T.B.M.M. B : 58 26.8.1999 0 : 5 Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (FP

T.B.M.M.
B : 58
26.8.1999
0:5
Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (FP sıralarından alkışlar)
BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Ilıcak.
Şimdi, söz sırası, Demokratik Sol Parti Grubu adına, Bilecik Milletvekili Scbahat Vardar'da.
Buyurun Sayın Vardar. (DSP sıralarından alkışlar)
DSP GRUBU ADINA SEBAHAT VARDAR (Bilecik) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri;
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesinin 20 nci Maddesinde Yapılan De­
ğişikliğin Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı üzerinde, Demokratik Sol Partinin görüşlerini
açıklamak üzere söz almış bulunuyorum; hepinizi saygıyla selamlıyorum.
Sözlerime başlamadan önce, yaşamış olduğumuz ve acısını yüreğimizde hissettiğimiz deprem
felaketinde hayatlarım kaybeden yurttaşlarımıza Allah'tan rahmet, yakınlarına ve tüm Türk Ulusu­
na başsağlığı ve geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Bu büyük felaketin yol açtığı tahribatı, ulus­
ça, el ele vererek aşacağız ve yaraların bir an önce sarılmasında gerekli dayanışmayı göstereceğiz;
zaten, bu, Türk Ulusunun bariz karakteridir.
Bilindiği gibi, 20 nci Yüzyılın özellikle son çeyreği, dünyanın her yanında, kadın hareketleri­
nin yoğun bir biçimde gündeme geldiği bir dönem olmuştur. Kadınlar, 20 nci Yüzyılda, toplumsal
eşitlik ve siyasal haklar konusundaki mücadeleleriyle oldukça başarılı bir profil çizmişlerse de, ka­
dın-erkek eşitsizliği, toplumsal ve ekonomik yaşamın çeşitli alanlarında varlığını sürdürmeye de­
vam etmektedir. Günümüzde, kadınlar, hâlâ, farklı derecelerde cinsiyet ayrımcılığına tabi tutul­
makta, ekonomik kaynaklardan ve eğitimden eşit ölçüde yararlanamamaktadırlar. Toplumsal ve
ekonomik gelişmenin yükünü taşıdıkları halde, hak ettikleri toplumsal statüyü elde edememekte,
karar alma süreçlerine katılma hakkından yoksun bırakılmaktadırlar. Kadın-erkek arasında sürmek­
te olan bu eşitsizlik, 20 nci Yüzyılın ikinci yansından itibaren, tüm dünya kadınlarını uluslararası
alanda çözümler aramaya itmiştir. Bu nedenle, Meksika, Nairobi ve Pekin'de toplanan kadınlar
konferanslarında birçok uluslararası karar alınmıştır.
Kadınlara erkeklerle eşit haklar tanınması için verilen mücadele İkinci Dünya Savaşının sona
ermesiyle hızlanmış, Birleşmiş Milletlerin kuruluşuyla evrensel bir boyut kazanmıştır. İlk kez Bir­
leşmiş Milletler Anayasasında yer alan kadın-erkek eşitliği, tnsan Haklan Evrensel Beyannamesiyle pekiştirilmiştir. Kadın-erkek eşitliğinin uluslararası metinlerde yer almasıyla birlikte, Birleşmiş
Milletlere üye devletlerin birkaçı dışında hemen hepsi, anayasa ve yasalarına kadın ve erkek vatan­
daşlarına eşit haklar tamyan hükümler koymuştur.
1959 yılında kabul edilen ve 1959 yılında Türkiye tarafından onaylanan Kadınların Siyasî
Haklanna Dair Sözleşme, kadınların erkeklerle eşit koşullar altında, seçme, seçilme ve kamu gö­
revlerine girme haklarına sahip olacağını belirtmiştir. Daha sonra, 1967 yılında ilan edilen Kadın­
lara Karşı Ayrımcılığın Kaldınlması Bildirisinde, kadınların siyasal haklarının sağlanması için uy­
gun tedbirlerin alınması öngörülmüştür.
Yasalarda ve sözleşmelerde yer alan eşit hak ve ilkelere karşın, uygulamada, kadınların insan
hak ve özgürlüklerinden eşit bir biçimde yararlanamaması üzerine, Birleşmiş Milletler, tamamen
kadın haklarına yönelik, Kadınlara Karşı Her Türlü Aynmcılığın Önlenmesi Sözleşmesini oluştur­
mak zorunda kalmıştır.
1980 yılında imzaya açılan ve 1985 yılında Türkiye tarafından imzalanan Kadınlara Karşı Her
Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesiyle, taraf devletler, ülkelerinin siyaset ve kamu yaşamın­
da kadınlara karşı ayırımcılığı kaldırmak için uygun tedbirleri almayı taahhüt etmişlerdir. Sözleş­
mede, ayrıca, tam bir eşitlik için, erkek ve kadının geleneksel rollerinde değişimin sağlanması ko-
-130-