1. Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi Prosedürü
advertisement
UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 2 / 33 İÇİNDEKİLER 1. DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ PROSEDÜRÜ................................................................................. 3 2. DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ TALİMATLARI ............................................................................. 9 2.1. KAN MERKEZİ BAĞIŞÇI DEĞERLENDİRME TALİMATI ................................................................................ 9 2.2. KAN MERKEZİ ÖRNEK ALMA, NAKİL, SAKLAMA VE LABORATUVARA ÖRNEK KABUL/RED TALİMATI ....... 9 2.3. KAN MERKEZİ FLEBOTOMİ VE KAN TORBALAMA TALİMATI ..................................................................... 12 2.4. KAN MERKEZİ BAĞIŞÇI AFEREZ TALİMATI ............................................................................................. 14 2.5. KAN BAĞIŞI SONRASI BAĞIŞÇI İZLEM TALİMATI ............................................................................... 155 2.6. KAN BİLEŞENLERİNİN HAZIRLANMA TALİMATI........................................................................................ 166 2.7. KAN BİLEŞENLERİNİN STOKLAMA TALİMATI ............................................................................................. 19 2.8. KAN BILEŞENLERININ REZERVASYON TALİMATI ........................................................................................ 20 2.9. KAN BİLEŞENLERİNİ IŞINLAMA TALİMATI .................................................................................................. 21 2.10.KAN BILEŞENLERININ KAN MERKEZİNDEN ÇIKIŞ TALİMATI ..................................................................... 21 2.11.KAN BILEŞENLERININ KAN MERKEZİNE İADE TALİMATI .......................................................................... 22 2.12.KAN BILEŞENLERININ TRANSPORT TALİMATI ........................................................................................... 23 2.13. BÖLGE KAN MERKEZİNDEN SAĞLANAN KAN VE KOMPONENTLERİNİN İSTEM VE KABUL TALİMATI ..... 23 2.14. DIŞ MERKEZLERE VERİLEN HİZMETLER TALİMATI……………………………….…………...24 2.15. KAN VE KAN BİLEŞENLERİNİN İMHA TALİMATI...................................................................................... 245 2.16. KAN MERKEZİ ENFEKSİYÖZ TARAMA TESTLERİ LABORATUVAR TALİMATI .......................................... 255 2.17. KAN MERKEZİ ENFEKSİYÖZ TARAMA TEST POZİTİFLİKLERİNDE YAKLAŞIM TALİMATI ........................ 266 2.18. İMMUNOHEMATOLOJİ LABORATUVAR TALİMATI ................................................................................... 277 2.19. HEMOGRAM ÇALIŞMA TALİMATI ........................................................................................................... 288 2.20. ACİL DURUMLARDA/UYGUNSUZ CROSS MATCH’E RAĞMEN TRANSFÜZYON İSTEĞİNDE YAKLAŞIM TALİMATI ........................................................................................................................................................ 299 2.21. TRANSFÜZYON TAKİP FORMLARINI DEĞERLENDİRME TALİMATI......................................................... 3131 2.22. KAN MERKEZİ KALİTE KONTROL VE KALİBRASYON TALİMATI ............................................................. 311 2.23. KAN MERKEZİ PLAZMA ERİTME İŞLEM TALİMATI ................................................................................. 322 2.24. KAN MERKEZİ PLAZMA ŞOK DONDURMA İŞLEM TALİMATI ..................................................................... 32 2.25. KAN MERKEZİ KAN VE BİLEŞENLERİ DÖKÜLME-SAÇILMALARINA YAKLAŞIM TALİMATI……………………………………………………………………………………………………..33 3. KILAVUZDA ATIFTA BULUNULAN FORMLAR 3.1. AYDINLATILMIŞ BAĞIŞÇI ONAM FORMU 3.2. BAĞIŞÇI KAYIT VE SORGULAMA FORMU 3.3.KAN VE KAN BILEŞENLERI ISTEM FORMU 3.4.ACIL KAN VE KAN BILEŞENLERI ISTEM FORMU 3.5. KAN GRUBU KARTI 3.6. CROSS-MATCH UYGUNLUK KARTI 3.7. KAN MERKEZI SONUÇ BELGESI 3.8. LABORATUVAR SONUÇ RAPORU (BILGISAYAR ÇIKTISI) 3.9. HBSAG POZITIF – BILGILENDIRME FORMU 3.10. ANTI-HCV POZITIF – BILGILENDIRME FORMU 3.11. BAĞIŞ YAPTI BELGESI 3.12. TRANSFÜZYON TAKIP FORMU 3.13. KALITE KONTROL FORMLARI 3.14. KAN BİLEŞENLERİ TOPLU TALEP FORMU 3.15. KAN BİLEŞENLERİ ACİL TALEP FORMU 4. KILAVUZDA ATIFTA BULUNULAN REHBERLER 4.1 ULUSAL KAN VE KAN ÜRÜNLERİ REHBERİ 5. KILAVUZDA ATIFTA BULUNULAN BROŞÜRLER 5.1 KAN BAĞIŞI SONRASI ÖNERİLER BROŞÜRÜ 5.2 AFEREZ BİLGİLENDİRME BROŞÜRÜ Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 3 / 33 1. Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi Prosedürü 1.1. AMAÇ: Bu prosedürün hazırlanmasının amacı, Uludağ Üniversitesi Sağlık Kuruluşları Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nin gereksinim duyulan her anda güvenli kan bileşenlerini sağlayabilmesi, yapılan tüm test ve işlemlerin standardize edilmesi ve kalitesinin artırılmasıdır. 1.2. KAPSAM: Bu prosedür Uludağ Üniversitesi Sağlık Kuruluşları Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi ve bünyesinde yapılan tüm işlemleri ve laboratuvar testlerini kapsar. 1.3. SORUMLULAR: Uludağ Üniversitesi Sağlık Kuruluşları Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde çalışan sorumlu uzman hekimler, hekimler, teknisyenler, sağlık memurları, biyologlar, bilgi işlem memurları, kan taşıma görevlileri ve temizlik personeli bu prosedürün uygulanmasından sorumludurlar. 1.4. TANIMLAR: • • • • • • • • • • • • • • • • • Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi: Uludağ Üniversitesi Tıp Fakiltesi “Süreli Bölge Kan Merkezi” ve “Transfüzyon Merkezi” Bağışçı: Kan veya kan komponenti bağışında bulunan kişi Bağışçı adayı: Kan bağışında bulunmak isteği ile kan merkezine başvuran kişi Kan bağışı: Bu tanım bağışçının flebotomiden hemen önce son değerlendirilmesi, flebotomi ve flebotomi sonrası izlem dönemini kapsar Kan merkezi personeli: Kan merkezinde çalışan, sağlık memuru, teknisyen, tekniker, biyolog, sektreter, bilgi işlem görevlileri ve kan taşıma görevlileridir. Flebotomi: Kan bağışı için bağışçının damarına girilmesi ve kanın torbalanması işlemi Form: Elektronik veya basılı tüm belgeler Aferez: Bağışçının kanından gereksinim duyulan komponenti ayırarak kalanını bağışçıya geri vermek üzere geliştirilmiş özel cihazlar ile gerçekleştirilen işlem Kan bileşeni: Kanı oluşturan plazma, eritrosit, trombosit gibi bileşenlerin her biri Uygunluk testleri: Kan bileşenlerinin bir hasta için transfüzyona uygun olup olmadığını ortaya koyan testlerin tümü. Bu kapsamda ABO/Rh kan grubu saptanması, çapraz karşılaştırma ve enfeksiyöz tarama testleri ve gereğinde yapılan ek immunohematolojik testler yer almaktadır. İmmunohematolojik testler: Eritrosit yüzey antijenleri ve bunlara karşı oluşmuş antikorlar ile ilgili laboratuvar testleri Enfeksiyöz tarama testleri: Transfüzyon ile bulaşabilen enfeksiyonların ortaya çıkartılmasına yönelik laboratuvar testleri. Bu kapsamda taranması kanunen zorunlu olan HBsAg, anti-HCV, anti-HIV I/II ve RPR/VDRL testleri kastedilmektedir. Stoklama: Kan bileşenlerinin kullanım süreleri boyunca uygun koşullarda depolanması Rezervasyon: Kan bileşenlerinin uygunluk testleri yapıldıktan sonra bir hasta adına belirli bir süre için stoklanması ve bu süre boyunca zorunlu kalınmadıkça başka hastaya kullanılmaması. İade: Kan merkezinden çıkışı yapılmış Kan bileşenlerinin çeşitli nedenlerle kullanılmaması ve tekrar kullanıma sunulmak üzere kan merkezine geri gönderilmesi Doğrulama: Enfeksiyöz tarama testlerinden birinin pozitif saptanması durumunda, bu pozitifliğin gerçek bir enfeksiyonu yansıtıp yansıtmadığını ortaya koymak üzere yapılan ek testler Karantina: hazırlanmış ama uygunluk testleri sonuçlanmamış olan bileşenlerin kullanıma sunum öncesi bekletilme süreci ve yeri Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • • • • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 4 / 33 Bölge Kan Merkezi (BKM): Kızılay Bölge Kan Merkezi Rehber: Güncel “Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi” Kan Merkezi Bilgi İşlem Sistemi (KİS): Hastane Bilgi İşlem Sistemi (HİS) + Kan Merkezi için geliştirilmiş özel yazılım (ALİS)’dan oluşan işletim sistemi Dış merkez: merkezimizden hizmet isteminde bulunan UÜ-SK dışındaki tüm merkezler ve kişiler 1.5. DAĞITIM: Kan merkezi 1.6. İLGİLİ DOKÜMANLAR: 1.6.1. Dış Kaynaklı Dokümanlar: • Yataklı tedavi kurumları İşletme Yönetmeliği • 5624 Sayılı Kan ve Kan Ürünleri Kanunu • 27074 Sayılı Kan ve Kan Ürünleri Yönetmeliği • Güncel “Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi” • Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 1.6.2.İç Dokümanlar: Talimatlar: • Bağışçı Değerlendirme Talimatı • Kan Merkezi Örnek Alma, Nakil, Saklama ve Laboratuvara Örnek Kabul/Red Talimatı • Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatı • Bağışç Aferezi Talimatı • Kan Bağışı Sonrası Bağışçı İzlem Talimatı • Kan Bileşenlerinin Hazırlanma Talimatı • Kan Bileşenlerinin Stoklama Talimatı • Kan Bileşenlerinin Rezervasyon Talimatı • Kan Bileşenlerinin Işınlama Talimatı • Kan Bileşenlerinin Kan Merkezinden Çıkış Talimatı • Kan Bileşenlerinin Kan Merkezine İade Talimatı • Kan Bileşenlerinin Transport Talimatı • Bölge Kan Merkezi’nden (BKM) Sağlanan Kan Bileşenlerinin İstem ve Kabul Talimatı • Dış Merkezlere verilen Hizmetler Talimatı • Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı • Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı • Enfeksiyöz Tarama Test Pozitifliklerinde Yaklaşım Talimatı • İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı • Hemogram Çalışma Talimatı • Acil Durumlarda / Uygunsuz Cross-match’e rağmen Transfüzyon İsteğindeYaklaşım Talimatı • Transfüzyon Takip Formlarını Değerlendirme Talimatı • Kan Merkezi Kalite Kontrol ve Kalibrasyon Talimatı • Kan Merkezi Plazma Eritme İşlem Talimatı • Kan Merkezi Plazma Şok Dondurma Talimatı • Kan Merkezi Kan Bileşenleri Dökülme-Saçılmalarına Yaklaşım Talimatı Formlar: • Aydınlatılmış Bağışçı Onam Formu • Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu • Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu (elektronik form) • Acil Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu (elektronik ve basılı form) Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 • Kan Grubu Kartı • Cross-Match Uygunluk Kartı • Kan Merkezi Sonuç Belgesi • Laboratuvar Sonuç Raporu (bilgisayar çıktısı) • HBsAg pozitif – bilgilendirme formu • Anti-HCV pozitif – bilgilendirme formu • Bağış Yaptı Belgesi • Transfüzyon Takip Formu • Kalite Kontrol Formları • Kan Bileşenleri Toplu Talep Formu • Kan Bileşenleri Acil Talep Formu Defterler: • Bağışçı Reaksiyon Defteri • Kan Taşıma Defteri • Tetkik Birimleri Panik-Kritik Sonuç Kayıt Defteri • Dış Merkez Kan Işınlama Defteri • Ameliyathane Ürün Çıkış Defteri • İmha Edilen Kan Kayıt Dosyası • Aferez Takip Defteri • Klinikler Kan Kayıt Defterleri Rehberler: • Güncel “Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi” Broşürler: • Kan Bağışı Sonrası Öneriler Broşürü • Aferez Bilgilendirme Broşürü Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. Sayfa 5 / 33 UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 6 / 33 7 . PROSEDÜR: 7.1. İş akışı ile ilgili açıklamalar: KAN BANKASI - LABORATUVAR TETKİKİ ALT PROSEDÜRÜ FAALİYET 1 2 3 4 5 6 7 Sekreterlik: Gelen Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu, Acil Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu incelenir, çıkmış olan sonuçlar, Laboratuvar Sonuç Raporu verilir. İade veya hekim ile iletişim: Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu, Acil Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu ve kan örneği incelenir, varsa eksikliklerin ve yanlışlıkların düzeltilmesi için örnek iade edilir veya hekimle iletişim kurularak sorun giderilir. Gönderilmediyse hastadan kan örneği alınması: Hastadan daha önce alınmamışsa kan örneği Kan Merkezi Örnek Alma, Nakil, Saklama ve Laboratuvara Örnek Kabul/Red Talimatına göre kan merkezinde alınır. Test çalışılması (immunohematoloji lab, ELISA lab ): İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı, Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı Sonucunun değerlendirilmesi: Test sonuçları değerlendirilir, ve KİS’e kaydedilir, Kan Merkezi Sonuç Belgesi veya Laboratuvar Sonuç Raporu (bilgisayar çıktısı) düzenlenir. İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı, Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı, Enfeksiyöz Tarama Test Pozitifliklerinde Yaklaşım Talimatı Ek test gerekiyorsa hekim ile iletişim kurulması: Sonuçların ek testler gerektirmesi durumunda hekim ile iletişim kurulur, gerekli ek testler bildirilir. İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı, Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı, Enfeksiyöz Tarama Test Pozitifliklerinde Yaklaşım Talimatı Onay: Test sonuçları onaylanır. İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı, Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı SORUMLULAR Sekreter Sekreter, kan merkezi personeli, hekim Kan merkezi personeli Kan Merkezi Personeli Kan merkezi personeli, hekim Kan merkezi personeli, hekim Hekim Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 7 / 33 KAN BANKASI - KAN KOMPONENTİ ELDE EDİLME ALT PROSEDÜRÜ FAALİYET 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Sekreterlik: Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu, Acil Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu değerlendirilir, Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu ve Aydınlatılmış Bağışçı Onam Formu doldurulması sağlanır, Kan Merkezi Sonuç Belgesi, Laboratuvar Sonuç Raporu, HBsAg / Anti-HCV Pozitif Bilgilendirme Formu, Bağış Yaptı Belgesi şeklinde kan bağışçısı, hasta veya kliniğe sonuçlar verilir. Bağışçının değerlendirilmesi: Bağışçı kayıt ve Sorgulama Formu değerlendirilir, gerekirse hekime danışılır, Bağışçının uygun olup olmadığına karar verilir Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi Hemogram çalışılması: Uygun bulunan bağışçıdan örnek kanı alınır, Hemogram Çalışma Talimatı’na göre hemogram çalışılır, Bağışçının uygunluğu değerlendirilir. Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi Bağışçı reddi: Gerekiyor ise Bağışçı kayıt ve Sorgulama Formu, fizik muayene ve test sonuçlarına göre bağışçının kalıcı yada geçici olarak reddine karar verilir, bağışçı bilgilendirilir ve bilgisayara kayıt yapılır. Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi Flebotomi ile kanın torbalanması: Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatı’na uygun olarak işlem gerçekleştirilir. Bağışçının izlenmesi: Kan Bağışı sırasında veya sonrasında oluşabilecek reaksiyonlar açısından bağışçı Kan Bağışı Sonrası Bağışçı İzlem Talimatı’na göre izlenir. İmha: Flebotomi sonrasında elde edilen kan Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatı ’na göre yeterli değil ise Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı’na uygun olarak imha edilir. Uygunluk testlerinin çalışılması: İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı, Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı, Enfeksiyöz Tarama Test Pozitifliklerinde Yaklaşım Talimatı’na göre kan grubu ve enfeksiyöz tarama testleri çalışılır Bileşenlere ayırma: Torbalanan kan, Kan Bileşenlerini Hazırlanma Talimatı’na göre bileşenlere ayrılır. Stoka yerleştirilmesi: Elde edilen bileşenleri, Kan Bileşenlerini Stoklama/Rezervasyon Talimatlarına ve ’na uygun şekilde stoka alınır. Kan Merkezi Sonuç Belgesi düzenlenir. Aferez randevusu verilmesi: Aferez işlemi için hasta yakınlarına Bağışçı Aferezi Talimatı’na uygun olarak randevu verilir Aferez işlemiyle bileşen elde edilmesi: Bağışçı Aferezi Talimatı Bağışçının bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesi: Enfeksiyöz tarama test sonuçlarının pozitif olduğu bağışçılara bilgi verilir, sonuç formu düzenlenir. Enfeksiyöz Tarama Test Pozitifliklerinde Yaklaşım Talimatı, HBsAg Pozitif Bilgilendirme Formu, Anti-HCV Pozitif Bilgilendirme Formu HIV (+) ise kan örneğinin doğrulamaya gönderilmesi Enfeksiyöz Tarama Test Pozitifliklerinde Yaklaşım Talimatı SORUMLULAR Sekreter Kan merkezi personeli, hekim Kan merkezi personeli Sekreter, kan merkezi personeli, hekim Kan merkezi personeli Kan merkezi personeli, hekim Kan merkezi personeli Kan merkezi personeli Kan merkezi personeli Kan merkezi personeli Kan merkezi personeli Kan merkezi personeli Sekreter, Kan merkezi personeli, hekim Sekreter, Kan merkezi personeli, hekim Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 8 / 33 KAN BANKASI - KAN KOMPONENTİ İSTEĞİNİN KARŞILANMASI ALT PROSEDÜRÜ FAALİYET 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Sekreterlik: Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu, Acil Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu değerlendirilir, Kan Bileşenleri Çıkış Talimatı’na göre çıkış işlemleri yapılır Cross-Match çalışılması: İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı Bölge Kan Merkezi’nden (BKM) kan temini: İstenen ürünün stokta bulunanmaması durumunda BKM’den istem için gerekli evrak doldurulur. Bölge Kan Merkezi’nden Sağlanan Kan ve Bileşenlerinin Kabul Talimatı’na göre kan bileşeni kabulü yapılır. Stoka iade: Cross-match uygunsuzluğu durumunda başka hastalara kullanılmak üzere, kan tekrar stoka alınır. Kan ve Bileşenlerini Stoklama Talimatı Ek test gerekiyorsa hekim ile iletişim: Laboratuvar test sonuçlarının ek testler gerektirmesi durumunda hekim ile iletişim kurulur İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı Hasta adına rezervasyon: Cross-match uygunluğu durumunda kan hasta adına Kan Bileşenlerini Stoklama Talimatı ve Kan Bileşenlerinin Rezervasyon Talimatı’na uygun olarak rezerve edilir İmha: Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı göre ürün imha edilir. Kan bileşenlerinin hastaya çıkışının yapılması: Kan Bileşenlerinin Kan Merkezinden Çıkış Talimatı, Acil Durumlarda / Uygunsuz cross-match’e rağmen Transfüzyon İsteğinde Yaklaşım Talimatı Transfüzyon Takip Formunun değerlendirilmesi ve boş kan torbasının imhası: Transfüzyon sonrası dönen formlar transfüzyon reaksiyonları açısından değerlendirilir. Transfüzyon Takip Formlarını Değerlendirme Talimatı SORUMLULAR Sekreter Kan merkezi personeli Sekreter, kan merkezi personeli, hekim Kan merkezi personeli Kan merkezi personeli, hekim Kan merkezi personeli Kan merkezi personeli Sekreter, kan merkezi personeli Kan merkezi personeli, hekim Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 9 / 33 2. Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi Talimatları 2.1. Kan Merkezi Bağışçı Değerlendirme Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezine başvuran bağışçı adaylarının güvenli kan eldesi amacıyla kan bağışı açısından uygun olup olmadıklarını değerlendirmede izlenecek yolu tanımlamak için hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezine başvuran tüm tam kan ve aferez bağışçı adaylarına 7 gün 24 saat olarak uygulanır. SORUMLULAR: Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde görev yapan kan merkezi hekimi, kan merkezi personeli ve sekreterler bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • Kan bağışı amacıyla sekreterliğe başvuran bağışçı adayının kimlik bilgileri (fotoğraflı bir • • • • • • • • • kimlik ile) sekreterler tarafından kontrol edildikten sonra Aydınlatılmış Bağışçı Onam Formu ve Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu verilir, okunarak doldurması ve onaylaması istenir. Sekreterler tarafından, Aydınlatılmış Bağışçı Onam Formu ve Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu’nun tam ve eksiksiz olarak doldurulduğu ve onaylandığı kontrol edildikten sonra donör adayının bilgileri KİS’e kaydedilir. Bağışçı bir hasta adına bağış yapıyorsa bu KİS’te belirtilir, karşılıksız bir bağış ise belirtilmez. KİS’e kayıt sonrası bağışçıya ve elde edilecek ürünlere ait bilgilerin bulunduğu barkodlar basılırak, bağışçıya ait olanlardan bir tanesi Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu’na yapıştırılır. Diğer barkodların bulunduğu şerit forma zımbalanır. Bağışçı adayı değerlendirilmek üzere Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu ile birlikte kan alma salonundaki kan merkezi personeline yönlendirilir. Kan merkezi personeli Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu’nu, Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberine uygun olarak değerlendirirler ve gerekirse bağışçı adayını reddederler. Kuşku duydukları durumlarda Kan merkezi hekimine danışırlar. Kan merkezi hekimi bağışçı adayı ile görüşür ve gerekirse fizik muayene sonucuna göre bağışçı adayı reddedilir veya kabul edilir Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberine’ne göre kan bağışı açısından uygun olarak değerlendirilen bağışçı adayının kan basıncı ölçülür, nabzı sayılır, enfeksiyöz tarama testleri, kan grubu ve hemogram çalışılmak amacıyla uygun iki tüpe örnek kanı alınır. Her iki tüpün üzerine de bağışçıya ait olduklarını belirtir barkodlardan yapıştırılır. Fizik muayene ve hemogram değerleri Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberine göre uygun olarak değerlendirilen bağışçı adayı, kan bağışı için kabul edilir. Bağışçı adayı reddedilirse red nedeni ve red süresi bağışçı adayına bildirilir, Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu’na yazılır ve sekreterler tarafından KİS’e kaydedilir. Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu gerek red gerekse kabul durumunda bağışçı adayını değerlendiren kan merkezi personeli ve/veya kan merkezi hekimi tarafından imzalanıp kaşelenir. 2.2. Kan Merkezi Örnek Alma, Nakil, Saklama ve Laboratuvara Örnek Kabul/Red Talimatı AMAÇ: Bu talimatın amacı, UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde tanı amaçlı değerlendirilecek hasta örneklerinin doğru ve standart bir şekilde alınmasını, naklini, kabul/reddini, saklanmasını ve imhasını sağlamaktır. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 10 / 33 KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK’da hastadan örnek alınması, laboratuvara nakli, kabul/reddine, saklanması ve imhasına ait tüm faaliyetleri kapsar. SORUMLULAR: UÜ-SK’da hastadan örnek alma yetkinliği olan çalışanlar. İLGİLİ DÖKÜMANLAR: KLK-HAD-LAB Laboratuvar Tetkikleri Bilgilendirme Kılavuzu. TA-HAD-12 Hastadan Örnek Alma ve Saklama Talimatı TA-HAD-13 Örneklerin Toplanması ve Taşınması Talimatı TA-HAD-14 Laboratuvara Örnek Kabul/Red Talimatı. • • • • UYGULAMA: • • • • • • • • • • Kan Merkezi’nde örnek alma: Örnek alınacak hastanın kimlik kontrolü (fotoğraflı bir kimlik ile) yapılır. “Dr Raşit Durusoy Kan Merkezi Laboratuvar Bilgilendirme Tablosu”na uygun olarak seçilen örnek alma tüpüne barkod yapıştırılır. Örnek alma işlemi, Hastadan Örnek Alma ve Saklama Talimatına (TA-HAD-12) uygun olarak gerçekleştirilir. Diğer birimlerden Kan Merkezine gelen örnekler: “Dr Raşit Durusoy Kan Merkezi Laboratuvar Bilgilendirme Tablosu”na uygun örnek alma tüpü seçilir. Örnek nakil işlemi, Örneklerin Toplanması ve Taşınması Talimatına (TA-HAD-13) uygun olarak gerçekleştirilir. Örneklerin kabulü veya reddi, Laboratuvara Örnek Kabul/Red Talimatına (TA-HAD-14) uygun olarak yapılır. Testler çalışıldıktan sonra hasta/bağışçı örnekleri en az bir hafta süreyle buzdolabında saklanır. Saklama süresi sonunda, hasta/bağışçı örnekleri Atık Yönetim Planı (PL-TYG-01) uygun olarak imha edilir. DR RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ LABORATUVAR BİLGİLENDİRME TABLOSU ÖRNEK KATEGORİSİ ÖRNEK ŞEKLİ TEST BÖLÜM ALINMA YERİ/NAKİL NOTLAR 4 ml Kuru/EDTA’lı Tüpte Kan Kan Kan Serum/Plazma Serum/Plazma HBsAg Anti-HIV Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvarı Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvarı Nakil: Oda sıcaklığında (Sadece tıbbi yaralanmalarda ve donörlerde çalışılır) 4 ml Kuru/EDTA’lı Tüpte Kan Nakil: Oda sıcaklığında (Sadece tıbbi yaralanmalarda ve donörlerde çalışılır) Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. Sonuçlanma Süresi: 3 saat Sonuçlanma Süresi: 3 saat UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU ÖRNEK KATEGORİSİ Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 ÖRNEK ŞEKLİ TEST BÖLÜM ALINMA YERİ/NAKİL Sayfa 11 / 33 NOTLAR 4 ml Kuru/EDTA’lı Tüpte Kan Kan Kan Kan Kan Kan Kan Serum/Plazma Serum/Plazma Tam Kan Tam Kan Serum/Plazma Serum/Plazma Anti-HCV RPR Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvarı Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvarı Kan Grubu ABO/Rh Gruplama Forward+Reverse İmmünohematoloji Laboratuvarı Minör Kan Grupları ve Subgruplar İmmünohematoloji Laboratuvarı İzohemaglütinin Titrasyonu Cross-Match İmmünohematoloji Laboratuvarı İmmünohematoloji Laboratuvarı Nakil: Oda sıcaklığında (Sadece tıbbi yaralanmalarda ve donörlerde çalışılır) 4 ml Kuru/EDTA’lı Tüpte Kan Nakil: Oda sıcaklığında Sonuçlanma Süresi: 3 saat Sonuçlanma Süresi: 3 saat (Sadece donörlerde çalışılır) 4 ml EDTA’lı Tüpte Kan Nakil: Oda sıcaklığında 4 ml EDTA’lı Tüpte Kan Nakil: Oda sıcaklığında 4 ml Kuru/EDTA’lı Tüpte Kan Nakil: Oda sıcaklığında 4 ml EDTA’lı Tüpte Kan Nakil: Oda sıcaklığında Sonuçlanma Süresi: 2 saat Sonuçlanma Süresi: 2 saat Sonuçlanma Süresi: 4 saat Sonuçlanma Süresi: 2 saat Sonuçlanma süresi: 10 dakika Kan Kan Serum/Plazma Tam Kan Acil Cross-match Direkt Coombs İmmünohematoloji Laboratuvarı İmmünohematoloji Laboratuvarı 4 ml EDTA’lı Tüpte Kan Nakil: Oda sıcaklığında 4 ml EDTA’lı Tüpte Kan Nakil: Oda sıcaklığında Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. Sadece hayatı tehdit eden acil durumlarda, Acil Kan ve Kan Bileşenleri İstem Formu’nun imzalanması sonucunda çalışılır. Sonuçlanma Süresi: 2 saat UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU ÖRNEK KATEGORİSİ Kan Kan Kan Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 ÖRNEK ŞEKLİ Serum Serum Serum TEST BÖLÜM İndirekt Coombs İmmünohematoloji Laboratuvarı İndirekt Coombs Titreli Antikor Tanımlama İmmünohematoloji Laboratuvarı İmmünohematoloji Laboratuvarı Sayfa 12 / 33 ALINMA YERİ/NAKİL NOTLAR 4 ml Kuru Tüpte Kan Sonuçlanma Süresi: Nakil: Oda sıcaklığında 4 ml Kuru Tüpte Kan 4 saat Sonuçlanma Süresi: Nakil: Oda sıcaklığında 4 ml Kuru Tüpte Kan 4 saat Sonuçlanma Süresi: Nakil: Oda sıcaklığında 2 saat 4 ml EDTA’lı Tüpte Kan Kan Tam Kan Hemogram İmmünohematoloji Laboratuvarı Nakil: Oda sıcaklığında Sonuçlanma Süresi: 10 dk (Sadece donörlerde çalışılır) 2.3. Kan Merkezi Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde flebotomi ve torbalama işleminin sağlıklı ve güvenilir bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde yapılan tüm flebotomi ve torbalama işlemlerinde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • • • • • • Bağışa uygun bulunan bağışçının fotoğraflı ve resmi bir kimlik kartı ile kimlik kontrolü yapılır. Bağışçı sırtüstü pozisyonda bağış sedyesine yatırılır. Kan torbası ambalajından çıkartılır ve torba sistemi, kapalılığı, rengi, delinme, sızıntı, darlık ve tıkanıklık açısından değerlendirilir. Ana torba üzerine bağışçı bilgilerini ve ES ürün bilgisini içeren barkodlar ile TDP torbası üzerine TDP ürün bilgisini içeren barkod yapıştırılır. Bağış bir hasta için yapıldı ise, takibi kolaylaştımak amacıyla kan merkezi personeli tarafından doldurulan Kan Merkezi Sonuç Belgesi üzerine hem hastaya hem de bağışçı ve ürünlere ait barkodlar yapıştırılır. Bağışçı kolunun dirsek ekleminin ön yüzü (flebotomi bölgesi) flebotomiye engel oluşturacak lezyon açısından muayene edilir. Bağışçı flebotomi kolunun dirsek ekleminden 10–15 cm yukarı kısmına (turnike bölgesi) turnike bağlanır, damar palpe edilir ve turnike açılır. Eldiven giyilir. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • • • • • • • • • • • • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 13 / 33 Flebotomi bölgesinin antisepsisi sağlanır. o Alkol ile merkezden dışarı doğru dairesel bir hareketle silinir ve alkolün kuruması için beklenir. İyotlu solüsyon ile merkezden dışarı doğru dairesel bir hareketle silinir, kuruması beklenir. Bölgeye bir daha dokunulmaz. Dokunulması halinde işlem tekrarlanır. Kan torbası kan alma çalkalama cihazına cihaz özelliklerine uygun şekilde yerleştirilir ve hortum cihazın klempinden geçirilir. Turnike bağlanır. Kan alma ve torba setinin hortumunda bulunan klemp veya kan alma çalkalama cihazının klempi kapatılır. Bu iki düzenek te yoksa hortum akışı engelleyecek şekilde kıvrılır. Kanın ilk 5-10 ml’lik kısmının alındığı ek düzeneğin klempi açılır (düzenek üzerinde başka bir kilit mekanizması var ise kilit kırılır). İğne kapağı çıkartılır İğne ucu flebotomi bölgesi dışında hiçbir yere temas ettirilmeden, damara girilecek bölgeye dokunulmadan, iğnenin kesik ucu yukarı gelecek şekilde, 45°lik bir açı ile cilt altına girilip, 10-15°lik bir açı ile 5-10 mm ilerlendikten sonra açı bozulmadan damara girilir. Damar içinde iğnenin 1/4’ü dışarıda kalana kadar ilerlenir. Damara giriş yapılacak bölgeye dokunulmuşsa flebotomi bölgesinin antisepsisi tekrar yapılır. Kan akışı kontrol edilir ve ilk 5-10 ml’lik kısmın ek düzeneğe akması sağlanır. • Kan rahatlıkla ve donasyon işleminin 6-8 dakikada bitmesini sağlayacak hızda set içinde akabilmelidir. • Kan akışı çok hızlı ve pembeye yakın kırmızılıkta ise artere girilmiş olabilir. Bu durumda turnike çözülmeden iğne damardan çekilir, flebotomi bölgesine steril gazlı bez ile güçlü bir baskı uygulanır ve bağışçıya kolunu yukarı kaldırması, iğne giriş noktasının üzerindeki güçlü baskıyı 4-5 dakika sürdürmesi söylenir. Turnikenin sıkılaştırılması yararlı olacaktır. Set, Tehlikeli Madde Yönetimi Planı (PL-TYG-05) Kesici Delici Atıklar Talimatı (TA-EÖK-20), Evsel-Tıbbi Atıkların Ayrıştırılması Talimatı (TA- TYG-12).”na göre imha edilir. Yeni bir torba ile işlemler bağışçının onayı alınmak koşuluyla diğer koldan tekrarlanır. • Hortuma kan gelmiyor ise iğnenin damar içinde olup olmadığı kontrol edilir. o İğne damar içinde ise damardan çıkartılmadan ileri-geri 2-3 mm hareket ettirilir buna rağmen kan gelmiyor ise yada iğne damardan çıkmış ise, flebotomi işlemi sonlandırılır. Set Tehlikeli Madde Yönetimi Planı (PL-TYG-05), Kesici Delici Atıklar Talimatı (TA-EÖK-20), Evsel-Tıbbi Atıkların Ayrıştırılması Talimatı (TA- TYG12).”na göre imha edilir. Yeni bir torba ile işlemler bağışçının onayı alınmak koşuluyla diğer koldan tekrarlanır o İğne damar içinde değilse, 5–10 mm geri çekilerek cilt altından çıkartılmadan tekrar damara giriş yapılır. İğne bir flaster yardımıyla sabitlenir ve üzeri steril gazlı bez ile kapatılır. Kan alma çalkalama cihazı kendi kullanım kılavuzundaki kurallara göre çalıştırılır. Ek düzenek dolduktan sonra klempi kapatılır ve torbanın ya da kan alma çalkalama cihazının klempi açılarak (hortum üzerinde başka bir kilit mekanizması var ise kilit kırılır) kanın ana torbaya dolması sağlanır. Kan rahatlıkla ve kan bağış işleminin 6-8 dakikada bitmesini sağlayacak hızda set içinde akabilmelidir. Akmıyor ise bağışçıdan elini ardışık olarak yumruk yapıp gevşetmesi istenir. Akış problemi sürüyorsa flebotomi bölgesi, hortum ve torba tekrar kontrol edilir. Kan akışını engelleyen problem dışardan müdahale ile düzelebilecek ise düzeltilir ve işleme devam edilir. Ancak dışardan müdahale ile düzeltilemeyecek bir sorun var ise flebotomi işlemi sonlandırılır ve set Tehlikeli Madde Yönetimi Planı (PL-TYG-05), Kesici Delici Atıklar Talimatı (TA-EÖK-20), Evsel-Tıbbi Atıkların Ayrıştırılması Talimatı (TATYG-12).”na göre imha edilir. Yeni bir torba ile işlemler bağışçının onayı alınmak koşuluyla diğer koldan tekrarlanır. Kan bağış işlemi süresince torbalanan kan, kan alma-çalkalama cihazında sürekli olarak salınım halinde tutulur ve her an ağırlığı dijital ekrandan izlenir. 450(± %10) cc kan hacmine ulaşılınca (genelikle kan alma çalkalama cihazı klempini otomatik olarak Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • • • • • • • • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 14 / 33 kapatarak torbaya kan akımını durdurur) kan alma-çalkalama cihazı durdurulur. Toplanan kan hacmi tam kan için 300 cc, eritrosit süspansiyonu ve plazma için 350 cc den az ise Tehlikeli Madde Yönetimi Planı (PL-TYG-05), Kesici Delici Atıklar Talimatı (TA-EÖK-20), Evsel-Tıbbi Atıkların Ayrıştırılması Talimatı (TA- TYG-12).”na göre imha edilir. Flebotomi işlemi sonlandırılır. o Turnike çözülür. Gazlı bez alınır tıbbi atık kutusuna atılır. Flaster dikkatlice kaldırılıp tıbbi atık kutusuna atılır. Kan alma çalkalama sizteminin otomatik kapanan klempi yoksa kan alma ve torba setinin hortumuna klemp konur ya da hortum akışı engelleyecek şekilde kıvrılır. Yavaşça iğne damardan çekilirken eş zamanlı olarak flebotomi bölgesine steril gazlı bez ile baskı uygulanır. Bağışçıya kolunu yukarı kaldırması, iğne giriş noktasının üzerindeki baskıyı 2-3 dakika sürdürmesi söylenir. Torba içerisine kesinlikle hava gitmeyecek şekilde klemp ya da kıvrık açılarak hortum içindeki kalan kanın torbaya akması sağlanır. Bunu yaparken hortumdaki kanın tamamının torbaya girmesine izin verilmez. İçinde bir miktar kan bırakılır ve klemp konur ya da hortum kıvrılır. Torba iyice çalkalandıktan sonra klemp ya da kıvrık açılır ve torbanın sıkıştırılması ile bir miktar kan, 2/3 ünü dolduracak şekilde hortuma gönderilir. Klemp kapatılır ya da hortum kıvrılırak torbaya geri akış engellenir. Hortum torba ile birleşme yerinden hortum kapatma cihazının başlığına yerleştirilir ve sıkıştırılarak yapıştırılır. İşlem 5 er cm ilerleyerek 6-7 kez tekrarlanır ve sonuncu boğumdan iğneli parça ayrılarak Tehlikeli Madde Yönetimi Planı (PL-TYG-05), Kesici Delici Atıklar Talimatı (TA-EÖK-20), Evsel-Tıbbi Atıkların Ayrıştırılması Talimatı (TATYG-12).”na“göre imha edilir. Torbalanmış olan Tam Kan “Kan Bileşenlerini Hazırlama Talimatı”na göre bileşenlerine ayrıştırılır. Bağışçı “Kal Bağışı Sonrası Bağışçı İzlem Talimatı”na göre takip edilir. Bağış tamamlandıktan sonra Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu ve Aydınlatılmış Bağışçı Onam Formu bir dosyada toplanır. İlk mesai sabahı kan merkezi başteknikeri tarafından değerlendirildikten sonra arşivlenmek üzere sekreteryaya iletilir. Örnek tüplerinden bir tanesi immünohematoloji laboratuvarına, diğeri ise enfeksiyöz tarama testleri laboratuvarına gönderilir. 2.4. Kan Merkezi Bağışçı Aferez Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde bağışçı aferezi işleminin güvenli bir şekilde gerçekleştirmek, kaliteli ve güvenilir bir ürün elde edilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde yapılan tüm bağışçı aferezi işlemlerinde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • • Bağışçı geldiğinde, kimlik kontrolü (fotoğraflı bir kimlik ile) yapılır. Bağışçı Değerlendirme Talimatı”na göre kayıt, etiketleme ve değerlendirme süreçleri gerçekleştirilir. Bağışçı, kan bağışı sıklığı açısından Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberine göre değerlendirilir. Hemogram Çalışma Talimatı”na göre örnek kanı alınarak hemogram çalışılır. Sonuç “Bağışçı Değerlendirme Talimatı”na göre değerlendirilir. Hemogram sonucu kan bağışı için uygun değil ise bağışçı geçici olarak ret edilir ve KİS’e kaydedilir. Hemogram sonucu kan bağışı için uygun ise işlem için sedyeye alınır. Burada tekrar kimlik kontrolü yapılır ve Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • • • • • • • • • • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 15 / 33 kendisine adı soyadı sorulur. “Aferez Bilgilendirme Broşürü”nü okuyup okumadığı sorgulanır ve işlem hakkında bilmek istediği noktalarda bilgilendirilir. Aferez cihazları uygunsa bağışçı hemen sedyeye alınır. Cihazlar dolu ise en erken saat için randevu verilir. Daha önce aferez cihazına kullanılan sistem kullanım kılavuzuna uygun olarak yerleştirlimiş olan aferez setindeki ürün torbası/torbaları üzerine bağışçıyı tanımlayan barkod yapıştırılır. Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatı ve kullanılan aferez cihazının kullanım kılavuzundaki öneriler doğrultusunda flebotomi ve aferez işlemi gerçekleştirilir. Ürün torbası setten ayrılır ve set Tehlikeli Madde Yönetimi Planı (PL-TYG-05), Kesici Delici Atıklar Talimatı (TA-EÖK-20), Evsel-Tıbbi Atıkların Ayrıştırılması Talimatı (TATYG-12).”na göre imha edilir. Henüz testleri çalışılmamış olan bu bileşen ürün şeklinde etiketlenene kadar karantinada saklanır. Herhangi bir nedenle işlem tamamlanamaz ve kullanılan sistemin özelliklerine göre toplanan ürünün yetersiz olduğu düşünülürse kan merkezi hekimine danışılarak ürün ve set “Kan Bileşenlerini İmha Talimatı”na göre imha edilir. Aferez takip defteri doldurulur. Bağışçı ”Kan Bağışı Sonrası İzlem Talimatı”na göre takip edilir ve teşekkür edilerek gönderilir. Bağış sırasında reaksiyon gelişirse, Bağışçı Reaksiyon Defterin’e kaydı yapılır. Bağışçının kan grubu “İmmünohematoloji Laboratuvarı Talimatı” ve enfeksiyöz tarama testleri “Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvarı Talimatı”na uygun olarak çalışılır. Test sonuçları çıktıktan sonra uygun barkodlar yazdırılıp torba üzerine yapıştırılır. • Son 10 gün içerisinde enfeksiyöz tarama testleri çalışılmışsa tekrar çalışmaya gerek yoktur, 10–15 gün arasındaki dönem için ise Kan Merkezi Hekimine danışılır. • Granülosit Süspansiyonu bağışçısı için enfeksiyöz tarama testleri ve immünohematolojik testler indüksiyon işlemi öncesi çalışılır. Bağışçının değerlendirilmesinden ve uygunluk testlerinin çalışılmasından kan merkezi, bağışçıdan gerekli onamın alınması ve işlemin gerçekleştirilmesinden Terapötik Aferez Ünitesi sorumludur. • Sonuçlardan birinin pozitif olması durumunda bağışçı olarak ret edilir ve “Enfeksiyöz Tarama Test Pozitifliklerinde Yaklaşım Talimatı”na göre hareket edilir. İmmünohematolojik ve enfeksiyöz tarama testleri tamamlandıktan sonra ürün barkodu hazırlanarak torba üzerine yapıştırılır ve ürün “Kan Bileşenlerini Stoklama Talimatı”na göre stoklanır. 2.5. Kan Bağışı Sonrası Bağışçı İzlem Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde, kan bağışı sonrasında bağışçıları Kan Merkezinden sağlıklı bir şekilde ayrılmalarını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde uygulanır. 7 gün 24 saat olarak SORUMLULAR: Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde görev yapan kan merkezi hekimi ve kan merkezi personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatına uygun olarak kan alma işlemi sonlandırılıp iğne çekildikten sonra bağışçıya, dirseğini bükmeden, iğne giriş yerinin üzerine yaklaşık 2 dakika basınç uygulaması söylenir ve gösterilir. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • • • • • • • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 16 / 33 Bu süre sonunda kanama varsa basınç uygulamaya devam edilir, kanama durmuşsa iğne giriş yerinin üzeri bantlanır. Bağışçının 5-10 dakika boyunca yakın takip altında flebotomi yatağında yatarak dinlenmesi sağlanır. Bu süre sonunda bağışçı iyi görünüyorsa kan alma salonu bağışçı dinlenme koltuklarında oturması sağlanır ve yiyecek, içecek ikramında bulunularak 5-10 dakika daha gözlenir. Bu süre sonunda bağışçı iyi görünüyorsa bekleme salonuna alınır ve kan merkezini yarım saat süreyle terketmemesi gerektiği söylenir. Dinlenme sırasında bağışçıya kan verme sonrası bakım hakkında bilgiler verilir. Kan bağışı sonrası herhangi bir bağışçı reaksiyonu gelişirse, kan merkezi personeli bağışçıya ilk müdahalede bulunur ve gerekirse Kan Merkezi hekimine haber verir. İzlem süresi sonunda bağışçı, kendisini iyi hissediyorsa, bu önemli katkısından dolayı teşekkür edilir ve Kan Bağışı Sonrası Öneriler Broşürü verilip ne kadar süre sonra tekrar bağışta bulunabileceği hatırlatılarak uğurlanır. 2.6. Kan Bileşenlerinin Hazırlanma Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde, kan bileşenlerinin standartlara uygun şekilde hazırlanmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde uygulanır. 7 gün 24 saat olarak SORUMLULAR: Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde görev yapan kan merkezi personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • • Tam Kan Hazırlanması o Tekli, 450 (±%10) ml kan için antikoagülan solüsyon (CPDA-1) içeren torbaya, Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatına uygun olarak kan alınır. o Kan Bileşenlerini Stoklama Talimatına uygun olarak stoklanır. Eritrosit Süspansiyonu (ES) ve Taze Donmuş Plazma (TDP) Hazırlanması o CPD antikoagülan solüsyon içeren ana torbası, SAG-M‘li ek solüsyon torbası ve 1-2 transfer torbası bulunan torba sistemin ana torbasına, Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatına uygun olarak 450 (±%10) ml kan alınır. o Alındıktan sonra en az 1 saat oda ısısında bekletilir. Mutlaka 6-8 saat içinde işlenmelidir. o 4ºC’de 3100 rpm de 18 dakika santrifüje edilir. o Üstteki 200-250 ml plazma transfer torbaya aktarılır. o Plazma içeren torba bağlantısı hortum kapatma cihazı ile kapatılır ve kesilerek ayrılır. o Plazma içeren torba, Kan Merkezi Plazma Şok Dondurma Talimatına uygun şekilde dondurulur. o Plazma ayırıldıktan sonra ana torbada kalan eritrosit süspansiyonuna, SAG-M solüsyonu eklenerek hafifçe karıştırılır. o Eritrosit Süspansiyonu, Kan Bileşenlerini Stoklama Talimatına uygun olarak stoklanır. Lökositi azaltılmış Eritrosit Süspansiyonu (ES) Hazırlanması o 4 log filtreler kullanılarak filtrasyon yöntemiyle hazırlanır. o İşlemin en çok 30 dakika içerisinde tamamlanması gerekir. Tamamlanamadığı durumlarda filtre steril koşullarda (steril tüp birleştirme ile) değiştirilerek işleme devam edilir. Filtre tıkanıklığı için tutanak tutularak yüklenici firmaya bildirilir. o Dahili lökosit filtreli torbalar ile; Kan bileşeni hazırlanırken tam kanın ya da ES’nin filrasyonu ile elde edilir. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Filtrasyon işlemi, dahili lökosit filtreli torbaların kullanım kılavuzuna uygun biçimde gerçekleştirilir. Elde edilen lökositi azaltılmış “ES lökositi azaltılmış ES” olarak KİS’e kaydedilir ve lökositi azaltılmış ES barkodu ile etiketlenirek, Kan Bileşenlerinin Stoklama Talimatı’na göre stoklanır. o ES için laboratuvar tipi lökosit filtreleri ile; Lökositi azaltılmış ES istemi yapıldığında gerçekleştirilir. Lökosit azaltmak için giriş hattında 4 log lökosit filtresi bulunan ES torbaları (filtre sistemi) kullanılır. Lökositi azaltılacak ES seçildikten sonra, steril tüp birleştirme cihazı yardımıyla cihaz kullanım kılavuzuna uygun bir uygulama ile filtre seti ile birleştirilir. Filtre sisteminin gerektirdiği biçim ve sürede ES filtreden geçirilerek lökositi azaltılmış ES torbasına aktarılır. Elde edilen lökositi azaltılmış ES “lökositi azaltılmış ES” olarak KİS’e kaydedilir ve lökositi azaltılmış ES barkodu ile etiketlenirek Kan Bileşenlerinin Kan Merkezinden Çıkış Talimatı ve Kan Bileşenlerinin Transport Talimatı’na göre istemi yapan birime gönderilir. Eğer bileşen hemen gönderilemiyorsa, Kan Bileşenlerinin Stoklama Talimatı’na göre stoklanır. Kriyopresipitat Hazırlanması o TDP, yavaş olarak (bir gece boyunca) 1-6 ºC’de eritilir. o Eriyen plazma 4ºC’de, 7 dakika, 3970 rpm de santrifüje edilir. o Ekstraktör yardımıyla plazmanın transfer torbasına aktarımı sağlanır. o Böylece kriyopresipitatın primer torbanın kenarına yapışarak ayrılması sağlanır. 10-15 ml plazma sulandırma için torbada bırakılır. o Primer torba transfer torbadan ayrılır. o Kriyopresipitat hemen dondurulur ve Kan ve Komponentlerini Stoklama Talimatına uygun olarak stoklanır. Pediatrik Tam Kan Hazırlanması o Tekli, antikoagülan solüsyon (CPD) içeren torbaya, Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatına uygun olarak 200 (±%10)ml kan alınır. o Kan Bileşenlerini Stoklama Talimatına uygun olarak stoklanır. Pediatrik Eritrosit Süspansiyonu ve Pediatrik Taze Donmuş Plazma Hazırlanması o CPD antikoagülan solüsyon içeren bir ana torba ve üç adet transfer torbadan oluşan sistemin ana torbasına, Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatına uygun olarak 450 (±%10) ml kan alınır. o Alındıktan sonra en az 1 saat oda ısısında bekletilir. Mutlaka 6-8 saat içinde işlenmelidir. o 4ºC’de 3100 rpm de 18 dakika santrifüje edilir. o Üstteki 200-250 ml plazma transfer torbalara eşit olarak ikiye bölünerek aktarılır. o Plazma içeren torbaların bağlantıları hortum kapatma cihazı ile kapatılır ve kesilerek ayrılır. o Plazma içeren torbalar Kan Bileşenlerini Stoklama Talimatına uygun olarak stoklanır. o Plazma ayırıldıktan sonra ana torbada kalan eritrosit süspansiyonunun yarısı 3.transfer torbaya aktarılır ve ana torbadan ayırılır. o Eritrosit süspansiyonu içeren her iki torba, Pediatrik ES olarak Kan ve Komponentlerini Stoklama Talimatına uygun olarak stoklanır. Trombositten Zengin Plazma (TZP) Hazırlanması o CPD antikoagülan solüsyon içeren ana torbası, SAG-M‘li ek solüsyon torbası ve 1-2 transfer torbası bulunan torba sistemin ana torbasına, Flebotomi ve Kan Torbalama Talimatına uygun olarak 450 (±%10) ml kan alınır. o Alındıktan sonra en az 1 saat oda ısısında bekletilir. Mutlaka 6-8 saat içinde işlenmelidir. o 20ºC’de 3100 rpm de 3 dakika santrifüje edilir. o Üstteki 200-250 ml Trombositten Zengin Plazma transfer torbaya aktarılır. • • • • Sayfa 17 / 33 Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Trombositten Zengin Plazma içeren torba bağlantısı hortum kapatma cihazı ile kapatılır ve kesilerek ayrılır. o Trombositten Zengin Plazma içeren torba, oda sıcaklığında 5 gün saklanmak üzere ajitatöre konulur. Yıkanmış Eritrosit Süspansiyonu hazırlanması o Yıkama işlemi kan bileşeninin plazma kısmında bulunan maddelere bağlı gelişen alerjik reaksiyonları önlemek amacıyla yapılır. o Bu işlem sırasında kullanılan steril tüp birleştirme hortum kapatma vb cihazlar kendi kullanım kılavuzlarına uygun ve steril koşulların devamlılığını sağlayacak şekilde kullanılır. o Yıkanmış Eritrosit Süspansiyonu hazırlamak için 2 yol kullanılır:. o Dörtlü Hücre Yıkama Sistemi ile; Bir ana torba ve bu torbaya kapalı olarak bağlı bir adet (içinde yıkama ajanı olarak kullanılan %0,9 NaCl solüsyonu bulunan torba) ve iki adet boş transfer torbadan oluşan Dörtlü Hücre Yıkama Sistemi kullanılır. Birinci torbanın çivisi çıkarılarak Eritrosit Süspansiyonu torbasının T parçasına sokulur. Eritrosit Süspansiyonu birinci torbaya aktarılır. 2. torbanın kırılma parçası kırılır ve 150 ml %0,9 NaCl yıkama solüsyonu Eritrosit Süspansiyonu üzerine aktarılır.Hortum plastik klips ile kapatılır. Yıkama solüsyonu aktarılan eritrositler 4ºC’de, 1500 rpm’de 10 dk santrifüj edilir. 2. ve 3. torba hortumları plastik klips ile kapatılır. Santrifüj sonucu üstte oluşan salin solüsyonu ve artık buffy-coat 4. torbaya aktarılır. 4. torba hortum kapatma cihazı ile kapatılır ve sistemden ayırılır. Klempi açılan 2. torbadan 150 ml yıkama solüsyonu santrifüj sonucu çöken eritrositlerin üzerine aktarılır. %0,9 NaCl solüsyonu aktarıldıktan sonra ikinci kez santrifüj edilir. Santrifüj sonrası üstte oluşan salin ve artık buffy-coat kısmı 3. torbaya aktarılır. 3. torba hortum kapatma cihazı ile kapatılır va sistemden ayırılır. Klempi açılan 2. torbadan kalan 200 ml yıkama solüsyonu santrifüj sonucu çöken eritrositlerin üzerine aktarılır. %0,9 NaCl solüsyonu aktarıldıktan sonra üçüncü kez santrifüj edilir. Santrifüj sonrası üstte oluşan salin ve artık buffy-coat kısmı 2. torbaya aktarılır. 2. torba hortum kapatma cihazı ile kapatılır ve sistemden ayırılır. o Steril Tüp Birleştirici ile; Yıkanması istenen ES, steril tüp birleştirme sistemi aracılığıyla ES ve TDP hazırlamada kullanılan boş kan torba sisteminin ilk torbasına aktarılır. Aktarma işlemi öncesi ilk torba içindeki CPD, SAG-M torbasına aktarılmalı ve SAG-M torbasının hortumuna geriye doğru akışı engellemek için klemp konmalıdır. Aktarma işlemi sonrası boşalan ES torbası hortum kapatma sistemi ile ana torbadan uzaklaştırılır. Ana torbaya steril tüp birleştirme sistemi aracılığıyla +2-6 °C’de bekletilmiş 5001000 ml’lik izotonik bağlanır ve 200-300 ml izotonik ES üzerine aktarılır. Bu işlemden sonra izotonik torbası hortum kapatma sistemi ile steril koşullarda ana torbadan uzaklaştırılır. Üzerine eklenen izotonik ile iyice karıştırılan ES, soğutmalı bileşen santrifüjünde 1500 rpm’de 10 dk santrifüj edilir. Santrifügasyon sonrası torba içindeki süpernatan, ekstraktörler aracılığı ile hortumundaki klempi açılan SAG-M torbasına aktarılır. SAG-M torbası hortum kapatma sistemi ile ana torbadan uzaklaştırılır. Ana torbaya steril tüp birleştirme sistemi aracılığıyla izotonik torbası bağlanarak 200-300 ml izotonik ES üzerine aktarılır. İzotonik torbası hortum kapatma sistemi ile ana torbadan uzaklaştırılır. Üzerine eklenen izotonik ile iyice karıştırılan ES, soğutmalı bileşen santrifüjünde 1500 rpm’de 10 dk santrifüj edilir. o • Sayfa 18 / 33 Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 19 / 33 Santrifügasyon sonrası torba içindeki süpernatan, ekstraktörler aracılığı ile TDP torbasına aktarılır. TDP torbasının hortumuna geriye doğru akışı engellemek için klemp konur. Ana torbaya steril tüp birleştirme sistemi aracılığıyla izotonik torbası bağlanarak 200-300 ml izotonik ES üzerine aktarılır. İzotonik torbası hortum kapatma sistemi ana torbadan uzaklaştırılır. Üzerine eklenen izotonik ile iyice karıştırılan ES, soğutmalı bileşen santrifüjünde 1500 rpm’de 10 dk santrifüj edilir. Santrifügasyon sonrası torba içindeki süpernatan, ekstraktörler aracılığı ile hortumundaki klempi açılan TDP torbasına aktarılır. TDP torbası hortum kapatma sistemi ile ana torbadan uzaklaştırılır. o Ana torba içerisindeki ES yıkanmış ES olarak KİS’e kaydedilir ve yıkanmış ES barkodu ile etiketlenirek, Kan Bileşenlerinin Stoklama Talimatı’na göre stoklanır. o Yıkanmış ES’nin raf ömrü +2-6 °C’de 24 saattir. Bu sürede kullanılmayan bileşen Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı’na göre imha edilir. o Yıkama işleminden başka aynı bileşen için lökosit azaltma ve/veya ışınlama istemi de var ise, önce bu işlem/işlemler yapılır. Yıkama işlemi son aşamadır. • Trombosit Süspansiyonu hazırlanması o Merkezimizde Trombosit Süspansiyonu aferez yöntemiyle elde edilmektedir. 2.7. Kan Bileşenlerinin Stoklama Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde kan bileşenlerinin stoklama işleminin doğru şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde yapılan tüm kan bileşenlerinin stoklama işlemlerinde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • “Kan Bileşenlerinin Hazırlanma Talimatı”na göre merkezimizde hazırlanmış veya “BKM‘den Sağlanan Kan Bileşenlerinin Kabul Talimatı”na göre kabul edilmiş kan bileşenlerinin torba ve etiketleri, kan grubu, serolojik test sonuçları, son kullanma tarihi, renk, bulanıklık, hemoliz, pıhtı ve hasar açısından kontrol edilir ve stoklamaya uygunluğu değerlendirilir. Uygun bulunur ise her bileşenlerin farklı koşullarda stoklanacaktır Eritrosit Süspansiyonu (ES) • +2-6°C özel imal edilmiş kan saklama dolaplarında stoklanır. • ES’u kan saklama dolabında aynı kan grubu için ayrılmış olan rafın en arka sırasına konulur • KİS’e kayıt edilir • Raf ömrü CPDile hazırlanmışsa 21 gün, SAG-M ile hazırlanmışsa 42 gündür. • Raf ömrü dolduğunda “Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı”na göre imha edilir Trombosit Süspansiyonu (TS) • TS aferez cihazından alınır alınmaz ajitatöre yerleştirilir. Oda ısısında (+20-24°C), sürekli bir salınım sağlayan ajitatörde raf ömrü 5 gündür. • KİS’e kayıt edilir. • Raf ömrü dolduğunda “Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı”na göre imha edilir Granülosit Süspansiyonu (GS) • GS stoklamaya uygun değildir. Hemen kullanılmalıdır. Oda ısısında (+20-24°C) raf ömrü 24 saattir. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • • • • • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 20 / 33 • KİS’e kayıt edilir. • Raf ömrü dolduğunda “Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı”na göre imha edilir Taze Donmuş Plazma ve Kriyopresipitat • Hazırlandıktan sonra en kısa zamanda kendi kan grubuna göre ayrılmış olan derin dondurucuda stoklanır. Raf ömrü derin dondurucunun ısısına bağlıdır. • -18°C ile -25°C arasında 3 ay • -25°C’nin altnda 36 ay • KİS’e kayıt edilir • Raf ömrü dolduğunda “Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı”na göre imha edilir Günlük stok takibi yapılır. Stoktaki kan bileşenleri barkod okuyucu ile okutulur. Rezervasyon süresi dolan kan bileşenleri “Kan Bileşenlerinin Rezervasyon Talimatı”na göre genel kullanıma açılır. Son kullanma tarihi gelen kan bileşenleri “Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı”na göre imha edilir, KİS’e ve “İmha Edilen Kan Kayıt Defteri”ne kayıt edilir. Stoktaki ürünler, çıkış yapılan ürünler, imha edilen ürünler ile bir önceki stok sayımının birbirini tamamlaması gerekir. Tamamlamıyorsa sistem tekrar gözden geçirilip sorun giderilir ve sayım tamamlanır. 2.8. Kan Bileşenlerinin Rezervasyon Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde kan bileşenlerinin rezervasyon işleminin gereksinimi karşılayacak şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde yapılan tüm kan bileşenlerinin rezervasyon işlemlerinde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: Eritrosit suspansiyonu, tam kan, taze donmuş plazma için: • “Kan Bileşenlerini Stoklama Talimatı”na göre stoklanan kan bileşenleri talep edilen hasta adına 5 gün süreyle rezerve edilir. • Rezervasyon tarihi “Klinikler Kan Kayıt Defteri”ne ve KİS’e o hasta adına kaydedildikleri ilk gün başlar. Çok acil durumlar söz konusu olduğunda ilgili klinik aranıp izin almak koşuluyla rezerve kan bileşenleri başka hasta için kullanılabilir. • Beşinci günün sonunda ilgili klinikten rezervasyon uzatmayla ilgili herhangi bir talep gelmezse kan bileşenleri genel kullanıma açılır • 5. günün sonunda ilgili klinikten rezervasyon uzatma talebi gelirse Kan Merkezi Hekimi ile görüşülerek rezervasyon aynı hasta için 5 gün daha uzatılabilir. • Son kullanma tarihi yaklaşan ve stok ömrü 30 günü aşmış kan bileşenleri rezerve edilmez, ihtiyaç duyulduğunda kullanılır. • Uzatılan ve uzatılmayan her rezervasyon için ilgili “Klinikler Kan Kayıt Defteri”ne ve KİS’e kayıt işlemi yapılır. Aferez trombosit suspansiyonu için: • Trombosit suspansiyonu hasta adına 3 gün rezerve edilir. Üçüncü günün sonunda hastanın sorumlu hekiminden izin alınmak koşulu ile başka hastaya kullanılabilir. İzin alınmadan başka hastaya kullanılamaz. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 21 / 33 2.9. Kan Bileşenlerini Işınlama Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde kan ve bileşenlerini ışınlama işleminin doğru ve standart şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde yapılan tüm kan bileşenlerini ışınlama işlemlerinde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • • • • • • • • • • • Cihazın fişinin takılı olup olmadığı ve kabın konulacağı hücrenin temizliğinin kontrolü yapılır. Işınlanacak kan torbasına ürünün ışınlanmış olduğunu gösteren etiket yapıştırılır. Kan torbaları, kaptan taşmayacak ve hortumları aşağı bakacak şekilde kabın içine yerleştirilir. ES ve TS aynı anda aynı taşıyıcı kaba konulmaz. Cihazın kapağı açılır ve kap içerideki döner tabla üzerine yerleştirilir. Cihazın kapağı kapatılır. Işınlama süresi önceden ayarlanmış olduğundan “Start” düğmesine basılarak ışınlama başlatılır. Işınlamaya devam etmek için “Start” düğmesine ikinci kez basılır, ışınlamadan vazgeçildiyse “Clear” düğmesine basılır. Işınlama işlemi bitince (yaklaşık 5 dk) alarm sesi duyulur. Kapak açılarak kap çıkartılır. Işınlanan kan torbaları çıkartılır, kap yerine yerleştirilir. Ürün üzerindeki etiket kontrol edilir. Etikette ürünün ışınlandığını belirtir renk değişikliği olmalıdır. Cihazın rutin bakımı Meditel firması tarafından yapılır. Bakım esnasında cihazın bulunduğu oda ve önündeki koridor ile yan odalarda hiç kimse bulunmaz. 2.10. Kan Bileşenlerinin Kan Merkezinden Çıkış Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nden kullanım için çıkışı yapılacak kanların güvenli bir şekilde kullanıma sunulması ve çıkış kayıtlarının doğru yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde 7 gün 24 saat çıkışı yapılan tüm kan bileşenlerini kapsar. SORUMLULAR: Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi personeli, sekreter ve bilgi işlem görevlileri bu talimatın uygulanmasından sorumludurlar. UYGULAMA: • • Kan merkezimizden yapılan kan bileşeni isteği, ilgili bileşenin stokta mevcut olup olmadığına bakılarak değerlendirilir. Hasta adına rezerve bileşen varsa: • Kan bileşeninin torbası ile etiketi; kan grubu ve cross-match uygunluğu, serolojik test sonuçları, son kullanma tarihi, renk, bulanıklık, hemoliz, pıhtı, hasar açısından kontrol edilir. • KİS’e kaydedilir ve tahakkuku yapılır. Sekreter / bilgi işlem görevlileri tarafından KİS çıkışı son kez kontrol edilir. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 22 / 33 Hastanemiz içi transportlarda, çıkışı yapılacak ürün hastaya ulaştırılmak üzere Kan Bileşenlerinin Transport Talimatı’na uygun olarak kan taşıma görevlisine verilir. Hastane dışı transportlarda transport işleminden hizmeti talep eden kurum sorumludur. Hasta adına rezerve kan yok, ancak isteğe uygun kan bileşeni stokta mevcut ise: • Kan bileşeninin torbası ile etiketi; kan grubu uygunluğu, serolojik test sonuçları, son kullanma tarihi, renk, bulanıklık, hemoliz, pıhtı, hasar açısından kontrol edilir. • Hastaya ait kan örneği ile Cross-match testi çalışılır • Cross-match uygun ise KİS’e kaydedilir ve tahakkuku yapılır. Cross-match uygun bulunmazsa Kan Bileşenlerinin Stoklama Talimatı’na uygun olarak tekrar stoka aktarılır. • Hastaya ulaştırılmak üzere Kan Bileşenlerinin Transport Talimatı’na uygun olarak kan taşıma görevlisine verilir. Stokta isteğe uygun kan bileşeni yok ise: o Bağışçı bulunur ise istenen kan bileşeninin hazırlanabileceği ve tahmini hazırlama süresi belirtilir. o Bağışçı bulunamaz ise Bağışçı bulunamaz ise Kan Bileşeni İstem ve Kabul Talimatı’na göre, BKM’den istekte bulunulur. Bunun için, Kan Bileşenleri Toplu Talep formu veya Kan Bileşenleri Acil Talep Formu doldurulur ve kan merkezi hekimi tarafından imzalandıktan sonra BKM’ye fakslanır. • • • 2.11. Kan Bileşenlerinin Kan Merkezine İade Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nden kullanım için çıkışı yapılan, ancak kullanılmayıp kan merkezine iade edilen kan bileşenlerinin güvenli bir şekilde tekrar kullanıma sunulmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde 7 gün 24 saat çıkışı yapılan ve kullanılmayıp kan merkezine iade edilmek istenen tüm kan ve kan bileşenlerini kapsar. SORUMLULAR: Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde çalışan tüm teknisyen, hemşire, sağlık memuru, biyolog, sekreter ve bilgi işlem görevlileri bu talimatın uygulanmasından sorumludurlar. UYGULAMA: • • • • • • İade amacıyla gönderilen kan bileşenleri kan taşıma kabında gelmelidir. Kan taşıma kabında gelmeyen kan bileşenlerinin tekrar kullanıma uygun olmadığına karar verilir. İade amacıyla gönderilen kan bileşenlerinin kan merkezinden çıkış ve iade saatleri kontrol edilir. Yarım saati aşmış ise tekrar kullanıma uygun olmadığına karar verilir. İade için gönderilen kan bileşenlerinin çıkış-iade arasındaki sürede hangi koşullarda bekletildiği sorgulanır. Ürünün türüne göre kabul edilemeyecek koşullarda bekletilmiş ise çıkış süresine bakılmaksızın tekrar kullanıma uygun olmadığına karar verilir. Kan bileşenlerinin torbası hasar, etikette okumayı önleyecek zedelenme, renk değişikliği, bulanıklık, pıhtı, hemoliz açısından kontrol edilir. Böyle bir durumun saptanması halinde tekrar kullanıma uygun olmadığına karar verilir. Yukarıda belirtilenler dışındaki özel durumlarda kan merkezi hekimine danışılır. Tekrar kullanıma uygun bulunmuş ise Kan Bileşenlerinin Stoklama Talimatı ve Kan Bileşenlerinin Rezervasyon Talimatı’na uygun olarak stoka alınır. Çıkışın gösterilmiş olduğu KİS kaydı düzeltilerek iade alınmış olduğu kaydedilir. Kullanıma uygun olmadığına karar verilmiş ise Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı’na uygun olarak imha edilir. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 23 / 33 2.12. Kan Bileşenlerinin Transport Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nden kullanım için çıkışı yapılacak kan bileşenlerinin güvenli bir şekilde kullanılacağı birime ulaştırılabilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde 7 gün 24 saat çıkışı yapılan tüm kan ve kan komponentlerini kapsar. SORUMLULAR: Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde çalışan tüm teknisyen, hemşire, sağlık memurları, biyolog, sekreter ve bilgi işlem görevlileri, kan taşıma görevlileri ile kliniklerde kan bileşenlerini teslim alan klinik hemşiresi bu talimatın uygulanmasından sorumludurlar. UYGULAMA: • • • • • • • Kan bileşenleri sadece özel kan taşıma kaplarında/çantalarında taşınır. Bu kaplar kapağı kapatılabilen, ısı yalıtma özelliği olan ve torbada herhangi bir hasara yol açmayacak yapıda olmalıdır. Kan taşıma kapları sadece kan bileşenlerinin taşınması için kullanılır. Kan bileşenleri taşıma kabına zedelenmeyecek bir şekilde yerleştirilir, Kan Taşıma Defteri doldurulur ve Kan Taşıma Görevlisi tarafından istekte bulunan birimlere götürülür. Kan bileşenleri kan taşıma kaplarına yerleştiriliken ve taşınırken aşağıdakilere dikkat edilmelidir. • Eğer taze donmuş plazma çıkışı yapılıyorsa trombosit suspansiyonu ile aynı kaba konmaz • Eğer taze donmuş plazma çıkışı yapılıyorsa eritrosit suspansiyonu veya tam kan torbası ile doğrudan temas etmemelidir. Bu nedenle ayrı kaplarda taşınması gerekir. Ancak bunun kesinlikle sağlanamadığı acil bir durumda taze donmuş plazma birkaç kat kağıt, bez veya boş torba ambalajı ile paketlenerek aynı kaba konacağı eritrosit suspansiyonu veya tam kan ile teması önlenecek şekilde yerleştirilir. • Trombosit suspansiyonu taşınacak ise taşıma kabının sürekli hafif şekilde sallanması gerektiği belirtilir ve gösterilir. TS, ES ve/veya TDP ile aynı kapta taşınıyorsa, aralarına ısı izolasyonu sağlayacak malzemeler konmalıdır. Gönderilen kanın ulaşım süresi transfüzyon yapacak birimce kontol edilir. Yarım saati aşan durumlarda kanın kabul edilmemesi önerilir. Ameliyathaneye asansör ile gönderilecek kan bileşenleri için aynı kurallar geçerlidir. Hastanemiz dışına taşınacak kan bileşenleri için aynı kurallar geçerlidir. 2.13. Bölge Kan Merkezinden (BKM) Sağlanan Kan Bileşenlerinin İstem ve Kabul Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde, BKM‘den sağlanan kan bileşenlerinin istemlerinin nasıl yapılacağı ve hangi koşullarda kabul edilerek güvenle kullanıma sunulacağını tanımlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde 7 gün 24 saat dış merkezlerden sağlanan kan bileşenlerini kapsar. SORUMLULAR: Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde görev yapan kan merkezi personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 24 / 33 UYGULAMA: • Kritik stok seviyesinin durumuna ve ihtiyaca göre BKM’ye Rehbere uygun olarak “Kan Bileşenleri Toplu Talep Formu“ veya “Kan Bileşenleri Acil Talep Formu“ doldurulup kan merkezi hekimi tarafından imzalanarak fakslanır. Gelen bileşenler aşağıdaki şekilde değerlendirlir. • Kanın taşıma ambalajı ve süresi değerlendirilir. Taşıma koşulları sorgulanır. BKM‘den getirilen kanın BKM‘ye ait özel kan taşıma kabı veya poşeti ile gelmiş olması koşulu aranır. Taşıma kabı veya poşetin üzerinde BKM‘den çıkış saati yazılmış olmalıdır. Taşıma süresi kontrol edilir. • Torbası ile etiketi; kan grubu, serolojik test sonuçları, son kullanma tarihi, renk, bulanıklık, hemoliz, pıhtı ve hasar açısından kontrol edilir. • Kanın kabulü ile ilgili herhangi bir kuşku var ise kan merkezi hekimine danışılır. Taşıma koşulları ve ürün kontrollerde bir sorun yok ise BKM’ye ait “Toplu Teslim Tutanağı“ imzalanır ve KİS’e kaydı yapılır, ilgili barkodlar yazdırılır ve bileşenlere yapıştırılır. TDP’lere ait barkodlar eritildikten sonra yapıştırılır. Kan Bileşenlerinin Stoklama ve Rezervasyon Talimatlarına uygun olarak stoklanır ve hasta adına rezerve edilir. Kullanıma uygun olmadığına karar verilmiş ise Toplu Teslim Tutanağına gerekli açıklamalar yazılarak bileşen getiren görevliye iade edilir. • • • • 2.14. Dış Merkezlere Verilen Hizmetler Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi tarafından dış merkezlere verilen hizmetlerin standart ve kaliteli şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi tarafından dış merkezlere verilen tüm hizmetlerde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan kan merkezi personeli, kan merkezi hekimleri, dış merkezlerin hizmet istemini yapan hekimleri, idarecileri, hizmetin devamlılığını sağlayan personelleri ve hasta yakınları bu talimatın uygulanmasından sorumludur • • • • • Merkezimiz tarafından dış merkezlere kan bileşenlerinin ışınlanması, immünohematolojik / enfeksiyöz tarama testlerinin çalışılması ve kan bileşenlerinin sağlanması konularında hizmet verilir. Hizmeti isteyen dış merkezler ile UÜ-SK merkez müdürlüğü arasında sözleşme yapılmış ise verilen hizmetlere yönelik ücretlendirme sözleşmeye göre yapılır. Sözleşme yapılmamış merkezlere verilen hizmetlere yönelik ücretlendirme, hasta yakınlarından hastane veznesi aracılığıyla sağlanır. Ücretlendirme, hizmeti verilen test / bileşen teslimi öncesinde yapılır. Hizmeti talep eden hekim tarafından doldurulmuş, ilgili kurum amiri tarafından onaylanmış, hangi konuda hizmet alınmak istendiğini belirten form eşliğinde gelen örnek kanları / kan bileşenleri hizmet alan kurum personelince kan merkezine getirilir. Testi çalışılacak hasta / bağışçı kendisi gelebiliyor ise örnek kanı merkezimizde de alınabilir. Formlar ve örnek kanları / kan bileşenleri kan merkezi sekreteryası tarafından değerlendirilir. Sözleşme yapılmış kurumlardan gelen belgeler arasında, hizmet bedelinin istemi yapan hastane idaresince ödeneceğini belirtir onaylı belge bulunmalıdır. Tetkik ve kan ışınlama işlemi istemlerinde bağışçı / hasta kimliği üzerinden KİS kaydı yapılır ve protokol numarası verilerek barkod basılır. Örnek kanları / kan bileşenleri etiketlenir ve Kan Merkezi Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı, Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 25 / 33 İmmunohematoloji Laboratuvar Talimatı ve Kan Bileşenlerini Işınlama Talimatlarına uyumlu şekilde istenen işlem yapılır. Kan bileşeni istemlerinde; o Diğer formlara ek olarak, BKM’de ilgili bileşenin bulunmadığı belirtir onayının bulunduğu belgenin de bulunması gerekir. o İstenen bileşen kan merkezi stoklarında var ise; Kan Bileşenlerinin Kan Merkezinden Çıkış Talimatı’na göre çıkışı yapılır. o İstenen bileşen kan merkezi stoklarında bulunmuyorsa; Kan Bileşenlerinin Hazırlanma Talimatı’na göre hazırlandıktan sonra, Kan Bileşenlerinin Kan Merkezinden Çıkış Talimatı’na göre çıkışı yapılır. İstemde bulunulan bileşen aferez ile elde edilecekse ve ilgili set istemi yapan kurum tarafından sağlanıyor ise ücretlendirme sırasında set ücreti tahakkuk edilmez. Aksi hallerde set ücreti tahakkuku yapılır. 2.15. Kan Bileşenlerinin İmha Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde bulunan kan bileşenlerinin doğru endikasyonlarda, hataya yol açmayacak ve çevreye zarar vermeyecek şekilde imha edilmesini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde bulunan tüm kan bileşenlerini kapsar. SORUMLULAR: Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde çalışan tüm teknisyen, hemşire, sağlık memurları, biyolog, sekreter ve bilgi işlem görevlileri bu talimatın uygulanmasından sorumludurlar. UYGULAMA: • • • Kan bileşenleri aşağıdaki durumlarda imha edilir: • Alım işlemi sırasına yeterli volümde alınamadıysa • Enfeksiyöz tarama testlerinden biri pozitif ise • Son kullanma tarihi geçmiş ise • Torbada herhangi bir hasar var ise • Etiket üzerindeki yazılar veya numaralarda herhangi bir kuşkuya yol açacak şekilde hasarlanmış ise • Renk değişikliği, bulanıklık veya pıhtı var ise • Bağışçıda DAT pozitifliği var ise • Kan Bileşenlerinin Kan Merkezine İade Talimatı’na ve BKM’den Sağlanan Kan Bileşenlerinin Kabul Talimatı’na göre kullanıma uygun değilse KİS’e kayıt yapılır. Bir adet çıktı alınarak İmha Edilen Kan Kayıt Dosyası’na eklenir. Tehlikeli Madde Yönetimi Planı (PL-TYG-05), Kesici Delici Atıklar Talimatı (TA-EÖK-20), Evsel-Tıbbi Atıkların Ayrıştırılması Talimatı (TA- TYG-12)”na uygun olarak imha edilir 2.16. Kan Merkezi Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde, enfeksiyöz tarama testlerinin doğru ve standart bir şekilde çalışılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde 7 gün 24 saat olarak Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvarında uygulanır. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 26 / 33 SORUMLULAR: Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde görev yapan kan merkezi personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • • • • • • • • • • • • • • • • Laboratuvara gelen kan örneklerinden HBsAg, anti-HCV ve anti-HIV I/II tam otomatik ELISA sistemleri, sifiliz taraması ise RPR yöntemi ile Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi gereklilikleri doğrultusunda çalışılır Laboratuvara gelen kan örnekleri bekletilmeden, 7 gün 24 saat teste alınır Laboratuvara gelen örnek kan içeren tüpler, 5ºC’de, 4100 rpm de 10 dakika, santrifüj edilerek plazmanın ayrılması sağlanır. Tüpler, ELISA yöntemiyle anti-HIV I/II, HBsAg ve Anti-HCV çalışılmak üzere, bağışçı bilgileri de kaydedilerek sırayla tam otomatik cihazlara yerleştirilir. ELISA testleri sonuçlandıktan sonra aynı örneklerden RPR çalışılır. Sonuçlar, kullanılan testin üretici firma prospektüs değerlerine göre reaktif (+) veya negatif (-) olarak yorumlanır. Reaktif (+) olarak değerlendirilen numunelerde çalışılan örnek tekrar 3. maddedeki gibi santrifüj edilir ve test tekrar çalışılır. İkinci test sonucu da pozitif (+) ise sonuç reaktif (+) olarak değerlendirilir. İkinci test sonucu negatif (-) olarak değerlendirilen numuneler 3. maddedeki gibi tekrar santrifüj edilir ve test bir kez daha çalışılır. Üçüncü test sonucu negatif (-) ise sonuç negatif (-), sonuç reaktif (+) ise sonuç reaktif (+) olarak değerlendirilir. Tekrarlayan reaktivite saptanan örneklere rehber uyarınca doğrulama yapılır veya yaptırılır. Test sonuçları kan merkezi hekimine danışılır ve KİS’e kaydedilir. Doğrulama testi sonuçları Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi’ne göre değerlendirilerek bağışçının kalıcı / geçici red durumu belirlenir. Bağışçıya bilgi verilir Sonuçlar isteyen bağışçıya Laboratuvar Sonuç Raporu şeklinde bilgisayar çıktısı olarak verilebilir. Laboratuvar Sonuç Raporu da kan merkezi sorumlu hekimi tarafından imzalanarak onaylanır. Test çalışılan örnekler en az 1 hafta süre ile buzdolabında saklanır. Örneklere ait şahit numunaler Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi gereklilikleri doğrultusunda uygun ortamda 1 yıl saklanır. UÜ-SK sağlık personelinin, çalışma sırasında oluşabilecek yaralanmaları veya kan-vücut sıvıları ile şüpheli temasları durumunda, UÜ-SK Kesici-Delici Aletle Yaralanmalarda Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezinden Acil Test İstek Formu (FR-EÖK-31) eşliğinde gönderilen örneklerde, UÜ-SK Çalışma Sırasında Yaralanma-Temas Sonrası Enfeksiyon Önleme Talimatı (TA-EÖK-15) gereği istenen testler de çalışılır. 2.17. Kan Merkezi Enfeksiyöz Tarama Test Pozitifliklerinde Yaklaşım Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde, Enfeksiyöz Tarama Testlerinden herhangi birinin pozitif bulunması durumunda bağışçıya ve elde edilmiş kan bileşenine yaklaşımı tanımlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK Dr Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde tüm pozitif çıkan tüm enfeksiyöz tarama test sonuçlarını ve ilgili bağışçı ile ürünleri kapsar. SORUMLULAR: Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde görev yapan kan merkezi hekimi, kan merkezi personeli ve sekreterler bu talimatın uygulanmasından sorumludur. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 27 / 33 UYGULAMA: • • • • • • Enfeksiyöz tarama testlerinden biri pozitif çıkmış olan kan bileşeni Kan Bileşenlerinin İmha Talimatına uygun olarak imha edilir Bağışçıya telefonla ulaşılır ve kan merkezine davet edilir HBsAg veya anti-HCV pozitifliğinde: • Bağışçıya “HBsAg pozitif-bilgilendirme formu” veya “Anti-HCV pozitif-bilgilendirme formu” verilerilerek enfeksiyon hastalıkları polikliniğine yönlendirilir. Eğer isterse bağışçının kan merkezi hekimi ile görüşmesi sağlanır. RPR pozitifliğinde: • Bağışçı enfeksiyon hastalıkları polikliniğine yönlendirilir ve isterse kan merkezi hekimi ile görüşmesi sağlanır. Anti-HIV pozitifliğinde: • Bağışçı kan merkezi hekimi ile görüştürülür. Kan merkezi hekimi durum ve izlenecek yol hakkında ayrıntılı bilgi verir. • Bağışçıdan yeniden kan örneği alınır ve Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatına uygun olarak yeni kan örneği ile tekrar anti-HIV I/II testi çalışılır. • Sonuç pozitif (+) ise kan merkezi hekimi, gerekirse bağışçı ile görüşerek açıklamalarda bulunur ve kan örneği, HIV doğrulama testi için Hıfzısıhha Enstitüsüne iletilmek üzere bir üst yazıyla birlikte İl Sağlık Müdürlüğüne gönderilir. • Sonuç negatif (-) ise kan merkezi hekimi donörle görüşür ve gerekli açıklamalarda bulunur. Donörde risk faktörü olduğu düşünülüyor ise ilk örneğin pozitif sonuçlarına dayanarak kan örneği doğrulamaya gönderilebilir. • İl Sağlık Müdürlüğü aracılığı ile gönderilen Hıfzısıhha Enstitüsü doğrulama testi sonucu kan merkezine ulaştığında bağışçıya telefonla ulaşılır ve gerekirse kan merkezine davet edilerek, kan merkezi hekimi tarafından gerekli açıklamalarda bulunulur. İsterse doğrulama sonucunun bir kopyası kendisine verilir. • Doğrulama sonucu negatif bulunanlara üçer ay ara ile iki kez daha anti-HIV baktırmaları önerilir. Kan merkezimizde baktırmak istemeleri durumunda ücretsiz çalışılacağı söylenir. Bilgilendirilecek olan bağışçıların listesi hafta içi günlük olarak, hafta sonları / tatil günleri ise ilk mesai günü sabahı sekreteryaya teslim edilir. Ulaşılıp bilgi verilen kişiler işaretlenir ve haftalık olarak baştekniker tarafından liste kontrol edilir. Ulaşılamamış olanlar nedeni de belirtilerek tutanak ile kayıt altına alınır. 2.18. İmmünohematoloji Laboratuvar Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi immünohematoloji laboratuarında çalışılan testlerin doğru ve güvenilir bir şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi immunohematoloji laboratuarında çalışılan tüm testlerde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Hekimi ve Kan Merkezi Personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • • KİS aracılığı ile yapılan hizmet istemi / kan bileşeni kaydı kan merkezi personeli tarafından değerlendirilir. Testler için gerekli örneğin kimlik bilgileri, KİS’teki hizmet istemi / kan bileşeni kaydından doğrulanır. İmmunohematoloji laboratuarında yapılan tüm çalışmalarda eldiven kullanılır. Bütün testler Ulusal Kan ve Kan Ürünleri Rehberi’ne göre çalışılır. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • • • • • • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 28 / 33 • Buna göre, daha önce kan grubu çalışılmamış hasta ya da aferez trombosit / plazma / granülosit bağışçısı için kan grubu forward-reverse ve forward şeklinde çalışılır. Torbaya kan bağışı yapmış bağışçılarda ise sadece forward-reverse olarak çalışılır. Cross-Match (CRM) sırasındaki kan grubu doğrulama sonuçları forward çalışma yerine kabul edilir. Tüm test kartlarının görüntüleri otomatik immünohematoloji test sisteminde saklanır. Hasta / bağışçı örnek tüpleri soğuk depoda 1 ay süresince saklanır. Örnek kanı, elde edilmiş bir kan bileşenine ait ise; • Kan grubu çalışılır. • Sonuç yorum gerektiriyorsa hekime danışılır. • Sonuçlar KİS’e kayıt edilir. • Kan Grubu Sonuç Kartı torba üzerine yapıştırılır. • Bağış hasta adına yapılmışsa, kan bağışı öncesi üzerine bağışçı, hasta ve ürün bilgilerinin bulunduğu barkodlar yapıştırılarak hazırlanmış Kan Merkezi Sonuç Belgesi torbaya lastikle bağlanır. Bağış bir hastaya yönelik yapılmadıysa buna gerek yoktur. • Torbalanmış kan enfeksiyöz tarama testleri sonuçlanana kadar İmmunohematoloji laboratuarında bekletilir. KİS aracılığıyla kan bileşeni talep edilmişse, hastaya ait örnek kanı da gönderilmelidir. Gönderilmedi ise klinikten talep edilir. • Hastanın kan grubuyla aynı gruptan kan bileşeni stoktan alınır ve laboratuvara getirilir. Hortumundaki örnek bölümünden Cross-Match testi için bir segment alınır. • CRM işlemi yapılır. o Sonuç yorum gerektiriyorsa hekime danışılır. o Sonuçlar KİS’e kayıt edilir. • CRM uyumlu ise; Cross-Match sonuç kartı doldurularak torbaya lastik ile bağlanır. • CRM uyumsuz ise; kan bileşeni “Kan Bileşeni Stoklama Talimatı”na göre stoka iade edilir. Hasta kanı ile stoktan getirilen başka bir kan bileşeni arasında CRM testi tekrarlanır. • Hasta adına üst üste 3 kez CRM uyumsuzluğu saptanırsa sorumlu hekim ile iletişim kurularak Direkt ve İndirekt Coombs testleri çalışılır. Hasta adına üst üste 5 kez CRM uyumsuzluğu saptanırsa Panik/Kritik Değer Defterine (FR-ENY-09-63) kayıt yapılır ve UÜ-SK Tetkik Birimleri Panik/Kritik Sonuç Bildirim Prosedürüne (PR-HAD-07) göre bildirimi yapılır. o Sonuç yorum gerektiriyorsa hekime danışılır. o Sonuçlar KİS’e kayıt edilir. • Tüm immünohematoloji laboratuvarı işlemleri sürerken kan bileşeni laboratuar buzdolabında bekletilir. Testler sonuçlandığında stoka iade edilir. KİS aracılığıyla ile tetkik istenmişse;. • Yorum gerektiren sonuçlar hekime danışılır. • Sonuçlar KİS’e kayıt edilir. Testler sonuçlandıktan sonra talep edene verilmek üzere “Laboratuar Sonuç Raporu (Bilgisayar Çıktısı)” düzenlenir ve sorumlu hekim tarafından onaylanır. 2.19. Hemogram Çalışma Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde hemogram işleminin doğru ve herkes tarafından aynı şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde yapılan tüm hemogram işlemlerinde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Personeli bu talimatın uygulanmasından sorumludur. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 29 / 33 UYGULAMA: • • • • • • • • Hemogram cihazında her sabah kontrol testleri çalışılır. Kontrol sonuçları normal değerler arasında ise cihaz ile hemaogram çalışılmasına izin verilir. Kontrol sonuçları normal sınırlar dışında ise testler tekrarlanır ve yine uygun sonuç bulunamazsa firma yetkilisi ile iletişime geçilir. “Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu”nu dolduran ve uygun kabul edilen bağışçı adayı örnek alma koltuğuna alınır. Eldiven giyilir. Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu ile birlikte gelen barkodlardan iki tanesi uygun tüpler üzerine yapıştırılır ve bağışçıdan bu tüplere kan alınır. Tüpler karıştırma cihazına konur ya da cihaz yok ise yavaş şeklide el içinde çevrilerek kanın iyice antikoagülan madde ile karışması sağlanır. Tüplerden birisiyle hemogram cihazının kullanım kılavuzuna uygun olarak hemogram çalışılır. Diğer tüp “Enfeksiyöz Tarama Testleri Laboratuvar Talimatı“na göre enfeksiyöz tarama testleri çalışılmak üzere kapağı açılmaksızın enfeksiyöz tarama testleri laboratuvarına gönderilir. Hemogram çalışılan tüpün işlem sonrası kapağı kapatılır ve Bağışçı Kayıt ve Sorgulama Formu ve Aydınlatılmış Bağışçı Onam Formu ile birlikte örnek kanı bekletme suporuna bırakılır. • Bağışçıdan kan torbalanır ise, örnek kanı torbalanan kana eklenerek İmmunohematoloji laboratuvarına gönderilir. • Bağışçıdan kan torbalanmaz ise örnek kanı Atık Yönetim Planı (PL-TYG-01) göre imha edilir. Bağışçı sonuç belgesi isterse yazıcıdan bir nüsha çıkartılarak bağışçıya verilir. 2.20. Acil Durumlarda/Uygunsuz Cross Match’e Rağmen Transfüzyon İsteğinde Yaklaşım Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜSK hastanesinde kan merkezinde transfüzyon öncesi çalışılması gereken testlerin sonuçlarının beklenemeyeceği acil durumlar veya uygun cross-match veren kan bileşeni bulunamadığı durumlarda hayati tehlike nedeniyle transfüzyon gereksinimi olan hastanın gereksinimini karşılamak için kan merkezinin yaklaşımını ortaya koymak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SK kan merkezinden 7 gün 24 saat çıkışı yapılan tüm testleri sonuçlanmamış veya cross-match uygunsuz kan bileşenlerini kapsar. SORUMLULAR: Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde çalışan tüm teknisyen, sağlık memurları, biyolog, hekim, sekreter ve bilgi işlem görevlileri ile acil veya cross-match uygunsuz transfüzyon endikasyonu konmuş olan hastanın sorumlu hekimi bu talimatın uygulanmasından sorumludurlar. UYGULAMA: • KİS’te ya da basılı Acil Kan ve Kan Bileşenleri İstek Formunun klinisyen tarafından doldurulup onanmasının ardından Ulusal Kann ve Kann Ürünleri Rehberi ile uyumlu aşağıdaki akış şeması izlenir. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. Sayfa 30 / 33 UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 31 / 33 2.21. Transfüzyon Takip Formlarını Değerlendirme Talimatı AMAÇ: Bu talimat UÜ-SK Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nden çıkışı yapılarak transfüze edilen kan bileşenleri ile oluşan transfüzyon reaksiyonlarının takip edilmesini ve bu reaksiyonlara yol açan düzeltilebilen nedenlerin saptanmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat transfüzyon sonrası kliniklerden kan merkezine geri gönderilen tüm Transfüzyon Takip Formlarını kapsar. SORUMLULAR: Dr. Raşit Durusoy Kan Merkezi’nde çalışan tüm teknisyen, sağlık memurları, biyolog, sekreter ve kan merkezi hekimleri bu talimatın uygulanmasından sorumludurlar. Transfüzyon Takip Formu’nun doldurulması ve kan merkezine zamanında geri gönderilmesinden transfüzyonun gerçekleştiği birim sorumludur. UYGULAMA: • • • Transfüzyon sonrasında klinikler KİS üzerinden Transfüzyon Takip formunu doldurur. Transfüzyon Takip Formu’nda herhangi bir semptom / bulgu işaretlenmiş veya olası bir transfüzyon reaksiyonu kan merkezine telefon ile bildirilmiş ise: • Hastanın transfüzyon yapılmamış kolundan kuru ve EDTA’lı tüplere alınmış iki adet kan örneği, kan kültürü ve reaksiyona yol açtığı düşünülen kan torbası ve eklerinin hemen kan merkezine gönderilmesi gerektiği hatırlatılır. • Kan merkezi hekimi hemen bilgilendirilir • Hasta ve gönderilen kan bileşenlerine ait kayıtlar, etiketler ve kartlar incelenerek bir hata yapılıp yapılmadığı kontrol edilir. • Kan merkezi hekimi hastayı bizzat görerek reaksiyon ve olası nedenleri açısından değerlendirir. • Kan merkezi hekimi düşünülen reaksiyona göre hangi testlerin çalışılacağını belirler ve bu testlerin hemen çalışılmasını sağlayarak sonuçları takip eder. Kan merkezi hekimi değerlendirme ve test sonuçlarına göre ne tür transfüzyon reaksiyonu olduğuna karar verir, hastanın sorumlu hekimini bilgilendirir, kan merkezi bilgisayar sistemine reaksiyonun kaydını yapar. 2.22. Kan Merkezi Kalite Kontrol ve Kalibrasyon Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SUAM Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde gerçekleştirilen laboratuvar işlemleri ve elde edilen ürünlerin uluslararası standartlara uygun, kaliteli ve güvenilir olmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat UÜ-SUAM Dr Raşit Durusoy Kan Merkezindeki tüm cihazları, çalışılan tüm testleri ve elde edilen tüm ürünleri kapsar. SORUMLULAR: Dr Raşit Durusoy Kan Merkezinde, bu amaçla görevlendirilen bir hekim ve teknisyenler bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • Tüm kalite kontrol, kalibrasyon, bakım işlemleri kullanılan sistemlerin kullanım kılavuzlarına ve Rehbere uygun olarak gerçekleştirilir. Kalite kontrol sonuçlarının değerlendirilmesi: o Kalite kontrol çalışmalarının sonuçları klasörlerde dosyalanır. Ek olarak bilgisayar ortamında da saklanır. o Kalite kontrol sonuçları Kan Merkezi Kalite Kontrol Kurulu tarafından belirlenen sorumlu kişiler (hekim/teknisyen) tarafından takip edilir ve değerlendirilir. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU o Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 32 / 33 Uygunsuzluk saptanması halinde derhal nedenler araştırılır, UÜ-SK Laboratuvar Kalite Kontrol Prosedürü (PR-HAD-06) doğrultusunda çözüm üretilir ve gereken düzeltici-önleyici faaliyetler uygulanır. 2.23. Kan Merkezi Plazma Eritme İşlem Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde plazma eritme işleminin kaliteli ve standart şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi tarafından yapılan tüm plazma eritme işlemlerinde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Personeli, Kan Merkezi Hekimleri bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: o o o o o o o o Plazma eritme cihazının günlük bakımı; suyunun değiştirilmesi ve içinin silinmesi şeklinde günde bir kez yapılır. İçinde plazma patlar ise Kan ve Vücut Sıvıları Dökülmelerinde Enfeksiyon Kontrolü Talimatı‘na (TA-EÖK-23) uygun olarak hemen dezenfekte edilir. İşlemin doğru yapıldığının kontrolünden o alanda çalışan kan merkezi teknisyeni / teknikeri sorumludur. Kan merkezinden çıkışı yapılan bütün TDP’ler çıkış öncesi plazma eritme cihazında uygun koşullarda eritilir. Cihaz çalıştırılır ve dijital kontrol panelindeki ısı göstergesi ile harici termometre arasındaki ısının uyumlu olduğu doğrulanır. Uyum yoksa cihaz kullanım kılavuzundaki önerilere göre hareket edilir. LİFT OUT tuşu yardımıyla sepeti yukarı çıkartıp, cihaz kullanma kılavuzuna uygun şekilde torba yerleştirilir. İşlem süresi, cihaz kullanım kılavuzunda belirtildiği şekilde CYCLE TİME tuşu ile belirlenip, işlemi başlatmak için CYCLE START tuşu kullanılır. İşlem bitiminde cihaz kendiliğinden duracak, sepet yukarı çıkacak ve alarm verecektir. Eritilmiş plazma cihazdan alınır ve Kan Bileşenlerinin Kan Merkezinden Çıkış Talimatına göre çıkışı yapılır. Yeni bir işlem için cihaz ısısının istenen seviyeye gelmesi beklenir. 2.24. Kan Merkezi Plazma Şok Dondurma İşlem Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde elde edilen plazmaların şok dondurma işleminin kaliteli ve standart şekilde yapılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi tarafından yapılan tüm plazma şok dondurma işlemlerinde uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Kan Merkezi Personeli, Kan Merkezi Hekimleri bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • • • Plazma şok dondurucu cihazı ısısının – 75 ºC olduğundan emin olunur. Kan Bileşenlerinin Hazırlanma Talimatı’na göre elde edilen plazmalar plazma şok dondurucu cihazına cihaz kullanım kılavuzuna göre yerleştirilir. Cihaz kullanım kılavuzuna göre şoklama işlemi başlatılır ve işlem süresince cihaz kapağı kesinlikle açılmaz. Cihazın verdiği alarm sonrası cihaz kullanım kılavuzuna göre işlem sonlandırılır. Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz. UÜ-SK DR. RAŞİT DURUSOY KAN MERKEZİ KILAVUZU • • Dok.Kodu : KLK-HAD-KAN İlk Yay.Tarihi : 15 Mart 2006 Revizyon No : 03 Revizyon Tarihi : 25 Eylül 2012 Sayfa 33 / 33 Şoklanarak dondurulmuş plazmalar (Taze Donmuş Plazma) Kan Bileşenlerini Stoklama Talimatına uygun biçimde saklanmak üzere derin donduruculara taşınır. Cihaz bir sonraki şoklama işlemi için hazırlanır, ısısının – 75 ºC’a inmesi için beklenir. 2.25. Kan Merkezi Kan Bileşenleri Dökülme-Saçılmalarına Yaklaşım Talimatı AMAÇ: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde kan bileşeni dökülmesaçılmaları surumlarında tüm kann mrkezi personeli tarafından doğru ve standart biçimde davranılmasını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. KAPSAM: Bu talimat, UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi meydana gelen tüm kann bileşeni dökülme-saçılma durumlarında uygulanır. SORUMLULAR: UÜ-SK Dr. Raşit DURUSOY Kan Merkezi’nde görev yapan Temizlik personeli, Kan Merkezi Personeli, Kan Merkezi Hekimleri bu talimatın uygulanmasından sorumludur. UYGULAMA: • • Kan bileşeni dökülme saçılmaları zemin, tezgah, plazma eritme cihazı gibi açık alanlarda oldu ise; Kan ve Vücut Sıvıları Dökülmelerinde Enfeksiyon Kontrolü Talimatı‘na (TA-EÖK-23) uygun şekilde dezenfeksiyon yapılır. Kan bileşeni dökülme saçılmaları, soğutmalı bileşen santrifüjü, tüp santrifüjü, aferez cihazı gibi kapalı ortamlarda, santrifügasyon sırasında oldu ise; damlacık yolu ile saçılmaları engellemek için cihaz kapağı açılmadan 30 dakika beklenir. 30 dakika sonra cihaz kapağı açılır ve Kan ve Vücut Sıvıları Dökülmelerinde Enfeksiyon Kontrolü Talimatı‘na (TA-EÖK-23) uygun şekilde dezenfeksiyon yapılır. Gözden Geçirme ve Onaylama: Süreç sahibinin gözden geçirmesi: Yönetim temsilcisinin gözden geçirmesi: Yönetimin onayı: : ————————— Tarih : ————————— Bu doküman Uludağ Üniversitesi Rektörlüğü’ne aittir. Başkaları tarafından kullanılamaz ve çoğaltılamaz.
