KimyaKongreleri.org

VI. Ulusal Anali̇ ti̇ k Ki̇ mya Kongresi Poster 279
BAZI MEYVE ÇAYLARININ FENOLİK BİLEŞİKLERİ VE
ANTİOKSİDAN AKTİVİTELERİNİN İNFÜZYON SÜRESİ VE
SICAKLIĞA BAĞLI OLARAK İNCELENMESİ
Sibel ÖZKAYNAKa, Zeynep BAYRAMa, Saliha ŞAHİNa, Cevdet DEMİRa,b
Uludağ Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü, Görükle/BURSA
Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Kimya
Bölümü, BURSA
a
b
[email protected]
Bitki ve meyve çayları hem keyif almak amacıyla hem de sağlık açısından olumlu
etkilerinden dolayı günümüzde en yaygın tüketilen bitkisel kökenli doğal ürünlerin başında
gelmektedir. Bu çaylar, yüksek oranda fenolik maddeler içermektedirler. Fenolik maddeler;
antibakteriyel, antikanserojen, antialerjik aktivite gibi özellik gösteren yapılardır. Vücutta
doğal yollardan metabolizma sonucu oluşan serbest radikaller çeşitli rahatsızlıklara neden
olmaktadırlar[1]. Antioksidanlar ise vücutta serbest radikal oluşumunu engelleyici ve oluşan
serbest radikalleri baskılayıcı olarak görev yapmaktadırlar. Yapılan çalışmalarda bitki ve
meyve çaylarının içerdikleri antioksidan maddelerin (bazı fenolik bileşikler, C vitamini gibi)
çeşitli hastalıkları önlemede ve tedavi etmede etkili oldukları gözlenmiştir [2]. Bu konuda
yapılan çalışmalar özellikle son yıllarda hız kazanmıştır.
Çalışmamızda piyasada ticari olarak satılan 8 farklı meyve çayları kullanılmıştır.
Doğal ürünlerin fenolik madde içeriğinin belirlenmesinde literatürde farklı çözgen karışımları
ile çalışılmıştır [3]. Ancak fenolik maddelerin polar özellik göstermesi ve günlük hayatta
meyve çaylarının tüketiminde su kullanılması sebebiyle çalışmamızda çözücü olarak su
tercih edilmiştir. Farklı sıcaklıklarda, farklı sürelerde infüze edilen çayların fenolik madde
içeriklerindeki değişimler ve antioksidan aktiviteleri üzerine araştırmalar yapılmıştır. Bu
çalışmada da meyve çayları, farklı sıcaklıklarda (20ºC, 40ºC, 70ºC, 100ºC) 3 dakika süreyle
infüze edilmiştir. Elde edilen örneklerin toplam fenol, toplam flavonoid içerikleri, antioksidan
kapasiteleri incelenmiş ve kromatografik analizleri yapılmıştır. Sonuçlar incelendiğinde;
sıcaklık arttıkça fenolik maddelerin ve flavonoidlerin, buna bağlı olarak antioksidan
kapasitelerinin arttığı gözlenmiştir. Buna göre sıcaklık arttıkça meyve çaylarında bulunan
antioksidan maddelerin ekstraksiyon verimlerinde artışlar olmaktadır.
Meyve çaylarının günlük hayatta tüketilirken yüksek sıcaklıkta en az 3 dakika
bekletildikten sonra içilmesi vücudumuza antioksidan madde alımı açısından uygun olabilir.
Ancak meyve çaylarının tıbbi açıdan araştırmalarının da yapılması gereklidir. HPLC
sonuçlarına bakıldığında da meyve çaylarında yüksek miktarlarda antioksidan maddeler tayin
edilmiştir.
KAYNAKLAR
[1] Aybastıer, Ö., Şahin, S., Işık, E., Demir C., Analytical Methods, 3, 2289-2297, 2011.
[2] Ivanova D., Gerova D., Chervenkov T., Yankova T, Journal of Ethnopharmacology, 96, 145-150, 2005.
[3] Şahin, S., Demir, C., Malyer H., Journal of Pharmaceutical and Biomedical Analysis, 55, 1227-1230, 2011.
321
KimyaKongreleri.org