Alzheimer hastalığı

ALZHEIMER HASTALIĞI
Alzheimer Hastalığı, bellekte ve öğrenme, konuşma,
akıl yürütme, yargılama, iletişim ve günlük yaşam
etkinliklerini sürdürme yetilerinde kademeli olarak
yıkıma ve davranışlarda değişikliklere yol açan
ilerleyici bir beyin hastalığıdır.Alzheimer Hastalığı,
halk arasında "bunama" diye adlandırılan demansın
en sık nedenidir.
 Alzheimer hastalığı, toplumun bütün gruplarını etkiler
ve sosyal sınıf, cinsiyet, etnik grup ya da coğrafi bölge
ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Ayrıca, Alzheimer
hastalığı yaşlılar arasında daha sıklıkla görülmekle
birlikte
genç
insanlar
da
bu
hastalıktan
etkilenebilmektedirler.


Alzheimer
Hastalığı
günümüzde
milyonlarca
kişiyi
etkilemektedir.
Alzheimer
Hastalığının
yaşlanmanın
normal bir sonucu olmadığının bilinmesi
çok önemlidir. Çünkü, hastalığı ortadan
kaldıran bir tedavi olmamakla birlikte,
hastalığın
belirtilerini
azaltabilen
ve
hastanın yaşam kalitesini iyileştirebilen
tedaviler bulunmaktadır.
Alzheimer Hastalığı'na neler sebep olur?
Günümüzde
Alzheimer
hastalığının
sebepleri
bilinmemektedir.
Ancak,
Alzheimer
hastalığına
sebebiyet vermeyen hususlar bellidir. Alzheimer
hastalığı:
Damar sertleşmesi yüzünden ortaya çıkmaz .
Beynin normalden az ya da fazla kullanılması
yüzünden ortaya çıkmaz .
 Enfeksiyon sonucu oluşmaz .
 Yaşlılık yüzünden oluşmaz, yaşlanma sürecinin doğal
bir parçası değildir .
 Alüminyum ya da diğer metallere maruz kalınması
yüzünden gelişmez.



Alzheimer’ın kesin sebepleri bilinmiyor
fakat
araştırmalar
bazı
ipuçları
veriyor.Çoğu beslenme yetersizliklerini
işaret
ediyor.Mesela
Alzheimer
hastalarının vücutlarında B12 ve çinko
seviyesinin düşük olduğu tespit edilmiş.
B vitaminleri zihinsel fonksiyonlar için
önemli.İşlenmiş gıdalar bu vitaminler
açısından fakir.Mesela beyaz un.Buğday
un haline getirlirken kepeği alınarak
üretiliyor.Halbuki buğday kepeği B
vitaminleri açısından çok zengin.

Alzheimer
hastalarında
ayrıca,karotenoid,,A ve E vitaminleri de
düşük seviyede.Bu maddeler antioksidan
özelliğe sahip ve serbest radikallerin beyin
hücrelerinde
hasara
neden
olmasını
engelliyor.
ALZHEIMER’IN 10 BELİRTİSİ
1- Bellek kaybı:
Yakın geçmişteki bilgileri ve olayları unutmak demansın (halk arasında bunama olarak
adlandırılır) en sık karşılaşılan sebebi olan Alzheimer Hastalığı'nın en önemli
bulgularından birisidir. Hasta giderek daha sık unutmaya başlar ve daha sonra bunları
hatırlayamaz.
2- Günlük yaşam işlevlerini yerine getirmede güçlük çekme:
Hastalar çoğunlukla günlük işlerini planlamada ve tamamlamada zorluk çekerler.
Yemek pişirme, telefonla konuşma ya da giysi seçme gibi belirli basamakları olan
işlerde giderek sorunlar yaşamaya başlarlar.
3- Konuşma güçlükleri:
Alzheimer hastaları kelime bulmakta zorluk çekebilirler, konuşurken takılabilirler,
kelimeler yerine tanımlar kullanabilirler, örneğin diş fırçasının adını hatırlayamayıp,
yerine "ağzım için kullandığım şu şey" diyebilirler. Bunun sonucunda söylediklerini ya
da yazdıklarını anlamak güçleşir.
4- Zamanı ve mekanları karıştırma:
Alzheimer hastaları günü, ayı, mevsimi karıştırabilir, evinin çevresi
gibi bildik tanıdık yerlerde kaybolabilir, nerede olduğunu unutabilir
veya orada ne işi olduğunu hatırlayamayabilirler.
5- Değerlendirme ve karar vermede güçlük çekme:
Alzheimer hastaları uygunsuz şekilde giyinebilirler, örneğin, sıcak
bir havada kat kat elbise giyme ya da soğukta ince bir kıyafetle
dolaşma gibi. Para kavramı, paranın alım gücü, paraları tanıma
bozulabilir, gereksiz alışverişler ortaya çıkabilir.
6- Soyut düşünme becerisinde güçlük çekme:
Alzheimer hastaları karmaşık zihinsel işleri gerçekleştirirken
olağandışı güçlükler yaşayabilirler.
7- Eşyaları yanlış yerlere koyma:
Alzheimer hastaları eşyaları olağan dışı yerlere koyabilir: örneğin,
ütüyü buzdolabına ya da saatini şeker kavanozuna. Ayrıca, sıklıkla
da eşyalarını koydukları yeri unuturlar.
8- Ruh hali ya da davranış değişiklikleri:
Alzheimer hastalarının ruh halleri, görünürde geçerli bir
neden yokken ani değişimler gösterebilir, örneğin aniden ve
orantısız bir şekilde sinirlenebilirler, çabuk ağlama ya da
içine kapanma, hayaller ya da yanlış algılamalar görülebilir.
9- Kişilik değişiklikleri:
Hastaların kişiliklerinde çarpıcı değişiklikler ortaya çıkabilir,
aşırı derecede kuşkucu, korkak ya da bir aile bireyine
bağımlı hale gelebilirler.
10- Sorumluluktan kaçınma:
Alzheimer hastaları çok pasif hale gelebilir, televizyonun
karşısında saatlerce oturabilir, fazla uyuyabilir ya da olağan
işlerini yapmak istemez hale gelebilirler.

Bireyin kendisi ya da yakınları tarafından
bu 10 belirtiden bir veya birkaçı fark
edildiğinde, zaman geçirmeden bir nörolog
veya psikiyatriste başvurulması, hastalığın
erken tanısı açısından önemlidir.
Antioksidanlar ve Alzheimer
Hastalığı

Gıdalarla veya ilaçlarla alınan vitamin E, C gibi antioksidan maddeler Alzheimer hastalığı
riskini azaltıyor mu? Son yıllarda yapılan çalışmalarda çelişkili bulgular yayınlamakta
olup bu konuda kesin karara henüz varılmamıştır. Bazı çalışmalarda gıdalarla veya ilaçla
alınan vitamin C ve vitamin E’nin Alzheimer hastalık riskini azaltmadığı
belirtilmiştir (Arch Nerol,2003;60:203). Diğer yandan aksi görüşü bildiren yayınlar da
vardır: 1990-1999 yıları arasında 55 yaşın üzerindeki 5395 kişi üzerinde yapılan
“Rotterdam çalışması”nda gıdalarla yüksek doz alınan vitamin E ve C’nin hastalık
riskini azalttığı kaydedilmiştir (JAMA,2002;287:3223). 65 yaşın üzerindeki 815 kişide dört
yıllık takiple yapılan “Chicago çalışması”nda da gıdalarla yüksek doz vitamin E
alanlarda, düşük miktarda vitamin E alanlara göre, hastalık geliştirme riskinin %70 daha az
olduğu belirtilmiştir (JAMA,2002;287:3230). Her iki çalışmada da ilaçlarla alınan
vitaminlerin bu bakımdan yararsız olduğu kaydedilmiştir.

Ocak 2004’te yayınlanan “Cache County” (Utah, ABD) çalışmasında vitamin E (400 IU
veya üstü) ve vitamin C (500 mg veya üstü)’yi birlikte alanlarda Alzheimer hastalığı
sıklığının daha az görüldüğü, vitamin E ve C nin tek başına içildiği durumlarda veya düşük
dozda vitamin E ve C içeren multivitamin preparatları içildiğinde ise aynı etkinin
görülmediği belirtilmiştir (Arch Neurol,2004;61:82). Araştırmacıılar yüksek dozda vitamin
E ve C’nin birlikte içilmesini önermişlerdir. Yüksek miktarda vitamin C içeren kaynaklar
narenciye türü meyveler, kivi, yeşil sebze, brokoli, lahana; vitamin E içerenler tahıllar,
fındık, ceviz, süt, ve yumurta sarısıdır.
Balık’tan Zengin Diyet Alzheimer
Hastalığı'nı Önleyebilir
ABD, Chicago “Rush-Presbyterian-St Luke’s”
tıp
merkezi’nde yapılan bir çalışmada haftada en az bir kez
balık yiyen kişilerde, bundan daha az yiyenler veya hiç
yemeyenlere göre, Alzheimer hastalığı gelişme riskinin
%60 daha az olduğu belirtilmiştir. Ayrıca yemeklerde
alınan toplam omega-3 çoklu-doymamış yağ asiti
miktarının da Alzheimer hastalığı riskiyle ters ilişkili olduğu
kaydedilmiştir.
Kaynak: Archives of Neurology 2003;60:940.
Folik Asit, Yaşlılık, Depresyon ve
Demans
Folik asit sinir sisteminin fonksiyonunu yapabilmesi için her
yaşta önemlidir. Folik asit eksikliği depresyon ve demans
(bunama) ile ilişkilidir. Folik asit davranışlarımızda, sosyal
ilişkilerimizde ve zihinsel fonksiyonlarımızda önemli etkiye
sahiptir. Yaşlılarda folik asit eksikliği Alzheimer hastalığı ile
vasküler (damarsal) demans riskini artırır. Eğer bu eksiklik
ağır derecede ise geri dönüşümü olan
folik asit
yetmezliğine
bağlı
demansa
yol
açar.
Kaynak:
BMJ
2002;324:1512.
Homosistein
Son yıllarda kanda yüksek yoğunlukta dolaşan bir aminoasit olan
homosistein adlı maddenin damar sertliği ve inme için risk faktörü
olduğu bulunmuştur. 2002 de yayınlanan bir prospektif çalışmada (N
Engl J Med, 2002;346:476) kandaki homosistein yüksekliğinin demans
ve Alzheimer hastalığı için de bağımsız ve kuvvetli bir risk faktörü
olduğu saptanmıştır. Bu görüşü daha önce de destekleyen yayınlar
mevcuttur. B grubu vitaminlerin alınması ile kanda homosistein düzeyi
düşürülmektedir. B vitamininden zengin yiyeceklerle veya ilaçlarla
yapılan tedavinin, bu nedene bağlı zihinsel yıkımı ve Alzheimer hastalığı
riskini azaltabileceği ümidi doğmuştur. Alzheimer hastalığı’nın risk
faktörleri üzerindeki tartışmalar halen devam etmekte olup kesin sonuca
daha varılmamıştır. Homosistein-Alzheimer riski ilişkisi de bu bağlamda
yerini
almaktadır.