finansal tabloların sunuluşu
advertisement
FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU TÜRKİYE MUHASEBE STANDARDI – 1 (Yeniden Düzenlenmiş) FİNANSAL TABLOLARIN SUNULUŞU I- AMAÇ Madde 1Bu standart finansal tabloların sunuluş esaslarını, gerek işletmenin bir önceki döneme ait tabloları, gerekse diğer işletmelerin finansal tablolarıyla karşılaştırmaya olanak verecek biçimde belirler. Bu amaca ulaşmak için standart finansal tabloların sunuluşu ile ilgili genel ilkeleri finansal tabloların biçimi ve içeriği ile ilgili kuralları kapsar. Özel olay ve işlemlerin tahakkuku, değerlenmesi, açıklanması ile ilgili kurallar diğer Türkiye Muhasebe Standartlarında belirtildiği gibi işlem görür ve finansal tablolarda sunulur. II- TANIMLAR Madde 2Bu standartta geçen terimlerin anlamları aşağıdaki gibidir: a) Muhasebe Politikaları : Finansal tabloların düzenlenmesi ve sunulması için işletme tarafından kabul edilmiş ilkeler, esaslar, gelenekler, kurallar ile uygulamalardan oluşur. b) Birleştirme : Önemlilik kavramına göre önemsiz olduğu kabul edilen tutarlar, benzer işlemli ya da nitelikli diğer önemsiz tutarlarla birleştirilerek finansal tablolarda tek bir kalem olarak sunulur. c) Netleştirme : Bu standartta kullanıldığı anlamıyla netleştirme, varlıkların, yabancı kaynaklar ve özkaynaklar ile gelir ve gider hesaplarının da birbiriyle karşılaştırılarak mahsup edilmesidir. Bu standart böyle bir netleştirmeye izin vermez. III- STANDARDIN İÇERİĞİ Madde 3Bu standart Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak düzenlenmiş ve sunulmuş genel amaçlı finansal tabloların sunuluşunda uygulanır. Genel amaçlı finansal tablolar, özel amaçlı bilgilere gereksinimi olmayan kullanıcıların istemlerini karşılamak üzere düzenlenir. Bu tablolar ayrı olarak yıllık faaliyet raporları veya izahname, sirküler gibi çeşitli kamuyu aydınlatma amacıyla hazırlanan belgeler içinde sunulan finansal tablolardan oluşur. Bu standart, ara dönem özet finansal bilgilerine uygulanmaz. Standart tek bir işletmeye veya bir grup işletmenin konsolide finansal tablolarına aynı şekilde uygulanır. Madde 4Bu standart, banka ve sigorta şirketlerini de kapsamak üzere her türlü işletme tarafından uygulanır. Standardın belirlediği esaslara uyumlu olan, banka ve benzeri finansal kurumların finansal tablolarının düzenlenmesi ve sunulmasıyla ilgili esaslar ve ilkeler bu standarda uyumlu bir biçimde TMS-16 Banka ve Benzeri Finansal Kuruluşların Finansal Tablolarının Kamuya Açıklanması standardında belirlenir. Madde 5Standart, kar amaçlı özel ve kamu işletmeleri tarafından uygulanır. Ancak, kar amacı gütmeyen, devlet ve diğer kamu sektörü işletmeleri, finansal tablolarını ve bu tablolarda yer alan bazı kalemleri açıklayan tanımları yeniden düzenleyebilirler. Bu tür işletmeler finansal tablolarına ait ek unsurları da dipnotlarda açıklayabilirler. IV- AÇIKLAMALAR a) Finansal Tabloların Amacı Madde 6Finansal tablolar işletmelerin finansal durumunu ve işlemlerini yansıtır. Genel amaçlı finansal tabloların amacı işletmenin finansal durumu, faaliyet sonuçları ve nakit akışı hakkında bilgi 1 vererek, bu bilgileri tüm finansal tablo kullanıcılarına sunmaktır. Finansal tablolar ayrıca yönetimin emrine verilen kaynakları nasıl ve ne etkinlikte kullandığını gösterir. Bu amaca ulaşmak için finansal tablolar, işletmeye ilişkin aşağıdaki hususlarla ilgili bilgileri sağlar: a) Varlıklar, b) Yabancı Kaynaklar, c) Özkaynaklar, d) Gelir ve karlar ile gider ve zararlar, e) Nakit akışları. Bu bilgiler, finansal tablo dipnotlarıyla birlikte kullanıcılara işletmenin gelecekteki nakit akışları ile nakit ve nakde eşdeğer varlıklarının oluşmasıyla ilgili tahminlerin gerçekleşme ve zamanlamasına ilişkin hususları açıklar. b) Finansal Tablolarda Sorumluluk Madde 7Finansal tabloların düzenlenmesi ve sunuluşundan, işletmenin yönetim kurulu ve/veya diğer yönetim organları ve yöneticiler sorumludur. c) Finansal Tablolar Madde 8Finansal tablolar aşağıdakilerden oluşur: a) Bilanço, b) Gelir tablosu, c) Satışların maliyeti tablosu, d) Nakit akış tablosu, e) Kar dağıtım tablosu, f) Özkaynaklar değişim tablosu, g) Muhasebe politikaları ve açıklayıcı dipnotlar. Yukarıdaki tablolardan bilanço ve gelir tablosu temel finansal tabloları diğerleri ise ek finansal tabloları oluşturur. Yönetim tarafından finansal tablolarına ek olarak hazırlanan işletmenin faaliyet sonuçlarını, finansal durumunu karşılaşabileceği başlıca belirsizlikleri belirten ve açıklayan raporlar sunabilir. Bu raporlar aşağıdaki bilgileri içerebilir: a) İşletmenin faaliyet sonuçlarını etkileyen faktörler, işletmenin faaliyet alanıyla ilgili çevresindeki değişimler ve bu değişimlerin etkileri, verimliliği artırmak için yapılan yatırımlar ve temettü politikası, b) İşletmenin kullandığı fon kaynakları, borçlanma politikası ve risk yönetimi uygulamaları, c) İşletmenin Türkiye Muhasebe Standartları dahilinde bilançosuna parasal olarak yansıtılmayan değer ve kaynakları. Madde 9Birçok işletme, finansal tabloların dışında özellikle çevresel faktörlerin önemli olduğu endüstrilerde ve çalışanların önemli bir finansal tablo kullanıcısı olarak kabul edildiği durumlarda çevresel unsurların ve yaratılan katma değerin açıklandığı çeşitli raporlar hazırlarlar. Yöneticilerin bu bilgilerin, finansal tablo kullanıcılarına yararlı olacağına inandığı durumlarda, işletmenin bu tür ek raporlar hazırlaması özendirilir. d) Finansal Tabloların Gerçeğe Uygun Sunuluşu ve Türkiye Muhasebe Standartlarıyla Uyumu Madde 10Finansal tablolar işletmenin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını ve nakit akışını gerçeğe uygun olarak yansıtır. İşletmenin finansal tablolarında, Türkiye Muhasebe Standartlarının 2 doğru olarak uygulanması ve gerektiğinde ek açıklamaların yapılması, bu tabloların gerçeğe uygun olarak sunuluşunu sağlar. Madde 11Finansal tabloların gerçeğe uygun olarak düzenlenmesi ve sunuluşu , önemlilik kavramı da göz önüne alınarak Türkiye Muhasebe Standartlarının uygulanmasıyla sağlanır. Finansal tabloların gerçeğe uygun sunuluşunun koşulları aşağıdadır: a) 15’ inci maddeye uygun olarak muhasebe politikalarının seçilmesi ve uygulanması, b) Muhasebe politikalarını da içermek üzere geçerli, güvenilir, karşılaştırılabilir ve anlaşılabilir bir biçimde bilgilerin sunulması, c) Türkiye Muhasebe Standartlarının belli işlem ve olayların, işletmenin finansal durumuna ve faaliyet sonuçlarına olan etkisini yansıtmakta yetersiz kaldığı durumlarda, ek açıklamaların yapılması. Madde 12İşletmeler finansal tablolarının Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak düzenlendiğini finansal tablo dipnotlarında açıklar. Tüm geçerli standartların uygulanmadığı ve varsa TMUDESK’in en son yorumlarını göz önünde bulundurmadan düzenlenen finansal tablolar Türkiye Muhasebe Standartları ile uyumlu olmaz. Madde 13Yanlış veya yetersiz muhasebe uygulamaları finansal tablo dipnotlarında açıklama yoluyla düzeltilemez. Madde 14Yönetim bir muhasebe standardının uygulanmasının yanıltıcı olacağına karar verdiği bazı ender durumlarda doğru bir sunuluş için bu standardın uygulanmaması yoluna gidebilir. Bu durumda işletme aşağıdaki unsurları finansal tablo dipnotlarında açıklar: a) İşletmenin finansal tablolarının, finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını nakit akışlarını gerçeğe uygun olarak yansıtıldığına ilişkin yönetimin yazılı açıklaması, b) Finansal tabloların, yanıltıcı olmaması amacına ulaşabilmek için uygulanmayan standart dışında diğer tüm Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak düzenlendiği, c) Uygulanmasından vazgeçilen muhasebe standardı ve vazgeçme nedenleri, alternatif olarak uygulanan yöntem, d) Uygulamadaki değişikliğin, işletmenin sunulan her dönem için, dönem net kar veya zararına, varlık ve yabancı kaynaklarına, özkaynaklarına ve nakit akışına olan parasal etkileri. e) Muhasebe Politikaları Madde 15Yönetim, işletmenin muhasebe politikalarını Türkiye Muhasebe Standartlarının ilkelerine ve TMUDESK’in yorumlarına uygun olarak belirler ve uygulamaya koyar. Özel bir zorunluluğun bulunmadığı durumlarda, yönetim finansal tabloların aşağıdaki bilgileri sağlamasını güvence altına alacak biçimde muhasebe politikalarını belirler. a) Finansal tablo kullanıcılarının karar verme ihtiyaçlarını karşılayacak bilgiler, b) İşletmenin güvenilirlik ilkesini sağlayacak bilgiler; i- Finansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını sunan, ii- Olay ve işlemlerin sadece yasal yapısını değil ekonomik boyutlarını da yansıtan, iii- Önyargıdan uzak ve tarafsız olan, iv- İhtiyatlılık kavramına uygun, v- Önemlilik kavramı göz önüne alınarak tam ve eksiksiz. Madde 16Muhasebe politikaları, finansal tabloların düzenlenmesi ve sunulması için işletme tarafından kabul edilmiş ilkeler, esaslar, gelenekler, kurallar ve uygulamalardır. Madde 17- 3 Muhasebe standardının bulunmadığı konularda, yönetim şirketin finansal tablolarını kullananlara en yararlı bilgiyi sağlayacak biçimde muhasebe politikalarını oluşturur. Yönetim bu politikayı belirlerken aşağıdaki hususları göz önünde bulundurur: a) Benzer konularla ilgili Türkiye Muhasebe Standartları, b) Varlıkların, yabancı kaynakların, özkaynakların, gelir ve karlar ile gider ve zararların tanımlanmasında, tahakkuk ve değerlendirilmesinde esas alınan kriterler ve yöntemler, c) Sadece (a) ve (b) paragraflarıyla uyumlu olma koşuluyla diğer standart saptama organlarının genel kabul görmüş sektör uygulamaları. f) İşletmenin Sürekliliği Kavramı Madde 18Yönetim finansal tabloları düzenlerken faaliyetlerini bir süreye bağlı olmaksızın sürdüreceğini dikkate alır. Yönetimin şirketi tasfiye etme veya ticari faaliyetlerini sona erdirme gibi bir amacı yoksa finansal tablolarını süreklilik kavramını göz önüne alarak düzenler. Yönetim işletme faaliyetlerine kuşku düşürecek önemli olayların ve belirsizliklerin var olduğu görüşüne ulaşmışsa bu belirsizlikleri dipnotlarda açıklar. Finansal tablolar işletmenin süreklilik kavramına göre düzenlenmemişse bu durumun açıklanması ile birlikte işletmenin sürekliliğini ortadan kaldıran nedenler ve ilgili finansal tabloların hangi ilke ve esaslara göre düzenlendiği açıklanır. Madde 19Yönetim işletmenin sürekliliği kavramının uygunluğuna karar verirken yakın gelecekle ilgili elde edilebilen tüm bilgileri dikkate alır. Bu bilgiler kesin bir koşul olmamakla beraber en azından bilanço tarihini izleyen 12 aylık bir dönemi kapsar. g) Tahakkuk Esası Madde 20Bir işletme nakit akışı dışındaki finansal tablolarını muhasebenin tahakkuk esasına göre düzenler. Madde 21Tahakkuk temeline göre, işlemler ve olaylar oluştukları anda gerçekleşmiş sayılır, muhasebe kayıtlarına alınır ve ilgili oldukları dönemin finansal tablolarında raporlanır. h) Tutarlılık Kavramı Madde 22Finansal tablolardaki kalemlerin sınıflandırılması ve sunuluşuna ilişkin esaslar birbirlerini izleyen dönemlerin finansal tablolarında değiştirilmeden uygulanır. Ancak, aşağıdaki durumlarda finansal tablolardaki sınıflandırma ve sunuşlarda değişiklik yapılabilir: a) İşletmenin faaliyetlerinin içeriğinde önemli bir değişikliğin bulunması durumunda ya da finansal tabloların yeniden gözden geçirilmesi sonucunda ilgili değişikliğin sunuluşu daha uygun olacağı görüşüne ulaşılırsa, b) Türkiye Muhasebe Standartlarının ve TMUDESK’in yorumları sonucunda finansal tabloların sunuluşunda bir değişiklik yapıldığı durumlarda. Madde 23İşletme faaliyetlerinin içeriğinde ve niteliğinde önemli ölçüde bir değişiklik yaratabilecek alış ve satışların olması veya finansal tabloların yapısının yeniden gözden geçirilmesi durumunda finansal tabloların farklı şekilde düzenlenmesi ve sunulması öngörülür. I) Önemlilik Kavramı ve Bilgilerin Birleştirilmesi Madde 24Önemlilik kavramının temel ilkelerine göre önemli olduğu kabul edilen her bir kalem finansal tablolarda ayrı ayrı sunulur. Bu kavrama göre önemsiz olduğu kabul edilen tutarlar ise benzer işlemli yada nitelikli diğer önemsiz tutarlarla birleştirilir ve finansal tablolarda ayrı bir kalem olarak sunulmaz. Finansal tabloların içeriğinde ayrı bir kalem olarak gösterilmesini 4 gerektirecek kadar önemli olmayan tutarlardan bir kısmı, dipnotlarda açıklanması gerekecek önemde olabilir ve dipnotlarda açıklanır. Madde 25Bir bilginin finansal tablolarda açıklanmaması, kullanıcıların finansal tablolara dayanarak verdiği ekonomik kararları etkiliyorsa, bu bilgi önemli kabul edilir. Bir kalemle ilgili bilginin finansal tablolarda yada dipnotlarda yer alıp almaması o kalemin niteliğine, tutarının büyüklüğüne bağlıdır. Tek bir kalem veya birleştirilmiş kalemlerin önemlilik kavramına göre durumu belirlenirken o kalemlerin nitelikleri, büyüklükleri birlikte değerlendirilir. Koşullara bağlı olarak ilgili kalemin büyüklüğü belirleyici etmen olabilir. Örneğin, aynı nitelik ve işlevdeki her bir kalem bireysel tutarları büyük olsa da birleştirilir. Buna karşın niteliği ve işlevi bakımından farklı olan büyük tutarlardaki kalemler ayrı ayrı sunulur. Madde 26Türkiye Muhasebe Standartlarına göre raporlanması gerekli görülen bilgiler önemlilik kavramının koşullarına göre önemsizse açıklanmaz. j) Netleştirme Madde 27Varlıklar ile yabancı kaynaklar ve özkaynaklar, gelirler ile giderler diğer bir Türkiye Muhasebe Standardı tarafından gerekli görülmediği veya izin verilmediği durumda mahsup edilmek suretiyle netleştirilmemelidir. Madde 28Önemli tutarlardaki varlık, yabancı kaynaklar ve özkaynaklar ile gelir ve gider hesaplarının, ayrı ayrı raporlanması önemlidir. İşlem ve olayların özünü yansıttığı durumlar dışında netleştirme, finansal tablo kullanıcılarının işletme faaliyetlerini değerlendirilmesini ve gelecekteki nakit akışlarının belirlenmesini zorlaştırır. Stok değer düşüklüğü karşılığı ve şüpheli alacaklar için ayrılan karşılıklar gibi düzenleyici hesaplar yardımıyla varlıkların net değeri ile gösterilmesi netleştirme değildir. Madde 29Türkiye Muhasebe Standartları 4’e göre tanımlanan gelirler, işletme tarafından uygulanan indirim ve iskontolar dikkate alınarak, tahsil edilen veya edilecek gerçeğe uygun değeri ile değerlendirilir. Bir işletme olağan faaliyetlerinin yanı sıra gelir sağlayıcı esas faaliyetlerine bağlı olarak gerçekleşen ancak bireysel olarak gelir yaratmayan faaliyetlerde bulunur. Tek başına gelir yaratmayan bu faaliyetlerin sonuçları, bu faaliyetlerle ilgili işlemlerin özünü yansıttığı sürece aynı işleme ait gelirlere karşılık gelen giderlerini mahsup ederek netleştirilmesi suretiyle sunulur. Bu durumlarla ilgili bazı örnekler aşağıda verilmiştir: a) Yatırımlar ile maddi ve maddi olmayan duran varlıklar dahil olmak üzere duran varlıkların elden çıkarılmasından doğan kar veya zararlar, satış gelirlerinden duran varlığın net defter değeri ile ilgili satış giderinin mahsup edilmesi yoluyla raporlanır. b) Üçüncü şahıslarla yapılan sözleşmelerle ilgili giderler, bu sözleşmeye uygun olarak elde edilen gelirlerle mahsup edilip netleştirilir. Madde 30Finansal tablolar bir önceki döneme göre karşılaştırmalı olarak düzenlenir. Karşılaştırmalı bilginin belirlenmesinde cari dönem finansal tablosuna uygulanan ilke ve yöntemler esas alınır. Mümkün olan durumlarda bir önceki dönemin finansal bilgileri cari dönemde uygulanan ilke ve yöntemlere göre yeniden belirlenir. Bir önceki dönemin finansal tablo kalemlerinin düzeltilmesinde "TMS-10 Dönem Net Karı veya Zararı, Temel Hatalar ve Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Standardı" dikkate alınır. Bunun mümkün olmadığı durumlarda cari dönemde bir önceki dönemde uygulanan ilke ve yöntemlerde yapılan 5 değişiklikler ile bu değişikliklerin ilgili finansal tablo kalemleri üzerindeki parasal etkisi dipnotlarda açıklanır. Madde 31Bir önceki dönemin dipnotlarında açıklanan cari dönemde de önemliliğini koruyan finansal bilgilerin cari dönem sonu itibariyle durumunun açıklanması gerekir. k) Finansal Tabloların Yapısı ve İçeriği Madde 32Bu standart, belli açıklamaların finansal tabloların içeriğinde yer almasını öngörür. Bunun yanında, diğer temel kalemler finansal tabloların içeriğinde ya da dipnotlarda açıklanır. İşletmeler standart ekindeki bilanço ve gelir tabloları formlarına uygun olarak ve kendi koşullarını da göz önünde bulundurarak finansal tablolarını düzenlerler. TMS-3 Nakit Akış Tabloları Standardı nakit akış tablosunun düzenlenmesi ve sunulmasına ilişkin ilkeleri ve formları içerir. Madde 33Standart, açıklama terimini hem finansal tabloların içeriğindeki kalemleri hem de finansal tablo dipnotlarını içerecek biçimde, geniş anlamda kullanır. Diğer Türkiye Muhasebe Standartları tarafından öngörülen açıklamalar ilgili standartlardaki esaslara göre yapılır. Bu standart veya diğer Türkiye Muhasebe Standartlarında tersi belirtilmedikçe, açıklamalar finansal tabloların içeriğinde ya da dipnotlarında yer alır. Madde 34Finansal tablolar açıkça ve anlaşılabilir bir biçimde tanımlanır ve kapsamında yer aldığı yayınlanmış faaliyet raporu veya belgelerdeki diğer bilgilerden kesinlikle ayırdedilir. Madde 35Türkiye Muhasebe Standartları, sadece finansal tabloların düzenlenmesinde ve uygulanmasında esas alınır. Bu standartlar bir faaliyet raporunda veya diğer belgelerde yer alan diğer bilgilerin düzenlenmesinde ve sunulmasında göz önünde bulundurulmaz. Bu nedenle, finansal tablo kullanıcılarının Türkiye Muhasebe Standartlarına uygun olarak hazırlanan bilgiler ve yararlı olmasına karşın bu standartlara göre hazırlanmayan bilgileri birbirlerinden ayırt edebilmeleri önemlidir. Madde 36Finansal tabloların içerdiği bölümler açıkça ve anlaşılır bir biçimde tanımlanır. Ayrıca aşağıdaki bilgiler açıkça belirtilir ve sunulan bilginin doğru bir biçimde anlaşılması için gerektiğinde tekrarlanır: a) Raporlayan işletmenin adı veya diğer tanımlama araçları, b) Finansal tabloların bir işletme veya bir işletme grubuna ilişkin olup olmadığı, c) Finansal tabloların, esas alınan tablonun türüne göre, bilanço günü veya faaliyet dönemi, d) Raporlamaya esas alınan para birimi, e) Finansal tablolardaki sayısal bilgilerin sunuluşundaki kesinlik derecesi. Madde 3736’ ıncı madde de öngörülen hususlar, sayfa başlıkları ve finansal tabloların her sayfasında kısaltılmış kolon başlıkları kullanılarak yerine getirilir. Böyle bilgilerin en iyi biçimde sunuluşunun belirlenmesinde yargılama yeteneği esas alınır. Örneğin finansal tablolar elektronik olarak okunduğunda ayrı sayfalara gereksinme olmayabilir. Bu durumda, yukarıdaki kalemlerin sunuluşu, verilen bilgilerin doğru olarak anlaşılmasını güvence altına alacak sıklıkta yapılır. Madde 38Finansal tabloları daha anlaşılabilir duruma getirmek için içerdikleri bilgiler bin, milyon, milyar ya da trilyon TL. olarak sunulur. Sunulan bilgilerdeki kesinlik derecesi açıklandığı ve ilgili bilgiler kaybolmadığı sürece bu husus kabul edilir. 6 l) Raporlama Dönemi Madde 39Finansal tablolar en az yılda bir kez düzenlenir ve sunulur. Ender durumlarda, bilanço tarihleri değişir ve yıllık finansal tablolar bir yıldan daha uzun veya daha kısa dönemler için düzenlenir ve sunulur. Bir işletme, finansal tabloların içerdiği döneme ek olarak aşağıdaki hususları da açıklar. a) Bir yıldan daha farklı bir dönemin kullanım nedeni, b) Gelir tablosundaki karşılaştırmalı tutarlar, özkaynaktaki değişiklikler, nakit akışları ve karşılaştırılabilir olmayan ilgili durumlara ilişkin açıklamalar. Madde 40Ender durumlarda, bir işletmenin bilanço tarihini değiştirmesi öngörülebilir veya işletme bilanço tarihini değiştirmeye karar verebilir. Örneğin farklı bilanço tarihleri olan bir işletmenin diğer işletme tarafından alınmasında böyle bir durum ile karşılaşılabilir. Bu durumda, tablo kullanıcılarının cari dönemle ilgili tutarlarının önceki dönem tutarları ile karşılaştırılamayacağının ve bu nedenle bilanço tarihindeki değişikliklerin açıklanması gerektiğinin bilincinde olmaları önemlidir. m) Zamanlılık Madde 41Finansal tablolar bilanço tarihini izleyen kabul edilebilir bir süre içinde kullanıcılara sunulmazsa bu tabloların yararlılığı zedelenir ve azalır. Bir işletme, bilanço tarihini izleyen altı ay içerisinde finansal tablolarını düzenleyecek ve sunacak konumda olmalıdır. İşletme faaliyetlerinin karmaşık olması gibi alışılmış unsurlar raporlamanın zamanında yapılamaması için yeterli bir neden değildir. Bir çok alanlarda mevzuat ve piyasa düzenlemeleri ile getirilmiş daha kesin tarihler vardır ve bu tarihlerle ilgili yükümlülükler yerine getirilir. n) Temel Finansal Tabloların Düzenlenme İlkeleri Madde 42Temel finansal tabloların düzenlenme ilkeleri, temel finansal tablolara paralel olarak iki ana gruba ayrılır: 1- Bilanço ilkeleri, i- Varlıklara ilişkin ilkeler, ii- Yabancı kaynaklara ilişkin ilkeler, iii- Özkaynaklara ilişkin ilkeler, 2- Gelir tablosu ilkeleri, 1- BİLANÇO İLKELERİ Madde 43Bilanço ilkelerinin amacı, sermaye koyan veya sonradan kendilerine ait karı işletmede bırakan sahip ve hissedarlar ile alacaklıların işletmeye sağladıkları kaynaklar ve bunlarla elde edilen varlıkların muhasebe kayıt, hesap ve tablolarında anlamlı bir şekilde tespit edilmesi ve gösterilmesi yoluyla, belli bir tarihte işletmenin finansal durumunun açıklıkla ve ilgililer için gerçeğe uygun olarak yansıtılmasıdır. Madde 44Bilanço, tersi ifade edilmedikçe varlıkların içinde bulunulan zamandaki değerini ve tasfiye halinde bunların satışından elde edilecek para tutarlarını yansıtan bir tablo değildir. Madde 45Bütün varlıklar, yabancı kaynaklar ve özkaynaklar bilançoda gayrisafi değerleri ile gösterilirler. Bu ilke, bilançonun net değer esasına göre düzenlenmesine bir engel oluşturmaz. Bu doğrultuda net değer bilanço düzenlenmesinin gereği olarak indirim kalemlerinin ilgili hesapların altında açıkça gösterilmesi esastır. Bu amaç doğrultusunda benimsenen bilanço ilkeleri, varlıklar, yabancı kaynaklar ve özkaynaklar itibariyle belirlenmiştir. 7 Varlıklara İlişkin İlkeler Madde 46Varlıklar dönen ve duran varlıklar olarak iki gruba ayrılır. Aşağıdaki özellikleri taşıyan varlıklar dönen varlıklar grubu içerisinde yer alır. a) İşletmenin normal faaliyet döneminde bir varlığın paraya dönüşmesi beklenilen veya satılmak ya da tüketilmek üzere elde tutulan varlıklar, b) Varlığın esas olarak ticari amaçlarla veya kısa süre için elde tutulduğu ve bilanço tarihinden itibaren 12 ay içerisinde paraya dönüştürülmesi beklenen varlıklar, c) Kullanımı sınırlandırılmamış nakit ve nakde eşdeğer varlıklar. Bunun dışındaki diğer varlıklar duran varlık olarak sınıflandırılır. Madde 47Varlıkların dönen ve duran varlık olarak iki gruba ayrımı temel ilkedir. Ancak bazı sektörlerde bu ayrıma yer verilmeyebilir. Bu işletmeler varlıklarını niteliklerine uygun olarak birleştirerek sunmaları durumunda, bir yıldan uzun vadeli tutarları bilanço kapsamında ya da dipnotlarda açıklarlar. Madde 48İşletmenin mal ve hizmetlerini arz ettiği açıkça belirlenen bir faaliyet döneminde bilançoda varlıkların dönen ve duran varlık, yükümlülüklerin de kısa ve uzun vadeli yabancı kaynak olarak ayrılarak sunulması yararlıdır. Bu durum işletme sermayesi olarak sürekli hareket gösteren net aktiflerin uzun vadeli faaliyetlerde kullanılan aktiflerden ayırt edilmesine olanak sağlar. Ayrıca faaliyet dönemi içinde paraya dönüşmesi veya kullanılarak tükenmesi beklenen varlık tutarı ile aynı dönem içinde ödenecek yabancı kaynakların tutarını görmek olanaklı olur. Madde 49Bilançoda varlıkları, bilanço tarihindeki gerçeğe uygun değeriyle raporlamak için, varlıklardaki değer düşüklüklerini göstererek karşılıkların ayrılması zorunludur. Dönen varlıklar grubu içinde yer alan menkul kıymetler, alacaklar, stoklar ve diğer dönen varlıklar içindeki ilgili kalemler için yapılacak değerleme sonucu gerekli durumlarda uygun karşılıklar ayrılır. Bu ilke, duran varlıklar grubunda yer alan, bağlı menkul kıymetler, iştirakler, bağlı ortaklıklar ve diğer duran varlıklardaki ilgili kalemler için de geçerlidir. Dönen ve duran varlıklar grubunda yer alan alacak senetlerini, bilanço tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile gösterebilmek için reeskont işlemleri yapılır. Madde 50Gelecek dönemlere ait olarak önceden ödenen giderler ile cari dönemde tahakkuk eden ancak, gelecek dönemlerde tahsil edilecek olan gelirler kayıt ve tespit edilerek bilançoda ayrıca gösterilir. Madde 51Bilançoda duran varlıklar grubunda yer alan maddi duran varlıklar ile maddi olmayan duran varlıkların maliyetini çeşitli dönem maliyetlerine yüklemek amacıyla, her dönem ayrılan amortismanların birikmiş tutarları ayrıca bilançoda gösterilir. Duran varlıklar grubu içinde yer alan özel tükenmeye tabi varlıkların maliyetini çeşitli dönem maliyetlerine yüklemek amacıyla, her dönem ayrılan tükenme paylarının birikmiş tutarları ayrıca bilançoda gösterilir. Madde 52Bilançonun dönen ve duran varlıklar gruplarında yer alan alacaklar, menkul kıymetler, bağlı menkul kıymetler ve diğer ilgili hesaplardan ve yükümlülüklerden işletmenin sermaye ve yönetim bakımından ilişkili bulunduğu ortaklara, iştiraklere ve bağlı ortaklıklara ait olan tutarlarının ayrı gösterilmesi temel ilkedir. Madde 53- 8 Tutarları kesinlikle saptanamayan alacaklar için herhangi bir tahakkuk işlemi yapılmaz. Bu tür alacaklar bilanço dipnot veya eklerinde gösterilir. Madde 54Verilen rehin, ipotek ve bilanço kapsamında yer almayan diğer teminatların özellikleri ve kapsamları bilanço dipnot veya eklerinde açıkça belirtilir. Bu ilke, alınan rehin, ipotek ve bilanço kapsamında yer almayan diğer teminatlar için de geçerlidir. Ayrıca işletme varlıkları ile ilgili toplam sigorta tutarlarının da bilanço dipnot veya eklerinde açıkça gösterilmesi gerekir. Yabancı Kaynaklara İlişkin İlkeler Madde 55Yabancı kaynaklar, kısa ve uzun vadeli olarak iki gruba ayrılır: İşletmenin 12 ay veya normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelen borçları, bilançoda kısa vadeli yabancı kaynaklar grubu içinde gösterilir. İşletmenin 12 ay veya normal faaliyet dönemi içinde vadesi gelmemiş borçları, bilançoda uzun vadeli yabancı kaynaklar grubu içinde yeralır. Dönem sonu bilanço gününde bu grupta yer alan hesaplardan vadeleri 12 ayın altında kalanlar kısa vadeli yabancı kaynaklar grubundaki ilgili hesaplara aktarılır. Madde 56Yabancı kaynakların kısa ve uzun vadeli olarak iki gruba ayrımı temel ilkedir. Ancak, bazı sektörlerde bu ayrıma yer verilmeyebilir. Bu işletmeler kısa ve uzun vadeli yükümlülüklerini bir bilanço kalemi olarak sunmaları durumunda, bu tutarların uzun vadeli kısımlarını da bilanço kapsamında ya da dipnotlarda açıklarlar. Madde 57Tutarları kesinlikle saptanamayanları veya durumları tartışmalı olanları da içermek üzere, işletmenin bilinen veya tutarları uygun olarak tahmin edilebilen bütün yabancı kaynakları kayıt ve tespit edilir ve bilançoda gösterilir. İşletmenin bilinen ancak tutarları uygun olarak tahmin edilemeyen borçları da bilançonun dipnotlarında açık olarak belirtilir. Madde 58Gelecek dönemlere ait olarak önceden tahsil edilen hasılat ile cari dönemde tahakkuk eden ancak, gelecek dönemlerde ödenecek olan giderler kayıt ve tespit edilir ve bilançoda ayrıca gösterilir. Madde 59Kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar grubunda yer alan borç senetlerini bilanço tarihindeki gerçeğe uygun değerleri ile gösterebilmek için reeskont işlemleri yapılır. Madde 60Bilançonun kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklar gruplarında yer alan borçlar, alınan avanslar ve diğer ilgili hesaplardan işletmenin sermaye ve yönetim bakımından ilgili bulunduğu ortaklara, personele, iştiraklere ve bağlı ortaklara ait olan tutarlarının ayrı gösterilmesi temel ilkedir. Özkaynaklara İlişkin İlkeler Madde 61İşletme sahip veya ortaklarının sahip veya ortak sıfatıyla işletme varlıkları üzerindeki hakları özkaynaklar grubunu oluşturur. İşletmenin bilanço tarihindeki ödenmiş sermayesi ile işletme faaliyetleri sonucu oluşup, çeşitli adlar altında işletmede bırakılan karları ile dönem net karı (zararı) bilançoda özkaynaklar grubu içinde gösterilir. Madde 62- 9 İşletmenin ödenmiş sermayesi bilançonun kapsamı içinde tek bir kalem olarak gösterilir. Ancak, esas sermaye özellikleri farklı hisse gruplarına ayrılmış bulunuyorsa, esas sermaye hesapları her grubun haklarını, kar ve tasfiye paylarının dağıtımında sahip olabilecekleri özellikleri ve diğer önemli özellikleri yansıtacak biçimde bilançonun dipnotlarında gösterilir. Madde 63İşletmenin hissedarları tarafından yatırılan sermayenin devam ettirilmesi gerekir. İşletmede herhangi bir zararın ortaya çıkması, herhangi bir nedenle özkaynaklarda meydana gelen azalmalar, hem dönemsel, hem de kümülatif olarak izlenir ve kaydedilir. Madde 64Özkaynakların bilançoda net olarak gösterilmesi için geçmiş yıllar zararları ile dönem zararı, özkaynaklar grubunda indirim kalemleri olarak yer alır. Madde 65Özkaynaklar; ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kar yedekleri, geçmiş yıllar karları (zararları) ve dönem net karı (zararı)ndan oluşur. Kar yedekleri yasal, statü ve olağanüstü yedekler ile yedek niteliğindeki karşılıklar, özel fonlar gibi işletme faaliyetleri sonucu elde edilen karların dağıtılmamış kısmını içerir. Sermaye yedekleri ise hisse senedi ihraç primleri, iptal edilen ortaklık payları, yeniden değerleme değer artışları gibi kalemlerden meydana gelir. Sermaye yedekleri, gelir unsuru olarak gelir tablosuna aktarılamaz. Madde 66Konsolide bilançoda azınlık payları özkaynaklar dışında ayrı bir grupta gösterilir. 2- GELİR TABLOSU İLKELERİ Madde 67Gelir tablosu ilkelerinin amacı, satışların, gelirlerin, satışların maliyetinin, giderlerin, kar ve zararlara ait hesapların ve belli dönemlere ait işletme faaliyeti sonuçlarının sınıflandırılmış ve gerçeğe uygun olarak gösterilmesini sağlamaktır. Bütün satışlar, gelir ve karlar ile maliyet, gider ve zararlar brüt tutarları üzerinden gösterilirler ve hiç bir satış, gelir ve kar kalemi bir maliyet, gider ve zarar kalemi ile tamamen veya kısmen karşılaştırılmak suretiyle gelir tablosu kapsamından çıkarılmaz. Madde 68Gelir tablosu düzenlenirken, gerçekleşmemiş satışlar, gelir ve karlar, gerçekleşmiş gibi veya gerçekleşenler gerçek tutarından fazla veya az gösterilmez. Belli bir dönem veya dönemlerin gerçeğe uygun faaliyet sonuçlarını göstermek için, dönem veya dönemlerin başında veya sonunda doğru hesap kesimi işlemleri yapılır. Madde 69Belli bir dönemin satışları ve gelirleri bunları elde etmek için yapılan satışların maliyeti ve giderleri ile karşılaştırılır. Belli bir dönem veya dönemlerin başında ve sonunda maliyet ve giderleri gerçeğe uygun olarak gösterebilmek için stoklarda, alacak ve borçlarda doğru hesap kesimi işlemleri yapılır. Madde 70Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar ile özel tükenmeye tabi varlıklar için uygun amortisman ve tükenme payı ayrılır. Madde 71Maliyetler; maddi duran varlıklar, stoklar, bakım ve onarım ve diğer gider grupları arasında uygun bir şekilde dağıtılır. Bunlardan direkt olanları doğrudan doğruya, birden fazla maliyeti ilgilendirenleri zaman ve kullanma faktörü dikkate alınarak tahakkuk ettirilip dağıtılır. Madde 72Arızi ve olağanüstü niteliğe sahip kar ve zararlar meydana geldikleri dönemde tahakkuk ettirilir, fakat normal faaliyet sonuçlarından ayrı olarak gösterilir. Madde 73- 10 Bütün kar ve zararlardan, önceki dönemlerin finansal tablolarında düzeltme yapılmasını gerektirecek büyüklük ve niteliktekiler dışında kalanlar, dönemin gelir tablosunda gösterilir. Madde 74Karşılıklar, işletmenin karını keyfi bir şekilde azaltmak veya bir döneme ait karı diğer döneme aktarmak amacıyla kullanılmaz. Madde 75Dönem sonuçlarının tespiti ile ilgili olarak uygulana gelen değerleme esasları ve maliyet yöntemlerinde bir değişiklik yapıldığı takdirde, bu değişikliğin etkileri açıkça belirtilir. Madde 76Bilanço tarihinde var olan ve sonucu belirsiz bir veya birkaç olayın gelecekte ortaya çıkıp çıkmamasına bağlı durumları ifade eden, şarta bağlı olaylardan kaynaklanan, makul bir şekilde gerçeğe yakın olarak tahmin edilebilen gider ve zararlar, tahakkuk ettirilerek gelir tablosuna yansıtılır. Şarta bağlı gelir ve karlar için ise gerçekleşme ihtimali yüksek de olsa herhangi bir tahakkuk işlemi yapılmaz, dipnotlarda açıklama yapılır. o) Finansal Tabloların Düzenlenmesi ve Sunulması Temel Finansal Tabloların Düzenlenmesi ve Sunulması Madde 77Bu bölüm, temel finansal tabloları oluşturan bilanço ve gelir tablosunun düzenlenmesi ve sunulması esaslarını içerir. Bilanço Bilanço bir işletmenin belli bir tarihte sahip olduğu varlıklar ile bu varlıkların sağlandığı kaynakları gösteren finansal tablodur. Bilanço Düzenleme Kuralları Madde 78Bilançonun düzenlenmesinde, finansal tablolar ilkelerinde verilmiş açıklamalar esas alınır. Bilançonun aktifinde yer alan varlıklar, paraya dönüşme hızlarına göre en çok likitten en az likit değere doğru, pasifinde yer alan kaynaklar ise en kısa vadeli kaynaktan en uzun vadeli kaynağa doğru sıralanır. Bilançonun Biçimsel Yapısı Madde 79İşletmeler bilançolarının bir örnekliğini sağlayarak karşılaştırılmalarında kolaylık sağlamak ve anılan birliği oluşturmak amacıyla, ek formlardaki tipleri bilançolarının düzenlenmesine esas alınır. (Ek Tablo 1-2) (Banka ve benzeri kurumlarda bu formlar esas alınmaz.) Varlıklar, dönen ve duran varlık olarak adlandırılan iki grupta toplanır. Kaynaklar ise kısa ve uzun vadeli yabancı kaynaklarla özkaynaklardan oluşur. Madde 80Bilanço hesapları arasında mahsup yapılamaz. Tabloda "Diğer" başlığı altında yer alan bir kalem tutarının, ait olduğu grubun toplam tutarının %20’sini aşması durumunda bu kalem ayrı bir başlık altında gösterilir. Madde 81Ayrıntılı bilançoda yer alan kalemlere ilişkin hesap grupları, ek tablo 2’de ayrıntıları ile görüleceği üzere aşağıdaki gibidir: AKTİF I- DÖNEN VARLIKLAR A- HAZIR DEĞERLER B- MENKUL KIYMETLER C- TİCARİ ALACAKLAR D- DİĞER ALACAKLAR E- STOKLAR 11 F- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM MALİYETLERİ G- GELECEK AYLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI H- DİĞER DÖNEN VARLIKLAR II- DURAN VARLIKLAR A- TİCARİ ALACAKLAR B- DİĞER ALACAKLAR C- MALİ DURAN VARLIKLAR D- MADDİ DURAN VARLIKLAR E- MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR F- ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR G- GELECEK YILLARA AİT GİDERLER VE GELİR TAHAKKUKLARI H- DİĞER DURAN VARLIKLAR PASİF I- KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR A- MALİ BORÇLAR B- TİCARİ BORÇLAR C- DİĞER BORÇLAR D- ALINAN AVANSLAR E- YILLARA YAYGIN İNŞAAT VE ONARIM HAKEDİŞLERİ F- ÖDENECEK VERGİ VE DİĞER YÜKÜMLÜLÜKLER G- BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI H- GELECEK AYLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI I- DİĞER KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR II- UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR A- MALİ BORÇLAR B- TİCARİ BORÇLAR C- DİĞER BORÇLAR D- ALINAN AVANSLAR E- BORÇ VE GİDER KARŞILIKLARI F- GELECEK YILLARA AİT GELİRLER VE GİDER TAHAKKUKLARI G- DİĞER UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR IV- ÖZ KAYNAKLAR A- ÖDENMİŞ SERMAYE B- SERMAYE YEDEKLERİ C- KAR YEDEKLERİ D- GEÇMİŞ YILLAR KARLARI E- GEÇMİŞ YILLAR ZARARLARI (-) F- DÖNEM NET KARI (ZARARI) Bilanço Dipnotları Madde 82Bilançoda ek bilgi olarak aşağıdaki dipnotlar yer alır. 1- Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan ortaklıklarda kayıtlı sermaye tavanı......................................................................................................TL. 2- Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcıları ve genel sekreter gibi üst yöneticilere; 12 a)Cari dönemde verilen her çeşit avans ve borcun toplam tutarı.................TL. b)Cari dönem sonundaki avans veya borcun bakiyesi.................................TL. 3- Aktif değerlerin toplam sigorta tutarı......................................................TL. 4- Alacaklar için alınmış ipotek ve diğer teminatların toplam tutarı ..........................................................................TL. 5- Yabancı kaynaklar için verilmiş ipotek ve diğer teminatların toplam tutarı ..........................................................................TL. 6-Pasifte yer almayan taahhütlerin toplam tutarı ........................................TL. 7- Kasa ve bankalardaki döviz mevcutları; Döviz Cinsi Miktarı TL. Kuru Toplam Tutar ................. ............. .............. ................TL. .................. ............. .............. ................TL. ................. ............. .............. ................TL. ................. ............. .............. ................TL. 8- Yurtdışından alacaklar(avanslar dahil); Döviz Cinsi Miktarı TL. Kuru Toplam Tutar ................. ............. .............. ................TL. ................. ............. .............. ................TL. ................. ............. .............. ................TL. ................. ............. .............. ................TL. 9- Yurtdışına borçlar (avanslar dahil) Döviz cinsi Miktarı TL. Kuru Toplam Tutar ................. ............. .............. ................TL. ................. ............. .............. ................TL. ................. ............. .............. ................TL. ................. ............. .............. ................TL. 10- Tedavüldeki tahvil ve finansman bonolarının banka garantili olanlarının tutarı..............................................................TL. 11- Cari ve gelecek dönemlerde yararlanılacak yatırım indiriminin toplam tutarı..............................................................TL. 12- Tedavüldeki tahvillerden hisse senedine dönüştürülebilir niteliktekilerin tutarı....................................................TL. 13- Sermayeyi temsil eden hisse senetlerinin dökümü: Türü Tertibi Adedi Nominal Değeri Toplam Tutar ............... ............... ............... ............... ..................... ............... ............... ............... ............... ..................... ............... ............... ............... ............... ..................... ............... ............... ............... ............... ..................... 14- Cari dönemde ihraç edilmiş hisse senedi tutarı.................................TL. 15-İşletme sahibinin veya sermayesinin %10 ve daha fazlasına sahip ortaklarının: Adı Pay Oranı Pay Tutarı ....................... ................ ..................TL. ........................ ................ ..................TL. ....................... ................ ..................TL. 16- Sermayenin %10 ve daha fazlasına sahip olunan iştirakleri ile müessese ve bağlı ortaklıkların: Adı Pay Oranı Toplam Sermayesi Son Dönem Karı ................. ............ .................................. ......................TL. ................. ............ .................................. ......................TL. ................. ............ .................................. ......................TL. 13 ................. ............ .................................. ......................TL. 17- Stok değerleme yöntemi: a) Cari dönemde uygulanan yöntem...................................................TL. b) Önceki dönemde uygulanan yöntem.......................................................TL. c) Varsa, cari dönemdeki yöntem değişikliğinin stoklarda meydana getirdiği artış(+) veya azalış tutarı(-)............................TL. 18- Cari dönemdeki maddi duran varlık hareketleri a) Satın alınan imal veya inşa edilen maddi duran varlıkların maliyetleri................................................................................................TL. b) Elden çıkarılan veya hurdaya ayrılan maddi duran varlıkların maliyet ve satış tutarları......................................TL. c) Cari dönemde ortaya çıkan yeniden değerleme artışları...........................TL. - Varlık maliyetlerinde (+)...........................................................................TL. - Birikmiş amortismanlarda (-)....................................................................TL. 19- Ana kuruluş, bağlı ortaklık ve iştiraklerin ticari alacak ve ticari borçlar içindeki payları Ticari Alacak Ticari Borç 1- Ana kuruluş ..................................... ....................................... 2- Bağlı ortaklık ..................................... ....................................... 3- İştirakler ..................................... ....................................... 20- Cari dönemdeki ortalama toplam personel sayısı........................................ 21- Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan ve açıklamayı gerektiren hususlara ilişkin bilgi 22- Belli bir öneme sahip olan, ancak tutarları tahmin edilemeyen şarta bağlı zararlar ile her türlü şarta bağlı kazançlara ilişkin bilgi (işletmeyi borç altına sokacak ve dönem sonucunu etkileyebilecek hukuki ihtilafların mahiyetleri bu bölümde açıklanır) 23- İşletmenin gayri safi kar oranları üzerinde önemli ölçüde etkisi olan muhasebe tahminlerinde değişikliklere ilişkin bilgi ve bunların parasal etkileri 24- Bankalardaki mevduatın bloke olanına ilişkin tutarlar..........................TL. 25- Menkul kıymetler ve bağlı menkul kıymetler grubu içinde yer alıp işletmenin ortakları, iştirakleri ve bağlı ortaklıklar tarafından çıkarılmış bulunan menkul kıymet tutarları ve bunları çıkaran ortaklıklar...........................TL. 26- İştirakler ve bağlı ortaklıklarda içsel kaynaklardan yapılan sermaye artırımı nedeniyle elde edilen bedelsiz hisse senedi tutarları...............................TL. 27- Kısa ve uzun vadeli kredilerle ilgili olarak alınan kredilerin ve çıkarılmış menkul kıymetlerin (katılma intifa senedi dahil) kredi ve menkul kıymet türleri itibariyle tahakkuk etmemiş gelecek döneme ilişkin faiz borçları tutarları..............................................TL. 28- Ortaklar, iştirakler ve bağlı ortaklıklar lehine verilen garanti, taahhüt, kefalet, aval, ciro gibi yükümlülüklerin tutarı....................................TL. 29- Finansal tabloları önemli ölçüde etkileyen yada finansal tabloların açık, yorumlanabilir ve anlaşılabilir olması açısından açıklanması gerekli olan iştirakler ve bağlı ortaklıkların değerlendirilmesinde borsa değeri veya özkaynak yöntemlerinden hangisinin esas aldığını gösteren açıklamalar ve diğer hususlar, 30- Diğer Türkiye Muhasebe Standartlarında açıklanması öngörülen raporlanacak bilgiler Gelir Tablosu Madde 83Gelir tablosu, işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net kârını veya dönem net zararını kapsar. Gelir Tablosu Düzenleme Kuralları 14 Madde 84Gelir tablosunun düzenlenmesinde finansal tablolar ilkelerinde verilmiş açıklamalar esas alınır. Bu tablonun düzenlenmesinde esas faaliyetlerden sağlanan gelir ile süreklilik göstermemekle birlikte olağan faaliyet niteliğinde olan işlemlerden kaynaklanan gelirler ayrı gösterileceği gibi, süreklilik göstermeyen olağandışı gelirler de ayrı olarak gösterilir. Buna göre, esas faaliyetler için yapılan giderler ile süreklilik gösteren veya süreklilik göstermemekle birlikte olağan faaliyet niteliğinde olan diğer olağan faaliyet giderleri ve süreklilik göstermeyen olağandışı giderler de ayrı gösterilir. Konsolide gelir tablosunda azınlık paylarına ilişkin kar payları dönem karından düşülür. Gelir Tablosunun Biçimsel Yapısı Madde 85İşletmeler, gelir tablolarını, karşılaştırılmalarında kolaylık sağlamak ve anlam birliğini oluşturmak amacıyla ek formlardaki biçimde düzenlerler. (Ek Tablo 3-4) Gelir tablosu hesapları arasında mahsup yapılamaz. Tabloda "diğer" başlığı altında gösterilen gelir ve gider unsurlarının ait oldukları grubun toplam tutarının % 20'sini aşması halinde, bu kalem ayrı bir başlık altında ayrıca gösterilir. Tutarı olmayan kalemler gelir tablosunda yer almaz. Madde 86Gelir tablosu kapsamındaki kalemler, hesap çerçevesindeki sıralama ve açıklamalar paralelinde yer alır. Ayrıntılı gelir tablosunda yer alan kalemlere ilişkin hesap grupları Ek Tablo 4'de ayrıntıları ile görüleceği üzere aşağıdaki gibidir. A- BRÜT SATIŞLAR B- SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) NET SATIŞLAR C- SATIŞLARIN MALİYETİ (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI D- FAALİYET GİDERLERİ (-) FAALİYET KARI VEYA ZARARI E- DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GELİR VE KARLAR F- DİĞER FAALİYETLERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR (-) G- FİNANSMAN GİDERLERİ (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR H- OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR I- OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) DÖNEM KARI VEYA ZARARI İ- DÖNEM KARI, VERGİ VE DİĞER YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI (-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI 15 Gelir Tablosu Dipnotları Madde 87Gelir tablosunda ek bilgi olarak aşağıdaki açıklamalar yer alır. 1- Dönemin tüm amortisman giderleri ile itfa ve tükenme payları.............. TL. a) Amortisman giderleri.................................................................TL. b) İtfa ve tükenme payları...............................................................TL. 2- Dönemin karşılık giderleri.......................................................................TL. 3- Dönemin tüm finansman giderleri...........................................................TL. a) Sabit varlıkların maliyetine verilenler.........................................TL. b) Doğrudan gider yazılanlar..........................................................TL. c) Ertelenmiş borçlanma giderleri..................................................TL. 4- Dönemin finansman giderlerinden, ana ortaklık, bağlı ortaklık ve iştiraklerle ilgili kısmın tutarı (toplam tutar içindeki payları %20’yi aşanlar ayrıca gösterilir.)..................TL. 5- Ana ortaklık, bağlı ortaklık ve iştiraklerle yapılan satışlar. (Toplam tutar içindeki payları %20’yi aşanlar ayrıca gösterilir.).................TL. 6- Ana ortaklık, bağlı ortaklık ve iştiraklerden alınan ve bunlara ödenen faiz, kira ve benzeri. (Toplam tutar içindeki payları %20’yi aşanlar ayrıca gösterilir.).................TL. 7- Yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcıları gibi üst yöneticilere cari dönemde sağlanan ücret ve benzeri çıkarların toplam tutarı.......................................................TL. 8- Amortisman hesaplama yöntemleri ile bu yöntemlerde yapılan değişikliklerin dönemin amortisman giderlerinde meydana getirdiği artış veya azalış .............................................................TL. 9- Maliyet hesaplama sistemleri (fiili, standart, tam, değişken, safha, sipariş) ve stok değerleme yöntemleri (ağırlıklı ortalama maliyet, ilk giren ilk çıkar, hareketli ortalama maliyet vs. gibi) 10- Varsa, tamamen veya kısmen fiili stok sayımı yapılamamasının gerekçeleri.....................TL. 11- Yurt içi ve yurt dışı satışlar hesap kalemi içinde yer alan yan ürünün, hurda, döküntü gibi maddelerin satışları ile hizmet satışlarının ayrı ayrı toplamlarının brüt satışların %20’sini aşması halinde bu madde ve hizmetlere ilişkin tutarları.....................TL. 12- Önceki döneme ilişkin gelir ve giderler ile önceki döneme ait gider ve zararların tutarlarını ve kaynaklarını gösteren açıklayıcı not ..........................TL. 13- Adi ve imtiyazlı hisse senetleri için ayrı ayrı gösterilmek koşuluyla, hisse başına kar ve kar payı oranları....................................................................TL. 14- Türkiye Muhasebe Standartlarında açıklanması öngörülen raporlanacak bilgiler p) Ek Finansal Tabloların Düzenlenmesi ve Sunulması Satışların Maliyeti Tablosu Madde 88Gelir tablosundaki satışların maliyeti kısmı işletmenin dönem içindeki stok hareketleri ile satılan mamul, ilk madde ve malzeme ile ticari mal gibi maddelerin ve satılan hizmetlerin maliyetini göstermek üzere ayrı bir tablo halinde düzenlenir (Ek Tablo 5). Bu tablo, finansal tabloların ekini oluşturur ve gelir tablosunu tamamlar. Mamul stokları dışındaki diğer stoklara ilişkin iç tüketim tutarları hesaplamalarda dikkate alınır. Madde 89Satışların maliyeti tablosunda yer alan kalemlere ilişkin hesap grupları Ek Tablo V5'de ayrıntıları ile görüleceği üzere aşağıdaki gibidir. ÜRETİM MALİYETİ 16 A- DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ B- DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ C- GENEL ÜRETİM GİDERLERİ D- YARI MAMUL STOKLARINDAKİ DEĞİŞİM ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ E- MAMUL STOKLARINDAKİ DEĞİŞİM I- SATILAN MAMUL MALİYETİ TİCARİ FAALİYETLER A) DÖNEM BAŞI TİCARİ MALLAR STOKU (+) B) DÖNEM İÇİ ALIŞLAR (+) C) DÖNEM SONU TİCARİ MALLAR (-) II- SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ III- SATILAN HİZMET MALİYETİ IV- DİĞER SATIŞLARIN MALİYETİ SATIŞLARIN MALİYETİ (I+II+III+IV) Nakit Akış Tablosu Madde 90Nakit Akış Tablosu, TMS-3 Nakit Akış Tabloları Standardındaki esaslara göre düzenlenir. Kar Dağıtım Tablosu Madde 91Kâr dağıtım tablosu, işletmenin dönem kârının dağıtım biçimini gösteren tablodur. Kâr dağıtım tablolarının düzenleme amacı, özellikle sermaye şirketlerinde dönem kârından, ödenecek vergilerin, ayrılan yedeklerin ve ortaklara dağıtılacak kâr paylarının açıkça gösterilmesi ve şirketlerin hisse başına kâr ile hisse başına temettü tutarının hesaplanmasıdır. Kar Dağıtım Tablosunun Düzenleme Kuralları Madde 92Kar dağıtım tablosu aşağıdaki esaslara göre düzenlenir: iKâr dağıtım tablosu; dönem kârından yapılan dağıtımla yedeklerden yapılan dağıtımı, ayrı ayrı gösterecek biçimde düzenlenir. iiKâr dağıtım tablosunda; ödenecek vergiler ve yasal yükümlülükler, ortaklara ödenecek 1. ve 2. temettüler, ayrılan 1. tertip ve 2. tertip yasal yedeklerle statü yedekleri, olağanüstü yedekler ve kârdan ayrılan özel fonlar açıkça gösterilir. iiiDönem kârının dağıtımında; imtiyazlı payların bulunması halinde, imtiyazlı ve adi hisse senetlerine ödenen kâr payları, tabloda belirtilen bölümlerinde ayrı ayrı gösterilir. ivKatılma intifa senedi, kâra iştirakli tahvil ile kâr ve zarar ortaklığı belgesi ihraç edilmesi nedeniyle, bu senet sahiplerine mevzuat hükümleri çerçevesinde ödenen paylar, kâr dağıtım tablosunda ayrıca gösterilir. Kar Dağıtım Tablosunun Biçimsel Yapısı Madde 93Kâr dağıtım tablosu ek formda sunulan biçimde önceki dönem ve cari dönem verilerini içerecek şekilde düzenlenir (Ek Tablo 6). Özkaynaklar Değişim Tablosu Madde 94Özkaynaklar değişim tablosu; ilgili dönemde özkaynak kalemlerinde meydana gelen artış veya azalışları bir bütün olarak gösteren tablodur. Özkaynaklar değişim tablosunun düzenleniş amacı; özellikle sermaye şirketlerinde dönem içinde özkaynak kalemlerinde meydana gelen değişmelerin topluca gösterilmesini sağlamaktır. Özkaynaklar Değişim Tablosunun Düzenleme Kuralları 17 Madde 95Özkaynaklar değişim tablosunun düzenlenmesinde aşağıdaki kurallara uyulur: i- Özkaynaklar değişim tablosu cari dönem ve önceki dönem verilerini içerecek biçimde sunulur. ii- Tablo; ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri, kâr yedekleri ve geçmiş dönemler kârı (zararı) ve dönem net kârı (zarar) kalemlerinin her birinin dönem başı tutarını, dönem içinde kalemlerde meydana gelen azalışları, artışları ve dönem sonu kalanını ayrı ayrı gösterecek biçimde düzenlenir. Madde 96Özkaynak kalemlerinde meydana gelebilecek değişiklikler aşağıdaki gibi olur: 1- Ödenmiş Sermaye Kaleminde Meydana Gelebilecek Değişiklikler a) Dönem başı ödenmiş sermaye (+) b) Ödenmiş sermayedeki artış (+) i- Nakit ve/veya diğer varlık kalemleri ii- Yeniden değerleme artışlarından iii- Maddi duran varlık satışlarından (gayrimenkul satış karlarından) aktarılan iv- Yedeklerden aktarılan v- Ödenmiş sermayedeki diğer artışlar c) Ödenmiş sermayedeki diğer azalış (-) i- Sermayenin itfası nedeniyle oluşan azalışlar (-) d) Dönem sonu ödenmiş sermaye kalanı 2- Hisse Senedi İhraç Primi Kaleminde Meydana Gelebilecek Değişiklikler a) Dönem başı hisse senedi ihraç primi tutarı (+) b) Dönem içinde hisse senedi ihraç primlerinde artışlar (+) c) Ödenmiş sermayeye ilave edilen tutarlar (-) d) Hisse senedi ihraç primlerindeki azalışlar (-) e) Dönem sonu hisse senedi ihraç primleri kalanı 3- Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışı Kaleminde Meydana Gelebilecek Değişiklikler a) Dönem başı maddi duran varlıklar yeniden değerleme artış tutarı b) Dönem içinde yapılan yeniden değerleme artışlarının tutarı (+) c) Yeniden değerleme artışlarından sermayeye ilave edilenler (-) d) Maddi duran varlık satışı dolayısıyla iptal edilen değer artış fonları tutarı (-) e) Dönem sonu maddi duran varlık yeniden değerleme artış kalanı 4- İştirakler ve Bağlı Ortaklıklar Yeniden Değerleme Artışı Kaleminde Meydana Gelebilecek Değişiklikler a) Dönem başı iştirakler ve bağlı ortaklıklar yeniden değerleme artış tutarı b) Dönem içinde iştirakler ve bağlı ortaklıklardan alınan bedelsiz hisse senetleri (+) c) Dönem içinde iştirakler ve bağlı ortaklıkların değerlemesinden doğan farklar (özkaynak yöntemi veya borsa değerinin uygulanması durumunda)(+) d) İştirakler ve bağlı ortaklıklar yeniden değerleme artışlarından sermayeye ilave edilen tutarlar (-) e) İştirak ve bağlı ortaklıkların değerini düzeltmek için hesaptan çıkartılan tutarlar (özkaynak yöntemi veya borsa değerinin uygulanması durumunda)(-) f) Dönem sonu iştirakler ve bağlı ortaklıklar yeniden değerleme artış kalanı 5- Diğer Sermaye Yedeklerinde Değişiklikler a) Dönem başı maliyet artışları fonu, borsada oluşan değer artışları ve diğer sermaye yedekleri (+) 18 b) Dönem içinde maliyet artışları fonunda, borsada oluşan değer artışlarında ve diğer sermaye yedekleri kalemlerinde meydana gelen artışlar (+) c) Dönem içinde maliyet artışları fonunda, borsada oluşan değer artışlarında ve diğer sermaye yedekleri kalemlerinde meydana gelen azalışlar (-) d) Dönem sonu maliyet artışları fonu, borsada oluşan değer artışları ve diğer sermaye yedekleri kalemleri kalanı 6- Yasal Yedekler Kaleminde Değişiklikler a) Dönem başı yasal yedekler tutarı (+) b) Dönem içinde ayrılan I. tertip yedek akçe tutarı (+) c) Dönem içinde ayrılan II. tertip yedek akçe tutarı (+) d) Özel kanunlar gereği ayrılan yedekler (+) e) Dönem içinde yedeklerde meydana gelen azalışlar (-) f) Dönem sonu yasal yedekler kalanı 7- Statü Yedeklerindeki Değişiklikler a) Dönem başı statü yedekleri tutarı (+) b) Dönem içinde net kardan ayrılan statü yedekleri (+) c) Statü yedeklerinde meydana gelen azalışlar (-) d) Dönem sonu statü yedekleri kalanı 8- Olağanüstü Yedeklerdeki Değişiklikler a) Dönem başı olağanüstü yedekler tutarı b) Dönem net karından olağanüstü yedeklere aktarılan tutarlar (+) c) Olağanüstü yedeklerdeki azalışlar (-) - Dağıtılan tutarlar - Diğer azalışlar d) Dönem sonu olağanüstü yedekler kalanı 9- Diğer Kar Yedeklerindeki Değişiklikler a) Dönem başı sermayeye eklenecek iştirak hisseleri ve gayrimenkul satış kazançları ve diğer kar yedekleri tutarı b) Sermayeye eklenecek iştirak hisseleri ve gayrimenkul satış kazançları ve diğer kar yedeklerindeki artışlar (+) c) Sermayeye eklenecek iştirak hisseleri ve gayrimenkul satış kazançları ve diğer kar yedeklerindeki azalışlar (-) d) Dönem sonu sermayeye eklenecek iştirak hisseleri ve gayrimenkul satış kazançları ve diğer kar yedekleri kalanı 10- Özel Fonlardaki Değişiklikler a) Dönem başı özel fonlar tutarı b) Dönem net karından fonlara aktarılan tutarlar (+) c) Gayrimenkul satış karlarının fonlara aktarılan tutarları (+) d) Yenileme fonlarındaki artışlar (+) e) Yenileme fonlarındaki azalışlar (-) f) Diğer özel fonlardaki azalışlar (-) g) Dönem sonu özel fonlar kalanı 11- Geçmiş Yıl Karlarındaki Değişiklikler a) Dönem başı geçmiş yıl karları tutarı (+) b) Geçmiş yıl karlarına dönem içinde aktarılan tutarlar (+) c) Geçmiş yıl karlarından dağıtılan temettüler (-) d) Geçmiş yıl karlarından yapılan diğer aktarmalar (-) e) Dönem sonu geçmiş yıl karları kalanı 12- Geçmiş Yıl Zararları Kalemindeki Değişiklikler a) Dönem başı geçmiş yıl zararları tutarı 19 b) Geçmiş yıl zararlarına dönem zararından yapılan aktarmalar (+) c) Geçmiş yıl zararlarının dönem karı ile mahsup edilen tutarı (-) d) Dönem sonu geçmiş yıl zararları kalanı 13- Dönem Net Karı-Zararı Kalemindeki Değişiklikler a) Dönem başı net kar (zarar) b) Dönem karından yasal yedeklere aktarılan tutarlar (-) c) Dönem karından statü yedeklerine aktarılan tutarlar (-) d) Dönem karından olağanüstü yedeklere aktarılan tutarlar (-) e) Dönem karından özel fonlara aktarılan tutarlar (-) f) Dönem karından diğer kar yedeklerine aktarılan tutarlar (-) g) Dönem karından dağıtılan temettüler (-) h) Dönem karından geçmiş yıl karlarına devredilen tutarlar (-) ı) Dönem sonu net kar (zararı) Özkaynaklar Değişim Tablosunun Biçimsel Yapısı Madde 97Özkaynaklar değişim tablosu önceki dönem ve cari dönem verilerini içerecek şekilde Ek Tablo 7'de görüldüğü gibi düzenlenir. Özkaynaklar Değişim Tablosu Kalemlerine İlişkin Açıklamalar Madde 98Ödenmiş sermaye, sermaye yedekleri (her bir kalemi ayrı ayrı görülebilecek biçimde), kâr yedekleri (her bir kalemi ayrı ayrı görülebilecek biçimde), geçmiş yıllar kârları (zararı), dönem net kârı (zararı) ve özkaynaklar toplamı için tabloda birer sütun açılır ve her kalemin hareketi bu sütun içinde izlenir. Özkaynak kalemlerini artıran işlemler artı, azaltan işlemler ise parantez içinde gösterilerek eksi olarak dikkate alınır. V- YÜRÜRLÜK TARİHİ Madde 99Bu Türkiye Muhasebe Standardı 01.01.2000 tarihinde yürürlüğe girer. 20 EK:1 İŞLETME ÖZET BİLANÇO TİPİ (.................................TL ) AKTİF (VARLIKLAR) IAB- C- F- Ticari Alacaklar 1- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 2- Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) Diğer Alacaklar 1- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 2- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) Stoklar 1- Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 2- Verilen Sipariş Avansları Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri G- Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları D- E- II- Önceki Cari DönemDönem DÖNEN VARLIKLAR Hazır Değerler Menkul Kıymetler 1- Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) HDiğer Dönen Varlıklar DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI DURAN VARLIKLAR ATicari Alacaklar 1- Alacak Senetleri Reeskontu (-) 2- Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) BDiğer Alacaklar 1- Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) 2- Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) CMali Duran Varlıklar 1- Bağlı Menkul Kıymetler 2- Bağlı Menkul Kıy. Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 3- İştirakler 4- İştiraklere Sermaye Taahütleri (-) 5- İştirak. Ser. Payları Değ. Düşüklüğü Karşılığı (-) 6- Bağlı Ortaklıklar 7- Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri (-) 8- Bağlı Ortak. Serm. Pay. Değer. Düşük. Kar. (-) 9- Diğer Mali Duran Varlıklar 10- Diğer Mali Duran Varlık. Değer Düşük. Kar. (-) DMaddi Duran Varlıklar 1- Maddi Duran Varlıklar (Brüt) 2- Birikmiş Amortismanlar (-) 3- Yapılmakta Olan Yatırımlar 4- Verilen Avanslar 21 E- F- GH- Maddi Olmayan Duran Varlıklar 1- Maddi Olmayan Duran Varlıklar (Brüt) 2- Birikmiş Amortismanlar (-) 3- Verilen Avanslar Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar 1- Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar 2- Birikmiş Tükenme Payları (-) 3- Verilen Avanslar Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları Diğer Duran Varlıklar DURAN VARLIKLAR TOPLAMI AKTİF (VARLIKLAR) TOPLAMI PASİF (KAYNAKLAR) I- II- III- Önceki Cari DönemDönem KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR AMali Borçlar BTicari Borçlar 1Borç Senetleri Reeskontu (-) CDiğer Borçlar 1Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) DAlınan Avanslar EYıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri FÖdenecek Vergi ve Yükümlülükler GBorç ve Gider Karşılıkları 1Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yüküml. Karş. 2Dönem Kârının Peşin Öd. Vergi ve Diğ. Yüküml. 3Kıdem Tazminatı Karşılığı 4Diğer Borç ve Gider Karşılığı HGelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları IDiğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR AMali Borçlar BTicari Borçlar 1Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) CDiğer Borçlar 1Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) DAlınan Avanslar EBorç ve Gider Karşılıkları 1Kıdem Tazminatı Karşılıkları 2Diğer Borç ve Gider Karşılıkları FGelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları G- Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI ÖZKAYNAKLAR A- Ödenmiş Sermaye 1Sermaye 2Ödenmemiş Sermaye(-) 22 B- C- DEF- Sermaye Yedekleri 1Hisse Senetleri İhraç Primleri 2Hisse Senedi İptal Kârları 3M.D.V. Yeniden Değerleme Artışları 4İştirakler Yeniden Değerleme Artışları 5Diğer Sermaye Yedekleri Kâr Yedekleri 1Yasal Yedekler 2Statü Yedekleri 3Olağanüstü Yedekler 4Diğer Kâr Yedekleri 5Özel Fonlar Geçmiş Yıllar Kârları Geçmiş Yıllar Zararları (-) Dönem Net Kârı (Zararı) ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI PASİF (KAYNAKLAR) TOPLAMI 23 EK:2 İŞLETME AYRINTILI BİLANÇO TİPİ (.................................TL ) AKTİF (VARLIKLAR) Önceki Cari DönemDönem IDÖNEN VARLIKLAR AHazır Değerler 1Kasa 2Alınan Çekler 3Bankalar 4Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri (-) 5Diğer Hazır Değerler BMenkul Kıymetler 1Hisse Senetleri 2Özel Kesim Tahvil, Senet ve Bonoları 3Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları 4Diğer Menkul Kıymetler 5Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) CTicari Alacaklar 1Alıcılar 2Alacak Senetleri 3Alacak Senetleri Reeskontu (-) 4Verilen Depozito ve Teminatlar 5Diğer Ticari Alacaklar 6Şüpheli Ticari Alacaklar 7Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) DDiğer Alacaklar 1Alacaklar 2İştiraklerden Alacaklar 3Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar 4Personelden Alacaklar 5Diğer Çeşitli Alacaklar 6Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) 7Şüpheli Diğer Alacaklar 8Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı (-) EStoklar 1İlk Madde ve Malzeme 2Yarı Mamuller 3Mamuller 4Ticari Mallar 5Diğer Stoklar 6Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 7Verilen Sipariş Avansları FYıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri 1Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri 2Taşeronlara Verilen Avanslar GGelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 1Gelecek Aylara Ait Giderler Ortaklardan 24 2Gelir Tahakkukları Diğer Dönen Varlıklar 1Devreden KDV 2İndirilen KDV 3Diğer KDV 4Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar 5İş Avansları 6Personel Avansları 7Sayım ve Tesellüm Noksanları 8Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar 9Diğer Dönen Varlıklar Karşılığı (-) DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI DURAN VARLIKLAR ATicari Alacaklar 1Alıcılar 2Alacak Senetleri 3Alacak Senetleri Reeskontu (-) 4Verilen Depozito ve Teminatlar 5Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı (-) BDiğer Alacaklar 1Ortaklardan Alacaklar 2İştiraklerden Alacaklar 3Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar 4Personelden Alacaklar 5Diğer Çeşitli Alacaklar 6Diğer Alacak Senetleri Reeskontu (-) 7Şüpheli Alacaklar Karşılığı (-) CMali Duran Varlıklar 1Bağlı Menkul Kıymetler 2Bağlı Menkul Kıy. Değer Düşüklüğü Karşılığı (-) 3İştirakler 4İştiraklere Sermaye Taahütleri (-) 5İştirak. Ser. Payları Değ. Düşüklüğü Karşılığı (-) 6Bağlı Ortaklıklar 7Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahütleri (-) 8Bağlı Ortak. Serm. Pay. Değer. Düşük. Kar. (-) DMaddi Duran Varlıklar 1Arazi ve Arsalar 2Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri 3Binalar 4Tesis, Makine ve Cihazlar 5Taşıtlar 6Demirbaşlar 7Diğer Maddi Duran Varlıklar 8Birikmiş Amortismanlar (-) 9Yapılmakta Olan Yatırımlar 10Verilen Avanslar EMaddi Olmayan Duran Varlıklar 1Haklar 2Şerefiye H- II- 25 3Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri 4Araştırma ve Geliştirme Giderleri 5Özel Maliyetler 6Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 7Birikmiş Amortismanlar (-) 8Verilen Avanslar FÖzel Tükenmeye Tabi Varlıklar 1Arama Giderleri 2Hazırlık ve Geliştirme Giderleri 3Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar 4Birikmiş Tükenme Payları (-) 5Verilen Avanslar GGelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları 1Gelecek Yıllara Ait Giderler 2Gelir Tahakkukları HDiğer Duran Varlıklar 1Gelecek Yıllarda İndirilecek KDV 2Diğer KDV 3Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar 4Diğer Çeşitli Duran Varlıklar DURAN VARLIKLAR TOPLAMI AKTİF (VARLIKLAR) TOPLAMI PASİF (KAYNAKLAR) Önceki Cari DönemDönem IKISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR AMali Borçlar 1Banka Kredileri 2Uzun Vad. Yab. Kredl. Anapara Tak. ve Faizleri 3Tahvil, Anapara Borç Taksitleri ve Faizleri 4Çıkarılmış Bonolar ve Senetler 5Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler 6Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) 7Diğer Mali Borçlar BTicari Borçlar 1Satıcılar 2Borç Senetleri 3Borç Senetleri Reeskontu (-) 4Alınan Depozito ve Teminatlar 5Diğer Çeşitli Borçlar 6Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) DAlınan Avanslar EYıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri 1Yıllara Yay. İnşaat ve Onarım Hakediş Bedelleri FÖdenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler 1Ödenecek Vergi ve Fonlar 2Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri 3Vd.si Geçmiş Ert. veya Taksit. Vergi ve Diğer Yük. GBorç ve Gider Karşılıkları 1Dön. Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yük. Karşılıkları 26 2Dönem Kârının Peşin Öd. Vergi ve Diğer Yük.lülükleri 3Kıdem Tazminatı Karşılığı 4Diğer Borç ve Gider Karşılıkları HDiğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 1Hesaplanan KDV 2Diğer KDV 3Merkez ve Şubeler Cari Hesabı 4Sayım ve Tesellüm Fazlaları 5Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar KISA VD.Lİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI IIUZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR AMali Borçlar 1Banka Kredileri 2Çıkarılmış Tahviller 3Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler 4Menkul Kıymetler İhraç Farkı (-) 5Diğer Mali Borçlar BTicari Borçlar 1Satıcılar 2Borç Senetleri 3Borç Senetleri Reeskontu (-) 4Alınan Depozito ve Teminatlar 5Diğer Ticari Borçlar CDiğer Borçlar 1Ortaklara Borçlar 2İştiraklere Borçlar 3Bağlı Ortaklıklara Borçlar 4Diğer Çeşitli Borçlar 5Diğer Borç Senetleri Reeskontu (-) 6Kamuya Olan Ertelenmiş ve Taksitlendirilmiş Borçlar DAlınan Avanslar EBorç ve Gider Karşılıkları 1Kıdem Tazminatı Karşılıkları 2Diğer Borç ve Gider Karşılıkları FGelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları 1Gelecek Yıllara Ait Gelirler 2Gider Tahakkukları GDiğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar 1Gelecek Yıllara Ertelenen veya Terkin Edilecek KDV 2Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar UZUN VD.Lİ YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI III-ÖZKAYNAKLAR AÖdenmemiş Sermaye 1Sermaye 2Ödenmiş Sermaye (-) BSermaye Yedekleri 1Hisse Senedi İhraç Primleri 2Hisse Senedi İptal Kârları 3M.D.V. Yeniden Değerleme Artışları 4İştirakler Yeniden Değerleme Artışları 27 5Maliyet Artışları Fonu 6Borsada Oluşan Değer Artışı 7Diğer Sermaye Yedekleri CKâr Yedekleri 1Yasal Yedekler 2Statü Yedekleri 3Olağanüstü Yedekler 4Sermayeye Eklenecek İştirak Hisseleri ve Gayrimenkul Satış Kazançları 5Diğer Kâr Yedekleri 6Özel Fonlar DGeçmiş Yıllar Kârları EGeçmiş Yıllar Zararları (-) FDönem Net Kârı (Zararı) ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI PASİF (KAYNAKLAR) TOPLAMI DİPNOTLARI: 1-............................ 2-............................ 28 EK: 3 İŞLETME ÖZET GELİR TABLOSU (...................................TL )* Önceki Cari DönemDönem A- BRÜT SATIŞLAR B- SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) C- NET SATIŞLAR D- SATIŞLARIN MALİYETİ BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E- FAALİYET GİDERLERİ (-) FAALİYET KARI VEYA ZARARI F- DİĞER FAALİYETLER. OLAĞ. GEL. VE KAR G- DİĞER FAAL.LERDEN OLAĞAN GİDER VE ZARAR (-) H- FİNANSMAN GİDERLERİ (-) OLAĞAN KAR VEYA ZARAR İ- OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR J- OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) DÖNEM KARI VEYA ZARARI K- DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜK.KARŞ.(-) DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI DİPNOTLARI: 1-............................ 2-............................ 29 EK: 4 İŞLETME AYRINTILI GELİR TABLOSU (.................................TL )* A- B- CD- E- F- G- Hİ- J- Önceki Cari DönemDönem BRÜT SATIŞLAR 1- Yurtiçi Satışlar 2- Yurtdışı Satışlar 3- Diğer Gelirler SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) 1- Satıştan İadeler (-) 2- Satış İskontoları (-) 3- Diğer İndirimler (-) NET SATIŞLAR SATIŞLARIN MALİYETİ 1- Satılan Mamuller Maliyeti (-) 2- Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3- Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4- Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI FAALİYET GİDERLERİ (-) 1- Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 2- Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 3- Genel Yönetim Giderleri (-) FAALİYET KARI VEYA ZARARI DİĞER FAAL. OLAĞAN GELİR VE KARLAR 1- İştiraklerden Temettü Gelirleri 2- Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri 3- Faiz Gelirleri 4- Komisyon Gelirleri 5- Konusu Kalmayan Karşılıklar 6- Menkul Kıymet Satış Kârları 7- Kambiyo Kârları 8- Reeskont Faiz Gelirleri 9- Faaliyetle İlgili Diğer Olağan Gelir ve Kârlar DİĞER FAAL.OLAĞAN GİDER VE ZARARLAR 1- Komisyon Giderleri (-) 2- Karşılık Giderleri (-) 3- Menkul Kıymet Satış Zararları (-) 4- Kambiyo Zararları (-) 5- Reeskont Faiz Giderleri (-) 6- Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) FİNANSMAN GİDERLERİ 1- Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri (-) 2- Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri (-) OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR 1- Önceki Dönem Gelir ve Kârları 2- Diğer Olağandışı Gelir ve Kârlar OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR (-) 30 K- 1- Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-) 2- Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 3- Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar (-) DÖNEM KARI VEYA ZARARI DÖNEM KARI VERGİ VE DİĞER YASAL YÜK.KARŞ. DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI DİPNOTLARI: 1-............................. 2-.............................. EK: 5 SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU (...................................TL )* Önceki Cari DönemDönem ÜRETİM MALİYETİ ADirekt İlk Madde ve Malzeme Giderleri BDirekt İşçilik Giderleri CGenel Üretim Giderleri DYarı Mamul Kullanımı 1- Dönem Başı Stok (+) 2- Dönem Sonu Stok (-) ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ EMAMUL STOKLARINDAKİ DEĞİŞİM 1- Dönem Başı Stok (+) 2- Dönem Sonu Stok (-) 3- İç Tüketim (-) ISATILAN MAMUL MALİYETİ TİCARİ FAALİYETLER A- Dönem Başı Ticari Mallar Stoku (+) B- Dönem İçi Alışlar (+) C- Dönem Sonu Ticari Mallar (-) II- SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ III- SATILAN HİZMET MALİYETİ IV- DİĞER SATIŞLARIN MALİYETİ SATIŞLARIN MALİYETİ (I+II+III+IV) 31 EK: 6 KAR DAĞITIM TABLOSU (...................................TL )* Önceki Dönem Cari Dönem A-DÖNEM KARININ DAĞITIMI 1- DÖNEM KARI 2- ÖDENECEK VERGİ VE YAS.YÜK. - Kurumlar Vergisi (Gelir Vergisi) - Gelir Vergisi Kesintisi - Diğer Vergi ve Yasal Yükümlülükler NET DÖNEM KARI 3GEÇMİŞ DÖNEMLER ZARARI (-) 4I.TERTİP YASAL YEDEK AKÇE (-) 5İŞLETMELERDE BIRAKILMASI VE TASARRUFU ZORUNLU YASAL FONLAR (-) DAĞITILABİLİR NET DÖNEM KARI 6ORTAKLARA I.TEMETTÜ (-) - Adi hisse senedi sahiplerine - İmtiyazlı hisse senedi sahiplerine 10- II.TERTİP YASAL YEDEK AKÇE (-) 11STATÜ YEDEKLERİ (-) 12- OLAĞANÜSTÜ YEDEKLER (DAĞITILMAMIŞ KARLAR) 13- DİĞER YEDEKLER 14- ÖZEL FONLAR B- YEDEKLERDEN DAĞITIM 1DAĞITILAN YEDEKLER 2II.TERTİP YASAL YEDEKLER (-) 3ORTAKLARA PAY (-) - Adi hisse senedi sahiplerine - İmtiyazlı hisse senedi sahiplerine 4PERSONELE PAY (-) 5YÖNETİM KURULUNA PAY (-) C- HİSSE BAŞINA KAR 1- Adi hisse senedi sahiplerine (TL%) 2- İmtiyazlı hisse senedi sahiplerine (TL%) DHİSSE BAŞINA TEMETTÜ 1- Adi hisse senedi sahiplerine (TL%) 2- İmtiyazlı hisse senedi sahiplerine (TL%) 32
