HAYEF FEN VE TEKNOLOJİ 30.05.2016 DERS PLANI BÖLÜM I: Dersin adı Sınıf ve mevcudu Ünitenin Adı/No Konu Önerilen Süre 8/A - 20 öğrenci ÜNİTE I: Maddedeki Değişim ve Enerji Atomun Yapısı Kimyasal Bağlar: İyonik Bağ Ve Kovalent Bağ 40+40 dk. BÖLÜM II: Öğrenci Kazanımları/ Hedef ve Davranışlar Ünite Kavramları ve Sembolleri/ Davranış Örüntüsü Güvenlik Önlemleri (Varsa) Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri Kullanılan Eğitim TeknolojileriAraç, Gereçler ve Kaynakça *Öğretmen *Öğrenci Öğretme-Öğrenme Etkinlikleri: Dikkati Çekme Hedeften Haberdar Etme Kalıcı Sağlama ve Transferi Güçlendirme Öğrenme Rehberi Sağlama Uyarıcıları Sağlama Performansı Ortaya Çıkarma Amaç: Maddenin değişimi ve bu değişimin önemini çeşitli etkinliklerle kavramaları Kazanımlar 1: Atomların, elektronlarını birbirleriyle paylaşarak veya elektronlarını birbirlerine aktararak oluşturduğu basit bileşiklere örnekler vererek bu bileşiklerdeki kimyasal bağların yapısını ana hatlarıyla açıklar Enerji düzeyi, kovalent bağ, polar kovalent bağ, apolar kovalent bağ Anlatım ve sunu, beyin fırtınası, soru - cevap PC, projeksiyon cihazı, ses sistemi / wordpress, powerpoint, algodoo, excel, socrative, edmodo, moviemaker… Öğretmenin,”Bir Film izlerken,alışveriş yaparken ve bahçe sularken gördüğünüz maddeleri düşününüz.Çevrenizdeki maddeler neden bu kadar çeşitli olabiliyor?Bu çeşitlilik olmasa yaşantınız nasıl etkilenirdi ?” diye sınıfa sorulması Öğretmenin ,bu derste öğrendiklerinizle maddelerin neden bu kadar çeşitli olduğunu, bilmeyen ve merak eden kişilere nasıl anlatacaklarını öğrenmesi. Öğretmenin bu dersin sonunda maddelerdeki değişimlerin nasıl olduğunu,atomların birbirleriyle nasıl bağlandığını ve maddelerin neden bu kadar çeşitli olduğunu daha iyi anlayacaksınız demesi. Öğrencilere dersten önce görsel materyaller sağlamaları istenir. Power point sunumu esnasında kısa bir film izletilir. Öğrencilerin, 2. derste kendi getirdiği görsel materyaller ve öğrendikleri arasında tartışması ve 5 er kişilik gruplar halinde 5 er dk lık sunumlar hazırlaması istenir… Elementlerin en dış yörüngelerini 8 elektrona tamamlama eğilimleri, atomların birbirine bağlanmasına yol açar. Çünkü en dış yörüngesindeki elektron sayısını 8’ e tamamlamak için elektron alan atom (-), elektron veren atom ise (+) yükle yüklenir. (+) ve (-) yüklenmiş atomlar birbirini çekerler. Böylece bir bağ oluşur. Atomları bir arada tutan bağa “kimyasal bağ” denir. Özet Elektron alışverişi sonucu atomlar arasında meydana gelen elektriksel çekim kuvvetiyle oluşan bağa “iyonik bağ” ve bu şekilde oluşan bileşiklere “iyonik bileşik” denir. İyonik bağ, elektron almaya yatkın atom ile elektron vermeye yatkın atom arasında gerçekleşir. Atomun elektron almaya veya vermeye yatkınlığını elektron dağılımlarından anlıyoruz. En dış yörüngesindeki elektron sayısı 4 ve 4’ ten büyük olan atomlar elektron almaya, 4’ ten küçük olanlar ise elektron vermeye yatkındır. Atomlar arasında elektronların ortaklaşa kullanılmasıyla oluşan bağa “kovalent bağ” denir. Bu şekilde oluşan bileşiklere “kovalent bileşik” denir. Atomlar ortaklaşa kullanılan elektronlarla, en dış yörüngelerini 8’ e tamamlarlar ve böylece kararlı yapıya sahip olurlar. 11 p 12 n 17 p 18 n + (+1) ( -1 ) 11 p 12 n Na 17 p 18 n Cl Na atomu 11 proton 12 nötron 11 elektron Cl atomu 17 proton 18 nötron 17 elektron NaCl bileşiği 11 proton 17 proton 12 nötron 18 nötron 10 elektron 18 elektron Aynı cins atomların elektronları ortaklaşa kullanmalarıyla oluşan kovalent bağa “Apolar kovalent bağ” denir. Farklı cins atomların elektronları ortaklaşa kullanmalarıyla oluşan bağa “Polar kovalent bağ” denir. Apolar kovalent bağda atomlar, ortak kullanılan elektronları eşit kuvvetle çekerler. Polar kovalent bağda ise ortak kullanılan elektronlar eşit şekilde çekilmezler. Genellikle proton sayısı fazla olan atom diğer atomlara göre elektronları daha fazla bir kuvvetle çeker. Böylece elektronları daha fazla çeken atom kısmen (-), diğer atom ise kısmen (+) yüklenir. + O atomu O2 molekülü (Apolar) O atomu (+) (-) + H atomu F atomu HF molekülü (Polar) BÖLÜM III Ölçme-Değerlendirme: Bireysel öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-Değerlendirme Grupla öğrenme etkinliklerine yönelik Ölçme-Değerlendirme Öğrenme güçlüğü olan öğrenciler ve ileri düzeyde öğrenme hızında olan öğrenciler için ek Ölçme-Değerlendirme etkinlikleri Dersin Diğer Derslerle İlişkisi 1. İyonik bağ nedir? Nasıl meydana gelir? 2. Atomlar neden başka atomlarla bağ yapmak isterler? 3. Atomların elektron alma ve verme eğilimleri neye bağlıdır? 4. . 19K ile 12Mg atomları arasında iyonik bağ oluşur mu? Neden? 5. 3Li ile 9F atomları arasındaki iyonik bağ oluşumunu şekil çizerek gösteriniz 6.Polar ve apolar kovalent bağa örnek vererek, arasındaki farkı söyleyiniz. 7.Cl2, N2, H2O, NH3, HCl ve CO2 bileşiklerinde hangi tür kovalent bağ oluşur? BÖLÜM IV Planın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar Konu önerilen 4 ders saatinde işlenmiş ve değerlendirme etkinlikleri de tamamlanarak amacına ulaşmıştır. Gökhan Karakaplan Fen ve Teknoloji Öğr. Sevda Küçük Okul Müdürü