İÇİNDEKİLER KISALTMALAR VII GlRÎŞ 1 BİRİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN YARGI YETKİSİ I- ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN KURULUŞUNA G l D E N Y O L 1- TARİHÎ GELİŞİM 3 3 2- ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN KURULUŞUNA Y O L AÇAN KOŞULLAR 6 3- HAZIRLIK ÇALIŞMALARI 9 4- ROMA KONFERANSI 13 II- GENEL O L A R A K ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ STATÜSÜ 16 III- ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİNİN YARGI YETKİSİ 27 1- YARGI YETKİSİNİN GENEL NİTELİĞİ VE ULUSAL YARGI YETKİLERİ İLE İLİŞKİSİ A-Yargı Yetkisinin Genel Niteliği B- Ulusal Yargı Yetkileri ile ilişkisi: Tamamlayıcılık İlkesi 27 27 30 2- KİŞİ B A K I M I N D A N YETKİSİ A- Mahkemenin Yargı Yetkisine Giren Kişiler B- Bireysel Cezai Sorumluluk a- Bireysel Cezai Sorumluluğun Kapsamı b- Bireysel Cezai Sorumluluğu Ortadan Kaldıran Nedenler 32 32 33 33 39 3- K O N U B A K I M I N D A N YETKİSİ A- Soykırım Suçu B- insanlığa Karşı Suçlar C- Savaş Suçları a- Cenevre Sözleşmelerinin Ağır İhlalleri 41 45 47 47 49 • b- Uluslararası Nitelikte Olan veya Olmayan Silahlı Çatışmalara Uygulanabilir Yasa ve Geleneklerin Ciddi İhlalleri 50 aa- Paralel Hükümler 50 bb-Uluslararası Nitelikte Silahlı Çatışmalara Uygulanabilir Yasa ve Geleneklerin Ciddi İhlalleri cc- Uluslararası Nitelikte Olmayan Silahlı Çatışmalara Uygulanabilir Yasa ve Geleneklerin Ciddi İhlalleri c- Cenevre Sözleşmelerinin Ortak 3. Maddesinin Ciddi İhlalleri D-Saldın Suçu 52 54 55 55 IV Uluslararası Ceza Mahkemesinin İnsanlığa Karşı Suçlar Üzerindeki Yargı Yetkisi 4- YER B A K I M I N D A N YETKİSİ 59 5- Z A M A N B A K I M I N D A N Y E T K l S l 59 6- Y A R G I YETKİSİNİ K U L L A N M A N I N ÖN KOŞULLARI 60 7- Y A R G I YETKİSİNİN İŞLEYİŞİ 64 A- Mahkemeye Bir Durumun Sunulması a- Taraf Bir Devletçe Sunulması b- Güvenlik Konseyince Sunulması c- Savcının Re'sen El Koyması 64 65 65 69 B- Güvenlik Konseyinin Erteletme Yetkisi 72 C- Davanın Kabul Edilmezliği ve Kabul Edilebilirliğine ilişkin Başlangıç Kuralları a- Kabul Edilemezlik Konuları b- Kabul Edilebilirliğe ilişkin Başlangıç Kuralları D-Yargı Yetkisine itiraz 74 74 76 78 8- UYGULANABİLİR H U K U K 79 İKİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ STATÜSÜ ÇERÇEVESİNDE İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR I- İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARIN O R T A Y A ÇIKIŞI VE GELİŞİMİ 81 1- İNSANLIĞA KARŞI SUÇ K A V R A M I N I N O R T A Y A ÇIKIŞI 81 2- NÜREMBERG MAHKEMESİ STATÜSÜ VE İLGİLİ BELGELER 85 A- Nüremberg Mahkemesi Statüsü 85 B - K o n t r o l Konseyi 10 Sayılı Kanunu 89 C- Nüremberg İlkeleri 90 3- T O K Y O MAHKEMESİ STATÜSÜ 91 4- Y U G O S L A V Y A MAHKEMESİ STATÜSÜ 91 5- R U A N D A MAHKEMESİ STATÜSÜ 95 6- ULUSLARARASI H U K U K KOMİSYONUNUN İNSANLIĞIN BARIŞ VE GÜVENLİĞİNE KARŞI SUÇLARA İLİŞKİN T A S L A K Y A S A ÇALIŞMALARI 96 A- Önceki Taslak Yasalar B-1996 Taslak Yasası 7- DİĞER BELGELER II- ULUSLARARASI C E Z A MAHKEMESİ STATÜSÜ 1- İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARA İLİŞKİN HÜKMÜN ŞEKİLLENDİRİLMESİ SÜRECİ A-Hazırlık Çalışmalarında B - R o m a Konferansında 96 99 101 104 104 104 106 V İçindekiler 2- İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARA İLİŞKİN HÜKMÜ 108 A-Tanımı 109 B-Tanımdan Ortaya Çıkan Suçun Genel Unsurları 110 a- Silahlı Çatışma ile Bağlantı Kurulmaması 110 b- Ayırım Gözetici Temeller ile Bağlantı Kurulmaması 112 c- Maddi Unsuru: Herhangi Bir Sivil Nüfusa Karşı Yöneltilmiş Yaygın veya Sistematik Bir Saldırının Parçasını Oluşturma 113 aa-Yaygın veya Sistematik Bir Saldırının Parçasını Oluşturma 114 aaa- Saldın 114 bbb- Yaygın veya Sistematik Saldırı 115 ccc- Devlet veya Örgüt Politikasın Varlığı 119 bb-Herhangi Bir Sivil Nüfusa Karşı Yöneltilmiş Olma d- Manevi Unsur: Saldırının Bilincinde Olma C-insanlığa Karşı Suç Oluşturan Fiiller 122 124 125 a- Adam Öldürme 126 b- İmha 127 c- Köleleştirme 128 d- Nüfusun Sürgünü veya Zorla Nakli 129 e- Uluslararası Hukukun Temel Kurallarını ihlal Eder Biçimde Hapsetme veya Fiziksel Özgürlükten Sair Şekilde Ağır Mahrumiyet 131 f- işkence 133 g- Irza Geçme, Cinsel Kölelik, Zorla Fuhuş, Zorla Hamile Bırakma, Zorla Kısırlaştırma veya Benzer Ağırlıktaki Diğer Cinsel Şiddet Biçimleri ....135 h- Zulüm 139 i- Kişilerin Zorla Kaybedilmesi 141 j- Apartheid (Irk Ayrımcılığı) Suçu 144 k- Diğer İnsanlıkdışı Fiiller 146 SONUÇ 149 KAYNAKÇA 153