TBMM B : 92 25 . 5 . 2004 O : 1 Son olarak, kimden gelirse gelsin ve

T.B.M.M.
B : 92
25 . 5 . 2004
O:1
Son olarak, kimden gelirse gelsin ve kime yönelirse yönelsin, ister resmî hüviyeti olsun ister­
se resmî hüviyeti olmasın, tüm terör eylemlerini şiddetle kınıyoruz ve bütün bu süreç boyunca gerek
Filistin Halkından gerek İsrail Halkından hayatını kaybeden masumlann, kadınlann, çocuklann ve
masum sivillerin hatıralan önünde saygıyla eğiliyoruz.
Yüce Meclise saygılar sunuyorum. (Alkışlar)
BAŞKAN - Teşekkür ediyorum Sayın Çelik.
İkinci söz isteği, Cumhuriyet Halk Partisi Grubu adına İstanbul Milletvekili Sayın Onur Öymen'in.
Buyurun Sayın Oymen. (CHP sıralanndan alkışlar)
CHP GRUBU ADINA ONUR ÖYMEN (İstanbul) - Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri;
Irak hapishanelerinde koalisyon güçleri mensuplannca yapılan şiddet ve işkence uygulamalan hak­
kında Yüce Meclise sunduğumuz genel görüşme talebiyle ilgili olarak Cumhuriyet Halk Partisi
Grubu adına söz almış bulunuyorum; bu vesileyle, Yüce Meclisi saygılanmla selamlıyorum.
Değerli milletvekilleri, bu konu gerçekten birkaç cümleyle geçiştirilemeyecek kadar önemlidir.
O bakımdan, müsaadenizle meselenin özüne değinmek istiyorum.
10 Aralık 1948 tarihli Birleşmiş Milletler İnsan Haklan Beyannamesinin kabulünden bu yana,
artık, insan haklan konusu, devletlerin iç işi olmaktan çıkmıştır; artık, hiçbir ülke kendi sınırlan
içinde kendi vatandaşlanna dilediği gibi eziyet etme hakkına sahip değildir. Sorumluluk taşıdıklan
ülkelerde de eziyet etme, işkence yapma hakkına hiç kimse sahip değildir.
Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi ve diğer uluslararası kuruluşlar çerçevesinde imzalanan
çok sayıda sözleşme, devletlerin insan haklan alanında uymalan zorunlu olan kurallar getirmiştir,
devletlerin bu kurallara uymalan için denetim mekanizmalan kurulmuştur; Birleşmiş Milletler İn­
san Haklan Komisyonu, Avrupa Konseyi İnsan Haklan Mahkemesi ve İşkenceyle Mücadele Söz­
leşmesinin denetim mekanizması bunlar arasındadır.
İnsan haklan alanında pek çok uluslararası örgüt faaliyet göstermekte ve bunlar, bu normlara
uyulmasını gözetmekte, hükümetlere uyanlarda bulunmakta, gerektiğinde eleştirilerde bulunmak­
tadırlar.
Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, bazı devletler bununla da yetinmiyorlar, her yıl
insan haklan raporu yayımlıyorlar, bütün dünya ülkelerinin insan haklanna ne derece uyduğunu ne
derecede uymadığını saptayan raporlar hazırlıyorlar, bütün dünyaya ilan ediyorlar ve devletleri, in­
san haklanna uymadıktan için, sanıklara kötü muamele yaptıklan için çoğu zaman eleştiriyorlar.
Değerli arkadaşlar, son zamanlarda Irak'ta meydana gelen ve dünya kamuoyuna da yansıyan
şiddet ve zulüm olaylan, insan haklan konusunun evrensel boyutunu ve önemini bir kere daha or­
taya çıkardı. Bu gelişmeler, komşumuz Irak'ın ve bölgenin geleceği için duyduğumuz kaygılan da
artırmıştır.
İnsan haklan konusu gündeme geldiğinde, özellikle Türkiye'deki insan haklanyla ilgili konular
gündeme geldiğinde, Batılı dostlanmız, müttefiklerimiz, bize, daima "dostlar açık konuşur; size,
görüşlerimizi, eleştirilerimizi açıkça söyleyeceğiz" deyip, Türkiye'de gerçeklere uyan uymayan,
haklı haksız pek çok eleştirilerini dile getirmişlerdir.
Değerli arkadaşlar, şimdi konuşma sırası bizde; şimdi biz diyoruz ki: Dostlar açık konuşur;
şimdi, lütfen, siz bizi dinleyin.
Irak, şu anda bir şiddet girdabına sürüklenmiştir. Amerikan öncülüğündeki işgal kuvvetlerinin
bir yıl önce gerçekleştirdiği askerî harekât sonunda kaç Amerikalının öldüğünü biliyoruz ve bun­
dan üzüntü duyuyoruz; ama, kaç Iraklının öldüğünü bilmiyoruz. Kamuoyuna yansıyan bazı rakam­
lar, sadece son aylarda ölen Iraklılann sayısının 5 000'i bulduğunu gösteriyor. Bu, çok büyük bir
rakamdır ve bu insanlann büyük çoğunluğu, masum kadınlardan, çocuklardan oluşmaktadır.
-40-