Endositoz-Ekzositoz

AÜTFDönem-1;2017-2018.
Endositoz-Ekzositoz
Prof.Dr.AlpCAN
A.Ü.Histoloji-EmbriyolojiABD
www.alpcan.com
HücreDışı=Ekzo
Hücreİçi=Endo
Hücrede
Vezikül
Trafiği
Hücredışı
Ekzositoz
ErkenEndozom
Lizozomlar
GeçEndozom
Endositoz
SalgıVezikülleri
Geridönüşüm
GolgiKompleksi
EndoplazmaReQkulumu
Hücreiçi
Biyosentezsalgıyolları
Endositozyolları
Geridönüşümyolları
Alberts,2002
Kesecikkılıfproteinleri
COP(COatProtein),clathrinvecaveolin
kılıfları
Kesecikzarındabelliproteinlerinyoğunlaşmasınavevezikülünkopmasınanedenolur
Keseciklerinetrabndasepetbiçimindebirağoluşturarakveziküllerinbelliboyve
şekildeolmalarınısağlar
Alberts,2002
Klathrinkılıb
Triskelionyapısı
Alberts,2002
Canveark,2007
Klathrinkılıbndakiaksesuvarproteinler
adapQn,dynamin
Hsp70’in
ATPase
etkisiyle
Klathrin
kılıfayrılır
hücreiçi
hücredışı
Kılıfoluşumu
vekargoseçimi
Tomurcuk
oluşumu
Vezikül
oluşumu
Kılıdan
sıyrılma
1
2
3
4
Alberts,2002
Moleküllerinhücrezarıüzerindentaşınımları
Basitdifüzyon
Taşıyıcıprotein Kanalproteini
Ross,Pawlina,2006
EndositozQpleri
Pinositoz
•  Sıvımaddeninsüreklialımı
•  Hertürökaryothücre
Fagositoz
•  Makromoleküllerin,hücreveparçalarınınalımı
•  Özelleşmişhücrelerce(makrofaj,hisQyositvb.)
•  Kontrollügerçekleşir
Reseptör-bağımlı
endositoz
•  Özgünmaddelerinkendineözgü
reseptörleriylealımı
MakromoleküllerinhücreiçinealınışQpleri
Ross,Pawlina,2006
Pavelka,Roth,2005
Fagositoz
Makrofajlar
DentriQkhücreler
Nötrofiller
Pavelka,Roth,2005
Pinositoz
1. 
Zariçeridoğru
çukurlaşır
(Totalzaryüzeyinin
%2’si)
2. 
Çukurderinleşir
3. 
Çukurkesecikhaline
gelir
4. 
Kesecikzardanayrılır.
Fibroblastlardaher
dakika2500kesecik
zardankoparakiçeri
girer
Klathrin
kılıf
Alberts,2002
Reseptörbağımlıendositoz
Hormonlar
Büyümefaktörleri
Enzimler
Serumproteinleri
AnQkorlar
Virüsler
Bakteritoksinler
1985-NobelFizyolojiveTıpÖdülü(Brown&Goldstein)
Alberts,2002
Taşıyıcıveziküllerinoluşması,hedefeyönelmesi,
yapışmasıvekaynaşması
Ross,Pawlina,2006
EndositozYolları
Endositoz(Özet)
Ekzositoz
(Hücredensalgınındışarıverilmesi)
Merokrin
Ekzositozilesadecesalgının
verilmesi
Apokrin
Apikalsitoplazmailebirlikte
salgınınverilmesi
Holokrin
Tümhücreilebirliktesalgının
arlması
• Panreasınsindirimenzimlerinisalgılaması
• Memebezindensütsalgılanması
• Endometriyumunmenstrüalsiklustakisalgısı
• Deridekiyağbezlerininsalgısı
Kierszenbaum,2013
Ekzositoz
Ross,Pawlina,2006
Hücre dışı kesecikler
Ekzozomlar
Mikrokesecikler (MV)
J Cell Biol 2013;200:373-383.
J Cell Biol 2013;200:373-383.
Kaynaklar
AlbertsBetal.MolecularBiologyoftheCell.6thEd.GarlandScienceTaylorandFrancisGroup,
2015.
KierszenbaumAL.HistologyandCellBiology.3rdEd.MosbyElsevier,2012.
LodishHetal.MolecularCellBiology.7thEd.WHFreemanandCompany,2012.
PavelkaM,RothJ.Func7onalUltrastructure.AtlasofTissueBiologyandPathology,2ndEd.,
SpringerWien,2010.
RossMH,PawlinaW.Histology.ATextandAtlas.5thEd.LippincouWilliams&Wilkins,2016.