c) Sıfat-fiil

advertisement
• FİİLİMSİLER
• GÜRAY KARAGÖZ
• TÜRKÇE ÖĞRETMENİ
•
•
•
•
Fiilimsiler üçe ayrılır:
1.
İsim-fiiller
2.
Sıfat-fiiller (Ortaç)
3.
Zarf-fiiller (Bağ-fiil, ulaç)
• Fiil ile fiilimsi arasındaki belli başlı farklar ve fiilimsilerle ilgili özellikler
şunlardır:
• Fiiller temel cümle, fiilimsiler yan cümlecik kurar.
• Fiiller, çekimlenerek yüklem olur, fiilimsiler ekfiil alarak yüklem olur.
• Fiilimsilerin yüklem olduğu cümleler İsim cümlesi, fiillerin yüklem
olduğu cümleler fiil cümlesi olur.
• Bir cümlede kaç tane fiilimsi varsa o kadar da yan cümlecik bulunur.
• Fiiller, kişilere göre çekimlenebilir; fiilimsilerin genelinde fiil çekimi
yoktur.
• Fiilimsi ekleri, yapım ekleri olduğu için bütün fiilimsiler türemiştir.
• Fiilimsilerin yer aldığı cümleler yapısı bakımından "girişik - bileşik"
cümle sayılır. Böyle cümleler birden çok yargı içerir.
• İsim-fiiller
•
•
Fiilin adı demektir. Fiil kök veya
gövdelerine –mak, -mek, -ma, -me, -ış, -iş, -uş, üş ekleri getirilerek oluşur. Yazmak, konuşmak,
yemek, yazma, alış... Konuşmak bir sanattır.
•
•
Olumsuzluk eki –ma, -me ile isim-fiil
eki olan –ma, -me karıştırılmamalıdır. Bu hafta
işe gitme. (Olumsuz fiil) / Tatile gitme hazırlıkları
başladı. (İsim-fiil)
• -mak, -mek, -ma, -me eklerini alan bazı kelimeler
bir nesnenin adı olarak kullanılabilir. Ekmek,
çakmak, yemek, tokmak, kıyma, sarma, kazma...
• Bu yıl tarlaya buğday ekmek istiyorum. (isim-fiil)
• Bakkaldan üç ekmek aldı. (İsim)
•
•
-iş ekini alan bazı kelimeler isim-fiil,
isim ve fiil görevinde kullanılabilir.
• Yurda giriş işlemleri başladı. (İsim-fiil)
• Binanın girişi çok berbattı. (İsim)
• Hiç çekinmeden rakiplerine girişti. (Fiil)
• Sıfat-Fiiler (Ortaç)
•
•
Fiilin sıfat dönüştürülmüş şeklidir. Fiil kök veya gövdelerine
–an, -en, -ası, -esi, -maz, -mez, -ar, -er, -ır, -ir, -ur, -ür, -dık, -dik, duk, -dük, -tık, -tik, -tuk, -tük, -acak, -ecek, -mış, -miş, -muş, -müş
ekleri getirilerek yapılır. Sıfatların her zaman bir ismi nitelediği gibi
sıfat-fiiller de genellikle bir ismi niteler. Tanıdık kişi, okumuş adam,
çıkmaz sokak....
•
•
Sıfat-fiil ekini alan fiiller, bazen isim göreviyle kullanılır.
Bayrama katılan öğrencilere izin verildi. (Sıfat-fiil) / Bayrama
katılanlara izin verildi. (İsim) (Sıfat-fiiller çekim eki alarak isimleşir.)
•
• Sıfat-fiil ekleriyle kip ekleri
karıştırılmamalıdır. Görünmez kaza (Sıfat-fiil) /
Buradan bizim ev görünmez. (Fiil)
•
•
Sıfat-fiil eklerinin olumsuzları da
yaygın olarak kullanılır. Görmemiş adam,
olmayacak iş
•
•
-dık, -acak sıfat –fiil ekleri, ünlü ile
başlayan ekleri aldığında yumuşama olayı
meydana gelir. Babamın tanıdığı kişiler geldi.
• Zarf-fiiller (Bağ-fiil, ulaç)
•
•
Fiillerin durumunu, zamanını, şeklini bildiren fiilimsilerdir.
Fiil kök veya gövdelerine “-ıp, -ip, -up, -üp, -arak, -erek, -ken, -a, -e, maden, -madan, -alı, -eli, -ınca, -ince, -maksızın, -meksizin, -casına,
-alı, -eli, -ınca, -ince, -unca, -ünce, -dıkça, -dikçe, -dukça, -dükçe, dığında, -düğünde, -mez” ekleri getirilerek yapılır. Zarf-fiiller
çoğunlukla bağlama göreviyle kullanıldığı için bir adı da bağ-fiildir.
• Koşa koşa geldi.
• Çocuk ağladıkça açıldı.
• Öğretmen dersi anlatıp çıktı.
•
Zarf-fiiller çekim eki almaz (Diğer fiilimsilerden farklı)
•
• NOT : Fiil ve fiilimsilerde olumsuzluk –me, -ma ekleriyle sağlanır.
Geniş zamanın olumsuzu –maz, -mez ekleriyle yapılır. Gel-me, gelmez
• ÖRNEK SORU:
• Fiil kök ya da gövdelerinden türeyen,
tamlayıcı cümlecik kuran, çekimi olmayan
kelime çeşitlerinin ortak adı nedir? (1985
FL)
• a) İsim-fiil
b) Sıfat-fiil
• c) Bağ-fiil
d) Fiilimsi
• ÖRNEK SORU: “Okul eğitimi dışında
kalan gençlerin de eğitilmeleri gerekir.”
Cümlesinde “kalan” kelimesinin çeşidi
nedir? (1986-FL)
•
• a) İsim-fiil
b) Bağ-fiil
• c) Sıfat-fiil
d) Yardımcı fiil
• ÖRNEK SORU: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde
sıfat-fiil yoktur? (1996 FL/AÖL)
•
• a)
Günlerce düşünüp çalışarak bir program
yaptık.
• b)
Yapılacak işleri öncelik sırasına göre
dizdik.
• c)
Bulunduğumuz çevreyi ayrıntılarıyla
tanıdık.
• d)
Bu arada bizi üzen olaylar oldu.
• ÖRNEK SORU: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde
fiilimsi vardır? (1996 FL/AÖL=
•
• A)
Yolda pek çok tanıdık kimseyle karşılaştık.
• B)
Biraz konuştuk, sonra ayrıldık.
• C)
Onu uzaktan gördük, ama yetişemedik.
• D)
Okuldan çıktık, hemen eve geldik.
• Parkın ortasında tıpkı bir deniz kıyısı gibi
sığ başlayan ve ilerledikçe derinleşen,
beton zeminli bir havuz vardı ve dalgalanıp
duruyordu.
Yukarıdaki cümlede kaç fiilimsi vardır?
A) 2 B)3 C)4 D) 5
• Aşağıdaki dizelerin hangisinde fiilimsi
kullanılmıştır?
A) Sus, kimseler duymasın, duymasın
ölürüm ha.
B) Hep düştüğüm uçurumlarda adını
gördüm.
C) Söyle, bir daha hangi ana doğurur bizi?
D) Dağlarına bahar gelmiş memleketimin.
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı
bir fiilimsi kullanılmıştır?
A) Sınav günü yaklaştıkça heyecanı
artıyordu.
B) Sevdiği insanları her zaman arar, sorar.
C) İçeride tanıdık kimse yoktu.
D) Bizim düşünen insanlara ihtiyacımız
var.
• Aşağıdakilerin hangisinde fiilimsi
yoktur?
A) İzmir’e giderken beni de götür.
B) Beni unutan gözleri ben de unuttum.
C) Bugün her sıkıntı bizde, her olanak
onlardadır.
D) Kıyıda gezerken ayağına çivi batmış.
• I. O gelince çok sevinmiştik.
II. Tartışma kurallarını bilmiyoruz.
III. Bizim için söylenmedik söz mü kaldı?
IV. Araştırma zevki kazanmıştı.
Yukarıdaki cümlelerin hangisinde altı
çizili sözcük ortaçtır?
A)l. B) II. C) III. D) IV.
• "Lambalar yanınca uğultu durur gibi
olmuş, sonra yeniden canlanıvermişti."
cümlesinde hangi sözcük fiilimsidir?
A) uğultu
• B) yanınca
• C) olmuş
• D) canlanıvermişti
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde
sıfatfiil farklı bir görevde kullanılmıştır?
A) Okumayan insan, lütfen tartışmaya
katılmasın.
B) Yürekten gelen sözlerle arkadaşını
teselli etti.
C) Parayla satın alınan bir şey değildir
sevgi.
D) Bu odaya da giren çıkan belli değil.
• Kaybettiklerinize yanarak hayatı kendinize
zehir edeceğinize, sizi kayba sürükleyen
hatalarınızdan ders çıkarıp onları tekrarlamamaya çalışın.
• Yukarıdaki cümlede kaç fiilimsi vardır?
• A) 3
B) 4
•
C) 5
D) 6
• Başarı, yaptığını sevmek veya sevdiğini
yapmaktır. Hedeflerinize sımsıkı sarılmazsanız hayatınız sevmediğiniz işlerin işgali
altında ezilebilir. Hayatınıza anlam katacak
bir hedef bulmak, yaşamak için heyecan
ve istek bulmaktır.
• Yukarıdaki parçada kaç fiilimsi vardır?
• A) 6
B) 7
• C) 8
D) 9
• Aşağıda altı çizili olarak verilen fiilimsilerin
türünü söyleyiniz.
• İşinizde karşılaştığınız zorluklara
şükredin.Onlar sizin gelirinizin yaklaşık
yarısını temin eder.Çünkü eğer ortada ters
giden bir şeyler olmasaydı .zor insanlarla
uğraşmak zorunda kalmasaydınız ve iş
gününüz zorluklarla ve problemlerle dolu
geçmeseydi sizin işinizi ,sizin maaşınızın
yarısını yapacak olan birçok insan bulunurdu.
• Fiil kök ya da gövdelerinden türeyen,
tamlayıcı cümlecik kuran, çekimi
olmayan kelime çeşitlerinin ortak adı
nedir? (1985 FL)
a) İsim-fiil b) Sıfat-fiil
• c) Bağ-fiil d) Fiilimsi
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfatfiil yoktur? (1996 FL/AÖL)
a) Günlerce düşünüp çalışarak bir
program yaptık.
b) Yapılacak işleri öncelik sırasına göre
dizdik.
c) Bulunduğumuz çevreyi ayrıntılarıyla
tanıdık.
d) Bu arada bizi üzen olaylar oldu.
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde
eylemsi yoktur?
a) Damlaya damlaya göl olur.
b) Atılan ok geri dönmez.
c) Ateş demekle ağız yanmaz.
d) Deveden büyük fil var.
• Aşağıdakilerin hangisinde isim – fiil
vardır?
a) Ekmek parası için çalışıyoruz.
b) Dolmuş çok hızlı gidiyordu.
c) Gülmek sana yakışıyor.
d) Annem çok güzel dolma yapar.
• Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde
fiilimsi yoktur?
a) Bir sürçen atın başı kesilmez.
b) Aşk olmayınca meşk olmaz.
c) Bilmemek ayıp değil, sormamak ayıp.
d) Deliye her gün bayram.
• -acak, -ecek” eki, aşağıdaki cümlelerin
hangisinde gelecek zaman çekim eki olarak
kullanılmıştır?
a)Defterinde yazacak yer kalmamıştı.
b)Dikilecek kumaşları terziye götürdü.
c)Köyde ekilecek birkaç tarla kalmıştı.
d)Paket yarın gelecek, çocuklar.
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde
eylemsi yoktur?
a)Damlaya damlaya göl olur.
b)Atılan ok geri dönmez.
c)Ateş demekle ağız yanmaz.
d)Deveden büyük fil var.
• Aşağıdakilerin hangisinde isim – fiil
vardır?
a)Ekmek parası için çalışıyoruz.
b)Dolmuş çok hızlı gidiyordu.
c)Gülmek sana yakışıyor.
d)Annem çok güzel dolma yapar.
• Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde
fiilimsi yoktur?
a)Bir sürçen atın başı kesilmez.
b)Aşk olmayınca meşk olmaz.
c)Bilmemek ayıp değil, sormamak ayıp.
d)Deliye her gün bayram.
• CÜMLENİN ÖĞELERİ
YÜKLEM
• Cümlede işi, hareketi, yargıyı, bildiren
çekimli unsura denir.
• Not :Bir cümle birden çok öğeden
oluşabileceği gibi tek bir yüklemden de
oluşabilir.
•
• * Düşünüyorum (C)
• * Güzeldi. ( C )
• Not:Yüklem genlikle cümlenin sonunda
bulunur; ancak günlük konuşmalarda,
atasözlerinde ve şiirde yüklemin yeri
değişebilir.
•
• *Gel çabuk buraya!
• *Sakla samanı gelir zamanı .
• *İstanbul u dinliyorum gözlerim kapalı
• ÖZNE
•
• Yüklemin bildirdiği işi, hareketi yapan veya
yargının gerçekleşmesine araç olan unsura
denir.
•
• Not:Özneyi bulmak için yükleme kim, ne soruları
sorulur Yüklemi isim olan cümlelerde ise olan
kim, olan ne soruları sorulur.
•
•
•
•
•
•
•
•
*Seyirciler fotoğraf sergisini çok beğendi.
*Ailece bulmaca çözmeye meraklıdırlar.
*Güzel gözler tül ardından görünsün.
*Coşkun nehirler gibi ağlamak istiyorum.
*Ben bu yüzden yalnızlığa hasretim .
*Keskin bir rüzgar eser şimdi dağlardan.
*İhtiyar kadın gitmeme taraftar değildir.
• Not: Yüklemi edilgen fiillerle kurulan
cümlelerin gerçek öznesi yoktur.
• *Yemekten sonra erkenden yatıldı.
• *Okula kadar yüründü.
• *Kahvaltıda çaylar içildi.
• *Akşam geç saate kadar derse çalışıldı.
• NESNE
• Öznenin yaptığı işten, hareketten etkilenen
unsurdur
• Uyarı :isim cümlelerinde yüklemi edilgen
çatılı cümlelerde ve geçişsiz fiillerde nesne
yoktur.
• Nesneler ek alıp almamasına göre ikiye
ayrılır.
• a)Belirtisiz Nesne
• Yükleme ne sorusu sorularak bulunur.
Belirtme durum eki (--i) almamış olup yalın
haldedir.
•
• b)Belirtili Nesne
• Yükleme kimi, neyi, nereyi soruları sorularak
bulunur.Belirtme durum eki olmuştur.
•
• *Bu yörede kızlarımız kilim dokur.
• *Yolun kenarına kocaman kütükleri yığmışlar.
• *O köpeği mahallenin çocukları da arıyordu.
• *Bu şehirde tüm sokaklar seni düşünür.
• *Başımdaki gökleri bir deniz sanıyorum.
•
•
•
•
*Kadın kendine bir elbise almış.
*Ben aşkımla baharı getirdim
*Buram buram kekik kokar
*O buğulu gözlerinde parlak yıldızları
seyrettim.
• *Okulda sigara içmek yasaktır.
• *Şafak gülleri ufukta bir bir soldu.
• *Dün akşam burayı yakmışlar.
• ZARF TÜMLECİ
•
• Yer yön sebep miktar durum ve zaman
bildirerek yüklemi açıklayan unsurdur. Zarf
tümlecini bulmak için yükleme,
• nasıl, niçin, neden, ne kadar, ne zaman,
kim tarafından
• ne tarafından, soruları sorulur.
• Dostluklar ömür boyu sürünce güzeldir.
• *Bu gece her zaman dişini tırnağına takarak çalışır.
• *Yüreğimdeki yara gittikçe büyüyor.
• *Ipıssız bir gecede karşılaşmıştık seninle.
• *Göçmen kuşlar güneye doğru göç ediyordu.
• *Sıcaktan tüm ekinler yanmıştı.
• *Bu yıl yağmur yağmadığı için ürün de az oldu.
• *Bu konser belediye tarafından düzenleniyor.
• UYARI:Yön isimleri yalın halde zarf tümleci
olurlar.Belirtme durum eki (-i) alırsa
belirtilinesne,-e/-de/-den,hal ekini alırsa dolaylı
tümleç olur.
•
• * Hizmetçi,içeriyi iyice süpürsün.
•
n.
• *Adam yavaşça içeri girdi.
• *Bir süre sonra içeriden bir ses geldi.
• DOLAYLI TÜMLEÇ
•
Yönelme,bulunma ve çıkma bildirerek cümlenin anlamını
tamamlayan unsura denir.
• NOT:Dolaylı tümleç olan öğe mutlaka �e/-de/-den hal eklerinden
birini alır.
• *Buluşma yerine hemen gelmiş.
• *Senin kirpiklerinde bir damla oldu akşam.
• *Ağlamayan çocuğa meme verilmez.
• *Bir havuz kenarında yan yana oturmuşuz.
• *Eskicinin sesi sokağın başından duyuluyordu.
• *Askerler kuyunun ağzına birikmişti.
• *Bu gazeteci yazılarında gerçeklerden hiç sapmaz.
• *İhtiyar,bütün mirasını karısına bırakmıştı.
• EDAT TÜMLECİ
•
Bazı edatlarla öbekleşerek cümleyi �amaç,
araç, birliktelik, özgülük, karşılaştırma,�� gibi
anlamlarla açıklayan unsurdur.
• *Çalışmak için yurt dışına gitmiş.(amaç)
•
e.t.
• *Kadın oğlunu bulabilmek için gazeteye ilan
vermiş.(amaç)
e.t.
• *Bu tatlıyı senin için ayırdım.(aitlik,özgülük)
•
e.t.
• Aşağıdakilerin hangisi sadece özne ve
yüklemden oluşmuştur?
•
• A)Şaire göre, şiirde anlatılan şey aslında her
zaman için insanın iç dünyasıdır
• B)Ömer Seyfettin in toplumsal sorunlara uzak
kalmadığını kanıtlayan yapıtları çoktur
• C)Her toplumda, dünyayı eline alıp değiştirmeye
çalışanlar yazardır öncelikle
• D)İkinci Yeni şairlerinden olan Turgut Uyar, şiirde
güncelliğe yer veren bir şairdir.
• Hangi cümlenin yüklemi sıfat
tamlamasıdır?
• A) Şiir okuyan çocuk, Ali'nin kardeşidir.
• B) Karşıdaki geniş meydan, top sahasıdır.
• C) Bindiğimiz araç, çift katlı otobüstür.
• D) Köhne evleri saray gibi gösteren akşam
güneşiydi.
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinin öznesi
gizlidir?
• A) Annesi çocukları bahçeye götürdü.
• B) Ailesi ona pek özen gösteriyordu.
• C) O, ne gürültüye ne de çığlıklara aldırdı.
• D) Bu parkta geç vakitlere kadar oturdu.
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde
"keklik" sözcüğü sözde özne göreviyle
kullanılmıştır?
• A) Keklikler bu mevsimde yumurtlar
• B) Keklik kanadından vurulmuş.
• C) Keklik otların arasında kayboldu.
• D) Keklikler çok hızlı büyür.
• Özne olabilen sözcük ve söz grupları:
• İsimler özne olur: Barış, bu sınavı başarıyla
geçti.
• Zamirler özne olur: Sen konukları kapıda karşıla.
• İsim tamlamaları özne olur: Balık eti sağlığa çok
faydalıdır.
• Adlaşmış sıfatlar özne olur: Zenginler, ülkenin
her yerine yatırım yapmalı.
• Söz grupları özne olur: Sanatı sevmek kişiyi
kötülükten uzaklaştırır.
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinin öznesi
ve yüklemi isim tamlamasıdır?
• A) Yakın dostlarım, bütün kitaplardır.
• B) Babamın arabası, evin önündeydi.
• C) Cebindeki paraların hesabını bilmez.
• D) Ayrılık acısı çekilecek dert değil.
• Not: Bir cümlede hem belirtili, hem de belirtisiz nesne
bulunmaz.
• İsimler nesne olabilir: Halam camları sildi.
• Zamirler nesne olabilir: Seni durakta bekleyeceğim.
• İsim tamlamaları nesne olur: Hırsızlar kasanın yerini
bulamamış.
• Sıfat tamlamaları nesne olur: Kirli çamaşırları makinede
yıkamış.
• Adlaşmış sıfat nesne olur: Cimrileri kimse sevmez.
• Söz grupları nesne olur: Seninle barışmasını hepimiz
istiyoruz.
• Aşağıdaki hangi cümlede tamlama
belirtili nesne görevindedir?
• A) Arkadaşım Türkçe kitabını bana verdi.
• B) Sınavdan önce ders notlarına göz attı.
• C) Kalemin masanın gözünde kaldı.
• D) Ağabeyim yüksek okul mezunudur.
• Aşağıdaki cümlelerden hangisinin dolaylı
tümleci, belirtili isim tamlamasıdır?
• A) Kuşun gagasına tatlı bir öpücük kondurdu.
• B) Yolculardan biri yaşlı kadına yer verdi.
• C) Gezi programı için okul müdürüne başvurdu.
• D) Komşunun kızı konuşan çocuklara bakıyordu.
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf
tümleci yoktur?
• A) Başından geçenleri gülerek anlattı.
• B) İşini bitirince dükkânı kapattı.
• C) Elindeki çantayı içeriye bıraktı.
• D) Güneşli bir günde piknik yaptık.
• * Soru sıfatları da sıfat tamlaması
oluşturduğundan parçalanamaz, bir
öge olarak ele alınır:
• Sınava kaç kişi girdi? (Soru özneye
yönelik.)
• Nasıl bir ev aldılar? (Soru nesneye
yönelik.)
• Hangi mağazaya gidelim? (Soru dolaylı
tümlece yönelik.)
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru
nesneyi buldurmaya yöneliktir?
• A) Nereden aldın bu kitabı?
• B) Annen neyi çöpe atmış?
• C) Ödevini ne zaman bitirdin?
• D) Bu eşyaları kime bırakalım?
ARA SÖZ (ARA CÜMLE)
• Herhangi bir öğenin açıklayıcısı olarak cümlede kullanılan,
cümleden çıkarıldığında anlamda bozulma veya daralmaya yol
açmayan, iki virgül veya iki kısa çizgi arasındaki sözlere ara söz
denir.
• Ara söz hangi öğeyi açıklarsa kendisi de aynı görevi üstlenir:
• Mehmet Akif, milli şairimiz, duygusal ve öğretici şiirler yazmıştır.
(Bu cümlede ara söz, özneyi açıklamıştır.)
• Annesini, dünyadaki en değerli varlığını, kaybetti (Bu cümlede ara
söz nesneyi açıklamıştır.)
• Dün Ankara'ya, Türkiye'nin kalbine, gitti. (Bu cümlede ara söz
dolaylı tümleci açıklamıştır.)
• ** Bazen ara söz herhangi bir öğenin açıklayıcısı olmaz. "Necip -pek
sanmam ya- bu soruları çözeceğini söyledi."
• Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz
dolaylı tümleci açıklamıştır?
• A) Bora'yı birinci olan öğrenciyi, herkes alkışladı.
• B) Okuduğum roman, Madam Bovary, oldukça
ilginç.
• C) Hafta sonu Isparta'ya, güller şehrine,
gideceğiz.
• D) Bazı yazarlar, tüm zorluklara rağmen,
gerçekleri yazıyor.
CÜMLE VURGUSU
• Bir sözün cümlede diğerlerine göre daha baskılı
okunmasına vurgu denir.
• ** Yazı dilinde vurgulanan sözcük yüklemin
önünde bulunur.
• Betül, kardeşini okula götürdü. (Dolaylı tümleç
vurgulanmıştır.)
• Betül okula kardeşini götürdü, (Nesne
vurgulanmıştır.)
• Kardeşini okula Betül götürdü. (Özne
vurgulanmıştır.)
• * Soru sözcükleri vurguyu üzerlerine çeker.
• Kim bizi parkta görmüş? (Özne vurgulanmıştır.)
• Çocukları nereye götürdün? (Dolaylı tümleç
vurgulanmıştır.)
• **Soru eki (mı, mi) vurguyu kendinden önceki
öğeye taşır.
• Hülya dün mü size geldi? (Zarf tümleci
vurgulanmıştır.)
Download