C. Senatosu B : 2 1 8.2.1962 O : 2 — 451

C. Senatosu
B : 21 8.2.1962
mek mecburiyetindeyiz. Çünkü, iş veren patron
ve sermaye sahibi sıfatiyle işin hâkimi ve başı­
dır. Sermaye sahibi sermayesini bir işe vaz'ederken birçok muhataralarla karşı karşıya oldu­
ğundan, her şeyden evvel, sermayesinin zayi ol­
mamasını düşünür, kazanç hususu daha sonra
gelir. Sermayeyi ufak tereddütler bile kaçırma­
ya kâfidir, nitekim son hâdiselerde buna verile­
cek misal çoktur. Sermayelerin iş sahaların­
dan çekilmesi gizlenmesi veya gayrimakbul ve
emsali yerlere bağlanarak hareketsiz hale geti­
rilmesi işsizliğe sebep olur.
Hal böyle olunca, iş verenleri kayıt altına
koyan ve maddi ve mânevi külfetler yükliyen
kanunların konulmasından içtinabetmek lâzım­
dır.
Sanayide henüz gelişme çağında olan memleketimizde, birçok fedakârlıklara katlanarak
sermayelerini sanayi sahalarına koyan sermaye­
darları ürkütmemek ve kaçırmamak lâzımdır.
Ve halen, iş ve işçi Sigortalan Kanunları
memleketimizde kısmen de olsa, iş verenlerin
işlerini azaltmalarına ve hattâ iş verenlerin de
azalmalarına sebebolmuştur.
Şu itibarla; işçi lehine alınacak tedbirlerden ziyade, iş verenlerin lehine hükümler vaz'ına lüzum ve zaruret hâsıl olduğuna ve bu cümleden olarak işçiye grev hakkı tanınmasının da
bugün için faydadan ziyade zararlı olacağı kanaatinde olduğumu izmir gibi kesif bir sanayi
şehrinden gelen ve iş verenden ziyade işçilerin
işlerini almak suretiyle icrayı vekâlet eden na­
çiz bir arkadaşınız olarak arz ediyorum.
Sayın Çalışma Bakanımızdan bir istirhamı­
mı daha arz ederek sözlerimi bitirmek isterim.
Oda :
iş veren sanayi erbabının ekserisinin muha­
sebede bilgisiz olması ve muhasip ve kâtip tut­
maya da muktedir olmaması sebebiyle, iş ve
işçi Sigortaları kanunlarının, sadeleştirilmesi ve
işçinin sigorta ücretini bihakkin alabilmesi için
de, fiilî hizmet sicilinin tutulması ve işçiye
de sicil cüzdanı verilerek her gittiği yerde hiz­
metinin bu şekilde tanınmasının temini yolunda
kanunlarda tadilât yapılması hususunun temin
ve ihzarını temenni ederim.
1962 yılı Çalışma Bakanlığı Bütçesinin Ba­
kanlık ve memleketimiz için hayırlı olmasını te­
menni ederek hürmetlerimi sunarım. (Alkışlar)
j
j
j
j
ı
j
I
j
i
j
'
j
,
'
O: 2
BAŞKAN — Muhterem arkadaşlarım, prog­
ram mucibince ara verme zamanı gelmiştir, iki
arkadaş daha söz almıştır. Tensip buyurursanız
ara vermeden bu Bakanlık bütçesini çıkaralım.
Takdir sizindir. Devam edilmesini muvafık gö­
renler lütfen işaret versinler... Kabul etmiyenler... Kabul edilmiştir. Müzakereye devam edi­
lecektir.
Sayın Hazer.
MEHMET HAZER (Kars) — Muhterem ar­
kadaşlarım, emek ve sermaye arasındaki müna­
sebeti tanzim eden, işçi hayatına veçhe veren
bir Bakanlığın bütçesi müzakere edilirken ben­
deniz de 1 - 2 noktaya temas etmeyi faydalı
mülâhaza etmekteyim.
Muhterem arkadaşlarım, Türkiye'de iş ha­
yatı tedricî bir tekâmülle ve sınıflararası men­
faat dengesine dayanarak ilerlediği cümlemizce
malûmdur, işçi hayatı hangi istikamette inki­
şaf ederse; iş hayatı ve sanayiimizin de, serma­
yenin de buna mütenazır bir halde inkişaf gös­
termesi bugünkü takibedilen politikanın esa­
sını teşkil etmiştir. Sadece bir sınıf lehine bu
denge bozulduğu takdirde yeni yeni meselele­
rin ortaya çıkması kaçınılmaz bir hal alır. Ha­
len işçiden daha çok sosyal adalet prensiplerine
ve sosyal adalet anlayışından ümit bekliyen kü­
çük bir köylü sınıfı vardır. Bu itibarla işçi hak­
larını korurken ve onlar hakkında tedbirler
düşünülürken ve onların hakları müdafaa edi­
lirken işçinin asıl kaynağı olan bu zümreyi dü­
şünmek onların haklarını da beraber olarak
korumak lâzımdır. Yeni kanunların Anayasamı­
zın kabul ettiği umumi sosyal adalet prensibine
uygun bir tarzda çıkacağı şüphesizdir. Bunun
hududunu, şümulünü, grev hakkına ve diğer
işçi haklarına ait kanunlar geldiği zaman Yük­
sek Heyetiniz tâyin edecektir. Fakat iş hayatı­
mızı bugün yine bir denge içinde tutmak için
iş veren tarafından istismarı önlemekle bera­
ber, işçinin işçi mümessilleri tarafından da istis­
marını önlemeyi düşünmek mecburiyetindeyiz.
Bizim işçi, âmirine, müdürüne saygı gösteren
bir işçi olagelmiştir. Fakat son bâzı belirtiler
işçimizin bu istikametten ayrılmasını istilzam
eden, istihdaf eden bâzı teşekküller olduğu mey­
dana çıkarılmıştır. Her aklına estiği zaman işçi,
müdürünün istifasını istememelidir ve her hak­
kını isterken müdürün sandalyesini çok gören
bir eda ve ifadede bulunmaması lâzımdır. Çün-
— 451 -