İğne Deliği Kamera

M. Kemal GÜLLÜ
• Fotoğraf Nedir?
• Fotoğraf Tarihine Genel Bir Bakış
İlk fotoğraflar
• Fotoğraf Makineleri
İğne deliği kamera
Makinelerin başlıca öğeleri
Fotoğraf makinesi çeşitleri
Fotoğraf
Fotoğraf, Yunanca foto (ışık) ve Graph ( grafik, çizim) sözcüklerinden
oluşan, basitçe ışıkla çizim yapmak anlamına gelen bir kelimedir.
Sadece fotoğraf sözünü inceleyerek bile, ışığın bu serüvende ne denli
önemli olduğunu kolayca anlayabiliriz.
Aslında fotoğraf severlerin en büyük amacı hep “ışığın peşine düşmek”
ve “güzel ve lezzetli ışığı” doğru bir şekilde gerek film, gerekse
algılayıcı düzlemine kayıt etmektir.
Bu konuda en önemli 2 yardımcımız;
•
fotoğraf makınesi (ışığı kaydedebilmek için),
•
objektif (ışığı film veya sensör düzlemine
taşıyabilmek için) tir.
Fotoğraf Tarihine Genel Bakış
İlk fotoğraf; Joseph Nicephore Niepce’in penceresinden görünüm, 1827
Fotoğraf Tarihine Genel Bakış
•
965-1038 Karanlık kutuyu ilk kullanan (Camera Obscura), Ortaçağ’da
güneş tutulması sırasında güneş ışınlarını incelemek isteyen zamanın
ünlü optik bilgini Basralı el-Hasan’dır.
•
Roger Bacon, 13.yy Arap yazmalarından öğrendiği “karanlık kutu”
nun ayrıntılı bir tanımını yapmış.
•
1460-1472 döneminde Leon Battista Alberti ve Leonardo da Vinci de
karanlık kutudan yararlanarak cisimlerin görüntülerini yansıtmış.
•
1553 Giovanni Battista Della Porta “Magiea Naturalis Libri IV” adlı
eserinde karanlık kutuyu etraflıca anlatmıştır (bu yüzden karanlık
kutunun ilk mucidi sayılır).
•
1568’de Danillo Barbaro, karanlık kutunun ışık gören deliğine bir
mercek yerleştirmiş ve görüntü kalitesini belirgin biçimde arttırmıştır.
Fotoğraf Tarihine Genel Bakış
•
Birçok değişiklik sonrasında; gerekli yerlere yerleştirilen ayna ve
mercek sistemiyle, karanlık kutuya bir resim masası niteliği
kazandırılmış ve saydam yüzeyinde meydana gelen görüntülerin
çizilmesinde kullanılmıştır.
Daha sonraları, görüntülerin kağıt üzerine elle çizilmesi yerine, bu tür
zorlukları ortadan kaldıracak tespitler aranmaya başlanmıştır.
Fotoğraf Tarihine Genel Bakış
•
•
1727’de Johann Heinrich Schulze, gümüş tuzlarının ışığa
tutulunca değişikliğe uğramasının nedeninin ışık olduğunu
açıkladı.
1777’lerde Scheele, mavi ve mor ışınların, kırmızı ışınlardan daha
etkin olduklarını kanıtladı.
•
1780, Johan Kaspar Lavater’in “silüet makinası”.
Fotoğraf Tarihine Genel Bakış
•
Bu geçen sürede ışığın etkisiyle, duyarlı maddeler üzerinde
görüntüleri tespit etmek konusunda birçok deneme yapıldı.
•
•
1813’de Joseph Nicepore Niepce, ışığa duyarlı bir levha
üzerinde kalıcı görüntüler elde etmeyi başardı.
1826’da Niepce, aynı işlemi karanlık kutuya da uyguladı.
1829’da, aynı konuyla uğraşan Louis-Jacques-Mande
Daguerre ile birleşerek ortaklık kurdu.
Fotoğraf Tarihine Genel Bakış
•
1837’de fizik bilgini Francois Arago tarafından, Daguerre’in Metodu
esası, bir gümüş levhayı iyot buharına tutarak, üzerinde gümüş
iyodür tabakası elde etmek ve bu levhayı karanlık kutuda ışığa
tuttuktan sonra civa buharına tutarak banyo yaptırmaktan ibaret
olduğunu açıkladı.
•
1839-1840 arasında William Hanry Fox-Talbot, gümüş tuzuna
batırılmış bir kağıt kullanarak elde edilen negatif görüntülerden, yine
aynı usulle hazırlanmış kağıtlara istenilen sayıda pozitif fotoğraf
basmayı başarmıştır.
•
1847 Albumin, 1851 Kollodyum ve 1873 Jelatin usulleri
duyartabakayı bir cam levha üzerine dayandırdılar ve kağıt yerine de
saydam ince bir film kullandılar.
•
1888’de John Jurbult gerçek anlamda ilk fotoğraf filmini hayata
geçirdi.
•
1895’de Lumiere kardeşler saniyede 16 kare gösterim kapasitesine
sahip sinema makinesini tanıttılar.
Fotoğraf Makineleri
İğne Deliği Kamera:
“Camera Obscura”, yani “iğne deliği kamera”, yalnızca karanlık bir kutudan
ibarettir.
Bu kutunun bir ucunda iğne deliği büyüklüğünde bir delik vardır.
Konudan gelen ışık bu delikten geçerek, karşı taraftaki ekran üzerine
düşerek konunun ters görüntüsünü oluşturur.
Fotoğraf Makineleri
Tüm fotoğraf makinelerinin temel prensibi bu makinedir.
Ancak bazı sorunları vardır. Örn; ışığın geçtiği deliğin çok küçük olması
nedeniyle oldukça karanlık bir görüntü oluşur.
Görüntünün daha aydınlık olması için delik çapı büyütüldüğünde ise
görüntüde bulanıklaşma oluşmaktadır.
Fotoğraf Makineleri
Bu kamerayı geliştirmek için yapılması uygun eklentiler:
Daha aydınlık ve net bir görüntü için mercek,
Mercekten geçen ışınların şiddetini denetleyebilmek için
diyafram (iris),
Işığın istenen zamanda geçebilmesi için açılır kapanır bir kapak
ya da örtücü (obtüratör),
Bu örtücü sistemin hareketini başlatabilmek için deklanşör,
Örtücünün istenen süre kadar ışığın geçmesini sağlayan kontrol
düzeneği (enstantane ayarı),
Fotoğrafladığımız yeri görmek için bakaç (vizör),
Fotoğraf Makineleri
Bu eklentilerin yanında:
Film koyma haznesi,
Film sarma kolu,
Biten filmi geri sarma kolu,
Bulunulan ortamın ışık şiddetini ölçmek için ışık ölçer
(pozometre)
:
:
:
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Netleme Sistemi:
1.
Helikoid sistem: Netlemeyi gerçekleştiren vidalı iki tüpten oluşan bir
aparattır.
Bir şişe kapağının açılıp kapanırken yukarı-aşağı hareketi gibi,
merceklerin film düzleminden uzaklaşıp yakınlaşması ile netleme
yapılır.
Netleme elle (M) ya da otomatik (AF) olarak yapılabilmektedir.
2.
Körüklü sistem: Büyük ve orta boy kameralarda bulunur.
Objektif ile film düzlemi ile bir körük vardır.
Objektif ya da film düzlemi ileri-geri hareket ettirilerek netleme
yapılır.
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Obturatör:
Işığın film üzerine düşme süresini belirleyen mekanik bir sistemdir.
Bu süreler çoğunlukla saniyelerin birimleri kadardır. Örn; 1/1, ½, ¼,
1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000,…
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Diyafram:
Işığın yoğunluğunun kontrol edilebilmesini sağlayan, büyütülebilen ya da
küçültülebilen bir delikten ibarettir. Yani gözbebeği gibi çalışır.
İki fonksiyonu vardır:
Işığın yoğunluğunu kontrol eder,
Alan derinliğini belirler.
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Objektif:
Çekilecek nesneden gelen ışıkları toplayarak ışığa duyarlı film (duyarkat)
üzerine net düşmelerini sağlayan mercek ya da mercekler topluluğudur.
Bir objektif üzerinde çoğunlukla diyafram ayar halkası, netleme halkası
gibi kontrol düzenekleri bulunur.
Bir objektifin üzerinde, özelliklerini belirten; odak uzaklığı, en açık ve en
kapalı diyafram aralığı, netleme mesafesi gibi bilgiler bulunmaktadır.
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Odak uzaklığı: Optik merkez ile film düzlemi arasındaki mesafedir. mm
cinsinden ifade edilir.
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Odak uzaklığı: Optik merkez ile film düzlemi arasındaki mesafedir. mm
cinsinden ifade edilir.
Görüntü düzlemindeki görüntü karesinin boyutuna göre objektif odak
uzaklığı da değişir. Örn; görüntü boyutu 24x36mm boyutundaki
makineler için normal objektifin odak uzunluğu 43-50mm civarındadır
(hipotenüs=43mm).
Başka şekilde 60x60mm görüntü boyutlu (hipotenüs=85mm) bir makine
için normal objektifin odak uzaklığı 70-80mm’dir.
SONUÇ: Kullanılan filmin çapraz köşeleri arası boyutu, o görüntüyü
veren makine için normal objektifin odak uzaklığını verir.
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Objektifler odak uzaklıklarına göre şu şekilde sınıflandırılırlar:
Normal Odaklı
Kısa Odaklı
Uzun Odaklı
Değişken Odaklı (zoom objektif)
• Kısa odaklı objektif; odak uzaklığı, takılı olduğu makinenin kullandığı
filmin çapraz uzunluğundan kısa olan objektiftir. Örn; 35mm
formatındaki bir makinede 28mm, 24mm, 35mm gibi.
• Uzun odaklı objektif; odak uzaklığı, takılı olduğu makinenin kullandığı
filmin çapraz uzunluğundan uzun olan objektiftir. Örn; 35mm
formatındaki bir makinede 85mm, 120mm, 300mm gibi.
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Görüş açısı:
NOT:Uzun odaklı objektifler dar görüş açısına sahip
olduklarından “dar açı”, benzer şekilde normal odaklı
objektifler “normal açı”, kısa odaklı objektifler de
“geniş açı” objektif olarak adlandırılırlar.
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Normal açı, insan gözünün görebildiği açıya eşdeğerdir ve bu açı 45-50
derecedir.
Balıkgözü
Geniş açı
Normal
(6-16mm)
(17-28mm)
(50mm)
Makro
Dar açı
(50mm,100mm (100mm,
,200mm)
300mm)
Zoom
Aynalı
(28-105mm,
70-300mm)
(500mm,
1000mm)
Makinelerin Başlıca Öğeleri
Bakaç (vizör):
Film düzleminde oluşacak görüntüyü izlemeye olanak sağlayan
sistemdir. Çoğu makinelerde odaklamayı kolaylaştırıcı telemetre, kırık
görüntü, mikroprizma gibi sistemler bakaç içerisinde yer alır ve ışık
ölçümü, pil durumu gibi bilgiler bakaçtan takip edilebilir.
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri
Fotoğraf makineleri genelde büyüklüklerine, bakaç sistemlerine,
kullanım alanlarına, kullandıkları filmlere göre sınıflandırılabilirler.
Temelde bütün makinelerde ortak olanlar:
•Işık geçirmeyen ortam,
•Görüntüleri üzerine kaydedecek, ışığa duyarlı filmi tutacak düzlem,
•Film üzerine düşen görüntünün bozulmasını engelleyecek mercek
sistemi,
•Işığa duyarlı film üzerine düşecek ışığın süre ve şiddetini kontrol
edecek mekanizma.
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri
F.M. Çeşitleri:
1.
Kompakt
2.
35mm SLR (Single Lens Reflex)
3.
Anında görüntü veren (Polaroid)
4.
Roll film kullanan SLR
5.
120 TLR (Twin Lens Reflex)
6.
Plan film kullanan
7.
Sayısal
Fotoğraf makineleridir.
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri
Fotoğraf Makinesi Çeşitleri