoaktif kaynaktan maruz kalınacak doz Doz= (Doz Şiddeti) x (Zaman) ilişkisi ile hesaplanır. MESAFE EN UZAK MESAFE:Radyasyon kaynağından uzaklaştıkça, maruz kalınabilecek doz miktar azaltılabilir. Radyasyon, kaynağından uzaklaştıkça çevreye yayılır ve şiddetini kaybeder. Bir radyasyon kaynağından belli bir uzaklıkta iken maruz kalınabilecek doz miktarı Dr= D0 (r0/r)2 ilişkisi ile hesaplanır ZIRHLAMA EN KALIN ZIRHLAMA: Radyasyon dozunu azaltan diğer bir yöntem, radyasyon kaynağı ile kişi arasına bir engel konulmasıdır. Bu engeli oluşturan malzeme zırh olarak adlandırılır. Genel olarak,yüksek yoğunluklu maddelerden yapılmış malzemeler özellikle X ve gama ışınlarına karşı etkili bir korunma sağlarlar. YAPAY RADYASYON Tv ekranlarından (ön ve arkasından) en az 2 m uzakta bulununuz. YAPAY RADYASYON Güçlü elektromanyetik alanlar pineal bezden melatonin salgılanmasını etkiler saç kurutma makinesinin manyetik alanı yüksektir bu nedenle sürekli kullanmak yerine araklıklarla kısa süreli kullanınız. YAPAY RADYASYON Dinlendirici bir uykuya geçmek için en ideal koşulun yatak odasında tv ve pc bulundurmamak veya bu cihazların tamamen kapalı konumda olmasını sağlamak olduğunu hatırlayın. YAPAY RADYASYON Kullanmadığınız elektrikli aletleri kapalı tutunuz ya da fişten çıkarınız. Çünkü cihazlar stant by konumunda kaldığı sürece elektromanyetik kirlilik yaratıyor. YAPAY RADYASYON Düşük radyasyonlu bilgisayar ekranı kullanmaya özen gösteriniz ya da ekran filtresi kullanınız.Mümkünse plazma ekran tercih ediniz. DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM